- Witaminy
- Witamina C
Witamina C – co to, właściwości, działanie, niedobór

Ludwik Jelonek

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Julia Skrajda
Zweryfikowane przez eksperta
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Nina Wawryszuk

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
- Co to jest witamina C?
- Właściwości witaminy C
- W jakich produktach występuje witamina C?
- Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
- Niedobór witaminy C
- Nadmiar witaminy C
- Witamina C – suplementacja
- Witamina C w ciąży
- Witamina C a alkohol
- Interakcje witaminy C z lekami
- Podsumowanie
- FAQ
- Źródła
Myślisz, że to cytryna jest produktem najbogatszym w witaminę C? W 100 gramach śliwki kakadu jest tej witaminy około 100 razy więcej niż w standardowej cytrynie. To cenna wiedza – większość ssaków samodzielnie wytwarza witaminę C, jednak ludzie muszą dostarczać ją organizmowi wraz z dietą. Dlaczego jej odpowiednie stężenie jest tak ważne? W jakich produktach występuje? Czym przejawia się niedobór witaminy C w organizmie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym artykule!
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Spis treści:
- Co to jest witamina C?
- Właściwości witaminy C?
- W jakich produktach występuje witamina C?
- Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
- Niedobór witaminy C
- Nadmiar witaminy C
- Witamina C – suplementacja
- Czy witamina C wpływa na ciążę?
- Witamina C a alkohol
- Interakcje witaminy C z lekami
- Podsumowanie

Rise&Shine: Kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja
Rise&Shine to kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja. Sprawdzony skład, świetna przyswajalność i orzeźwiający smak.

Cacao Bloom: Kolagen premium (5000 mg) z zawartością kakao
Cacao Bloom to kolagen premium (5000 mg) z holenderskim kakao. Przebadany skład, wygodne dawkowanie i niezapomniany smak.
Zobacz też:
- Biotyna [co to + właściwości i skutki uboczne]
- Biotyna na włosy [co daje i efekty + ranking]
- Witaminy z grupy B [właściwości + gdzie występują]
- Witamina B1 (tiamina) [właściwości + gdzie występuje]
- Witamina B2 [właściwości + gdzie występuje]
- Witamina B3 [właściwości + gdzie występuje]
- Niacyna [co to + działanie i skutki uboczne]
- Witamina B5 (kwas pantotenowy) [co to + właściwości i nadmiar]
- Witamina B6 [gdzie występuje + niedobór, nadmiar i właściwości]
- Witamina B9 (kwas foliowy) [co to + właściwości i nadmiar]
- Witamina B12 [na co pomaga + gdzie występuje]
- Magnez [w czym jest + właściwości]
- Najlepszy magnez [ranking + opinia farmaceuty]
Co to jest witamina C?
Witamina C to witamina rozpuszczalna w wodziei. Ma właściwości przeciwutleniające – chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami. Wpływa na proces gojenia ran, odpowiada za układ odpornościowy oraz zapobiega starzeniu organizmu. Witamina C jest niezbędna dla zdrowia każdego człowieka.
Lewoskrętna i prawoskrętna – czym się różni?
Naturalna oraz aktywnie biologiczna witamina C to kwas L-askorbinowyi. Po usłyszeniu tej nazwy od razu do głowy przychodzi nam myśl, że jest to witamina lewoskrętna. To błąd. Kwas L-askorbinowy (inaczej witamina C) to prawoskrętny związek. Z kolei lewoskrętny jest kwas D-askorbinowy. Jak to możliwe?
Litera przed nazwą kwasu odnosi się do konfiguracji przestrzennej cząsteczki, a nie jej optycznej skrętności. Prawoskrętna witamina Ci ma konfigurację L, dlatego nazywana jest kwasem L-askorbinowym. Z kolei lewoskrętny kwas D-askorbinowy, często nazywany „lewoskrętną witaminą C”, w rzeczywistości nią nie jest! Związek ten poza działaniem antyoksydacyjnym nie wykazuje aktywności biologicznej – nie wpływa na nasz organizm.
Gdzie witamina C występuje w organizmie?
Zawartość witaminy C w organizmie waha się od 300 mg (w przypadku szkorbutu) do 2 gi. Jej wysokie stężenie utrzymywane jest w:
-
komórkach,
-
tkankach,
-
białych krwinkach,
-
oczach,
-
nadnerczach,
-
mózgu.
Z kolei niezbyt dużo witaminy C znajduje się w płynach takich jak ślina czy osocze.
Właściwości witaminy C
Witamina C wpływa na szereg procesów w naszym organizmie. Jakie są jej najcenniejsze właściwości?
Zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych
Witamina C to silny przeciwutleniacz wzmacniający mechanizmy obronne organizmui. Obecność wolnych rodników w organizmie promuje stres oksydacyjnyi. Stan ten prowadzi do licznych chorób przewlekłych, takich jak stwardnienie zanikowe boczne czy choroba Alzheimerai. Badania sugerują, że długotrwała suplementacja witaminy C może zwiększyć poziom antyoksydantów w organizmie o nawet 30%i.
Zwiększa odporność
Witamina C niemalże wszystkim kojarzy się z wpływem na odpornośći. Oddziałuje ona na układ immunologiczny, a także chroni organizm przed infekcjami. Jej niedobór negatywnie wpływa na wyniki zdrowotne. Badania sugerują, że osoby z zapaleniem płuc miały zwykle niższe stężenie witaminy Ci.
Układ odpornościowy kształtuje się do około 12 roku życia. Organizm osób poniżej tego wieku potrzebuje wsparcia w budowie samego układu odpornościowego, jako że nie jest jeszcze do końca rozwinięty. Dlatego pomoc witaminy C jest niezbędna i bardzo istotna dla dzieci. Witamina C oddziałuje na funkcjonowanie układu odpornościowego najmłodszych uczestnicząc w procesach immunomodulacyjnych, a także zwiększa aktywność limfocytów B i T, które biorą udział w reakcjach odpornościowych organizmu. Powyżej 12 roku życia układ odpornościowy wie już jak walczyć, tylko musimy go trochę podładować, dodać energii – z tym przychodzi właśnie cynk.

