Ludwik Jelonek jest autorem blisko 2000 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.
Julia Skrajda to dietetyczka kliniczna. Mimo tego, że dietetyka nie była jej pierwszym wyborem studiów, to pasja do zdrowego odżywiania była w niej od zawsze. Pewnego dnia postanowiła przekuć swoje zainteresowania w pracę, aby teraz pomagać licznym pacjentom i dzielić się swoją wiedzą.
Absolwent Dziennikarstwa i Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2017 roku jako redaktor współpracuje z największymi portalami w Polsce i za granicą. Wcześniej przez 3 lata pracował w jednej z wiodących firm farmaceutycznych – branżę zdrowia i urody zna od podszewki. W wolnym czasie najbardziej lubi grać w tenisa lub jeździć na nartach.
Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Myślisz, że to cytryna jest produktem najbogatszym w witaminę C? W 100 gramach śliwki kakadu jest tej witaminy około 100 razy więcej niż w standardowej cytrynie. To cenna wiedza – większość ssaków samodzielnie wytwarza witaminę C, jednak ludzie muszą dostarczać ją organizmowi wraz z dietą. Dlaczego jej odpowiednie stężenie jest tak ważne? W jakich produktach występuje? Czym przejawia się niedobór witaminy C w organizmie? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym artykule.
Dlaczego możesz nam zaufać
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Witamina C to witamina rozpuszczalna w wodzie. Ma właściwości przeciwutleniające – chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami. Wpływa na proces gojenia ran, odpowiada za układ odpornościowy oraz zapobiega starzeniu organizmu. Witamina C jest niezbędna dla zdrowia każdego człowieka.
Lewoskrętna i prawoskrętna – czym się różni?
Naturalna oraz aktywnie biologiczna witamina C to kwas L-askorbinowy. Po usłyszeniu tej nazwy od razu do głowy przychodzi nam myśl, że jest to witamina lewoskrętna. To błąd. Kwas L-askorbinowy (inaczej witamina C) to prawoskrętny związek. Z kolei lewoskrętny jest kwas D-askorbinowy. Jak to możliwe?
Litera przed nazwą kwasu odnosi się do konfiguracji przestrzennej cząsteczki, a nie jej optycznej skrętności. Prawoskrętna witamina C ma konfigurację L, dlatego nazywana jest kwasem L-askorbinowym. Z kolei lewoskrętny kwas D-askorbinowy, często nazywany „lewoskrętną witaminą C”, w rzeczywistości nią nie jest! Związek ten poza działaniem antyoksydacyjnym nie wykazuje aktywności biologicznej – nie wpływa na nasz organizm.
Gdzie witamina C występuje w organizmie?
Zawartość witaminy C w organizmie waha się od 300 mg (w przypadku szkorbutu) do 2 g. Jej wysokie stężenie utrzymywane jest w:
komórkach,
tkankach,
białych krwinkach,
oczach,
nadnerczach,
mózgu.
Z kolei niezbyt dużo witaminy C znajduje się w płynach takich jak ślina czy osocze.
Właściwości witaminy C
Witamina C wpływa na szereg procesów w naszym organizmie. Jakie są jej najcenniejsze właściwości?
Zmniejsza ryzyko chorób przewlekłych
Witamina C to silny przeciwutleniacz wzmacniający mechanizmy obronne organizmu. Obecność wolnych rodników w organizmie promuje stres oksydacyjny. Stan ten prowadzi do licznych chorób przewlekłych, takich jak stwardnienie zanikowe boczne czy choroba Alzheimera. Badania sugerują, że długotrwała suplementacja witaminy C może zwiększyć poziom antyoksydantów w organizmie o nawet 30%.
Zwiększa odporność
Witamina C niemalże wszystkim kojarzy się z wpływem na odporność. Oddziałuje ona na układ immunologiczny, a także chroni organizm przed infekcjami. Jej niedobór negatywnie wpływa na wyniki zdrowotne. Badania sugerują, że osoby z zapaleniem płuc miały zwykle niższe stężenie witaminy C.
