- Strona Główna
- Kwasy omega
- Kwas ALA (kwas alfa-linolenowy)
Kwas alfa-linolenowy (omega-3 ALA): właściwości i źródła
Kwas alfa-linolenowy to jeden z kwasów Omega-3, ale nie znajdziesz go w większości suplementów.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Niby omega-3, a wszędzie tylko dwa kwasy tłuszczowe: EPA i DHA. Trzecim z tej rodziny jest ALA, czyli kwas alfa-linolenowy.
Jeśli kiedykolwiek trapiło Cię, dlaczego producenci w suplementach diety rozdzielają trojaczki i w większości omeg dostępne są tylko dwa z trzech głównych kwasów tłuszczowych, to generalnie: ALA w organizmie jest przekształcany do EPA i DHA. Sprawa nie jest jednak do końca taka prosta i oczywista.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Co to jest kwas alfa-linolenowy.
- Jakie ma właściwości.
- Czy sam w sobie ALA może wspomóc organizm.
- Co jeść, aby dostarczyć sobie tego kwasu.
Zobacz też:
- Kwas EPA
- Kwas DHA
- Kwasy omega-3
- Trójglicerydy - dlaczego są lepsze od estrów?
- Wszystkie kwasy omega
- Wszystko, co musisz wiedzieć o tranie
Co to jest kwas alfa-linolenowy?
Kwas alfa-linolenowy (α-linolenowy), zwany również pieszczotliwie ALĄ, wraz z DHA i EPA jest jednym z trzech głównych kwasów omega-3. To wielonienasycony kwas tłuszczowy (C-18 n-3) o 18 atomach węgla. Naturalnie występuje głównie w olejach roślinnych, siemieniu lnianym oraz orzechach .
Ważne
Są dwie substancje, które określa się mianem kwasu ALA: kwas alfa-liponowy i kwas alfa-linolenowy. To nie są te same związki. Kwas alfa-linolenowy należy do grupy kwasów omega-3, natomiast kwas alfa-liponowy to nasycony kwas tłuszczowy, znany z właściwości antyoksydacyjnych.
Dlaczego w suplementach z omega-3 nie ma ALA?
Kwas alfa-linolenowy występuje dość powszechnie w produktach, które spożywamy w wystarczającej ilości (np. oleje roślinne, orzechy, nasiona). Dodatkowo związek ten ma zdolność do przekształcania się w organizmie w kwasy EPA i DHA za sprawą metabolitu oksylipiny .
Trzeba też zauważyć, że do niedawna przedmiotem badań były prawie wyłącznie prozdrowotne właściwości kwasów EPA i DHA, dlatego producenci preparatów z omega-3 umieszczają w ich składach głównie te substancje.
Jednak do takiego podejścia do kwasu ALA są przynajmniej dwa… ale.
Po pierwsze: skoro ALA jest powszechnie dostępny w produktach, które spożywamy i przekształca się w EPA i DHA to… po co je suplementować? Dlaczego eksperci zalecają jeść ryby, które są w nie bogate, jeśli można pośrednio pozyskać je ze źródeł roślinnych (źródeł kwasu alfa-linolenowego)? Odpowiedź jest prosta: przekształcanie ALA w EPA i DHA nie jest zbyt efektywne i nie zaspokoi Twojego zapotrzebowania na te tłuszcze .
Po drugie: jeśli kwas alfa-linolenowy jest przekształcany w inne kwasy omega-3, to czy sam w sobie nie ma żadnych właściwości? Okazuje się, że niekoniecznie, choć nie jest do końca jasne, które z nich dotyczą samego kwasu ALA, a które są powiązane z tymi, w jakie się przekształca (zwłaszcza w zakresie właściwości kwasu EPA) .
Jakie kwasy omega-3 wybrać?
Opis produktu
Suplement diety zawiera omega-3ᵀᴳ, czyli kwasy omega-3 w formie trójglicerydów. Badania naukowe sugerują, że taka forma kwasów tłuszczowych jest nawet 2 razy lepiej przyswajana od estrów obecnych w wielu suplementach diety na rynku. Oznacza to, że masz pewność co do skuteczności ich działania i dostarczania sobie cennych kwasów omega.
Kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzą z oleju z dzikich sardeli. To bogate źródło zdrowych tłuszczów, które są niezbędne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego i nerwowego, a także prawidłowej pracy wzroku, stawów, mięśni.
Badania naukowe sugerują również, że odpowiednie spożycie kwasów omega-3 chroni przed depresją i zaburzeniami lękowymi oraz wspiera leczenie tych dolegliwości. Ponadto omega-3 wpływają na nawilżenie i wygląd skóry oraz wspierają zdrowy sen.
