Wereldkankerdag 2024 - hoe zorg je goed voor jezelf?

Kanker is de oorzaak van 25% van de sterfgevallen in Polen. Meer dan 1 000 000 Polen leven met kanker. Er zijn 440 kankerdiagnoses voor elke 100 000 mensen. Dit is beangstigend, maar gelukkig zijn sommige vormen van kanker te voorkomen. De sleutel is goede preventie.

Daarom is het op 4 februari Wereldkankerdag, een dag waarop mensen worden aangemoedigd om goed voor zichzelf te zorgen en waarop mensen zich er ook van bewust worden hoe gevaarlijk kanker kan zijn. Samen met dokter Kacper Nihalani brengen we je dichter bij deze gebeurtenis en beantwoorden we ook de meest gestelde vragen over kanker.

Wat is Wereldkankerdag en wanneer is het?

De Wereldkankerdag is een wereldwijd initiatief dat elk jaar op 4 februari plaatsvindt. Het initiatief werd in 2000 in Parijs genomen door de Union for International Cancer Control (UICC) en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)i.

Het evenement is bedoeld om te benadrukken hoe belangrijk het is om actie te ondernemen om kanker op mondiaal niveau te voorkomen, op te sporen en te behandelen. Het doel van de dag is dan ook om het bewustzijn van de ziekte te vergroten en de samenleving te mobiliseren om de strijd aan te binden met de pandemie van kanker.

Daarnaast omvat de Wereldkankerdag het bevorderen van onderzoek, het waarborgen van toegang tot gezondheidszorg voor iedereen en het ondernemen van actie om het sterftecijfer door kanker terug te dringen en de levenskwaliteit van kankerpatiënten te verbeteren.

Wat is het thema voor Wereldkankerdag 2024?

Het campagnethema voor 2022-2024 is 'De zorgkloof dichten'. Het verwijst naar de noodzaak om te zorgen voor gelijke toegang tot gezondheidszorg voor alle patiënten, ongeacht hun financiële situatie, locatie, leeftijd of andere factoren.

Het thema voor Wereldkankerdag 2024 is daarentegen 'Onze stemmen verenigen en actie ondernemen'. Dit betekent dat de nadruk dit jaar zal liggen op het bundelen van krachten en samen actie ondernemen - zowel op individueel als op institutioneel niveau.

Gemeenschappen over de hele wereld moeten zich daarom verenigen om het bewustzijn over kankerproblemen te vergroten en concrete actie te ondernemen om de kankerzorg te verbeteren.

Hoeveel mensen worden door kanker getroffen?

Volgens Cancer Research UK zijn er meer dan 200 soorten kanker. Er zijn echter maar een paar soorten die de grootste tol eisen. Wat waren de meest voorkomende soorten kanker in 2020 volgens de World Cancer Research organisatie?

Bij mannen was longkanker de meest voorkomende vorm van kanker (1 435 943). En bij vrouwen borstkanker (2 261 419)i.

Kanker of neoplasma - wat is de juiste term?

De termen 'kanker' en 'neoplasma' worden vaak door elkaar gebruikt, maar hebben in een medische context een iets andere betekenis.

Neoplasma is een algemene term voor elke tumor die ontstaat als gevolg van ongecontroleerde celgroei. Tumoren kunnen goedaardig zijn, wat betekent dat ze niet uitzaaien naar andere delen van het lichaam, of kwaadaardig, wat kan uitzaaien naar andere delen van het lichaam.

Aan de andere kant is 'kanker' een term voor een specifieke categorie kwaadaardige tumoren die hun oorsprong vinden in epitheelcellen - het weefsel dat de organen en lichaamsholten bekleedt, zoals de huid of slijmvliezen.

In de praktijk wordt de term 'kanker' echter meestal gebruikt om alle soorten kwaadaardige tumoren aan te duiden.

Is elke vorm van kanker dodelijk?

Nee, niet elke vorm van kanker is dodelijk. Tumoren worden onderverdeeld in goedaardige en kwaadaardige tumoren.

Goedaardige tumoren zijn meestal niet levensbedreigend. Ze verspreiden zich ook niet naar andere delen van het lichaam. Zelfs als ze gezondheidsproblemen veroorzaken door hun locatie of grootte, kunnen ze meestal operatief volledig worden verwijderd.

Kwaadaardige tumoren (vaak kanker genoemd) kunnen dodelijk zijn. Ze hebben vaak uitzaaiingen naar andere organen en vernietigen het lichaam langzaam. Toch zijn veel kwaadaardige tumoren te genezen. De exacte prognose hangt van veel factoren af, waaronder het type kanker, het stadium waarin het wordt ontdekt, de algemene gezondheidstoestand van de patiënt en de beschikbaarheid en effectiviteit van behandeling.

Hoeveel mensen in Polen hebben kanker?

De geneeskunde ontwikkelt zich razendsnel. Dit zou kunnen suggereren dat het aantal mensen dat sterft aan kanker afneemt. Niets is minder waar. In de afgelopen 50-60 jaar is zowel het aantal kankergevallen als het aantal sterfgevallen door kanker in Polen 2,5 keer zo hoog geworden, waarbij het eerste aantal momenteel rond de 170.000 per jaar ligt.

Het aantal gevallen bij mannen is vergelijkbaar met het aantal kankerdiagnoses bij vrouwen (elk ongeveer 85 000). Als het echter alleen om sterfgevallen gaat, zijn er 9 000 meer mannen dan vrouwen (55 000 tegen 46 000 bij vrouwen)i.

Op welke leeftijd krijgen Polen kanker?