Układ odpornościowy kształtuje się do około 12 roku życia. Organizm osób poniżej tego wieku potrzebuje wsparcia w budowie samego układu odpornościowego, jako że nie jest jeszcze do końca rozwinięty. Dlatego pomoc witaminy C jest niezbędna i bardzo istotna dla dzieci. Witamina C oddziałuje na funkcjonowanie układu odpornościowego najmłodszych uczestnicząc w procesach immunomodulacyjnych, a także zwiększa aktywność limfocytów B i T, które biorą udział w reakcjach odpornościowych organizmu. Powyżej 12 roku życia układ odpornościowy wie już jak walczyć, tylko musimy go trochę podładować, dodać energii – z tym przychodzi właśnie cynk.
Demencja, zwana także otępieniem, to poważna choroba, w której przebiegu dochodzi do postępującego upośledzenia funkcji intelektualnych. Występuje u 47 milionów ludzi na całym świecie i dotyka najczęściej osób starszych. Pacjenci cierpiący na demencję nierzadko mieli niższe stężenie witaminy C w organizmie. Co więcej, badania sugerują, że przyjmowanie witaminy C pozytywnie wpływa na myślenie i pamięć.
Obniża ryzyko chorób serca
Choroby serca to główna przyczyna zgonów na świecie. Badania na ponad 293 tysiącach osób dowiodły, że przyjmowanie ponad 700 mg witaminy C dziennie przez 10 lat, zmniejszyło ryzyko chorób serca o 25 procent. Inne badania sugerują, że przyjmowanie więcej niż 500 mg witaminy C dziennie przez okres 4 tygodni, zmniejsza stężenie cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi.
Żelazo to istotny składnik odżywczy odpowiedzialny za wytwarzanie czerwonych krwinek i transport tlenu w organizmie. Suplementy z witaminą C usprawniają jego wchłanianie z diety, szczególnie ze źródeł roślinnych. Jest to istotne dla wegetarian, gdyż największe pokłady żelaza znajdują się w mięsie. Badania sugerują, że spożycie 100 mg witaminy C poprawia wchłanianie żelaza o 67 procent.
Witamina C zwiększa wchłanianie wapnia. Nie jest głównym czynnikiem w tym procesie, jednak odgrywa w nim kluczową rolę. Co więcej, witamina C pozytywnie wpływa na przyswajanie żelaza. Czy zatem połączenie to jest kluczem do zdrowego ciała i umysłu? Nie. Witamina C suplementowana z żelazem mogłaby być „zbyt” dobrze wchłaniana w przewodzie pokarmowym. Skutkiem tego mógłby być jej nadmiar w organizmie.
Julia SkrajdaDietetyczka
Ogranicza poziom kwasu moczowego we krwi
Zbyt duża ilość kwasu moczowego prowadzi do dny moczanowej. To schorzenie przejawiające się bolesnymi stanami zapalnymi głównie u dużych palców u nóg. Badania sugerują, że osoby spożywające duże dawki witaminy C, mają niższy poziom kwasu moczowego we krwi. Co więcej, suplementacja kwasu askorbinowego zmniejsza ryzyko dny moczanowej o 44%.
Kontroluje ciśnienie krwi
Podwyższone ciśnienie krwi prowadzi do chorób serca – najczęstszej przyczyny zgonów na świecie. Wstępne badania sugerują, że suplementacja witaminy C zmniejsza ciśnienie krwi. Mimo tego, że wyniki są obiecujące, potrzebne są kolejne badania, aby potwierdzić rolę witaminy C w kontrolowaniu ciśnienia krwi.
Witamina C reguluje ciśnienie tętnicze krwi i hamuje tworzenie się blaszek miażdżycowych (głównej przyczyny miażdżycy). Co więcej, uszczelnia małe naczynia krwionośne, przez co zapobiega zawałom. Witamina C wspomaga też pracę tarczycy oraz obniża poziom glukozy we krwi.
Julia SkrajdaDietetyczka
Wspomaga syntezę kolagenu
Witamina C jest niezbędna do syntezy oraz utrzymania kolagenu w organizmie. Pełni funkcję „kleju”, który odpowiedzialny jest za wiązanie ze sobą włókien kolagenowych. Witamina C w połączeniu z kolagenem wzmacnia włosy i paznokcie.
Jak jeszcze działa witamina C?
Zmniejsza ryzyko powikłań po grypie, takich jak zapalenie płuc.