Preparat zawiera łącznie 750 mg kwasów EPA+DHA, co jest trzykrotnie wyższą porcją, niż zalecane minimum 250 mg dla populacji Polski. Omega-3 TG Premium posiada badania wskazujące, że jego TOTOX wynosi 9, co jest bardzo dobrym wynikiem.
Suplementacja kwasów omega-3 jest zalecana każdemu, kto nie jada 1–2 porcji (ok. 300 g) tłustej ryby tygodniowo. Zwiększone zapotrzebowanie mają też dzieci w okresie wzrostu, seniorzy, osoby aktywne fizycznie, weganie i wegetarianie oraz pacjenci objęci leczeniem kardiologicznym i profilaktyką chorób serca.
Plusy i minusy
Plusy
- Olej rybi z dzikich sardeli to świetne źródło EPA i DHA.
- Kwasy omega-3 w formie trójglicerydów są dwukrotnie lepiej przyswajalne od estrów (obecne w wielu produktach na rynku).
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy.
- Czystość składu została potwierdzona badaniami laboratoryjnymi.
- Opakowanie wystarcza aż na 2 miesiące.
- Miękkie kapsułki wygodne w połykaniu.
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki jest z żelatyny wołowej.
Opinia eksperta
Opis produktu
Suplement diety zawiera wysokiej jakości kwasy tłuszczowe omega-3 z oleju z sardeli. To naturalnie bogate źródło zdrowych tłuszczów, które są niezbędne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego, odpornościowego i nerwowego, a także prawidłowej pracy wzroku, stawów, mięśni.
Badania naukowe sugerują również, że odpowiednie spożycie kwasów omega-3 chroni przed depresją i zaburzeniami lękowymi oraz wspiera leczenie tych dolegliwości. Ponadto omega-3 wpływają na nawilżenie i wygląd skóry oraz wspierają zdrowy sen.
Suplement diety zawiera 550 mg EPA+DHA w porcji dziennej. To ponad dwukrotność oficjalnych zaleceń dla populacji Polski, które sugerują spożycie minimum 250 mg dziennie.
Suplementacja kwasów omega-3 jest wskazana, jeśli nie spożywasz 1–2 porcji (ok. 300 g) tłustej ryby tygodniowo. Zwiększone zapotrzebowanie mają też osoby aktywne fizycznie, weganie i wegetarianie, seniorzy, dzieci w okresie wzrostu oraz pacjenci objęci leczeniem kardiologicznym i profilaktyką chorób serca.
Plusy i minusy
Plusy
- Olej rybi z sardeli to świetne źródło EPA i DHA.
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy.
- Opakowanie wystarcza aż na 2 miesiące.
- Miękkie kapsułki wygodne w połykaniu.
- Czystość składu została potwierdzona badaniami laboratoryjnymi.
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki jest z żelatyny wołowej.
Opinia eksperta
Omegamed Optima Forte
- Zawartość omega-3 w porcji dziennnej: 600 mg (600 mg DHA)
- Dodatkowe składniki aktywne: kwas foliowy, jod, witamina D
- Forma: kapsułki
- Porcja: 2 kapsułki dziennie
- Wystarczy na: 30 dni
Opis produktu
Suplement diety Omegamed Optima Forte to preparat skierowany do kobiet w II i III trymestrze ciąży oraz matek karmiących. Zawiera kwasy tłuszczowe omega-3, w szczególności DHA, który odgrywa kluczową rolę w rozwoju mózgu i oczu dziecka. DHA jest dostarczany w ilości 480 mg na kapsułkę, co stanowi optymalną porcję dla kobiet w okresie ciąży i karmienia. Dodatkowo preparat wspiera zdrowie układu sercowo-naczyniowego oraz odporność.
Omega-3 pochodzą z oleju z alg, co czyni preparat odpowiednim wyborem dla osób, które preferują roślinne źródła tych niezbędnych kwasów tłuszczowych. Suplementacja DHA jest szczególnie istotna w okresie ciąży i karmienia piersią, gdyż wspomaga prawidłowy rozwój dziecka, a także korzystnie wpływa na zdrowie matki.
Omegamed Optima Forte jest zalecany kobietom, które nie spożywają odpowiedniej ilości tłustych ryb morskich, będących naturalnym źródłem DHA.
Plusy i minusy
Plusy
- Zawiera wysoką dawkę DHA wspierającą rozwój mózgu i wzroku dziecka.
- Olej z alg jako roślinne źródło omega-3, idealne dla osób unikających ryb.
- Bez dodatku sztucznych barwników i konserwantów.
- Kapsułki łatwe do połknięcia, odpowiednie do codziennej suplementacji.