Vrouwen krijgen het vaakst kanker tussen hun 50e en 74e. Bij mannen daarentegen is dat de leeftijdsgroep 55-79 jaar. Interessant is echter dat het incidentiecijfer voor vrouwen in de leeftijd van 20-59 jaar hoger ligt. De meeste sterfgevallen door kanker treffen daarentegen senioren in hun zevende levensjaar.

Aan welke vormen van kanker lijden Polen het vaakst?

Al enkele jaren is de sterfte onder vrouwen het hoogst bij longkanker. Desondanks worden er meer dan twee keer zoveel borstkankers gediagnosticeerd als longkankers. Hoe is dit mogelijk?

De reden is het aantal kankers met een slechte prognose. Het is borstkanker (in termen van sterfte) die veel gevaarlijker is.

Afgezien van een preventieve röntgenfoto - eens in de één of twee jaar - of reclame tegen sigaretten, is er in de maatschappij niet zoveel druk om longkanker te controleren. Daarom wordt de diagnose meestal later gesteld, met een slechtere prognose. Als er dezelfde houding was ten opzichte van longkanker als ten opzichte van borstkanker, zouden de statistieken er waarschijnlijk anders uitzien, voegt de arts eraan toe.

Vanaf 2016 is prostaatkanker de meest gediagnosticeerde vorm van kanker bij mannen in Polen (vergelijkbaar met andere Europese landen) (ongeveer 20%). De tweede plaats (vergelijkbaar met vrouwen) wordt ingenomen door longkanker.

Darmkanker is ook het vermelden waard. Het staat op de 2-3 plaats wat betreft incidentie en sterfgevallen - zowel bij vrouwen als bij mannen.

Kanker voorkomen - hoe zorg je goed voor jezelf?

Preventie is de sleutel tot gezondheid. Iedereen heeft er waarschijnlijk wel eens over gehoord. We weten het allemaal, maar weinigen passen het toe. Sommigen denken misschien zelfs dat een gezond dieet of stoppen met roken niets uithaalt. Dit is echter niet waar. En voordat je weer met je ogen rolt, geef me letterlijk één minuut om je te overtuigen - want zo lang zal het je duren om de volgende drie alinea's te lezen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt dat tot 50% van de kankers kan worden voorkomen. Klinkt goed, zelfs heel goed. Maar om het nog beter te maken, laten we het een beetje anders zeggen.

Laten we gegevens uit ons eigen land als voorbeeld nemen. In 2020 stierven ongeveer 85 000 mensen aan kanker. Als ieder van hen de juiste preventieve maatregelen had genomen, zouden er de helft minder sterfgevallen zijn geweest - 42 500. Dat is ongeveer 75% van het Nationale Stadion. Duizenden ouders, echtgenoten, echtgenotes, opa's, oma's en vrienden die met ons mee hadden kunnen gaan.

Dat is waarschijnlijk een goede reden om fastfood in te ruilen voor gezonde groenten en een paar dozijn minuten per week aan lichaamsbeweging te besteden, toch? Laten we eens kijken wat je specifiek moet doen om het eerder genoemde Nationale Stadion te halen. Maar dan wel tijdens een spannend evenement, en niet in een groep die de strijd tegen kanker al verloren heeft.

Een gezond dieet

Een evenwichtig en voedzaam dieet is de basis voor welzijn en het goed functioneren van het lichaam - het is belangrijk voor de algehele gezondheid en is ook een belangrijk onderdeel van kankerpreventie. Door te kiezen voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitaminen, mineralen, vezels en andere voedingsstoffen en door verzadigde en transvetten, zout en eenvoudige suikers te beperken, kun je een aanzienlijk verschil maken bij het verminderen van het risico op het ontwikkelen van verschillende soorten kanker.

Het wordt aanbevolen om veel fruit en groenten te eten - minstens vijf porties per dag. De reden hiervoor is het hoge gehalte aan antioxidanten in deze producten, die cellen beschermen tegen schadelijke oxidatieve stress.

Het is ook belangrijk om volkorenproducten te eten die vezels bevatten, die helpen om de spijsvertering goed te laten werken. En vergeet niet om gezonde eiwitten uit vis en mager vlees te eten, evenals omega-3 vetzuren uit avocado's, noten en olijfolie.

Welke vormen van kanker kunnen worden voorkomen met een gezond dieet?

• Darmkanker: het eten van drie porties vezelrijke volkorenproducten per dag verlaagt het risico met ongeveer 20%.
• Prostaatkanker: 2-4 keer per week tomaten eten vermindert de kans op het krijgen van de ziekte met ongeveer 25-40%.
• Borstkanker. Het regelmatig eten van bonen (rijk aan vezels, vitaminen en mineralen) kan het risico op kanker met 20-30% verminderen.
• Longkanker. Minstens twee keer per week rauwe knoflooketen kan de kans op kanker met 44% verminderen.

Niet roken

Het roken van sigaretten is de meest voorkomende oorzaak van longkanker. Deze activiteit brengt ongeveer 7000 chemische stoffen in het lichaam, waarvan er minstens 70 kanker veroorzaken bij mensen. Naar schatting hebben rokers van sigaretten 15-30 keer meer kans op longkanker dan niet-rokers.

Stoppen met roken heeft onmiddellijke en langdurige voordelen voor de gezondheid, ongeacht leeftijd, geslacht of de duur van de gewoonte. Al binnen 20 minuten na de laatste sigaret worden bloeddruk en hartslag weer normaal. En na 12 uur bereikt het zuurstofgehalte in het lichaam een standaardwaarde. Wat gebeurt er daarna?