Witamina C reguluje pracę hormonów steroidowych – obniża poziom kortyzolu, adrenaliny oraz cytokin prozapalnych, czyli białek odpowiadających za stany zapalne w organizmie. Jest to szczególnie przydatne osobom uprawiającym intensywne sporty wytrzymałościowe. Z kolei przy wysiłku siłowym, skutkiem suplementacji wysokich dawek witaminy C, może się okazać pogorszona synteza białek mięśniowych. Prowadzi to do ograniczenia wzrostu mięśni.
Julia SkrajdaDietetyczka
Rise&Shine: Kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja
Rise&Shine to kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja. Sprawdzony skład, świetna przyswajalność i orzeźwiający smak.
Witamina C ma wiele dobroczynnych właściwości. Jej popularność przyczyniła się jednak do powstania kilku mitów. Które z nich są często powielane, a zupełnie nieprawdziwe?
Zmniejsza ryzyko nowotworów. Część osób z pewnością słyszała, że witamina C ogranicza ryzyko nowotworów. Nie jest to jednak prawda. Badania wykazały, że witamina C nie zmniejsza ryzyka zachorowania na raka.
Zapobiega przeziębieniu. Witamina C w oczach wielu osób powiązana jest z przeciwdziałaniem infekcjom. W rzeczywistości, mimo że witamina C delikatnie skraca czas rekonwalescencji przy infekcjach, nie zapobiega im.
Chroni przed chorobami oczu. Zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej to groźne choroby oczu, którym witamina C rzekomo zapobiega. Suplementy z kwasem askorbinowym nie chronią przed chorobami oczu. Co więcej, mogą nawet wyrządzić szkodę naszemu wzrokowi.
Leczy toksyczność ołowiu. Część badań wykazało, że osoby z toksycznością ołowiu mają niski poziom witaminy C. Nie wykazano jednak, aby leczyła one tę przypadłość.
W jakich produktach występuje witamina C?
Witamina C większości z nas kojarzy się z cytryną. Wbrew pozorom owoc ten wcale nie jest w nią tak bogaty, jak mogłoby się wydawać. W których produktach znajdziemy najwięcej witaminy C?
Produkt
Zawartość witaminy C w 100 gramach
Śliwka kakadu
2907 mg
Acerola
1680 mg
Dzika róża
426 mg
Guawa
228 mg
Żółta papryka
184 mg
Czarna porzeczka
181 mg
Papryczka chili
144 mg
Pietruszka
133 mg
Szpinak musztardowy
130 mg
Jarmuż
93 mg
Co niszczy witaminę C?
Witamina C jest wytracana z produktów spożywczych przez zbyt wysoką temperaturę. Wydłużony czas gotowania również negatywnie wpływa na jej zawartość w jedzeniu. Co więcej, witamina C jest rozpuszczalna w wodzie, dlatego często przenika do płynów kuchennych. Jeśli nie zostanie przyjęta w tej formie, jej dobroczynne właściwości zostaną zmarnowane.
Jak zachować witaminę C w jedzeniu?
Szybkie podgrzewanie oraz wykorzystywanie minimalnej ilości wody to sprawdzone metody zachowania witaminy C w jedzeniu. W związku z tym smażenie, blanszowanie czy gotowanie z małą ilością wody może zachować witaminę C. Najbogatsze w kwas askorbinowy są jednak surowe produkty.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C
Ilość witaminy C, jaką powinniśmy przyjmować każdego dnia, zależna jest od naszego wieku. Jak wygląda zapotrzebowanie na witaminę C u dzieci i dorosłych?
Dzieci
Wiek
Dzienne zapotrzebowanie*
0–12 miesięcy
20 mg
1–3 lata
40 mg
4–9 lat
50 mg
10–12 lat
50 mg
13–18 lat dziewczęta
65 mg
13–18 lat chłopcy
75 mg
*Normy żywienia dla populacji Polski
Dorośli
Zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłych mężczyzn wynosi 90 mg dziennie. Z kolei kobietom wystarczy dzienna dawka 75 mg. Nieco inaczej wygląda ciąża oraz okres karmienia piersią. Wtedy odpowiednio należy przyjmować 80–85 mg i 115–120 mg. Nastolatkom wystarczy niższa dawka, z kolei dorosłe kobiety powinny postawić na tę wyższą.