Julia SkrajdaDietetyczka
Może Cię zainteresować: Cynk – właściwości, występowanie, niedobór, nadmiar
Chroni pamięć
Demencja, zwana także otępieniem, to poważna choroba, w której przebiegu dochodzi do postępującego upośledzenia funkcji intelektualnychi. Występuje u 47 milionów ludzi na całym świecie i dotyka najczęściej osób starszych. Pacjenci cierpiący na demencję nierzadko mieli niższe stężenie witaminy C w organizmiei. Co więcej, badania sugerują, że przyjmowanie witaminy C pozytywnie wpływa na myślenie i pamięći.
Obniża ryzyko chorób serca
Choroby serca to główna przyczyna zgonów na świeciei. Badania na ponad 293 tysiącach osób dowiodły, że przyjmowanie ponad 700 mg witaminy C dziennie przez 10 lat, zmniejszyło ryzyko chorób serca o 25 procenti. Inne badania sugerują, że przyjmowanie więcej niż 500 mg witaminy C dziennie przez okres 4 tygodni, zmniejsza stężenie cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi.
Kwasy omega także zmniejszają ryzyko chorób serca. Chcesz dowiedzieć się o nich więcej? Zapraszam: Omega-3: charakterystyka, działanie, stosowanie, rodzaje
A jeśli szukasz produtku z kwasami omega-3, przeczytaj: Ranking omega-3 w tabletkach (20+ najlepszych)
Zapobiega niedoborowi żelaza
Żelazo to istotny składnik odżywczy odpowiedzialny za wytwarzanie czerwonych krwinek i transport tlenu w organizmie. Suplementy z witaminą C usprawniają jego wchłanianie z diety, szczególnie ze źródeł roślinnychi. Jest to istotne dla wegetarian, gdyż największe pokłady żelaza znajdują się w mięsie. Badania sugerują, że spożycie 100 mg witaminy C poprawia wchłanianie żelaza o 67 procenti.
Witamina C zwiększa wchłanianie wapnia. Nie jest głównym czynnikiem w tym procesie, jednak odgrywa w nim kluczową rolę. Co więcej, witamina C pozytywnie wpływa na przyswajanie żelaza. Czy zatem połączenie to jest kluczem do zdrowego ciała i umysłu? Nie. Witamina C suplementowana z żelazem mogłaby być „zbyt” dobrze wchłaniana w przewodzie pokarmowym. Skutkiem tego mógłby być jej nadmiar w organizmie.

Julia SkrajdaDietetyczka
Ogranicza poziom kwasu moczowego we krwi
Zbyt duża ilość kwasu moczowego prowadzi do dny moczanoweji. To schorzenie przejawiające się bolesnymi stanami zapalnymi głównie u dużych palców u nóg. Badania sugerują, że osoby spożywające duże dawki witaminy C, mają niższy poziom kwasu moczowego we krwi. Co więcej, suplementacja kwasu askorbinowego zmniejsza ryzyko dny moczanowej o 44%i.
Kontroluje ciśnienie krwi
Podwyższone ciśnienie krwi prowadzi do chorób serca – najczęstszej przyczyny zgonów na świecie. Wstępne badania sugerują, że suplementacja witaminy C zmniejsza ciśnienie krwii. Mimo tego, że wyniki są obiecujące, potrzebne są kolejne badania, aby potwierdzić rolę witaminy C w kontrolowaniu ciśnienia krwi.
Witamina C reguluje ciśnienie tętnicze krwi i hamuje tworzenie się blaszek miażdżycowych (głównej przyczyny miażdżycy). Co więcej, uszczelnia małe naczynia krwionośne, przez co zapobiega zawałom. Witamina C wspomaga też pracę tarczycy oraz obniża poziom glukozy we krwi.