Voordelen van stoppen met roken op de lange termijn

• 5-10 jaar Verminderde kans op mond-, keel- en strottenhoofdkanker met 50%.
• 10 jaar Verminderde kans op blaas-, nier- en slokdarmkanker.
• 10-15 jaar Verminderde kans op longkanker met 50%.
• 20 jaar De kans op kanker in de mond, keelholte, strottenhoofd en alvleesklier daalt tot het niveau van een niet-roker.

Hoewel stoppen met roken erg moeilijk is, zijn er verschillende methoden om hierbij te helpen. Overweeg nicotinetherapieën, medicatie, gedragsbehandeling of steun van dierbaren en de gemeenschap. Een gezonde levensstijl, lichaamsbeweging en een uitgebalanceerd dieet kunnen ook helpen bij de vervelende symptomen van het stoppen met roken.

Alcoholgebruik verminderen

Overmatig alcoholgebruik verhoogt het risico op veel soorten kanker, waaronder borst-, mond-, keel-, slokdarm- en leverkanker.

De consumptie van ongeveer 150 ml alcohol van 40% (wodka) of 450 ml alcohol van 12% (wijn) per dag verhoogt het risico op mond-, keel-, strottenhoofd- en slokdarmkanker met 2 tot 3 keer. Daarentegen is de kans op darmkanker of borstkanker 1,5 keer groter.

Het beperken van alcoholconsumptie houdt in dat de aanbevelingen voor veilig drinken worden opgevolgd - tot één genoemde portie alcohol per week voor mannen en vrouwen. Het is echter het beste om helemaal te stoppen met alcohol, vooral als je blootgesteld bent aan andere risicofactoren voor kanker zoals roken, lichamelijke inactiviteit of genetica.

Regelmatige lichaamsbeweging

Onderzoeken tonen aan dat mensen die regelmatig bewegen een lager risico hebben op vele soorten kanker, waaronder borstkanker, dikkedarmkanker, endometriumkanker, longkanker, pancreaskanker en eierstokkanker.

Sommige wetenschappelijke artikelen suggereren dat lichamelijk actieve mensen 40 procent minder kans hebben op borstkanker, 30 procent minder kans op darmkanker en 33 procent minder kans op prostaatkankeri.

Lichaamsbeweging helpt bij het behouden van een gezond lichaamsgewicht, reguleert de hormoonspiegels in het lichaam zoals insuline en oestrogeen, die in verband worden gebracht met de ontwikkeling van sommige vormen van kanker, en verbetert de werking van het immuunsysteemi.

Experts raden aan om 150-300 minuten matige activiteit per week te doen of 75-100 minuten intensieve aerobe lichaamsbeweging. Het is ook een goed idee om je spieren minstens twee keer per week te versterken.

Bescherming tegen UV-straling

Bescherming tegen UV-straling is belangrijk voor het voorkomen van huidkanker, waaronder het gevaarlijke melanoom. Ultraviolette (UV) straling van de zon en zonnebanken beschadigt het DNA in huidcellen en leidt tot de vorming van kanker.

Het gebruik van UV-zonnebrandcrèmes met een adequaat beschermingsniveau (SPF 30 of hoger), zelfs in de winter en op bewolkte dagen, is een effectief beschermingsmiddel. Daarnaast helpen het bedekken van de huid met kleding, het dragen van brede hoeden om het gezicht en de nek te beschermen en een UV-gecertificeerde zonnebril om de blootstelling aan UV-stralen te beperken.

Het is ook raadzaam om de zon te vermijden tijdens de uren met het meeste zonlicht, d.w.z. tussen 10.00 en 16.00 uur, wanneer de UV-straling het sterkst is. Vergeet niet dat verschillende vormen van UV-straling het hele jaar door voorkomen en ook door bewolkte luchten heen kunnen dringen, dus het is belangrijk om je er niet alleen in de zomer tegen te beschermen, maar gedurende de hele 12 maandeni.

Preventieve onderzoeken

Regelmatige preventieve onderzoeken zijn een van de belangrijkste elementen van kankerpreventie. Als veranderingen in een vroeg stadium worden opgespoord, kunnen veel soorten kanker effectief en snel worden behandeld.

Mannen

Mannen boven de 50 moeten regelmatig (een keer per jaar) een PSA (Prostaat-Specifiek Antigeen) test in het bloed ondergaan, die helpt bij de vroege opsporing van prostaatkanker. Als u tot een risicogroep behoort - iemand in uw familie heeft bijvoorbeeld aan deze vorm van kanker geleden - moet de test vaker worden uitgevoerd. Daarnaast wordt aanbevolen om elke twee jaar een diagnostisch rectumonderzoek te ondergaan.

Een ander belangrijk onderzoek is de colonoscopie. Dit is een procedure waarbij de arts de binnenkant van de dikke darm onderzoekt op poliepen of andere laesies die tot kanker kunnen leiden. Mannen ouder dan 50 jaar wordt aangeraden om eens in de tien jaar een colonoscopie te ondergaan.

Mannen moeten ook regelmatig hun testikels onderzoeken (één keer per maand) om onnatuurlijke knobbels of vergrotingen op te sporen die op kanker kunnen wijzen. Daarnaast moet je eens in de 2-3 jaar naar een specialist voor een testiculair onderzoek.

Het is ook raadzaam om je huidlaesies in de gaten te houden en regelmatig de conditie van moedervlekken of knobbeltjes te controleren.

Vrouwen

Een echografie van de borst is een essentieel onderzoek om de vroege stadia van borstkanker op te sporen - een van de meest voorkomende vormen van kanker bij vrouwen. Het wordt aanbevolen dat vrouwen tussen de 50 en 69 jaar dit onderzoek om de twee jaar laten doen. Vrouwen met een verhoogd risico (bijv. met een familiegeschiedenis van borstkanker) moeten eerder met het onderzoek beginnen en het regelmatig uitvoeren.