Maksymalna dawka
Witamina C najczęściej nie jest toksyczna dla zdrowych osób. Mimo tego przyjmowanie jej w zbyt dużej ilości powoduje skutki uboczne. Jak wyglądają zdrowe granice suplementacji witaminy C?
Pharmovit Witamina C z dzikiej róży to bardzo prosty suplement. Preparat ten dostarcza wyłącznie ekstraktu z dzikiej róży, a co za tym idzie, witaminy C. Produkt może skutecznie wspierać odporność i syntezę kolagenu.
Polecamy go osobom z obniżoną odporności, aktywnym fizycznie i seniorom.
Plusy i minusy
Plusy:
Dobra dawka i standaryzacja witaminy C.
Wydajne opakowanie.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Przez naturalne składniki suplement może różnić się kolorem zależnie od partii produkcyjnej.
Piperyna i witamina C w suplemencie Primabiotic Witamina C 1000 mg współdziałają w celu poprawy odporności i stanu zdrowia.
Witamina C, jako silny przeciwutleniacz, pomaga chronić komórki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, wspiera układ odpornościowy, produkcję kolagenu i wchłanianie żelaza.
Z kolei piperyna, biologicznie aktywny składnik pieprzu czarnego, zwiększa biodostępność witaminy C poprzez zwiększenie jej wchłaniania w jelitach.
Plusy i minusy
Plusy:
Czysty skład.
Dobra dawka witaminy C.
Minusy:
Dawka piperyny jest niska.
Dodatkowe informacje
Producent zaleca przyjmować preparat podczas posiłku lub bezpośrednio po nim.
Witamina C z czarnej porzeczki od Primabiotic to suplement diety idealny dla osób pragnących wzmocnić swój układ odpornościowy oraz zredukować uczucie zmęczenia i znużenia.
Suplement ma pozytywny wpływ na przyswajanie żelaza oraz produkcję kolagenu, co jest kluczowe dla zdrowia skóry, zębów i układu krwionośnego. Sprzyja też prawidłowemu metabolizmowi energetycznemu.
Produkt szczególnie polecany dla osób o niskiej odporności, szybko się męczących oraz z problemami skórnymi.
Plusy i minusy
Plusy:
Czysty skład.
Wygodne dawkowanie
Wydajne opakowanie.
Dobra dawka witaminy C.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Producent nie podaje informacji o smaku preparatu.
Czysta witamina C w postaci proszku do rozpuszczenia w wodzie lub ulubionym napoju. Produkt wspiera odporność oraz ogólne zdrowie organizmu. Witamina C to silny antyoksydant, który korzystnie wpływa również na wygląd, poprzez opóźnianie procesów starzenia.
Plusy i minusy
Plusy:
Wygodna miarka dołączona do opakowania.
Długi okres suplementacji – opakowanie wystarcza na prawie 4 miesiące.
Dobra dawka witaminy C.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Witamina C bierze aktywny udział w produkcji kolagenu przez nasz organizm.
Opinia użytkownika
Produkt bardzo dobrej jakości, bez sztucznych dodatków.
Witamina C Liposomalna Dr. Jacob's zawiera sproszkowany owoc dzikiej róży najwyższej jakości, który jest cennym źródłem witaminy C. To naturalny produkt z dzikiej róży, wiśni acerola oraz fosfolipidów słonecznikowych.
Jedna porcja produktu zawiera 200 mg witaminy C z dzikiej róży i wiśni aceroli oraz 1 g sproszkowanej dzikiej róży. Zawiera także cynk dla odporności i równowagi kwasowo-zasadowej.
Fosfolipidy tworzą naturalną matrycę, w której witamina C i cynk mogą działać optymalnie. Oba składniki odżywcze wspierają zdrowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Witamina C Liposomalna Dr. Jacob's wchłania się już w ustach, nie ma kwaśnego smaku i nie podrażnia zębów.
Plusy i minusy
Plusy:
Proszek łatwo się rozpuszcza i nie jest kwaśny.
Płynna forma dobrze się wchłania do krwiobiegu.
Wydajne opakowanie wystarcza nawet na 3 miesiące.
Plus za ksylitol jako słodzidło zamiast zwykłego cukru.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Suplement diety odpowiedni dla wegan. Nie zawiera glutenu.
