Olej z czarnuszki – na co pomaga? Właściwości lecznicze, przeciwwskazania, stosowanie

Gdyby o sile działania oleju świadczyła intensywność jego smaku, olej z czarnuszki byłby najmocniejszy. Ten gorzki i mocno aromatyczny specyfik jest stosowany od wieków medycynie tradycyjnej. Niepozorna z wyglądu, a „drapieżna” w smaku roślina może wesprzeć leczenie wielu dolegliwości.

Poznaj olej z czarnuszki. Pożegnaj sezonowe „gile” u swojego dziecka. Zadbaj o odpowiednie stężenie cholesterolu i cukru we krwi. Popraw kondycję skóry i poleć koleżance czarnuszkę na włosy. 

Zobacz też:

• Ashwagandha
• Kurkuma
• Piperyna
• Męczennica cielista
• CBD
• Kwasy omega

Olej z czarnuszki – co to jest?

Olej z czarnuszki jest pozyskiwany z nasion czarnuszki siewnej (łac. Nigella sativa). Ta roślina znana jest także pod nazwami: czarny kminek, kąkolnica, panna w zieleni, czarnucha. Czarnuszka siewna pochodzi z Europy Wschodniej i Azji Zachodniej. Nasiona tej rośliny posiadają najwięcej prozdrowotnych właściwościi.

Olej z czarnuszki jest stosowany w medycynie tradycyjnej od ponad 2000 lat ze względu na wiele korzyści terapeutycznych. Nazywany jest złotem faraonów. Jego liczne właściwości wykorzystuje się, spożywając go lub stosując zewnętrznie – na skórę i włosyi.

Olej z czarnuszki zawiera od 3,2 do 9,6 mg/ml tymochinonu. Im wyższe jego stężenie, tym lepsze jego działanie.

Skład i wartości odżywcze oleju z czarnuszki

Olej z czarnuszki to skarbnica witamin, minerałów, polifenoli i kwasów omega. 

W składzie oleju z czarnuszki znajdziesz:

• wapń,
• żelazo,
• cynk,
• miedź,
• potas,
• witaminę B1 (tiaminę),
• witaminę B3 (niacynę),
• fosfor,
• witaminę B9 (kwas foliowy),
• kwasy omega: omega 3, omega-6, omega-9,
• polifenole,
• tokoferole,
• fitosterole.

Wartości odżywcze oleju z czarnuszki w 100 g

Jak smakuje olej z czarnuszki?

Zastanawiasz się, jak smakuje ten olej i czy będzie Ci odpowiadał? Mój pierwszy łyk wspominam… intensywnie! Na szczęście są sposoby, żeby picie tego oleju uczynić trochę przyjemniejszym.

Właściwości i zastosowanie oleju z czarnuszki

Czarnuszka została uznana przez naukowców za, potencjalnie, jedną z najcenniejszych i najbogatszych w składniki odżywcze roślini. Od lat trwają liczne badania, które dążą do tego, aby potwierdzić jej tradycyjnie zastosowania i prozdrowotne właściwości. Co sugerują dotychczasowe prace naukowców?

Działanie antyoksydacyjne (przeciwutleniające)

Olej z czarnuszki ma wysoką zawartość antyoksydantówi. Te związki są ważne dla zdrowia, ponieważ badania sugerują, że mogą zmniejszyć stan zapalny w organizmie i chronić przed takimi schorzeniami jak choroby serca czy nowotworyi.

Za większość prozdrowotnych właściwości oleju z czarnuszki odpowiada tymochinon, który ma silne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne. Badania sugerują, że związek ten może chronić mózg i wspierać leczenie kilku rodzajów nowotworówi.

Działanie przeciwzapalne

Badania sugerują, że stan zapalny w organizmie może przyczyniać się do rozwoju wielu przewlekłych schorzeń, takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca i nowotworyi. Spożywanie oleju z czarnuszki może zmniejszyć wiele markerów stanu zapalnego, jednocześnie zwiększając poziom antyoksydantów we krwii.

Przeciwgrzybiczny potencjał

Badania sugerują, że olej z czarnuszki, dzięki zawartości tymochinonu może działać przeciwgrzybiczniei. Szczególnie obiecująco wygląda jego działanie na drożdżaka Candida albicans, który może prowadzić do kandydozy (choroby grzybicznej wywołanej przez zbytnie namnożenie w organizmie drożdżaków z rodzaju Candida)i.