Cytologie, een onderzoek van de cellen van de baarmoederhals, kan veranderingen opsporen die tot baarmoederhalskanker kunnen leiden. Het wordt aanbevolen dat vrouwen die seksueel actief zijn of alle vrouwen ouder dan 21 jaar ten minste om de drie jaar een cytologisch onderzoek laten uitvoeren.

Colonoscopie is ook belangrijk voor vrouwen, net als voor mannen, en maakt vroege opsporing van darmkanker mogelijk. Vrouwen ouder dan 50 jaar zouden dit onderzoek elke 10 jaar moeten ondergaani.

Vaccinaties

Vaccinaties zijn een belangrijk hulpmiddel bij kankerpreventie omdat ze beschermen tegen virussen die het risico op kanker verhogen. De twee meest waardevolle zijn vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV) en het hepatitis B-virus (HBV) .

Het HPV-vaccin beschermt tegen de meest voorkomende HPV-types, die verantwoordelijk zijn voor de meeste gevallen van baarmoederhalskanker, maar ook voor anale of genitale kanker. Het wordt aanbevolen om meisjes en jongens van 11 tot 12 jaar te vaccineren - voordat ze seksueel actief worden. Vaccinatie kan echter ook effectief zijn bij adolescenten en jongvolwasseneni.

Het HBV-vaccin wordt daarentegen aanbevolen voor baby's, kinderen en volwassenen die nog niet gevaccineerd zijn. HBV kan leiden tot langdurige leverinfectie, wat het risico op leverkanker verhoogt. Vaccinatie is een van de meest effectieve methoden om deze vorm van kanker te voorkomen.

Oorzaken van kanker

Tumoren zijn complexe en multifactoriële ziekten en hebben daarom verschillende oorzaken. De belangrijkste oorzaken zijn genetische factoren, levensstijl, milieuaspecten en vele andere. In de onderstaande tabel richten we ons echter alleen op de vijf meest voorkomende soorten kanker en hun belangrijkste oorzaken.

Wat zijn de symptomen van kanker?

De symptomen van kanker variëren en zijn afhankelijk van het specifieke type kanker. Nogmaals - we kunnen ze niet allemaal beschrijven, dus we zullen ons richten op de top vijf, die verantwoordelijk zijn voor meer dan 50% van alle sterfgevallen door kanker in Polen.

Longkanker

Longkanker is een van de meest gediagnosticeerde vormen van kanker. Helaas verschijnen de symptomen meestal pas in een vergevorderd stadium, waardoor vroegtijdige opsporing vaak moeilijk is. Toch zijn er verschillende symptomen die op dit probleem kunnen wijzen.

Symptomen van longkanker:

• Chronische hoest die erger wordt of niet overgaat.
• Hemoptoë - zelfs in kleine hoeveelheden.
• Pijn op de borst, vooral tijdens diep ademhalen, hoesten of lachen.
• Vermoeidheid en gewichtsverlies zonder duidelijke reden.
• Verandering in hoestkenmerken bij rokers.
• Verslechtering van de algemene gezondheid en afname van de immuniteit.
• Kortademigheid en ademhalingsproblemen.
• Een gevoel van constante hypoxie.
• Terugkerende infecties zoals longontsteking.

Borstkanker

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen, maar het kan ook mannen treffen. Geschat wordt dat ongeveer 1% van alle gevallen van borstkanker mannen treft. Vroege opsporing verhoogt de kans op een succesvolle behandeling aanzienlijk. Daarom is het de moeite waard om de symptomen van deze aandoening te kennen.

Symptomen van borstkankerii:

• Een knobbel of verdikking in de borsten (eventueel onder de armen).
• Veranderingen in de grootte, vorm of het uiterlijk van de borst.
• Tepelafscheiding (bijv. bloederig) die geen verband houdt met borstvoeding.
• Golvende huid op de borsten.
• Veranderingen aan de tepels, zoals roodheid, afschilferende huid, scheurtjes of zweertjes.
• Branden, pijn of een strak gevoel in de borsten die niet veranderen tijdens de menstruatiecyclus.
• Zwelling, roodheid of donker worden van de borsthuid.

Prostaatkanker

Prostaatkanker is een veel voorkomende vorm van kanker bij mannen. De symptomen zijn vaak onmerkbaar in het beginstadium van de ziekte, maar na verloop van tijd kan er wat ongemak ontstaan.

Symptomen van prostaatkanker:

• Een zwakke of onderbroken urinestraal, evenals frequent urineren, vooral 's nachts.
• Pijn bij het plassen of klaarkomen.
• Bloed in de urine of het sperma.
• Pijn in de onderrug, heupen of bekken.
• Problemen met erectie.
• Verlies van controle over blaas of darmen.
• Onverklaarbaar gewichtsverlies.

Darmkanker

Dikkedarmkanker wordt gekenmerkt door langzame groei, waardoor preventie en regelmatige screening belangrijker zijn vanwege de grote kans op genezing. Hoewel het in een vroeg stadium misschien geen symptomen geeft, is het de moeite waard om de vroege symptomen te kennen die op de ontwikkeling van de ziekte kunnen wijzen.

Symptomen van darmkanker

• Verandering in de stoelgang (constipatie of diarree) die langer dan een paar dagen duurt.
• Bloed in de ontlasting.
• Buikpijn, krampen of een gevoel van constant ongemak in de buikholte.
• Zwakte en vermoeidheid van onbekende oorsprong.
• Donkere, teerachtige ontlasting.
• Gewichtsverlies zonder duidelijke reden.
• Constante aandrang om te poepen die niet weggaat na gebruik van het toilet.
• Problemen met de spijsvertering, waaronder een opgeblazen gevoel of een vol gevoel.