Opinia użytkownika
Fajny proszek, nie wykrzywia, lubi dodawać do soku, szczególnie w upały.
Witamina C, to istotny składnik dla zdrowia każdej pociechy. Jako podstawowy komponent dla prawidłowego funkcjonowania systemu odpornościowego, witamina C ułatwia zwalczanie chorób zakaźnych oraz przeziębień.
Chroniąc jako naturalny antyoksydant, witamina C zabezpiecza młode organizmy przed wolnymi rodnikami, które przyczyniają się do przyspieszenia procesów starzenia komórek. Przyswajalna i jednocześnie bezpieczna dawka.
Primabiotic Witamina C Kids to czysty suplement diety. Dostarczy Twojemu dziecku wyłącznie witaminy C.
Plusy i minusy
Plusy:
Czysty skład.
Elastyczne dawkowanie.
Dobra dawka witaminy C.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Zależnie od wieku dziecka, dawkowanie preparatu będzie inne. Sprawdź dawkowanie witaminy C.
Witamina C 500 mg do ssania od Solgar zawiera naturalną witaminę C, wzbogaconą o acerolę i dziką różę. Pastylki o pomarańczowym smaku są świetnym rozwiązaniem dla osób mających problem z przełykaniem.
Witamina C wspomaga obronę komórek przed stresem oksydacyjnym, produkcję kolagenu, funkcjonowanie układu nerwowego i odpornościowego oraz metabolizm energetyczny. Dodatkowo pomaga w utrzymaniu zdrowych funkcji psychologicznych i zwiększa przyswajanie żelaza.
Plusy i minusy
Plusy:
Wygodna forma podania.
Wydajne opakowanie.
Dobra dawka witaminy C.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Produkt jest bezglutenowy i nie zawiera pszenicy, skrobi, drożdży, soi, produktów mlecznych.
Niedobór witaminy C
Niedobór witaminy C występuje rzadko. Większość z nas dostarcza ją wraz z dietą. Co prowadzi do braku witaminy C w organizmie?
Przyczyny
Dostępność świeżych produktów bogatych w witaminę C jest w krajach rozwiniętych bezproblemowa. Mimo tego niedobór witaminy C w dalszym ciągu dotyka około 7% dorosłych amerykanów. Poza niewłaściwą dietą na brak witaminy C wpływają także styl życia i różne schorzenia.
Przyczyny niedoboru witaminy C:
alkoholizm,
palenie tytoniu,
anoreksja,
choroby psychiczne,
dializy.
Objawy
Najczęściej organizm daje nam znać, kiedy dzieje się coś złego. Nie inaczej jest w przypadku niedoboru witaminy C. Kiedy powinna się nam zapalić czerwona lampka?
Osłabiona odporność
Witamina C większości z nas kojarzy się z odpornością. Kwas askorbinowy gromadzi się w licznych komórkach odpornościowych, aby zwalczać infekcje. Niedobór witaminy C osłabia odporność, a także zwiększa ryzyko zachorowań, na przykład na zapalenie płuc.
Witamina C odpowiada za produkcję kolagenu. Zwany białkiem młodości kolagen odpowiada za zdrowie skóry, włosów, stawów i kości. Niski poziom witaminy C prowadzi do pogorszenia stanu skóry. Przejawia się rogowaceniem mieszkowym, a także wysusza ją.
Ograniczona produkcja kolagenu spowodowana niedoborem witaminy C prowadzi do spowolnionego gojenia się ran. W skrajnych wypadkach brak odpowiedniego poziomu witaminy C może skutkować nawet otwarciem się starych ran. Niedobór kwasu askorbinowego zwiększa także ryzyko infekcji.
Chcesz dowiedzieć się, czym skutkuje brak kolagenu w organizmie? Zapraszam do mojego artykułu o niedoborze kolagenu!
Osłabione kości
Niedobór witaminy C wpływa także na zdrowie kości. Prowadzi do zwiększonego ryzyka złamań, a także osteoporozy. Witamina C odpowiada za budowę szkieletu kostnego. Jej niedobór jest szczególnie groźny dla dzieci, które rosną i rozwijają się.
