Niacynamid: co to, jak działa, jak stosować i z czym (nie) łączyć

Niacynamid to w ostatnich miesiącach wschodząca supergwiazda pielęgnacji skóry. Staje się coraz bardziej popularny – i nie bez powodu.

Niacynamid to silna pochodna witaminy B3, która oferuje wiele korzyści. Wzmacnia funkcję barierową skóry, zmniejsza stan zapalny, rozjaśnia cerę, a nawet spowalnia powstawanie zmarszczek.

A to wszystko w konsultacji z lekarzami i kosmetologami.

Zobacz też:

• Retinol
• Kolagen do twarzy
• Kolagen na trądzik
• Kolagen na skórę
• Porady z TikToka: klej na zęby i lubrykant na twarz
• Kolagen na skórę, włosy i paznokcie
• Niedobór tego składnika widać na skórze
• Kwas hialuronowy
• Krem nawilżający do twarzy
• Serum z witaminą C
• Niacyna
• Witamina A

Co to jest niacynamid?

Niacynamid bierze udział w wytwarzaniu energii, naprawianiu uszkodzonego DNA, komunikacji komórkowej i tworzeniu ważnych cząsteczek, takich jak NAD+ i NADP+ (obie cząsteczki są bardzo istotne dla zapewnienia prawidłowej pracy mitochondriów w naszym ciele) . Możemy go uzyskać z żywności, takiej jak mięso, ryby, drób, rośliny strączkowe i zboża, lub przyjmując suplementy.

Niacynamid był wielokrotnie badany pod kątem możliwych korzyści zdrowotnych, w tym jego roli w utrzymaniu zdrowej skóry, ochronie komórek nerwowych i leczeniu niektórych problemów zdrowotnych. 

Jeśli chodzi o pielęgnację twarzy, niacynamid jest popularnym składnikiem produktów kosmetycznych – może poprawić ochronę skóry, zmniejszyć stany zapalne i pomóc zniwelować zmarszczki i ciemne plamy. Ogólnie rzecz biorąc, niacynamid jest elastycznym związkiem o szerokim zakresie funkcji i możliwych zastosowaniach terapeutycznych.

Kosmetyki z niacynamidem

Korzyści

Kosmetyki z niacynamidem mogą zdziałać cuda dla Twojej skóry! Ten niesamowity składnik poprawia barierę ochronną skóry i wyrównuje jej koloryt, zapobiegając przenoszeniu cząsteczek powodujących pigmentację . Ponadto niacynamid wykazuje szereg innych efektów, takich jak łagodzenie swędzenia, zwalczanie bakterii, ochrona przed uszkodzeniami słonecznymi, zmniejszanie przetłuszczania się i rozjaśnianie kolorytu skóry – wszystko w zależności od jego stężenia .

Niacynamid oferuje szereg korzyści dla skóry: 

• Zapobiega utracie kolagenu, 
• Łagodzenie stany zapalne, 
• Zatrzymuje transfer pigmentu, 
• Zwiększanie produkcję lipidów,
• Wzmacnia zewnętrzną warstwę skóry . 

Może nawet pomóc zminimalizować drobne linie, zmarszczki, ciemne plamy i widoczne objawy starzenia się wierzchnich warstw skóry .

Borykasz się z trądzikiem? 

W takiej sytuacji niacynamid też przyda się w Twoim kosmetycznym arsenale. Stosowanie produktów zawierających ten wszechstronny składnik może skutecznie leczyć trądzik, zmniejszać wydzielanie sebum i poprawiać ogólny stan zdrowia skóry .

Zobacz też:

• Trądzik
• Trądzik różowaty

Potencjalne niebezpieczeństwa i przeciwwskazania

Z czym nie łączyć niacynamidu? Stosując niacynamid unikaj przede wszystkim afla- i beta-hydroksykwasów (czyli kwasów AHA i BHA). Nie wprowadzaj też do pielęgnacji takich składników, jak kwas salicylowy, migdałowy, mlekowy, glikolowy czy jabłkowy. Stosowanie tych substancji razem z niacynamidem może doprowadzić do podrażnień skóry.

Zanim kupisz kosmetyk z niacynamidem – określ swój typ skóry i jej potrzeby

Teraz, gdy zapoznałaś się już ze światem niacynamidu i jego wieloma zaletami, nadszedł czas na poszukiwania idealnego produktu dla Twojej skóry. Aby to zrobić, musisz określić typ swojej skóry i zrozumieć jej specyficzne obawy. Nie martw się – jesteśmy tutaj, aby pomóc Ci na każdym kroku!