Huidkanker

Huidkanker is een wereldwijd verschijnsel dat verschillende leeftijdsgroepen en etniciteiten treft. Deze vorm van kanker is echter in een hoog percentage te genezen als het in een vroeg stadium wordt ontdekt. Het is daarom belangrijk om op de hoogte te zijn van symptomen die op deze aandoening wijzen.

Symptomen van huidkanker

• De groei of verandering in vorm van bestaande moedervlekken of vlekken op de huid.
• Het ontstaan van knobbeltjes of wondjes die lange tijd niet genezen.
• Verschijnen van nieuwe moedervlekken of vlekken die anders zijn dan andere.
• Pruritus, pijn, branderig gevoel of ruwheid binnen de moedervlekken of vlekken.
• Verandering van de kleur van de huid rond bestaande moedervlekken.
• Bloeden of afscheiding uit de moedervlekken of vlekken.
• Ongewone huidlaesies (grootte, vorm, kleur, randen) met een of meer punten van asymmetrie.

Diagnose van kanker

Een kankerdiagnose is een complex medisch proces om de aanwezigheid van kankercellen in het lichaam te bevestigen of uit te sluiten. Meestal begint de arts met een gesprek met de patiënt. Dit wordt gedaan om symptomen te identificeren die verband houden met bepaalde soorten kanker, zoals gewichtsverlies, ongewone pijnen, verontrustende huidveranderingen of onbekende verkleuringen.

Afhankelijk van het vermoedelijke type kanker kan de specialist ook verschillende diagnostische tests voorstellen, waaronder beeldvormende tests zoals computertomografie (CT) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI), biopsie of bloedonderzoek.

Met deze diagnostiek kunnen afwijkingen in het lichaam worden vastgesteld en geanalyseerd. Het is ook belangrijk om te begrijpen hoe ver de kanker is uitgezaaid, wat belangrijk is voor het plannen van een effectieve behandeling.

Wie behandelt de kanker?

Kanker wordt meestal behandeld door een team van specialisten uit verschillende medische disciplines. Afhankelijk van het specifieke type kanker kan deze groep bestaan uiti:

• Medische oncologen, die chemotherapie, immuuntherapie, hormoontherapie en andere soorten behandelingen aansturen.
• Stralingsoncologen (radiotherapeuten), dit zijn artsen die gespecialiseerd zijn in de behandeling van kanker met radiotherapie.
• Oncologische chirurgen, die kankergezwellen operatief verwijderen.
• Pathologen, d.w.z. specialisten die weefsels en cellen analyseren om het exacte type en stadium van kanker te bepalen.
• Radiologen die verschillende beeldvormende onderzoeken interpreteren om de diagnose te helpen stellen en de grootte en locatie van kankers te bepalen.
• Hematologen die bloed- en beenmergkankers behandelen.
• Kinderoncologen die kanker bij kinderen behandelen.

Welke onderzoeken kunnen kanker opsporen?

Voor de diagnose van kanker worden meestal verschillende methoden gebruikt, zoals lichamelijk onderzoek, beeldvorming, laboratoriumonderzoek en biopsieën. De keuze van de diagnostische test is gebaseerd op de symptomen van de patiënt, zijn medische voorgeschiedenis en het potentiële risico op een bepaald type kanker.

Lichamelijk onderzoek

Het lichamelijk onderzoek is vaak de eerste stap in het diagnostisch proces. Het wordt meestal gebruikt om lichamelijke tekenen van kanker te identificeren. Deze diagnose kan bestaan uit het onderzoeken van de huid op verschillende laesies, het voelen op knobbels in de borst en buik, of het inspecteren van de mond op verkleuringen of overmatige weefselgroei.

Hoewel dit onderzoek meestal deel uitmaakt van routinematige gezondheidscontroles, kan het ook helpen bij de vroegtijdige opsporing van kanker.

Beeldvormende onderzoeken

Beeldvormende onderzoeken geven een gedetailleerd beeld van de binnenkant van het lichaam, wat de aanwezigheid van tumoren of andere afwijkingen kan aantonen. Beeldvormingstechnieken omvatten traditionele röntgenstralen of computertomografie (CT)-scans, die gedetailleerde en doorsnedebeelden van het lichaam geven.

Het is ook niet ongewoon om magnetische resonantiebeeldvorming (MRI) te gebruiken voor beelden van weke delen, evenals echografie en positronemissietomografie (PET) om de metabolische activiteit van tumoren te bekijken.

Laboratoriumonderzoek

Laboratoriumonderzoek, waaronder bloed-, urine- of ontlastingsonderzoek, kan afwijkingen aantonen die wijzen op kanker. Sommige hiervan zijn de aanwezigheid van specifieke tumormarkers in het bloed of afwijkingen in het aantal en type cellen.

Daarnaast kunnen bepaalde tests, zoals zogenaamde genetische tests, genetische mutaties opsporen die wijzen op een verhoogd risico op kanker.

Biopsie

Een biopsie geeft de patholoog de mogelijkheid om cellen en weefsels onder een microscoop te onderzoeken om de aanwezigheid van kanker te bevestigen. Het is de meest directe manier om te beoordelen of verdachte laesies kwaadaardig zijn.

Typen biopsie variëren afhankelijk van de locatie en de aard van het verdachte letsel en omvatten meestal naaldbiopsie, excisiebiopsie, dunne-naaldaspiratie (BAC), endoscopie en anderei.