Bóle stawów
Bóle stawów to kolejny symptom niedoboru witaminy C powiązany z kolagenem. Badania sugerują, że w niektórych wypadkach bóle były tak silne, że osoby z brakami witaminy C utykały lub miały trudności z chodzeniem. Co więcej, niekiedy występowało także krwawienie, które powodowało obrzęk i dodatkowy ból.
Siniaki są skutkiem pękających naczyń krwionośnych. Częste powstawanie siniaków to jedna z oznak niedoboru witaminy C. Mogą one obejmować duże obszary ciała lub pojawiać się jako małe, fioletowe kropki pod skórą.
Krwawienie dziąseł
Czerwone, opuchnięte i krwawiące dziąsła to kolejny symptom sugerujący, że Twój organizm domaga się witaminy C. Brak odpowiedniego poziomu kwasu askorbinowego prowadzi do stanów zapalnych i osłabienia dziąseł. W zaawansowanym stadium niedoboru dziąsła mogą się nawet wydawać fioletowe i zgniłe.
Pozostałe objawy niedoboru witaminy C:
zmęczenie,
stres oksydacyjny,
gorsze samopoczucie.
Niedobór witaminy C skutkuje zmniejszeniem apetytu, słabą odpornością oraz pękającymi naczynkami.
dr Katarzyna GrudzieńLekarz medycyny estetycznej
Rise&Shine: Kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja
Rise&Shine to kolagen (5000 mg) o smaku Mango-Marakuja. Sprawdzony skład, świetna przyswajalność i orzeźwiający smak.
Organizm nie produkuje i nie przechowuje witaminy C. Dlatego bardzo istotne jest to, aby codziennie dostarczać ją wraz z dietą. Mimo tego suplementacja dużymi ilościami witaminy C może prowadzić do negatywnych skutków.
Jeśli stosujesz większe dawki witaminy C niż zalecane, substancja ta może fałszować wyniki niektórych badań wykonywanych metodami oksydo-redukcyjnymi. Zaliczamy do nich oznaczanie poziomu glukozy we krwi, poziomu kreatyniny, AspAT oraz dehydrogenazy mleczanowej.
Julia SkrajdaDietetyczka
Objawy nadmiaru witaminy C:
bóle głowy,
biegunka,
mdłości,
wymioty,
zgaga,
bóle brzucha.
W dłuższej perspektywie nadmiar witaminy C może prowadzić do rozwoju kamieni nerkowych u mężczyzn, a także problemów wątrobowych. Co więcej, niektóre badania sugerują, że zbyt duże spożycie witaminy C z suplementów może skutkować większym ryzykiem chorób serca u kobiet po menopauzie chorych na cukrzycę.
Podaż witaminy C w dawce powyżej 2000 mg na dobę może u osób predysponowanych być czynnikiem inicjującym wytrącanie się kamieni szczawianowo-wapniowych w moczu. Skutkiem tego może być kamica nerkowa. Co więcej, długotrwałe stosowanie wysokich dawek witaminy C w formie suplementów, może spowodować obniżenie stężenia selenu i miedzi.
Julia SkrajdaDietetyczka
Witamina C – suplementacja
Najczęściej suplementacja witaminy C nie jest konieczna. Większość z nas przyjmuje ją wraz z dietą. Jeśli jednak uważasz, że cierpisz na jej niedobór, warto wybrać jeden z suplementów. Pamiętaj, że zdrowa suplementacja powinna zostać zalecona przez lekarza.
Suplementowana witamina C zwalcza wolne rodniki, a także wpływa na kondycję skóry i narządów wewnętrznych. Witamina C może być także podawana w postaci kremu. Wpływa wtedy na produkcję kolagenu. Efektem tego jest napięta oraz wygładzona skóra. Witamina C w takiej formie wpływa także na szczelność naczyń oraz zwalcza trądzik.
dr Katarzyna GrudzieńLekarz medycyny estetycznej
Kto nie powinien przyjmować?
U osób podatnych na stres, a także cierpiących na problemy żołądkowe witaminy C nie stosujemy na czczo. Może ona podrażniać śluzówkę żołądka, zwiększając wydzielanie kwasów żołądkowych i w rezultacie nasilać te dolegliwości. Osoby z problemami żołądkowymi powinny być szczególnie uważne, jeśli chodzi o suplementację witaminy C. Najczęściej nikt z nas nie powinien jej przyjmować na własną rękę, bez zaleceń lekarza.