Julia SkrajdaDietetyczka
Wspomaga syntezę kolagenu
Witamina C jest niezbędna do syntezy oraz utrzymania kolagenu w organizmiei. Pełni funkcję „kleju”, który odpowiedzialny jest za wiązanie ze sobą włókien kolagenowych. Witamina C w połączeniu z kolagenem wzmacnia włosy i paznokciei.
Jak jeszcze działa witamina C?
-
Zmniejsza ryzyko powikłań po grypie, takich jak zapalenie płuci.
-
Ogranicza prawdopodobieństwo wystąpienia udaru mózgui.
-
Zapobiega starzeniu się skóryi.
-
Wspomaga leczenie zwyrodnienia plamki żółteji.
Witamina C reguluje pracę hormonów steroidowych – obniża poziom kortyzolu, adrenaliny oraz cytokin prozapalnych, czyli białek odpowiadających za stany zapalne w organizmie. Jest to szczególnie przydatne osobom uprawiającym intensywne sporty wytrzymałościowe. Z kolei przy wysiłku siłowym, skutkiem suplementacji wysokich dawek witaminy C, może się okazać pogorszona synteza białek mięśniowych. Prowadzi to do ograniczenia wzrostu mięśni.

Julia SkrajdaDietetyczka

Rise&Shine: Kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja
Rise&Shine to kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja. Sprawdzony skład, świetna przyswajalność i orzeźwiający smak.