Minusy
- Nie zawiera kwasów EPA
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki składa się z żelatyny
Opis produktu
Nordic Naturals Ultimate Omega to suplement diety o wysokiej zawartości kwasów tłuszczowych omega-3, dostarczający 1280 mg EPA i DHA w dwóch kapsułkach. Kwasy te są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, wspierając zdrowie serca, mózgu, oczu oraz układu odpornościowego. Produkt szczególnie polecany jest osobom, które chcą wspomóc swoją codzienną dietę o wysokiej jakości źródło kwasów omega-3.
Kwasy omega-3 pochodzą z oleju z ryb (sardele i sardynki), a dzięki specjalnemu procesowi oczyszczania produkt jest wolny od metali ciężkich oraz zanieczyszczeń. Kapsułki zawierają kwasy omega-3 w naturalnej formie trójglicerydów (TG), co zapewnia ich lepszą przyswajalność w organizmie.
Ultimate Omega jest szczególnie korzystny dla osób, które nie spożywają wystarczającej ilości tłustych ryb, a także dla tych, którzy mają zwiększone zapotrzebowanie na kwasy omega-3, np. osoby aktywne fizycznie, seniorzy, czy osoby dbające o zdrowie serca.
Plusy i minusy
Plusy
- Wysoka dawka kwasów omega-3.
- Olej z ryb w formie trójglicerydów (TG), co poprawia przyswajalność.
- Kapsułki wolne od metali ciężkich i zanieczyszczeń.
Minusy
- Zalecane dwie kapsułki dziennie, co może być mniej wygodne dla niektórych osób.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki składa się z żelatyny
Health Labs Omega 60 kapsułek
- Zawartość kwasów omega-3: 750 mg (DHA 500 mg + EPA 250 mg)
- Dodatkowe składniki aktywne: ekstrakt z rozmarynu
- Forma: kapsułki
- Porcja: 1 kapsułka dziennie
- Wystarczy na: 60 dni
Opis produktu
Każda kapsułka zawiera olej pozyskany z sardeli, w którym 500 mg stanowi kwas eikozapentaenowy (EPA), a 250 mg to kwas dokozaheksaenowy (DHA). Formuła charakteryzuje się tzw. prostym składem (ang. Clean label), co oznacza, że do jej produkcji nie zastosowano dodatków do żywności takich, jak barwniki, substancje wypełniające i konserwanty. Dodatek naturalnego ekstraktu z cytrusów sprawia, że po zastosowaniu kapsułka nie pozostawia wyraźnie wyczuwalnego posmaku ryby.
Plusy i minusy
Plusy
- Kapsułka żelowa typu "odor less"
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy
- Opakowanie wystarcza aż na 2 miesiące
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Produkt wolny od glutenu i laktozy. Otoczka kapsułki jest z żelatyny rybiej.
Opinia użytkownika
"Stosuje od roku. Suplement znacznie obniżył mi dość mocno podwyższony cholesterol całkowity. Różnica między Hdl i Ldl nieznaczna."
Olimp Gold Omega 3, 1000 mg, 60 kapsułek
- Zawartość kwasów omega-3: 650 mg (DHA 220 mg + EPA 330 mg + inne kwasy omega 100 mg)
- Dodatkowe składniki aktywne: brak
- Forma: kapsułki
- Porcja: 2 kapsułki dziennie
- Wystarczy na: 30 dni
Opis produktu
Suplement diety zawierający w składzie wysokogatunkowy i skoncentrowany olej z ryb zimnowodnych. Produkt charakteryzuje wysoka koncentracja oleju rybiego, bo wynosząca 65% zawartości cennych kwasów tłuszczowych omega-3.
Plusy i minusy
Plusy
- Skład wolny od barwników i wypełniaczy
Minusy
- Brak.
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki jest z żelatyny wołowej.
Opinia użytkownika
"Suplementuję ten produkt od paru miesięcy, wyraźna poprawa w subiektywnym samopoczuciu. Gorąco polecam, mam nadzieję,że producent nie będzie nic zmieniał w tym produkcie ,bo jak mówi przysłowie lepsze wrogiem dobrego"
EstroVita Skin, estry kwasów Omega 3-6-9
- Zawartość omega-3 w porcji dziennnej: 2200 mg
- Dodatkowe składniki aktywne: witamina D, witamina A, witamina E, koenzym Q10
- Forma: płyn
- Porcja: 5 ml dziennie
- Wystarczy na: 50 dni
Opis produktu
Preparat bazuje na roślinnych źródłach kwasów tłuszczowych, takich jak olej z wiesiołka, olej lniany, olej z pestek czarnej porzeczki oraz olej słonecznikowy, co czyni go idealnym rozwiązaniem dla wegan i wegetarian. Dodatkowo suplement wzbogacony jest o witaminy, które działają przeciwutleniająco, pomagając chronić komórki przed stresem oksydacyjnym oraz wspierając młodzieńczy wygląd skóry.
Plusy i minusy
Plusy
- Odpowiedni dla wegan i wegetarian.