Działanie przeciwbakteryjne

Tymohydrochinon uzyskany z olejku lotnego nasion czarnuszki wykazuje wysoką skuteczność wobec mikroorganizmów gram-dodatnich i gram-ujemnych (bakterii), w tym gronkowca złocistego, pałeczki okrężnicy czy pałeczki ropy błękitneji.

Ekstrakt z czarnuszki wykazał podobne efekty leczenia jak miejscowo stosowany na skórę antybiotyk mupirocyna. W innym badaniu czarnuszka z miodem wykazała synergistyczne działanie przeciwbakteryjne w leczeniu zakażeń pałeczki ropy błękitneji.

Jak tłumaczy dr n. med., Witold Tomaszewski, ze względu na rosnącą oporność wielu bakterii na antybiotyki, zrozumiałe jest wzmożone zainteresowanie przeciwbakteryjnymi właściwościami wielu substancji naturalnego pochodzenia. 

Wsparcie odporności organizmu

Jak już wiesz, olejek z czarnuszki to silny antyoksydant, o przeciwzapalnym działaniu. Te właściwości sprzyjają wzmacnianiu odporności organizmui. Badania naukowe sugerują, że roślina ta może zwalczać wirusy i stymulować odpornośći. Warto rozważyć jego spożywanie w okresie jesienno–zimowym.

Zapobieganie zespołowi metabolicznemu

Wiele badań sugeruje, że spożywanie oleju z czarnuszki może zminimalizować czynniki ryzyka zespołu metabolicznego poprzez zmniejszenie tkanki tłuszczowej na brzuchu, obniżenie poziomu cukru we krwi oraz poprawę poziomu cholesterolu i ciśnienia krwii.

Wsparcie w leczeniu problemów skórnych

Olejek z czarnuszki wykazuje potencjał, aby wspierać leczenie niektórych dolegliwości skórnych, takich jak łuszczyca, trądzik, atopowe zapalenie skóry, bielactwoi. Badania sugerują, że to może mieć związek z antybakteryjnymi i przeciwzapalnymi właściwościami tej roślinyi. 

W jednym z badań uczestniczyło 60 osób z problemami skórnymi. Połowa badanych stosowała na skórę placebo, a druga połowa nakładała dwa razy dziennie żel z oleju z czarnuszki na zmiany skórne. Po dwóch miesiącach badani stosujący olejek z czarnuszki odnotowali zmniejszenie liczby zaskórników, grudek i krosti.

Wpływ na gospodarkę lipidową

Duża ilość przetworzonego jedzenia o wysokiej zawartości sodu, jedzenie w biegu, chaotyczny jadłospis i brak ruchu negatywnie wpływają na naszą gospodarkę lipidową.

Picie oleju z czarnuszki powinno być pierwszym krokiem w kierunku urozmaicenia naszego jadłospisu – samo jego spożywanie, bez zmian w diecie, nie przyniesie pozytywnych efektów dla naszego profilu lipidowego.

Poprawa gojenia ran

Cenny składnik oleju – tymochinon, został przebadany pod kątem jego zdolności do stymulowania wzrostu tkanek i wspierania gojenia się rani. Wiele badań z udziałem zwierząt wykazało, że związek ten może pomóc w leczeniu oparzeń, ran cukrzycowych i innych uszkodzeń skóry ze względu na działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwbakteryjnei.

Wspomaganie odchudzania

Olej z czarnuszki może okazać się pomocny w leczeniu nadwagi i otyłości. Dotychczasowe badania są obiecujące.

W jednym z nich osoby, które spożywały codziennie przez osiem tygodni 3 g oleju z czarnuszki i stosowały dietę niskokaloryczną, doświadczyły większej redukcji masy ciała i tkanki tłuszczowej na brzuchu niż osoby, które stosowały samą dietę niskokalorycznąi.

Inne badanie przeprowadzone na 45 kobietach z nadwagą lub otyłością wykazało, że przyjmowanie 2000 mg oleju z czarnuszki dziennie przez 8 tygodni zmniejszyło apetyt i zredukowało masę ciała, obwód talii i tkankę tłuszczowąi.