Jak określić swój typ skóry?

Istnieją cztery główne kategorie:

• Skóra tłusta – jeśli Twoja skóra ma tendencję do błyszczenia się w ciągu dnia i jest śliska w dotyku, prawdopodobnie masz skórę tłustą. Ten typ skóry jest bardziej podatny na trądzik i rozszerzone pory z powodu nadmiernej produkcji sebum.
• Skóra sucha – skóra sucha jest napięta, swędząca i często ma matowy wygląd. Jeśli Twoja skóra ma tendencję do łuszczenia się, prawdopodobnie masz suchą skórę. Ten typ skóry często wymaga dodatkowego nawilżenia, aby utrzymać zdrową funkcję bariery ochronnej.
• Skóra mieszana – nie potrafisz określić, czy Twoja skóra jest tłusta, czy sucha? Możesz mieć skórę mieszaną, charakteryzującą się tłustą strefą T (czoło, nos i podbródek) oraz suchymi lub normalnymi policzkami. Ten typ często wymaga mieszanki produktów dla idealnej pielęgnacji.
• Skóra wrażliwa – jeśli Twoja skóra jest podatna na zaczerwienienia, podrażnienia i łatwo reaguje na różne produkty, możesz mieć skórę wrażliwą. Ten typ wymaga dodatkowej uwagi i delikatnych składników, aby uniknąć potencjalnych zaostrzeń.

Nie umiesz na czuja określić, jaki masz typ skóry? Jest na to przydatny lifehack: umyj twarz, osusz ją i odczekaj około 30 minut. Pozwoli to skórze powrócić do jej naturalnego stanu i ułatwi Ci ocenę typu skóry na podstawie jej ogólnego wyglądu i odczuć.

Jak zrozumieć problemy skórne?

Jeśli już wiesz, jaki masz typ skóry, pogadajmy o kilku typowych problemach skórnych. Wszyscy jakieś mamy i trzeba je wziąć pod uwagę podczas poszukiwania idealnego produktu z niacynamidem. 

Oto lista problemów skórnych, na które niacynamid może zaradzić:

• Wypryski i trądzik – wypryski, zaskórniki i wągry mogą dotyczyć osób w każdym wieku i o każdym typie skóry.
• Zaczerwienienia i stany zapalne – wrażliwość skóry, trądzik różowaty lub inne schorzenia mogą powodować zaczerwienienia i stany zapalne, które wymagają specjalnej pielęgnacji.
• Nierówny koloryt skóry – plamy posłoneczne, melasma lub przebarwienia pozapalne mogą sprawić, że skóra będzie wyglądać nierównomiernie.
• Rozszerzone pory – podczas gdy pewien stopień widoczności porów jest normalny, nienaturalnie duży rozmiar porów może być powodem do niepokoju.
• Zmarszczki – wraz z wiekiem nasza skóra traci elastyczność, co prowadzi do pojawienia się drobnych linii i zmarszczek.

Pamiętaj również, że potrzeby Twojej skóry mogą zmieniać się wraz z porami roku lub w miarę upływu czasu – ze względu na czynniki takie jak starzenie się, dieta i stres.

No dobra. Uzbrojone w wiedzę na temat rodzaju skóry i jej problemów, ruszamy na zakupy.

Jak wybrać idealny produkt z niacynamidem?

Aby pomóc Ci w tym zadaniu, przygotowaliśmy wygodną checklistę i przydatne wskazówki, które pomogą Ci podjąć właściwą decyzję dla Twojej skóry.

W skrócie, idealny produkt z niacynamidem powinien być:

• Bezzapachowy lub o słabym zapachu, aby uniknąć podrażnienia skóry.
• Pakowany w nieprzezroczyste lub ciemne pojemniki dla lepszej ochrony przed degradacją pod wpływem światła.
• Opracowany na bazie prostej i przyjaznej dla skóry formuły.
• Przyjazny dla środowiska – ekologicznie pakowany i nietestowany na zwierzętach.
• Wolny od potencjalnych substancji drażniących, takich jak alkohol lub syntetyczne barwniki.
• Kompatybilny z innymi produktami do pielęgnacji skóry.

Oto kilka innych ważnych aspektów, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze produktu z niacynamidem.