- Dodatkowe składniki, wspierające zdrowie skóry.
- Dołączona miarka ułatwia dawkowanie.
Minusy
- Brak dokładnych informacji na temat zawartości kwasów DHA i EPA.
Solgar Omega 3-6-9
- Zawartość kwasów omega:
- kwasy tłuszczowe omega-3
- kwas alfa-linolenowy (ALA) – 585 mg
- kwas eikozapentaenowy (EPA) – 344 mg
- kwas dokozaheksaenowy (DHA) – 221 mg
- kwasy tłuszczowe omega-6
- kwas linolowy (LA) – 598 mg
- kwas gamma-linolenowy (GLA) – 274 mg
- kwasy tłuszczowe omega-9
- kwas oleinowy – 325 mg
- kwasy tłuszczowe omega-3
- Źródło kwasów omega: olej rybi z sardeli, makreli, sardynek, olej z siemienia lnianego, olej z ogórecznika
- Forma: kapsułki
- Opakowanie: 60 kapsułek
- Porcja dzienna: 3 kapsułki dziennie
- Starczy na: 20 dni
Opis produktu
Połączenie kwasów omega 3-6-9 pozyskanych z ryb i roślin. Suplement diety uzupełnia niezbędne kwasy tłuszczowe omega, które są potrzebne do prawidłowej pracy wielu układów i narządów w organizmie.
Plusy i minusy
Plusy:
- Wystarczające dawki kwasów omega, aby uzupełnić je w diecie.
- Prosty skład bez sztucznych substancji przedłużających trwałość, aromatów, barwników substancji słodzących.
- Ciemne opakowanie chroni zawartość kapsułki przed działaniem promieni słonecznych.
Minusy:
- Należy spożywać 3 kapsułki dziennie, co nie każdemu odpowiada.
- Stosunek cena–wydajność jest niski.
Dodatkowe informacje
Solgar = jakość. Producent tym razem chwali się specjalnym procesem oczyszczania oleju rybnego z metali ciężkich (w tym rtęci) i innych zanieczyszczeń z wykorzystaniem destylacji cząsteczkowej. Świadczy to o wysokiej jakości suplementu diety.
Nutridrink Protein Omega 3
- Zawartość omega-3: 1465 mg (585 mg DHA i 880 mg EPA)
- Dodatkowe składniki aktywne: witamina D, witamina A, witamina E, witamina K, niacyna, ryboflawina, tiamina, kwas pantotenowy, witamina B6, kwas foliowy, witamina B12, biotyna, witamina C
- Forma: płyn
- Porcja: 1-2 butelki dziennie
- Wystarczy na: 2-4 dni
Opis produktu
Nutridrink Protein Omega 3 to specjalistyczny preparat odżywczy, stworzony dla osób wymagających zwiększonego wsparcia żywieniowego, np. w okresie rekonwalescencji, osłabienia lub niedożywienia. Produkt wyróżnia się wysoką zawartością białka oraz jest bogaty w niezbędne witaminy i minerały, zapewniając kompleksowe wsparcie.
Plusy i minusy
Plusy
- Bogaty w witaminy i minerały, zapewniając wsparcie dla ogólnego zdrowia organizmu.
- Naturalny skład.
- Wysoka zawartość białka.
Minusy
- Opakowanie wystarcza na krótko.
- Trzeba stosować pod nadzorem lekarza.
Dodatkowe informacje
Należy pić powoli, 1 butelkę przez około 30 minut. Stosować pod nadzorem lekarza.
KFD Omega 3+
- Zawartość omega-3 w porcji dziennnej: 1000 mg (w tym 220 mg DHA i 330 mg EPA)
- Dodatkowe składniki aktywne: witamina E
- Forma: kapsułki
- Porcja: 1 kapsułka dziennie
- Wystarczy na: 90 dni
Opis produktu
KFD Omega 3+ to suplement diety w postaci kapsułek uzupełniający codzienną dietę w kwasy tłuszczowe omega-3 z oleju rybiego. Kwasy DHA i EPA wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, pomagają utrzymać odpowiedni poziom cholesterolu, a także wpływają na zdrowie skóry i stawów. Witamina E działa antyoksydacyjnie.
Plusy i minusy
Plusy
- Wydajne opakowanie.
- Niska cena.
- Kapsułki wolne od metali ciężkich i zanieczyszczeń.
Minusy
- Brak informacji o formie kwasów tłuszczowych (estry/trójglicerydy).