Wpływ na gospodarkę hormonalną

Badania naukowe z udziałem pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą endokrynologiczną Hashimoto sugerują, że czarnuszka ma wpływ na poprawę funkcjonowania tarczycy, zmniejsza nasilenie choroby oraz ma wpływ na obniżenie stężenia hormonów TSH i anty-TPOi. 

Według naukowców, biorąc pod uwagę obserwowany w badaniach prozdrowotny wpływ tej rośliny na zmniejszenie nasilenia choroby, można ją uznać za użyteczne podejście terapeutyczne w leczeniu zapalenia tarczycy typu Hashimotoi.

Wsparcie w leczeniu astmy

Astma to choroba, w której wyściółka dróg oddechowych „puchnie”, a mięśnie wokół nich zwężają się, utrudniając oddychanie. Na astmę choruje ponad 260 milionów ludzi na świeciei.

Badania wykazały, że zawarty w olejku z czarnuszki tymochinon może wspierać leczenie astmy, poprzez zmniejszenie stanu zapalnego i rozluźnienie mięśni w drogach oddechowychi.

Wsparcie w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to poważna autoimmunologiczna choroba, która powoduje m.in. ból stawów i znacznie obniża aktywność chorego. Badania naukowe sugerują, że ze względu na swoje działanie przeciwzapalne olej z czarnuszki może pomóc zmniejszyć stan zapalny stawów u osób z RZS. 

Może Cię zainteresuje: Kolagen na stawy

Poprawa jakości męskiego nasienia

Wpływ oleju z czarnuszki na płodność u mężczyzn nie jest jeszcze dokładnie zbadany, jednak dotychczasowe wyniki badań są obiecujące. W jednym z nich wykazano, że olejek ten poprawił jakość spermy u mężczyzn ze zdiagnozowaną niepłodnością. U badanych zwiększyła się liczba i podniosła ruchliwość plemników oraz poprawiła się objętość nasienia i jego wskaźnik pHi.

Łagodzenie dolegliwości menstrualnych

W badaniach naukowych olej z czarnuszki wykazał pozytywny wpływ na wiele kobiecych dolegliwości. Wspiera regulację cyklu miesiączkowego i łagodzi objawy zespołu przedmiesiączkowego (PMS). Reguluje gospodarkę progesteronu i estrogenów oraz sprawdza się jako wsparcie leczenia kobiet cierpiących na endometriozę i zespół policystycznych jajników (PCOS)i.

Wsparcie w łagodzeniu objawów alergii

Nieżyt nosa jest częstą reakcją organizmu na kontakt z alergenami. Do tej pory nie ma skutecznej metody leczenia tej dolegliwości, a większość stosowanych leków może przynieść jedynie ulgę objawową. Niektóre z nich mają nieprzyjemne skutki uboczne i mogą powodować objawy odstawienne.

W badaniu naukowym z udziałem alergików badani stosowali krople donosowe z olejkiem z czarnuszki. Miejscowe działanie oleju z czarnuszki okazało się skuteczne w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, przy zaobserwowanych minimalnych efektach ubocznychi.

Wspomaganie pracy nerek i wątroby

Zawarte w składzie oleju z czarnuszki przeciwutleniające fitosterole i tokoferole w połączeniu z tymochinonem, mogą działać przeciwzapalne i ochronnie na wątrobę i nerki. 

Badania nad wpływem tego oleju na wątrobę sugerują obniżenie poziomu enzymów wątrobowych u osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby, zmniejszenie stopnia stłuszczenia wątrobyi.

Stabilizacja poziomu cukru we krwi

Badania sugerują, że olej z czarnuszki może pomóc poprawić wiele markerów kontroli cukru we krwi, w tym insuliny i glikemii na czczo i po posiłkui. Jest to szczególnie istotne dla pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 2. Stale wysoki poziom cukru we krwi zwiększa ryzyko pojawienia się chorób nerek, oczu i udaru mózgui.

W jednym z badań, osoby z cukrzycą typu 2, które przyjmowały regularnie 2 g zmiażdżonych nasion czarnuszki, znacząco obniżył się poziom cukru we krwi na czczo i poziom hemoglobiny.

Właściwości kosmetyczne oleju z czarnuszki

Olej z czarnuszki możemy spotkać także w składzie wielu produktów kosmetycznych. Jak działa stosowany zewnętrznie? Czy jego właściwości są równie imponujące, jak podczas jego picia?