Stężenie niacynamidu 

Stężenie niacynamidu może wahać się od 2% do 10% w produktach kosmetycznych. Idealna wartość procentowa dla większości osób wynosi 5%. Możesz zacząć od niższej wartości, jeśli masz wrażliwą skórę, albo od wyższej jeśli borykasz się z uporczywymi chorobami skóry i chcesz im szybko zaradzić.

Skład

Zwróć uwagę na składniki pomocnicze i inne substancje aktywne. Szczególnie wartościowe mogą być kwas hialuronowy zapewniający nawilżenie, ceramidy naprawiające barierę ochronną lub ekstrakt z zielonej herbaty łagodzący podrażnienia. Unikaj dodatkowych składników, które mogą podrażniać lub wywoływać niepożądane reakcje, zwłaszcza jeśli masz wrażliwą skórę.

Forma produktu

Niacynamid można znaleźć w wielu produktach do pielęgnacji skóry, takich jak sera, kremy, toniki lub maski. Wybierz formę, którą łatwo wprowadzisz do swojej codziennej rutyny pielęgnacyjnej i taką, która jest dostosowana do rodzaju Twojej skóry i odpowiada na jej problemy.

Dopasowanie do indywidualnego typu skóry

No właśnie, jak wyżej. Upewnij się, że produkt spełnia potrzeby Twojego typu skóry. Na przykład, skóra tłusta skorzysta na lekkich formułach, takich jak serum, podczas gdy skóra sucha skorzysta na bogatszych kremach, które zapewniają większe nawilżenie.

Cena i reputacja marki

Chociaż dobrze jest pozwolić sobie na produkty z górnej półki, szkoda przepłacać. Zanim zdecydujesz się na zakup, zapoznaj się z recenzjami i opiniami klientów, aby upewnić się, że inwestujesz w produkt, który jest tego wart.

Dopasowanie do Twojej rutyny pielęgnacyjnej

Warto również upewnić się, że wybrany produkt z niacynamidem płynnie uzupełnia Twoją rutynę pielęgnacji skóry. Niacynamid jest kompatybilny z większością innych składników do pielęgnacji skóry, takich jak kwasy AHA, BHA, witamina C i retinol. Zawsze jednak należy wykonać test płatkowy przy wprowadzaniu nowego produktu, aby sprawdzić potencjalne reakcje.

Jak stosować kosmetyki z niacynamidem?

W końcu dotarłyśmy do ekscytującego etapu – włączamy niacynamid do rutynowej pielęgnacji skóry! W tej części przedstawimy najlepsze wskazówki, jak skutecznie i bezpiecznie stosować Twój nowy produkt z niacynamidem.

Jak zacząć wprowadzać niacynamid do codziennej pielęgnacji skóry

Oczyszczanie

Zacznij od czystego płótna, używając delikatnego środka czyszczącego dostosowanego do rodzaju skóry.

Tonizowanie (opcjonalnie)

Jeśli używasz toniku, zastosuj go po oczyszczeniu. Tonik z niacynamidem może być kolejnym sposobem na wprowadzenie tego składnika.

Nakładanie produktu

W zależności od wybranego formatu (serum, krem itp.), delikatnie nałóż odpowiednią ilość produktu na twarz i szyję, używając opuszków palców lub narzędzia takiego jak wałek do twarzy.

Nawilżanie

Zapewnij nawilżenie i wzmocnij barierę ochronną skóry za pomocą kremu nawilżającego dostosowanego do rodzaju skóry. Jeśli twój produkt z niacynamidem jest już kremem nawilżającym lub balsamem, możesz pominąć ten krok.

Ochrona przeciwsłoneczna 

Rano zawsze kończ swoją rutynę z filtrem przeciwsłonecznym (SPF 30 lub wyższym), aby chronić skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV i zapobiegać dalszej pigmentacji lub uszkodzeniom skóry.

Chociaż większość produktów z niacynamidem nadaje się do codziennego stosowania, zawsze postępuj zgodnie ze wskazówkami producenta i zwracaj uwagę na indywidualne potrzeby skóry.

Jak nakładać różne produkty warstwami?

Jeśli używasz wielu produktów do pielęgnacji skóry, ważne jest, aby zrozumieć, jak skutecznie je nakładać. Ogólnie rzecz biorąc, najpierw stosuje się lżejsze serum na bazie wody, a następnie gęstsze kremy lub balsamy.

Na przykład, jeśli używasz serum z niacynamidem, nałóż je przed użyciem kremu nawilżającego. Jeśli jednak wybrany produkt z niacynamidem ma już właściwości nawilżające, dodatkowe warstwy mogą nie być potrzebne.