Dodatkowe informacje
Otoczka kapsułki składa się z żelatyny wołowej
Właściwości kwasu alfa-linolenowego
Kwas alfa-linolenowy jest metabolizowany w organizmie do oksylipin, czyli (nie wdając się w zawiłe chemiczne meandry) innych form kwasów. Niektóre z nich mogą wykazywać prozdrowotne korzyści :
- immunomodulujące – wpływające na pracę układu odpornościowego,
- poprawiające profil lipidowy – regulujące metabolizm tłuszczów w organizmie,
- zmniejszające poziom CRP – redukujące stany zapalne,
- kardioprotekcyjne – chroniące układ sercowo–naczyniowy.
Na co pomaga kwas alfa-linolenowy
Choć nie jest do końca jasne czy prozdrowotne właściwości kwasu alfa-linolenowego wynikają z oksylipin, czy też należą do kwasu EPA, którego ALA jest prekursorem, nie ulega wątpliwości, że pozytywnie wpływa on na organizm i zdrowie .
Choroby układu krążenia
Najbardziej znaną korzyścią, płynącą ze spożywania kwasu alfa-linolenowego jest zmniejszenie ryzyka występowania chorób układu sercowo–naczyniowego .
Badania wskazują, że u osób, w których diecie występują większe ilości kwasu alfa-linolenowego (około 1 g dziennie) ryzyko śmierci związanej z dysfunkcjami serca (zawał, nagłe zatrzymanie krążenia) jest znacznie mniejsze w porównaniu do osób, które spożywają go mało . W zależności od badania ryzyko to może maleć od kilku do nawet kilkudziesięciu procent.
Kwas alfa-linolenowy może również wpływać na poziom cholesterolu w organizmie. Badania naukowe sugerują, że zwiększone spożycie tego kwasu może wiązać się ze wzrostem stężenia „dobrego” cholesterolu (HDL) we krwi .
Stany zapalne
Kolejnym czynnikiem zwiększającym ryzyko chorób układu krążenia jest przewlekły stan zapalny w organizmie. W metaanalizie z 2023 roku wskazano, że kwas alfa-linolenowy może obniżać czynnik stanu zapalnego CRP u osób, u których jest on podwyższony. Co ciekawe nie zauważono wpływu suplementacji ALA na osoby, u których wskaźnik ten był na prawidłowym poziomie .
Z kolei przegląd badań z 2018 roku obejmujący 25 prac naukowców sugeruje, że przyjmowanie kwasu ALA przez pacjentów z wysokim wyjściowym stężeniem CRP (>6,0 mg/l) wykazało korzystny wpływ tego kwasu na obniżenie tego markera .
Ten sam przegląd sugeruje, że zwiększenie ilości kwasu ALA w diecie ma tendencję do zwiększania stężenia CRP we krwi wśród zdrowych osób .
Warto również zauważyć, że naukowcy nie są pewni, czy kardioprotekcyjne właściwości kwasu alfa-linolenowego nie wynikają jedynie z tego, że jest on prekursorem pozostałych kwasów omega-3 (EPA i DHA). Suplementacja tych składników odżywczych również przynosi podobne efekty w zakresie zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym .
Kilka badań z udziałem ludzi sugeruje korzystny wpływ spożywania olejów bogatych w ALA na skórę. W jednym z nich 45 kobiet z wrażliwą i suchą skórą zostały podzielone na grupy i przez 12 tygodni spożywały w jednej grupie 2,2 g oleju z siemienia lnianego lub oleju z ogórecznika, a druga grupa placebo. Wykazano, że olej lniany, bogaty w ALA, zmniejsza utratę wody ze skóry, łuszczenie się i szorstkość oraz poprawia jej nawilżenie .
W innym badaniu spożywanie 500 mg kwasu ALA po 12 tygodniach stosowania zmniejszyło utratę wody ze skóry i zaczerwienienia oraz zwiększyło jej nawilżenie .
Kilka innych badań
Obecnie kwas alfa-linolenowy bada się pod kątem coraz większej liczby dolegliwości. Najbardziej sporny i kontrowersyjny wydaje się być wpływ ALA na ryzyko występowania chorób nowotworowych . Istnieją jednak ciekawe badania dotyczące innych schorzeń.
W badaniu z 2011 roku przeprowadzonym na grupie 900 uczestników wykazano, że zwiększone spożycie kwasu alfa-linolenowego wiązało się ze zmniejszeniem ryzyka złamania szyjki kości udowej o 54% .
W innym badaniu dotyczącym wpływu ALA na kości wykazano, że im wyższe stężenie tego kwasu we krwi, tym niższe było ryzyko złamania .
W przeglądzie z 2014 roku wskazano dwa ciekawe badania, sugerujące pozytywny wpływ przyjmowania kwasu alfa-linolenowego na zmniejszenie się ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 (insulinoniezależnej), przeprowadzone na populacji chińskiej oraz amerykańskiej.