Kanker - behandeling

De behandeling van kanker is afhankelijk van een aantal factoren, zoals het type en het stadium van de kanker, de algemene gezondheid van de patiënt en de individuele kenmerken van het lichaam. De geneeskunde gebruikt veel verschillende methoden om kanker te bestrijden, waaronder chirurgie, radiotherapie, chemotherapie, immuuntherapie, maar ook hormonale, doelgerichte of gentherapie.

Wat zijn de soorten kankerbehandeling?

• Chirurgie - Dit is een van de meest traditionele kankerbehandelingen. Hierbij wordt de kankertumor en vaak ook een deel van de omliggende weefsels verwijderd. Deze actie is erop gericht om de tumor minder zwaar te belasten en de strijd tegen de ziekte te ondersteunen.
• Radiotherapie: hierbij wordt krachtige straling gebruikt om kankercellen te vernietigen. Het kan alleen worden gebruikt of in combinatie met andere behandelingen zoals chirurgie.
• Chemotherapie. Hierbij worden medicijnen toegediend om kankercellen te vernietigen. Deze middelen worden intraveneus, oraal of op een andere manier toegediend, afhankelijk van het type en de plaats van de kanker.
• Gerichte therapie. een behandelingsmethode gebaseerd op het gebruik van medicijnen die specifieke kenmerken van kankercellen aanvallen, waarbij de schade aan gezonde cellen tot een minimum wordt beperkt. Dit is een relatief nieuwe manier om kanker te behandelen, maar wel een die steeds effectiever wordt.
• Bijimmunotherapie wordt het eigen immuunsysteem van de patiënt gebruikt om de kanker te bestrijden. Het doel van deze techniek is om het natuurlijke vermogen van het lichaam om kanker te bestrijden te stimuleren of te herstellen.
• Hormoontherapie. maakt het mogelijk de afscheiding van hormonen te blokkeren of te beperken die de groei van bepaalde kankercellen kunnen versnellen (bijvoorbeeld bij borst- of prostaatkanker). Hormoontherapie kan alleen of in combinatie met andere behandelingen worden gebruikt.
• Gentherapie - Dit is een vrij nieuwe en nog in ontwikkeling zijnde manier om kanker te behandelen. Hierbij worden genen in de cellen van de patiënt gewijzigd om de ziekte te bestrijden. Hoewel dit een veelbelovend gebied is, is er nog veel onderzoek nodig om het veilig en effectief te maken voor alle kankerpatiënten.

Alternatieve geneeskunde

Alternatieve geneeskunde is een term die een breed scala aan activiteiten omvat die over het algemeen niet erkend worden door de traditionele geneeskunde. Voorbeelden van dergelijke therapieën zijn acupunctuur, homeopathie, reflexologie, naturotherapie en vele andere. Vaak richt alternatieve geneeskunde zich op een holistische benadering van gezondheid, waarbij rekening wordt gehouden met de dagelijkse energiebalans, levensprincipes en geestelijke gezondheidi.

Alternatieve geneeswijzen kunnen worden gebruikt als aanvulling op conventionele behandelingen, om de effectiviteit ervan te vergroten en geassocieerde symptomen zoals pijn of misselijkheid te verminderen. Veel mensen gebruiken het om de bijwerkingen van een conventionele behandeling te verlichten of om hun algehele welzijn en levenskwaliteit te verbeteren.

Je moet echter altijd je arts raadplegen voordat je met een alternatieve therapie begint. Sommige strategieën kunnen bijwerkingen hebben of interfereren met conventionele therapieën.

Hoe kies ik de juiste behandeling voor kanker?

Het kiezen van de juiste behandeling voor kanker is een complex proces dat van veel factoren afhangt. De specifieke therapie moet altijd worden gekozen op basis van overleg met een arts. De belangrijkste aspecten die van invloed zijn op de beslissing zijn het type kanker, het stadium en de grootte van de tumor, de algemene gezondheid van de patiënt en individuele voorkeuren.

Gespecialiseerde oncologen hebben een grondige kennis van de verschillende behandelmethoden en hun effectiviteit voor specifieke kankertypes en -stadia. Hierdoor kunnen ze het meest geschikte behandelplan voorstellen. Soms betekent dit een enkele behandelmethode, zoals chirurgie, of een combinatie van therapieën, zoals chemotherapie en radiotherapie.

De individuele behoeften van de patiënt zijn ook belangrijk. Sommige mensen geven de voorkeur aan een agressievere behandeling, terwijl anderen een methode willen kiezen die de bijwerkingen tot een minimum beperkt. Persoonlijke factoren zoals gezinssituatie, werk, financiën en levenswaarden spelen ook een belangrijke rol. De uiteindelijke beslissing over de behandeling moet daarom het resultaat zijn van een open en eerlijke discussie tussen de patiënt en de arts.

Kanker - prognose

Kankerprognoses zijn complex en kunnen aanzienlijk variëren afhankelijk van het specifieke type kanker. Bovendien worden ze beïnvloed door een aantal factoren, zoals het stadium van de ziekte, de algemene gezondheid van de patiënt en de behandeling. Daarom zullen we ons weer richten op de vijf meest voorkomende soorten kanker: longkanker, borstkanker, prostaatkanker, darmkanker en huidkanker.

Wat is de prognose voor kankerpatiënten?