Częstotliwość stosowania i możliwe skutki uboczne

Zazwyczaj produkty z niacynamidem mogą być stosowane codziennie, zarówno rano, jak i wieczorem i nie powinny powodować podrażnień. Jeśli jednak masz wrażliwą skórę lub dopiero zaczynasz stosować ten składnik, możesz zacząć powoli – stosować niacynamid co drugi dzień, a potem stopniowo zwiększać częstotliwości.

Bardzo rzadko niektóre osoby mogą doświadczyć łagodnego podrażnienia lub zaczerwienienia podczas stosowania produktów z niacynamidem. Jeśli zauważysz jakiekolwiek reakcje takie jak swędzenie, pieczenie lub zaczerwienienie, przerwij stosowanie produktu i skonsultuj się z dermatologiem.

Jak się upewnić, że niacynamid działa?

Daj nowemu produktowi do pielęgnacji skóry wystarczająco dużo czasu na działanie, zwłaszcza gdy próbujesz rozwiązać przewlekłe problemy, takie jak przebarwienia lub drobne zmarszczki. 

Większość osób zauważy poprawę po 8–12 tygodniach. Zwróć uwagę na stopniowe zmiany na skórze, takie jak zwiększona jasność, zmniejszone zaczerwienienie lub gładsza tekstura.

Daj niacynamidowi (i sobie!) czas

Cierpliwość jest niezbędna, jeśli chodzi o pielęgnację skóry. Daj wybranemu produktowi z niacynamidem wystarczająco dużo czasu, aby udowodnił Ci swoją skuteczność. Niektóre osoby mogą cieszyć się bardzo szybkimi rezultatami, inne będą potrzebować kilku tygodni lub miesięcy, zanim zauważą znaczącą zmianę.

Pamiętaj, że droga do zdrowej, promiennej skóry to maraton, a nie sprint. Trzymaj się wybranego produktu niacynamidowego i utrzymuj stałą rutynę – na pewno w końcu zobaczysz pożądane rezultaty.

Suplementacja niacynamidem

Korzyści przyjmowania niacynamidu

Najpierw uściślijmy nomenklaturę: oczywiście można „suplementować” dietę produktami, które mają niacynamid w składzie, ale w Polsce nie są zarejestrowane jako suplementy. W praktyce to leki (w znakomitej większości leki OTC, czyli bez recepty).

Ale ludziom niacynamid w formie leku również oferuje wiele korzyści zdrowotnych:

• Może pomóc w naprawie i odbudowie DNA.
• Zwiększa aktywność przeciwwirusową innych leków przeciwwirusowych (w tym leków przeciw SARS-CoV-2 ).
• Niedawne badania nad niacynamidem sugerują, że ma pozytywny wpływ na układ nerwowy – może na przykład zmniejszać objawy depresji i lęku .
• Leki zawierające niacynamid wpływają na i aktywność niektórych białek u osób w średnim wieku – a tym samym spowalniają objawy starzenia [quote].

Bezpieczeństwo suplementacji niacynamidem

Krótkoterminowe badania toksyczności nie wykazały żadnych znaczących, trwałych negatywnych skutków suplementacji niacynamidem .

Niacynamid a niacyna – czym się różnią?

Forma chemiczna

Niacynamid i niacyna są formami witaminy B3, znanej również jako kwas nikotynowy. Różnią się one głównie strukturą chemiczną i sposobem działania biologicznego. Niacynamid, czasami nazywany nikotynamidem, jest formą amidową witaminy B3, podczas gdy niacyna, określana również jako kwas nikotynowy, jest formą kwasową. 

W przeciwieństwie do niacyny niacynamid nie powoduje efektu zaczerwienienia, który często występuje podczas doustnego przyjmowania niacyny .

Zastosowania

Niacynamid jest najczęściej stosowany w produktach kosmetycznych jako składnik poprawiający kondycję włosów i skóry, podczas gdy niacyna jest stosowana raczej jako składnik leków przyjmowanych doustnie . 

Obie formy witaminy B3 są niezbędnymi składnikami odżywczymi, które przyczyniają się do metabolizmu energetycznego naszego organizmu, naprawy DNA i procesów odbudowy komórek . 

Wykazano, że niacynamid ma pozytywny wpływ na skórę, taki jak wzmocnienie bariery skórnej i zmniejszenie stanu zapalnego. W międzyczasie niacyna była badana pod kątem jej potencjału w zapobieganiu rakowi skóry i zmniejszaniu jego nawrotów .