W pierwszym badaniu u osób spożywających 1,1 g ALA dziennie ryzyko cukrzycy typu 2 było niższe o 21% niż u osób spożywających 0,27 g dziennie. Natomiast w przypadku badania amerykańskiego przeprowadzonego na seniorach wyższe stężenie fosfolipidów ALA we krwi wiązało się niższym ryzykiem tej choroby aż o 43% .
W 2011 roku opublikowano wyniki badań trwających dekadę, w których naukowcy obserwowali częstość występowania choroby wieńcowej i udaru mózgu w odniesieniu do spożycia kwasu ALA u 20 000 dorosłych Holendrów. Chociaż nie zaobserwowano związku między spożyciem ALA a występowaniem choroby niedokrwiennej serca, badanie wykazało, że spożycie ALA obniżyło ryzyko udaru mózgu .
Źródła kwasu alfa-linolenowego
Jak już wiesz, kwas alfa-linolenowy możesz pozyskać z roślin – głównie tłoczonych z nich olejów. Oto tabelka–ściągawka z podpowiedziami produktów, które warto spożywać:
Produkt |
Zawartość kwasu alfa-linolenowego w 100 g |
Olej lniany |
53,4 g |
Siemię lniane |
22,8 g |
Nasiona chia |
17,8 g |
Orzechy włoskie |
9,1 g |
Olej z orzecha włoskiego |
10,4 g |
Olej rzepakowy |
9,1 g |
Olej sojowy |
6,8 g |
Jarmuż |
0,18 g |
Szpinak |
0,14 g |
Zaleca się, by ALA stanowił około 0,5% Twojej dziennej porcji jedzenia. Prościej mówiąc, to około 1,1 g dziennie dla kobiet i 1,6 g dla mężczyzn . Aby przyjąć zalecaną porcję, wystarczy zjeść:
- 2–3 g oleju lnianego (to mniej niż łyżeczka do herbaty),
- łyżkę oleju rzepakowego,
- Garść orzechów włoskich.
Niedobór kwasu alfa-linolenowego
Niedobór kwasu alfa-linolenowego zauważysz głównie na skórze. Może być ona przesuszona i zaczerwieniona, a w skrajnych wypadkach deficyt tego kwasu może prowadzić do zapalenia skóry oraz mieszków włosowych .
Oprócz tego objawami niedoboru ALA mogą być
- zaburzenia koordynacji ruchowej,
- problemy ze wzrokiem,
- uczucie mrowienia w kończynach,
- pogorszenie się samopoczucia.
Zobacz też:
Podsumowanie
- Kwas alfa-linolenowy to jeden z trzech głównych kwasów omega-3.
- Występuje w roślinnych źródłach pokarmowych – w szczególności w olejach.
- W organizmie ALA przekształca się w pozostałe kwasy omega-3: EPA i DHA, co oznacza, że może być ich prekursorem.
- Kwas alfa-linolenowy jest znany głównie ze swoich właściwości kardioprotekcyjnych, jednak badania wykazują również jego pozytywną rolę w zapobieganiu złamaniom oraz cukrzycy typu 2, a także w utrzymaniu zdrowia skóry.
- Niedobór ALA odbija się głównie w kondycji skóry. Staje się ona sucha, zaczerwieniona i zwiększa się jej skłonność do stanów zapalnych.
FAQ
Gdzie znajdziemy kwas alfa-linolenowy?
Kwas alfa-linolenowy (ALA) jest kwasem tłuszczowym omega-3, który jest niezbędny dla zdrowia, ale nie jest produkowany przez organizm. Aby go uzyskać, musisz spożywać określone produkty.
ALA znajdziesz w nasionach lnu, oleju lnianym i orzechach włoskich. Olej lniany jest najbogatszym źródłem tego kwasu. Dodawaj do diety również olej rzepakowy – jest to kolejne źródło kwasu alfa-linolenowego, które można łatwo włączyć do codziennego menu.
Kwas alfa-linolenowy jest istotny dla zdrowia serca, układu nerwowego i procesów zapalnych. Spożywaj bogate w niego produkty regularnie, aby zapewnić odpowiednią podaż ALA.
Co powstaje z kwasu alfa-linolenowego?
Kwas alfa-linolenowy (ALA) jest przekształcany w organizmie na dwa inne ważne wielonienasycone kwasy tłuszczowe: kwas eikozapentaenowy (EPA) i kwas dokozaheksaenowy (DHA). Proces ten jest skomplikowany i obejmuje szereg reakcji enzymatycznych.
Warto mieć na uwadze, że konwersja ALA do EPA i DHA jest ograniczona, dlatego poleca się uzupełnić dietę produktami bogatymi w EPA i DHA, takimi jak tłuste ryby. Te kwasy omega-3 są kluczowe dla zdrowia mózgu i serca.
Czy olej z wiesiołka zawiera kwasy Omega-3?