• Longkanker: dit is een van de meest dodelijke soorten kanker. De gemiddelde 5-jaarsoverleving voor longkanker is ongeveer 23-28%. Deze cijfers kunnen echter aanzienlijk variëren afhankelijk van het stadium van de ziekte.
• Borstkanker : dankzij effectieve opsporings- en behandelmethoden voor borstkanker is de 5-jaarsoverleving voor deze ziekte nu ongeveer 90%.
• Prostaatkanker: dit is een van de minst dodelijke soorten kanker. De 5-jaarsoverleving voor prostaatkanker ligt rond de 97%.
• Darmkanker. Voor deze ziekte is de 5-jaarsoverleving ongeveer 63%. Voor mensen bij wie darmkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, stijgt dit percentage echter tot ongeveer 90%.
• Huidkanker: er zijn verschillende soorten huidkanker, dus het is moeilijk om een uniforme prognose te bepalen. Een van de meest voorkomende is echter niet-melanoom huidkanker, die een 5-jaars overlevingskans van bijna 100% heeft. Het ernstigere maar zeldzamere melanoom heeft een 5-jaars overlevingskans van ongeveer 94%, die afneemt naarmate de ziekte voortschrijdt.

Hoe begrijp je de statistieken die over prognose gaan?

Prognosestatistieken zijn een hulpmiddel waarmee artsen een soort prognose kunnen maken op basis van gegevens van een grote groep patiënten die met een bepaalde ziekte of aandoening hebben geworsteld.

Toch moeten deze statistieken niet worden gezien als een directe beoordeling van iemands eigen situatie. De gegevens zijn generalisaties voor een grote populatie en elke persoon is uniek en verschilt in termen van genotype, levensstijl, gezondheidsgeschiedenis en reactie op behandeling. Bovendien zijn statistieken gemiddelden, wat betekent dat sommige patiënten betere resultaten hebben, terwijl anderen een slechtere prognose kunnen hebben.

Het is ook belangrijk om te onthouden dat de geneeskunde voortdurend in ontwikkeling is. Statistieken uit het verleden weerspiegelen mogelijk niet het volledige potentieel van nieuwe therapieën, operatietechnieken of medicijnen die vandaag beschikbaar zijn.

Hoewel prognosestatistieken dus enige informatie kunnen geven, zijn ze nooit een vervanging voor een individueel consult met een arts die een beoordeling en behandelplan kan afstemmen op de individuele patiënt en zijn specifieke situatie.

Kanker - wat moet je de arts vragen?

De diagnose kanker is een schok, ongeloof en afschuw. Het is dan ook geen verrassing dat veel mensen geen idee hebben wat ze hun arts in zo'n situatie moeten vragen. Hieronder vind je een aantal basisvragen die je in verschillende stadia van de behandeling aan specialisten kunt stellen.

Vragen direct na de diagnose

• Wat is het type en het stadium van mijn kanker?
• Zijn er aanvullende tests of diagnostische onderzoeken nodig?
• Waar kan ik het beste worden behandeld?
• Wat is de prognose? Is een volledig herstel waarschijnlijk?
• Heb ik een second opinion nodig?
• Hoe kan ik me voorbereiden op de fysieke en emotionele uitdagingen die de behandeling van kanker met zich meebrengt?
• Wanneer beginnen we met de behandeling en hoe lang duurt deze?

Vragen voordat u een behandelplan kiest

• Welke behandelingsmogelijkheden zijn er voor dit type en stadium van kanker?
• Wat zijn de doelen van elke voorgestelde behandeloptie?
• Wat zijn de kansen op succes voor elk van de mogelijke behandelplannen?
• Kan ik deelnemen aan een klinisch onderzoek? Wat zijn de voordelen en risico's?
• Wat zijn de mogelijke bijwerkingen en risico's van elk van de voorgestelde behandelplannen?
• Zal de behandeling mijn seksleven beïnvloeden? Zo ja, hoe kan ik hiermee omgaan?
• Hoe zal de behandeling mijn levenskwaliteit beïnvloeden, inclusief mijn vermogen om te werken, een normaal leven te leiden en relaties met dierbaren te onderhouden?
• Kan ik mijn behandelplan met een andere specialist bespreken voordat ik een definitieve beslissing neem?
• Hoe snel moet ik een beslissing nemen over mijn behandelplan? Heb ik de tijd om alle opties te overwegen?
• Wat zijn de kosten van de voorgestelde behandelingen en worden deze gedekt door de ziektekostenverzekering?
• Moet ik voor de behandeling in het ziekenhuis worden opgenomen of kan de behandeling poliklinisch worden uitgevoerd? Hoe vaak moet ik naar het ziekenhuis of de kliniek?

Vragen tijdens de behandeling

• Welke symptomen moeten mij voldoende zorgen baren om onmiddellijk een arts te raadplegen?
• Zijn vervelende bijwerkingen van de behandeling normaal? Zo ja, hoe kan ik daar mee omgaan?
• Werkt de behandeling zoals verwacht?
• Over welke symptomen moet ik het medische team meteen informeren?
• Hoe kan ik mijn kracht en welzijn behouden of verbeteren tijdens de behandeling?
• Moet ik tijdens de behandeling op specifieke dingen letten met betrekking tot mijn geestelijke gezondheid?
• Zijn er aanvullende bronnen van ondersteuning zoals steungroepen, psychologen, voedingsdeskundigen die mij kunnen helpen?

Vragen na de behandeling

• Wat is de kans op terugval en op welke symptomen moet ik letten?
• Welke controles heb ik nodig, hoe vaak en waarom?
• Zijn er langetermijneffecten van de behandeling waar ik rekening mee moet houden?
• Welke veranderingen in levensstijl kunnen helpen om het risico op een terugval te minimaliseren?
• Wanneer kan ik mijn normale activiteiten hervatten, zoals werken, sporten en reizen?
• Wat kan ik verwachten op het gebied van mijn seksuele gezondheid en vruchtbaarheid na de behandeling?
• Kan ik doorgaan met de medicatie die ik voor de diagnose gebruikte?
• Wat moet ik doen als mijn klachten terugkeren?
• Kan ik na de behandeling rekenen op psychologische ondersteuning of steungroepen?
• Zijn er dingen die de artsen tijdens mijn behandeling hebben geleerd die andere patiënten in de toekomst kunnen helpen?