Cacao Bloom: Kolagen premium (5000 mg) z zawartością kakao
Cacao Bloom to kolagen premium (5000 mg) z holenderskim kakao. Przebadany skład, wygodne dawkowanie i niezapomniany smak.
Mity o witaminie C
Witamina C ma wiele dobroczynnych właściwości. Jej popularność przyczyniła się jednak do powstania kilku mitów. Które z nich są często powielane, a zupełnie nieprawdziwe?
-
Zmniejsza ryzyko nowotworów. Część osób z pewnością słyszała, że witamina C ogranicza ryzyko nowotworów. Nie jest to jednak prawda. Badania wykazały, że witamina C nie zmniejsza ryzyka zachorowania na raka.
-
Zapobiega przeziębieniu. Witamina C w oczach wielu osób powiązana jest z przeciwdziałaniem infekcjom. W rzeczywistości, mimo że witamina C delikatnie skraca czas rekonwalescencji przy infekcjach, nie zapobiega im.
-
Chroni przed chorobami oczu. Zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej to groźne choroby oczu, którym witamina C rzekomo zapobiegai. Suplementy z kwasem askorbinowym nie chronią przed chorobami oczu. Co więcej, mogą nawet wyrządzić szkodę naszemu wzrokowii.
-
Leczy toksyczność ołowiu. Część badań wykazało, że osoby z toksycznością ołowiu mają niski poziom witaminy C. Nie wykazano jednak, aby leczyła one tę przypadłość.
W jakich produktach występuje witamina C?
Witamina C większości z nas kojarzy się z cytryną. Wbrew pozorom owoc ten wcale nie jest w nią tak bogaty, jak mogłoby się wydawać. W których produktach znajdziemy najwięcej witaminy C?
Co niszczy witaminę C?
Witamina C jest wytracana z produktów spożywczych przez zbyt wysoką temperaturęi. Wydłużony czas gotowania również negatywnie wpływa na jej zawartość w jedzeniu. Co więcej, witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, dlatego często przenika do płynów kuchennych. Jeśli nie zostanie przyjęta w tej formie, jej dobroczynne właściwości zostaną zmarnowane.
Jak zachować witaminę C w jedzeniu?
Szybkie podgrzewanie oraz wykorzystywanie minimalnej ilości wody to sprawdzone metody zachowania witaminy C w jedzeniui. W związku z tym smażenie, blanszowanie czy gotowanie z małą ilością wody może zachować witaminę C. Najbogatsze w kwas askorbinowy są jednak surowe produkty.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
Ilość witaminy C, jaką powinniśmy przyjmować każdego dnia, zależna jest od naszego wieku. Jak wygląda zapotrzebowanie na witaminę C u dzieci i dorosłych?
Dzieci
Wiek |
Dzienne zapotrzebowanie* |
0–12 miesięcy |
20 mg |
1–3 lata |
40 mg |
4–9 lat |
50 mg |
10–12 lat |
50 mg |
13–18 lat dziewczęta |
65 mg |
13–18 lat chłopcy |
75 mg |
*Normy żywienia dla populacji Polski
Dorośli
Zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłych mężczyzn wynosi 90 mg dziennie. Z kolei kobietom wystarczy dzienna dawka 75 mg. Nieco inaczej wygląda ciąża oraz okres karmienia piersią. Wtedy odpowiednio należy przyjmować 80–85 mg i 115–120 mg. Nastolatkom wystarczy niższa dawka, z kolei dorosłe kobiety powinny postawić na tę wyższą.
Maksymalna dawka
Witamina C najczęściej nie jest toksyczna dla zdrowych osób. Mimo tego przyjmowanie jej w zbyt dużej ilości powoduje skutki uboczne. Jak wyglądają zdrowe granice suplementacji witaminy C?
Wiek |
Maksymalna dzienna dawkai |
1–3 lata |
400 mg |
4–8 lat |
650 mg |
9–13 lat |
1200 mg |
14–18 lat |
1800 mg |
19 lat + |
2000 mg |
Niedobór witaminy C
Niedobór witaminy C występuje rzadko. Większość z nas dostarcza ją wraz z dietą. Co prowadzi do braku witaminy C w organizmie?
Przyczyny
Dostępność świeżych produktów bogatych w witaminę C jest w krajach rozwiniętych bezproblemowa. Mimo tego niedobór witaminy C w dalszym ciągu dotyka około 7% dorosłych amerykanówi. Poza niewłaściwą dietą na brak witaminy C wpływają także styl życia i różne schorzenia.
Przyczyny niedoboru witaminy C:
Objawy
Najczęściej organizm daje nam znać, kiedy dzieje się coś złego. Nie inaczej jest w przypadku niedoboru witaminy C. Kiedy powinna się nam zapalić czerwona lampka?
Osłabiona odporność
Witamina C większości z nas kojarzy się z odpornościąi. Kwas askorbinowy gromadzi się w licznych komórkach odpornościowychi, aby zwalczać infekcje. Niedobór witaminy C osłabia odpornośći, a także zwiększa ryzyko zachorowań, na przykład na zapalenie płuci.
Na słabą odporność wpływa także niedobór witaminy A. Chcesz o niej poczytać? Zapraszam do mojego artykułu: Witamina A – właściwości, działanie, występowanie, objawy niedoboru
Szorstka skóra
Witamina C odpowiada za produkcję kolagenui. Zwany białkiem młodości kolagen odpowiada za zdrowie skóry, włosów, stawów i kości. Niski poziom witaminy C prowadzi do pogorszenia stanu skóryi. Przejawia się rogowaceniem mieszkowymi, a także wysusza jąi.
Może Cię zainteresować:Kolagen do twarzy – ranking, efekty, stosowanie [TOP 10]
Spowolnione gojenie ran
Ograniczona produkcja kolagenu spowodowana niedoborem witaminy C prowadzi do spowolnionego gojenia się rani. W skrajnych wypadkach brak odpowiedniego poziomu witaminy C może skutkować nawet otwarciem się starych rani. Niedobór kwasu askorbinowego zwiększa także ryzyko infekcji.
Chcesz dowiedzieć się, czym skutkuje brak kolagenu w organizmie? Zapraszam do mojego artykułu o niedoborze kolagenu!
Osłabione kości
Niedobór witaminy C wpływa także na zdrowie kościi. Prowadzi do zwiększonego ryzyka złamańi, a także osteoporozy. Witamina C odpowiada za budowę szkieletu kostnego. Jej niedobór jest szczególnie groźny dla dzieci, które rosną i rozwijają sięi.
Bóle stawów
Bóle stawów to kolejny symptom niedoboru witaminy C powiązany z kolagenemi. Badania sugerują, że w niektórych wypadkach bóle były tak silne, że osoby z brakami witaminy C utykały lub miały trudności z chodzeniemi. Co więcej, niekiedy występowało także krwawienie, które powodowało obrzęk i dodatkowy ból.
Może Cię zainteresować: Kolagen na stawy – działanie, formy, stosowanie, opinie
Pojawiające się siniaki
Siniaki są skutkiem pękających naczyń krwionośnych. Częste powstawanie siniaków to jedna z oznak niedoboru witaminy Ci. Mogą one obejmować duże obszary ciała lub pojawiać się jako małe, fioletowe kropki pod skórą.
Krwawienie dziąseł
Czerwone, opuchnięte i krwawiące dziąsła to kolejny symptom sugerujący, że Twój organizm domaga się witaminy Ci. Brak odpowiedniego poziomu kwasu askorbinowego prowadzi do stanów zapalnych i osłabienia dziąsełi. W zaawansowanym stadium niedoboru dziąsła mogą się nawet wydawać fioletowe i zgniłe.
Pozostałe objawy niedoboru witaminy C:
Niedobór witaminy C skutkuje zmniejszeniem apetytu, słabą odpornością oraz pękającymi naczynkami.
dr Katarzyna GrudzieńLekarz medycyny estetycznej

Rise&Shine: Kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja
Rise&Shine to kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja. Sprawdzony skład, świetna przyswajalność i orzeźwiający smak.