Olej z wiesiołka nie zawiera kwasów omega-3. Jest bogatym źródłem innego ważnego kwasu tłuszczowego – kwasu gamma-linolenowego (GLA), który należy do rodziny kwasów omega-6. Stosuj olej z wiesiołka dla korzyści zdrowotnych związanych z GLA, takich jak poprawa stanu skóry, łagodzenie objawów PMS czy wspomaganie zdrowia serca.
Jeśli szukasz źródła kwasów omega-3, wybierz oleje takie jak lniany, rzepakowy, czy olej z alg morskich. Te kwasy tłuszczowe są niezbędne dla zdrowia mózgu i serca. Zrównoważ spożycie omega-6 i omega-3. Nadmiar omega-6 w diecie może prowadzić do stanów zapalnych. Dlatego, jeśli używasz oleju z wiesiołka, dodaj do diety również źródła omega-3.
W czym jest najwięcej kwasu alfa-linolenowego?
Najwięcej kwasu alfa-linolenowy (ALA) znajdziesz w nasionach lnu. Uwzględnij je w swojej diecie, na przykład dodając do porannych płatków owsianych lub smoothie. ALA obficie występuje również w oleju rzepakowym, który można stosować do gotowania lub jako dressing do sałatek. Włącz do swojego jadłospisu orzechy włoskie, które są kolejnym źródłem ALA. Dlaczego to ważne? ALA jest niezbędnym kwasem tłuszczowym omega-3, który organizm nie jest w stanie sam wytworzyć, a który jest kluczowy dla zdrowia serca i mózgu.
Ile kwasu alfa-linolenowego dziennie?
Dzienne zalecane spożycie kwasu alfa-linolenowego waha się od 1,1 (w przypadku kobiet) do 1,6 g (w przypadku mężczyzn). ALA jest niezbędnym kwasem tłuszczowym omega-3, co oznacza, że musi być dostarczany z dietą. Znajdziesz go w produktach takich jak siemię lniane, orzechy włoskie czy olej rzepakowy.
Dlaczego to ważne? ALA jest prekursorem dla innych kwasów omega-3, które mają kluczowe znaczenie dla zdrowia serca i mózgu. Przykładowo, 30 g orzechów włoskich zawiera około 2,5 g ALA.
Czy kwas ALA to omega-3?
Są dwie substancje, które określa się mianem kwasu ALA. Pierwsza to kwas alfa-liponowy – ten, choć jest dla organizmu ważnym antyoksydantem, nie wchodzi w skład kwasów omega-3. Druga to kwas alfa-linolenowy, który należy do rodziny wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3.
Co lepsze: olej lniany czy z czarnuszki?
Wybór między olejem lnianym a olejem z czarnuszki zależy od Twoich indywidualnych potrzeb zdrowotnych.
Wybierz olej lniany, jeżeli chcesz zwiększyć spożycie kwasów omega-3. Jest on bogaty w kwas alfa-linolenowy (ALA), który jest prekursorem EPA i DHA, dwóch pozostałych kwasów tłuszczowych omega-3. ALA pomaga w redukcji stanów zapalnych i może wspierać zdrowie serca.
Z drugiej strony, olej z czarnuszki jest znany ze swoich silnych właściwości przeciwutleniających i przeciwzapalnych. Jest on bogaty w substancje, które mogą mieć potencjalne właściwości przeciwnowotworowe.
Ostatecznie, wybór zależy od Twojego celu zdrowotnego. Możesz też rozważyć stosowanie obu olejów.