Onthoud dat dit slechts voorbeeldvragen zijn. Als je wilt, schrijf dan je eigen vragen op en stel ze aan de specialist. En vergeet niet dat andere zorgverleners (bijv. verpleegkundigen) ook antwoorden op je vragen kunnen geven.

Hoe leef je met kanker?

Leven met kanker is een enorme uitdaging die zowel fysieke als mentale kracht vereist. De strijd van elke patiënt is individueel en uniek, maar er zijn enkele universele methoden om ermee om te gaan.

Welke manieren om met kanker om te gaan kun je gebruiken?

Zorgen voor lichamelijke gezondheid

Niets kan een goede verzorging van het lichaam vervangen, zeker niet als je vecht tegen kanker. Een gezond dieet en lichaamsbeweging (zoals aanbevolen) zijn uiterst belangrijk. Als je je gezondheid in de gaten houdt, kunnen artsen snel reageren op veranderingen.

Vergeet niet dat het lichaam tijdens de behandeling andere voedingswaarden nodig kan hebben, en regelmatige lichaamsbeweging kan je zowel beter laten voelen als je kracht om de ziekte te bestrijden vergroten.

Mentale ondersteuning

Een kankerdiagnose kan leiden tot angst en depressie. Emotionele steun is daarom essentieel tijdens deze periode. Zoek hulp bij familie, vrienden, steungroepen of organisaties die mensen helpen om met kanker om te gaan.

Psychotherapie kan ook heel nuttig zijn. Een professional kan je helpen om moeilijke emoties te verwerken en strategieën voor te bereiden om met stress om te gaan.

Voorbereiden op verandering

Kanker kan van invloed zijn op verschillende aspecten van het dagelijks leven, zoals werk, relaties of hobby's. Hoe moeilijk het ook is, het is belangrijk om je voor te bereiden op veranderingen. Hoe moeilijk het ook is, het is belangrijk om je voor te bereiden op mogelijke veranderingen. Het is op zijn minst belangrijk om onderwerpen als medisch verlof of financiële steunopties ter sprake te brengen - dit zijn normale dingen die gewoon besproken moeten worden.

Een balans vinden

Leven met kanker kan het dagelijks leven en de strijd tegen de ziekte uit balans brengen. Het is daarom belangrijk om een balans te vinden waardoor je van het leven kunt genieten, ongeacht de moeilijkheden.

Dit kan betekenen dat je een nieuwe hobby zoekt, tijd neemt om te mediteren of relaties met dierbaren hernieuwt. Plezier vinden in het dagelijks leven helpt je om de uitdagingen van je ziekte het hoofd te bieden.

Plannen voor de toekomst

Ondanks de onzekerheid die kanker met zich meebrengt, moet je niet vergeten plannen te maken voor de toekomst. Genieten van je plannen, dromen en doelen helpt enorm in zowel je mentale als fysieke strijd met kanker. Plannen voor de toekomst kunnen je ook een gevoel van controle over de situatie geven en een optimistische kijk op de komende maanden of jaren.

Hoe kan ik een dierbare helpen die tegen kanker vecht?

Een dierbare helpen die vecht tegen kanker is een van de belangrijkste en moeilijkste taken waar je mee te maken kunt krijgen. De uitdaging vereist geduld, empathie en kracht. De juiste steun kan echter een geweldig effect hebben. Bekijk daarom de acties die de moeite waard zijn.

• Wees aanwezig, eenvoudig gezegd - een goed gesprek en gezelschap kunnen van onschatbare waarde zijn. Vaak geeft alleen al het samenzijn met een zieke dierbare veel steun en kan het zelfs verlichting brengen.
• Luister en wees empathisch - het is belangrijk om de situatie en emoties van de persoon te begrijpen. Geef de zieke de kans om zijn gevoelens te uiten zonder bang te hoeven zijn om beoordeeld te worden. Luister en probeer te begrijpen, hoe moeilijk het ook is.
• Helpen met dagelijkse taken, bijvoorbeeld koken, schoonmaken, naar de dokter rijden - alles om de last van de dagelijkse taken te verlichten. Iemand die ziek is, heeft al genoeg stress en zal dus baat hebben bij minder taken.
• Breng jezelf op de hoogte: hoe meer je weet over de ziekte, hoe beter je bent toegerust om te helpen. Weten wat de bijwerkingen van een behandeling zijn, hoe je pijn kunt verlichten, enz. kan heel nuttig zijn.
• Moedig gezondheidszorg aan: je kunt helpen bij het organiseren van medische afspraken of erbij aanwezig zijn om emotionele steun te bieden.
• Zorg goed voor je gezondheid - anderen helpen begint met goed voor jezelf zorgen. Het is een goed idee om tijd te maken voor ontspanning, gezonde voeding en slaap. Dit is essentieel om de kracht, energie en emotionele gezondheid te behouden die nodig is om te helpen.
• Kanker kan eng zijn, maar kleine gebaren kunnen de stemmingverbeteren. Toneelstukken, grappen, films - alles wat je dierbare doet glimlachen is goed.

Manieren om mensen met kanker te steunen

Het steunen van mensen met kanker is niet alleen voorbehouden aan geliefden en familie. Ieder van ons kan helpen, zelfs als de getroffenen niet dicht bij ons staan. Steun bieden, op welke manier dan ook, kan een enorm verschil maken in iemands leven.

Hoe help je mensen met kanker?

Samenvatting