Cacao Bloom: Kolagen premium (5000 mg) z zawartością kakao
Cacao Bloom to kolagen premium (5000 mg) z holenderskim kakao. Przebadany skład, wygodne dawkowanie i niezapomniany smak.
Nadmiar witaminy C
Organizm nie produkuje i nie przechowuje witaminy Ci. Dlatego bardzo istotne jest to, aby codziennie dostarczać ją wraz z dietą. Mimo tego suplementacja dużymi ilościami witaminy C może prowadzić do negatywnych skutków.
Jeśli stosujesz większe dawki witaminy C niż zalecane, substancja ta może fałszować wyniki niektórych badań wykonywanych metodami oksydo-redukcyjnymi. Zaliczamy do nich oznaczanie poziomu glukozy we krwi, poziomu kreatyniny, AspAT oraz dehydrogenazy mleczanowej.

Julia SkrajdaDietetyczka
Objawy nadmiaru witaminy C:
W dłuższej perspektywie nadmiar witaminy C prowadzi do kamieni nerkowychi, chorób sercai, a także problemów wątrobowychi.
Zobacz też:
- Wątroba [objawy chorób + jak o nią dbać i czego unikać]
- Stłuszczona (otłuszczona) wątroba [co to + przyczyny + objawy]
- Próby wątrobowe [czym są + kiedy wykonać]
- Suplementy na wątrobę [ranking + opinia farmaceuty]
- Tabletki na wątrobę [ranking + opinia farmaceuty]
Podaż witaminy C w dawce powyżej 2000 mg na dobę może u osób predysponowanych być czynnikiem inicjującym wytrącanie się kamieni szczawianowo-wapniowych w moczu. Skutkiem tego może być kamica nerkowa. Co więcej, długotrwałe stosowanie wysokich dawek witaminy C w formie suplementów, może spowodować obniżenie stężenia selenu i miedzi.

Julia SkrajdaDietetyczka
Witamina C – suplementacja
Najczęściej suplementacja witaminy C nie jest konieczna. Większość z nas przyjmuje ją wraz z dietą. Jeśli jednak uważasz, że cierpisz na jej niedobór, warto wybrać jeden z suplementów. Pamiętaj, że zdrowa suplementacja powinna zostać zalecona przez lekarza.
Suplementowana witamina C zwalcza wolne rodniki, a także wpływa na kondycję skóry i narządów wewnętrznych. Witamina C może być także podawana w postaci kremu. Wpływa wtedy na produkcję kolagenu. Efektem tego jest napięta oraz wygładzona skóra. Witamina C w takiej formie wpływa także na szczelność naczyń oraz zwalcza trądzik.
dr Katarzyna GrudzieńLekarz medycyny estetycznej
Kto nie powinien przyjmować?
U osób podatnych na stres, a także cierpiących na problemy żołądkowe witaminy C nie stosujemy na czczo. Może ona podrażniać śluzówkę żołądka, zwiększając wydzielanie kwasów żołądkowych i w rezultacie nasilać te dolegliwości. Osoby z problemami żołądkowymi powinny być szczególnie uważne, jeśli chodzi o suplementację witaminy C. Najczęściej nikt z nas nie powinien jej przyjmować na własną rękę, bez zaleceń lekarza.

Julia SkrajdaDietetyczka
O jakiej porze dnia przyjmować?
Witamina C to bardzo cenny składnik odżywczy rozpuszczalny w wodzie. To ta cecha sprawia, że warto przyjmować ją rano, jeszcze na pusty żołądek (jeśli nie masz z nim problemów)i. Najlepiej zrobić to około 30-40 minut przed pierwszym posiłkiem. Wtedy wykorzystamy pełnię potencjału witaminy C.
Uwaga!
Nie stosuj wlewów witaminowych. Lekarze biją na alarm, że praktyki te są nieskuteczne i niebezpieczne.
Ludzie przyjmują witaminę C niczym cukierki, dlatego skutki uboczne jej przedawkowania obserwuje się często. Najczęstszym z nich jest upośledzona krzepliwość krwi. Jest ona nadmiernie stymulowana, w wyniku czego powstają skrzepy, co może doprowadzić do zatorów żylnych.