Źródła
Zobacz wszystkie
Alpha-linolenic acid Information | Mount Sinai—New York. (b.d.). Mount Sinai Health System. Pobrano 4 grudzień 2023, z https://www.mountsinai.org/health-library/supplement/alpha-linolenic-acid
Bjerve, K. S., Fischer, S., Wammer, F., & Egeland, T. (1989a). alpha-Linolenic acid and long-chain omega-3 fatty acid supplementation in three patients with omega-3 fatty acid deficiency: Effect on lymphocyte function, plasma and red cell lipids, and prostanoid formation. The American Journal of Clinical Nutrition, 49(2), 290–300. https://doi.org/10.1093/ajcn/49.2.290
Bjerve, K. S., Thoresen, L., Mostad, I. L., & Alme, K. (1987). Alpha-linolenic acid deficiency in man: Effect of essential fatty acids on fatty acid composition. Advances in Prostaglandin, Thromboxane, and Leukotriene Research, 17B, 862–865. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2890285/
Brenna, J. T. (2002). Efficiency of conversion of alpha-linolenic acid to long chain n-3 fatty acids in man. Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care, 5(2), 127–132. https://doi.org/10.1097/00075197-200203000-00002
Burdge, G. C., & Calder, P. C. (2006). Dietary α-linolenic acid and health-related outcomes: A metabolic perspective. Nutrition Research Reviews, 19(1), 26–52. https://doi.org/10.1079/NRR2005113
Cambiaggi, L., Chakravarty, A., Noureddine, N., & Hersberger, M. (2023). The Role of α-Linolenic Acid and Its Oxylipins in Human Cardiovascular Diseases. International Journal of Molecular Sciences, 24(7), Article 7. https://doi.org/10.3390/ijms24076110
Chen, L.-H., Hu, Q., Li, G., Zhang, L., Qin, L.-Q., Zuo, H., & Xu, G. (2021). Dietary Intake and Biomarkers of α-Linolenic Acid and Mortality: A Meta-Analysis of Prospective Cohort Studies. Frontiers in Nutrition, 8. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2021.743852
de Goede, J., Verschuren, W. M. M., Boer, J. M. A., Kromhout, D., & Geleijnse, J. M. (2011). Alpha-linolenic acid intake and 10-year incidence of coronary heart disease and stroke in 20,000 middle-aged men and women in the Netherlands. PloS One, 6(3), e17967. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0017967
De Spirt, S., Stahl, W., Tronnier, H., Sies, H., Bejot, M., Maurette, J.-M., & Heinrich, U. (2009). Intervention with flaxseed and borage oil supplements modulates skin condition in women. The British Journal of Nutrition, 101(3), 440–445. https://doi.org/10.1017/S0007114508020321
Delion, S., Chalon, S., Hérault, J., Guilloteau, D., Besnard, J.-C., & Durand, G. (1994). Chronic Dietary α-Linolenic Acid Deficiency Alters Dopaminergic and Serotoninergic Neurotransmission in Rats1,23. The Journal of Nutrition, 124(12), 2466–2476. https://doi.org/10.1093/jn/124.12.2466
Farina, E. K., Kiel, D. P., Roubenoff, R., Schaefer, E. J., Cupples, L. A., & Tucker, K. L. (2011). Dietary Intakes of Arachidonic Acid and α-Linolenic Acid Are Associated with Reduced Risk of Hip Fracture in Older Adults12. The Journal of Nutrition, 141(6), 1146–1153. https://doi.org/10.3945/jn.110.133728
Harris, W. S. (2005). Alpha-Linolenic Acid. Circulation, 111(22), 2872–2874. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.105.545640
Li, J., Gu, Z., Pan, Y., Wang, S., Chen, H., Zhang, H., Chen, W., & Chen, Y. Q. (2017). Dietary supplementation of α-linolenic acid induced conversion of n-3 LCPUFAs and reduced prostate cancer growth in a mouse model. Lipids in Health and Disease, 16(1), 136. https://doi.org/10.1186/s12944-017-0529-z
Naghshi, S., Aune, D., Beyene, J., Mobarak, S., Asadi, M., & Sadeghi, O. (2021). Dietary intake and biomarkers of alpha linolenic acid and risk of all cause, cardiovascular, and cancer mortality: Systematic review and dose-response meta-analysis of cohort studies. BMJ, 375, n2213. https://doi.org/10.1136/bmj.n2213
Neukam, K., De Spirt, S., Stahl, W., Bejot, M., Maurette, J.-M., Tronnier, H., & Heinrich, U. (2011). Supplementation of flaxseed oil diminishes skin sensitivity and improves skin barrier function and condition. Skin Pharmacology and Physiology, 24(2), 67–74. https://doi.org/10.1159/000321442
Rajaram, S. (2014). Health benefits of plant-derived α-linolenic acid123. The American Journal of Clinical Nutrition, 100, 443S-448S. https://doi.org/10.3945/ajcn.113.071514
The review of alpha‐linolenic acid: Sources, metabolism, and pharmacology. (b.d.). https://doi.org/10.1002/ptr.7295
Trumbo, P., Schlicker, S., Yates, A. A., Poos, M., & Food and Nutrition Board of the Institute of Medicine, The National Academies. (2002). Dietary reference intakes for energy, carbohydrate, fiber, fat, fatty acids, cholesterol, protein and amino acids. Journal of the American Dietetic Association, 102(11), 1621–1630. https://doi.org/10.1016/s0002-8223(02)90346-9
Wawryszuk, N. (2023). Kwasy omega. Wszystko, co musisz wiedzieć. (B. Turczyński, Red.; 1. wyd.). Natu.Care. https://books.google.com/books?vid=9788396887818
Redakcja
Poznaj zespółsty 13
Kwasy omega-3 to przydatny suplement diety dla osób aktywnych – poprawia performance i kondycję.
gru 14
Omega-3 w dobrej dawce oraz optymalnej proporcji kwasów DHA i EPA uzupełni cenne tłuszcze w diecie.
gru 14
Kwasy omega-3 od Natu.Care wyróżnia forma trójglicerydów, które cechuje wysoka przyswajalność.