Włosy

Jeśli używasz popularnych, małych buteleczek do włosów z tym olejkiem, wiesz, jak fajnie zmiękcza i wygładza włosy. Czy oprócz tego efektu oferuje nam coś więcej?

Dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym i antyoksydacyjnym olej ten jest często dodawany do produktów do pielęgnacji włosów – masek, odżywek i szamponówi. 

Po nałożeniu oleju z czarnuszki na włosy rzeczywiście są one gładsze, lśniące i bardziej miękkie. Jednak jest to działanie zewnętrzne – nie ma na ten moment dowodów, że olej z czarnuszki wpływa na samą strukturę włosa czy porost włosówi.

Skóra

Jak już wiesz, olej z czarnuszki wspiera leczenie wielu dolegliwości skórnych (np. łuszczycy czy trądziku). Używany w celach pielęgnacyjnych może zmiękczać skórę i działać jako środek nawilżający. Nie ma jednoznacznych badań na wpływ oleju z czarnuszki na redukcję zmarszczek, jednak samo odpowiednie nawilżenie skóry ogranicza lub opóźnia ich pojawianie sięi.

Dawkowanie oleju z czarnuszki

Aby jak najlepiej wykorzystać potencjał oleju z czarnuszki, przede wszystkim należy spożywać go systematycznie i w rozsądnej ilości. Stawiamy na jakość, a nie ilość. Sprawdź, jakie dawkowanie poleca dietetyczka kliniczna.

Jak stosować olej z czarnuszki?

Zalecane dzienne spożycie oleju z czarnuszki:

• Dzieci powyżej 12 miesięcy: 1/4 łyżeczki dziennie.
• Dzieci w wieku 2–4 lat: 1/2 łyżeczki dziennie.
• Dzieci powyżej 5 lat: 1 łyżeczka dziennie.
• Dorośli: 1 łyżka dziennie.

Olej z czarnuszki dla dzieci

Zainteresowanie olejem z czarnuszki na wzmocnienie odporności organizmu rośnie w okresie jesienno-zimowym. Dzieci wracają z przedszkoli czy szkół z infekcją, bardzo często kilka razy w ciągu miesiąca. Naturalne wsparcie młodego organizmu to dobry pomysł, jednak należy zachować ostrożność.

Przegląd badań i opinie pediatrów na temat stosowania oleju z czarnuszki dla dzieci są niejednoznaczne. Z jednej strony warto wspierać odporność dziecka szczególnie w okresie jesienno-zimowym, a z drugiej – należy przede wszystkim zadbać o jego odżywczą dietę i ruch na świeżym powietrzu, by nasza pociecha miała silny układ immunologiczny.

Skonsultuj się z lekarzem, zanim zaczniesz podawać dziecku olej z czarnuszki. Być może jego częste, nawracające infekcje oznaczają przewlekłą chorobę lub inne problemy.

Olej z czarnuszki w kuchni

Nie jesteś w stanie przełknąć samego oleju z czarnuszki? Nic nie szkodzi. Sprawdź, jak dietetyczka kliniczna radzi przemycić ten cenny olej do swojego jadłospisu.

Olej z czarnuszki jest bardzo intensywny w smaku, z lekką nutą goryczy, dlatego warto go łączyć z równie intensywnymi smakami lub podobnie korzennymi, np.:

• sprawdza się jako dodatek do sosów na bazie przypraw ostrych jak chili, wędzona papryka, tymianek, kolendra,
• to fajny dodatek do zup kremów,, które mają wyrazisty smak i będą maskować nieco smak oleju z czarnuszki, np. do zupy z dyni (można do niej dodać prażone nasiona), 
• dla przełamania smaku można go dodawać do słodkich czekoladowych lub kakaowych owsianek, budyniów, owocowych jogurtów, muesli,
• można go zmieszać z miodem, syropem z malin, z czarnego bzu, z sokiem jabłkowym lub bananowym.

Przeciwwskazania do stosowania oleju z czarnuszki

Zanim rozpoczniesz przygodę ze spożywaniem tego cennego oleju lub zdecydujesz się go kupić na prezent dla bliskiej osoby, sprawdź, kiedy zachować ostrożność.