Julia SkrajdaDietetyczka
Witamina C w ciąży
Witamina C jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju ciążyi. Wspiera układ odpornościowy, a także usprawnia proces przyswajania żelaza. Co więcej, suplementacja witaminy C w ciąży zmniejsza ryzyko powikłań, takich jak stan przedrzucawkowy czy zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego. Kwas askorbinowy zapobiega także niedokrwistości u przyszłej mamy.
Witamina C a karmienie piersią
Witamina C to jeden ze składników ludzkiego mlekai. Jest jednym z głównych przeciwutleniaczy. Kobiety karmiące piersią powinny zwiększyć dawkę przyjmowanej witaminy C do 120 mg na dobę. Najczęściej zdrowa dieta jest wystarczająca, suplementacja rzadko jest konieczna.
Uwaga!
Suplementacja witaminy C w ciąży oraz podczas karmienia piersią powinna być zalecana wyłącznie przez lekarza.
Witamina C a alkohol
Alkohol jest siódmym głównym czynnikiem ryzyka śmierci na świecie. Długotrwałe spożywanie trunków negatywnie wpływa na wchłanianie witaminy C przez trzustkęi. Może to prowadzić do stanów zapalnych i innych schorzeń tego narządu.
Interakcje witaminy C z lekami
Witamina C może wchodzić w interakcje z lekami. Osoby przyjmujące regularnie określone leki powinny zachować ostrożność podczas przyjmowania witaminy C.
Środki reagujące z witaminą C:
Witamina C osłabia działanie leków przeciwzakrzepowych, a także leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz antybiotyków z grupy aminoglikozydów. Na tym nie koniec, ułatwia i przyspiesza wchłanianie niektórych metali ciężkich w tym ołowiu (Pb), kadmu (Cd), miedzi (Cu) oraz glinu (Al), a także nasila ich toksyczność.

Julia SkrajdaDietetyczka
Uwaga!
Jeśli przyjmujesz te lub inne leki, poradź się lekarza. Tylko on może zalecić Ci zdrową oraz skuteczną suplementację.
Zobacz też:
- Kolagen [właściwości + dawkowanie]
- Kolagen do picia [właściwości + ranking]
- Kolagen do picia [efekty + skutki uboczne]
- Kolagen do twarzy [efekty + ranking]
- Kolagen morski [właściwości + ranking]
- Kolagen na skórę [ranking]
- Kolagen na stawy [działanie + formy]
- Kolagen na włosy [właściwości + efekty]
- Kolagen na zmarszczki [ranking]
- Kolagen rybi [efekty + działanie]
- Najmocniejszy kolagen [ranking + rodzaje]
- Niedobór kolagenu [przyczyny + objawy]
Podsumowanie
Zapamiętaj:
- Witamina C to witamina rozpuszczalna w wodzie.
- Zwiększanie odporności, obniżanie ryzyka chorób serca, czy kontrolowanie ciśnienia krwi to niektóre właściwości witaminy C.
- Witamina C nie zapobiega przeziębieniu oraz nie zmniejsza ryzyka raka.
- Najwięcej witaminy C znajdziemy w śliwce kakadu, aceroli i dzikiej róży.
- Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C to 90 mg u mężczyzn i 75 mg u kobiet.
- Maksymalna dawka witaminy C, która nie powoduje skutków ubocznych to 2000 mg.
- Obniżona odporność, problemy skórne czy bóle stawów mogą świadczyć o niedoborze witaminy C.
- Nadmiar witaminy C przejawia się mdłościami, bólami głowy lub wymiotami.
- Witamina C może reagować z niektórymi lekami.
FAQ
Kiedy nie brać witaminy C?
Preparatów z wysoką dawką witaminy C (1000 mg i więcej) nie powinny przyjmować dzieci do 12. roku życia. Dużych dawek witaminy C nie zaleca się stosować w czasie chemioterapii, podczas przyjmowania leków przeciwzakrzepowych, przeciwwirusowych. Oprócz tego suplementów z witaminą C nie powinny stosować osoby z hemochromatozą, czyli ze schorzeniem, w którym gromadzi się zbyt dużo żelaza w organizmie, a witamina C pomaga we wchłanianiu tego pierwiastka.
Jak stosować witaminę C na twarz?
Witamina C to jeden z najsilniejszych antyoksydantów, który spowalnia procesy starzenia się skóry. Najlepszym i najbezpieczniejszym sposobem będzie stosowanie gotowych kosmetyków z witaminą C – kremów do twarzy, kremów pod oczy, kremów przeciwzmarszczkowych czy serów do twarzy.
Możesz również stworzyć własny kosmetyk z półproduktów, jednak trudno będzie Ci uzyskać odpowiednie stężenie.
Czy witaminę C mogę brać codziennie?
Według polskich norm żywieniowych dzienna zalecana dawka dla osoby dorosłej to 75–90 mg na dobę. Najlepiej dostarczać ją wraz z dietą – wystarczy, że zjesz około 100 g jarmużu lub 50 g żółtej papryki.
Maksymalna dzienna dawka dla dorosłych to 2000 mg. Długotrwałe przyjmowanie większych ilości może prowadzić m.in. do bólów głowy, biegunek, wymiotów, a także kamieni nerkowych, chorób serca czy problemów z wątrobą.
Z czym najlepiej wchłania się witamina C?
Jeśli chcesz poprawić wchłanianie witaminy C, przyjmuj ją razem z produktami bogatymi w witaminę A, witaminy z grupy B, witaminę E, wapń, magnez, bioflawonoidy oraz cynk.
Czy witamina C oczyszcza wątrobę?
Właściwości witaminy C sugerują, że może pomóc w zachowaniu zdrowia i regeneracji wątroby – zwłaszcza chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym. Witamina C wspiera produkcję kolagenu, który jest ważnym składnikiem tkanki łącznej i tworzy wokół narządów warstwę ochronną. Dodatkowo witamina C pomaga oczyścić wątrobę z nadmiaru tłuszczów. Sprawdź też: Otłuszczona wątroba – objawy i leczenie
Czy witamina C wpływa na miesiączkę?
Wbrew obiegowej opinii, witamina C nie wpływa na przyspieszenie ani na opóźnienie okresu. Może jednak pomóc złagodzić objawy miesiączki. Witamina C wzmacnia naczynia krwionośne. Jedno z badań sugeruje, że regularne przyjmowanie 200 mg witaminy C i 200 mg flawonoidów spowodowało mniejsze krwawienie w trakcie okresu u ponad połowy badanych kobiet.
Czy witamina C zakwasza organizm?
Regularne przyjmowanie witaminy C nie powoduje zakwaszenia organizmu i nie wpływa na zmianę pH krwi. Produkty bogate w witaminę C mogą jednak zakwasić mocz. Nadmiar kwasu powstały w jedzeniu jest wydalany przez nerki, co korzystnie wpływa na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. To zjawisko pomaga również w leczeniu bakteryjnych zakażeń pęcherza. Bakterie, które są za nie odpowiedzialne, nie będą rozwijać się przy obniżonym pH.
Źródła
Zobacz wszystkie
Alessio, H. M., Goldfarb, A. H., & Cao, G. (1997). Exercise-Induced Oxidative Stress before and after Vitamin C Supplementation. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 7(1), 1–9. https://doi.org/10.1123/ijsn.7.1.1
Algahtani, H. A., Abdu, A. P., Khojah, I. M., & Al, -Khathaami Ali M. (2010). Inability to walk due to scurvy: A forgotten disease. Annals of Saudi Medicine, 30(4), 325–328. https://doi.org/10.4103/0256-4947.65266
Arvanitakis, Z., Shah, R. C., & Bennett, D. A. (2019). Diagnosis and Management of Dementia: Review. JAMA, 322(16), 1589–1599. https://doi.org/10.1001/jama.2019.4782
Asmat, U., Abad, K., & Ismail, K. (2016). Diabetes mellitus and oxidative stress—A concise review. Saudi Pharmaceutical Journal, 24(5), 547–553. https://doi.org/10.1016/j.jsps.2015.03.013