Przeciwwskazania do stosowania oleju z czarnuszki to:

• ciąża,
• karmienie piersią,
• wiek poniżej 12 miesięcy,
• planowane operacje (olej z czarnuszki może zakłócać działanie leków stosowanych w trakcie i po zabiegach chirurgicznych),
• problemy z krążeniem lub krzepliwością krwi,
• stosowanie niektórych lekówi.

Interakcje z lekami

Olej z czarnuszki to roślina o bardzo silnym oddziaływaniu na organizm. Może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami – sprawdź, kiedy zachować ostrożność.

Olej z czarnuszki może wejść w interakcję z następującymi lekami:

• immunosupresanty,
• przeciwzakrzepowe,
• moczopędne,
• obniżające ciśnienie krwi,
• leki stosowane w leczeniu cukrzycy,
• leki stosowane w psychiatrii (np. uspokajające, przeciwlękowe, antydepresanty).

Możliwe skutki uboczne stosowania oleju z czarnuszki

Jak to możliwe, że roślina o takich niesamowitych właściwościach może powodować nieprzyjemne skutki uboczne? Zazwyczaj dotyczą one osób, którei:

• stosują olej z czarnuszki wbrew przeciwwskazaniom,
• nie sprawdzają interakcji pomiędzy tą rośliną a przyjmowanymi na stałe lekami,
• nadużywają oleju, stawiając na ilość, a nie jakość spożywania,
• niewłaściwie przechowują olej.

Najczęściej spotykane skutki uboczne spożywania oleju z czarnuszki to:

• wysypki alergiczne,
• rozstrój żołądka,
• wzdęcia,
• mdłości,
• wymioty,
• zaparcia,
• uczucie palenia w przełyku i żołądkui.

Jaki jest najlepszy olej z czarnuszki?

Jeśli chcesz w pełni wykorzystać potencjał składników zawartych w oleju z czarnuszki, wybierz formę płynu. Ma ona kilka przewag nad dostępnymi na rynku kapsułkami. 

Olej z czarnuszki w płynie

Czym charakteryzuje się dobry olej w płynie?

• Naturalną i najmniej przetworzoną formą. Tłoczenie na zimno zapewnia zachowanie cennych składników oleju. 
• Świeżością – olej powinien być tłoczony na zamówienie, a nie stać w magazynie kilka miesięcy.
• Odpowiednimi warunkami przechowywania i transportu. Olej powinien być umieszczony w ciemnym szkle i specjalnym termosie, chroniącym przed światłem i temperaturą w okresie transportu.

Wszystkie te warunki spełnia producent oleju z czarnuszki Olini. Co ważne, ich produkt posiada największą na rynku zawartość cennego tymochinonu. Wynosi ona aż 7,63-8,54 mg/ml i została potwierdzona przez naukowców z Uniwersytetu Łódzkiego.

Olej z czarnuszki w kapsułkach – dlaczego nie?

Olej z czarnuszki w formie kapsułek ma kilka wad, które podają w wątpliwość jego jakość. Dlaczego?

• Nie wiadomo, jakiej jakości był użyty olej – kiedy doszło do tłoczenia i kiedy olej został umieszczony w kapsułce.
• Nie wiadomo, w jaki sposób był transportowany i przechowywany.
• Zazwyczaj długa data ważności nie sprzyja zachowaniu cennych właściwości tego oleju.
• Zawartość oleju w jednej kapsułce jest mniejsza niż w zalecanej porcji dziennej. To może oznaczać łykanie ich kilku w ciągu dnia, co okazuje się cenowo nieopłacalne.

Zobacz też:

• Badania na tarczycę
• Badania krwi
• Rak szyjki macicy
• Wątroba
• Stłuszczona (otłuszczona) wątroba
• Próby wątrobowe

Jeśli nigdy nie piłeś oleju z czarnuszki, polecam Ci dodać go do jogurtu, koktajlu, ewentualnie spożywać go każdego dnia w czyjejś intencji. Za mamusię, za tatusia… Może nie stanie się Twoim ulubionym smakołykiem, ale naprawdę warto go przełknąć.

Daj mi znać w komentarzu, jak radzisz sobie z tym mocnym posmakiem lub pochwal się, jak przekonałeś swoje dziecko do picia oleju z czarnuszki. Może Twój trik pomoże komuś innemu.

Podsumowanie