Bakaev, V. V., & Duntau, A. P. (2004). Ascorbic acid in blood serum of patients with pulmonary tuberculosis and pneumonia. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease: The Official Journal of the International Union Against Tuberculosis and Lung Disease, 8(2), 263–266.
Boyera, N., Galey, I., & Bernard, B. a. (1998). Effect of vitamin C and its derivatives on collagen synthesis and cross-linking by normal human fibroblasts. International Journal of Cosmetic Science, 20(3), 151–158. https://doi.org/10.1046/j.1467-2494.1998.171747.x
Bsoul, S. A., & Terezhalmy, G. T. (2004). Vitamin C in health and disease. The Journal of Contemporary Dental Practice, 5(2), 1–13.
Cardiovascular diseases (CVDs). (b.d.). Pobrano 17 marzec 2023, z https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
Carr, A. C., & Maggini, S. (2017). Vitamin C and Immune Function. Nutrients, 9(11), Article 11. https://doi.org/10.3390/nu9111211
Chambial, S., Dwivedi, S., Shukla, K. K., John, P. J., & Sharma, P. (2013). Vitamin C in Disease Prevention and Cure: An Overview. Indian Journal of Clinical Biochemistry, 28(4), 314–328. https://doi.org/10.1007/s12291-013-0375-3
Evans, J. R., & Lawrenson, J. G. (2017). Antioxidant vitamin and mineral supplements for preventing age‐related macular degeneration. Cochrane Database of Systematic Reviews, 7. https://doi.org/10.1002/14651858.CD000253.pub4
Fraser, I. M., & Dean, M. (2009). Extensive bruising secondary to vitamin C deficiency. Case Reports, 2009, bcr0820080750. https://doi.org/10.1136/bcr.08.2008.0750
Galimberti, F., & Mesinkovska, N. A. (2016). Skin findings associated with nutritional deficiencies. Cleveland Clinic Journal of Medicine, 83(10), 731–739. https://doi.org/10.3949/ccjm.83a.15061
Gerster, H. (1999). High-dose vitamin C: A risk for persons with high iron stores? International Journal for Vitamin and Nutrition Research. Internationale Zeitschrift Fur Vitamin- Und Ernahrungsforschung. Journal International De Vitaminologie Et De Nutrition, 69(2), 67–82. https://doi.org/10.1024/0300-9831.69.2.67
Ghanwat, G., Patil, A. J., Patil, J., Kshirsagar, M., Sontakke, A., & Ayachit, R. K. (2016). Effect of Vitamin C Supplementation on Blood Lead Level, Oxidative Stress and Antioxidant Status of Battery Manufacturing Workers of Western Maharashtra, India. Journal of Clinical and Diagnostic Research : JCDR, 10(4), BC08-BC11. https://doi.org/10.7860/JCDR/2016/15968.7528
Gulko, E., Collins, L. K., Murphy, R. C., Thornhill, B. A., & Taragin, B. H. (2015). MRI findings in pediatric patients with scurvy. Skeletal Radiology, 44(2), 291–297. https://doi.org/10.1007/s00256-014-1962-y
Hemilä, H. (2017). Vitamin C and Infections. Nutrients, 9(4), 339. https://doi.org/10.3390/nu9040339
Hemilä, H., & Chalker, E. (2013). Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane Database of Systematic Reviews, 1. https://doi.org/10.1002/14651858.CD000980.pub4
Hirschmann, J. V., & Raugi, G. J. (1999). Adult scurvy. Journal of the American Academy of Dermatology, 41(6), 895–906; quiz 907–910. https://doi.org/10.1016/s0190-9622(99)70244-6
Huijskens, M. J. A. J., Walczak, M., Koller, N., Briedé, J. J., Senden-Gijsbers, B. L. M. G., Schnijderberg, M. C., Bos, G. M. J., & Germeraad, W. T. V. (2014). Technical Advance: Ascorbic acid induces development of double-positive T cells from human hematopoietic stem cells in the absence of stromal cells. Journal of Leukocyte Biology, 96(6), 1165–1175. https://doi.org/10.1189/jlb.1TA0214-121RR
Hwang, S., & Schwartz, R. A. (2008). Keratosis pilaris: A common follicular hyperkeratosis. Cutis, 82(3), 177–180.
Iizaka, S., Nagata, S., & Sanada, H. (2017). Nutritional status and habitual dietary intake are associated with frail skin conditions in community-dwelling older people. The Journal of Nutrition, Health & Aging, 21(2), 137–146. https://doi.org/10.1007/s12603-016-0736-8
Juraschek, S. P., Guallar, E., Appel, L. J., & Miller, E. R., III. (2012). Effects of vitamin C supplementation on blood pressure: A meta-analysis of randomized controlled trials. The American Journal of Clinical Nutrition, 95(5), 1079–1088. https://doi.org/10.3945/ajcn.111.027995
Kohgo, Y., Ikuta, K., Ohtake, T., Torimoto, Y., & Kato, J. (2008). Body iron metabolism and pathophysiology of iron overload. International Journal of Hematology, 88(1), 7–15. https://doi.org/10.1007/s12185-008-0120-5

Redakcja
Poznaj zespół

Dietetyczka kliniczna
Julia Skrajda to dietetyczka kliniczna. Mimo tego, że dietetyka nie była jej pierwszym wyborem studiów, to pasja do zdrowego odżywiania była w niej od zawsze. Pewnego dnia postanowiła przekuć swoje zainteresowania w pracę, aby teraz pomagać licznym pacjentom i dzielić się swoją wiedzą.

maj 16
Sprawdź ranking najlepszych witamin ADEK przygotowany z magister farmacji

maj 09
Zebraliśmy dla Ciebie najlepsze witaminy dla ciężarnych. Sprawdź ranking i wybierz mądrze.

maj 09
Odkryj kluczowe witaminy dla mężczyzn wspierające zdrowie, energię i witalność.