Julia SkrajdaDietetyczka
O jakiej porze dnia przyjmować?
Witamina C to bardzo cenny składnik odżywczy rozpuszczalny w wodzie. To ta cecha sprawia, że warto przyjmować ją rano, jeszcze na pusty żołądek (jeśli nie masz z nim problemów). Najlepiej zrobić to około 30-40 minut przed pierwszym posiłkiem. Wtedy wykorzystamy pełnię potencjału witaminy C.
Uwaga!
Nie stosuj wlewów witaminowych. Lekarze biją na alarm, że praktyki te są nieskuteczne i niebezpieczne.
Ludzie przyjmują witaminę C niczym cukierki, dlatego skutki uboczne jej przedawkowania obserwuje się często. Najczęstszym z nich jest upośledzona krzepliwość krwi. Jest ona nadmiernie stymulowana, w wyniku czego powstają skrzepy, co może doprowadzić do zatorów żylnych.
Julia SkrajdaDietetyczka
Witamina C w ciąży
Witamina C jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju ciąży. Wspiera układ odpornościowy, a także usprawnia proces przyswajania żelaza. Co więcej, suplementacja witaminy C w ciąży zmniejsza ryzyko powikłań, takich jak stan przedrzucawkowy czy zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego. Kwas askorbinowy zapobiega także niedokrwistości u przyszłej mamy.
Witamina C a karmienie piersią
Witamina C to jeden ze składników ludzkiego mleka. Jest jednym z głównych przeciwutleniaczy. Kobiety karmiące piersią powinny zwiększyć dawkę przyjmowanej witaminy C do 120 mg na dobę. Najczęściej zdrowa dieta jest wystarczająca, suplementacja rzadko jest konieczna.
Uwaga!
Suplementacja witaminy C w ciąży oraz podczas karmienia piersią powinna być zalecana wyłącznie przez lekarza.
Witamina C a alkohol
Alkohol jest siódmym głównym czynnikiem ryzyka śmierci na świecie. Długotrwałe spożywanie trunków negatywnie wpływa na wchłanianie witaminy C przez trzustkę. Może to prowadzić do stanów zapalnych i innych schorzeń tego narządu.
Interakcje witaminy C z lekami
Witamina C może wchodzić w interakcje z lekami. Osoby przyjmujące regularnie określone leki powinny zachować ostrożność podczas przyjmowania witaminy C.
Środki reagujące z witaminą C:
statyny,
niacyna,
estrogeny,
warfaryna,
Witamina C osłabia działanie leków przeciwzakrzepowych, a także leków przeciwpsychotycznych stosowanych w leczeniu schizofrenii oraz antybiotyków z grupy aminoglikozydów. Na tym nie koniec, ułatwia i przyspiesza wchłanianie niektórych metali ciężkich w tym ołowiu (Pb), kadmu (Cd), miedzi (Cu) oraz glinu (Al), a także nasila ich toksyczność.
Julia SkrajdaDietetyczka
Uwaga!
Jeśli przyjmujesz te lub inne leki, poradź się lekarza. Tylko on może zalecić Ci zdrową oraz skuteczną suplementację.
Zwiększanie odporności, obniżanie ryzyka chorób serca, czy kontrolowanie ciśnienia krwi to niektóre właściwości witaminy C.
Witamina C nie zapobiega przeziębieniu oraz nie zmniejsza ryzyka raka.
Najwięcej witaminy C znajdziemy w śliwce kakadu, aceroli i dzikiej róży.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C to 90 mg u mężczyzn i 75 mg u kobiet.
Maksymalna dawka witaminy C, która nie powoduje skutków ubocznych to 2000 mg.
Obniżona odporność, problemy skórne czy bóle stawów mogą świadczyć o niedoborze witaminy C.
Nadmiar witaminy C przejawia się mdłościami, bólami głowy lub wymiotami.
Witamina C może reagować z niektórymi lekami.
FAQ
Kiedy nie brać witaminy C?
Preparatów z wysoką dawką witaminy C (1000 mg i więcej) nie powinny przyjmować dzieci do 12. roku życia. Dużych dawek witaminy C nie zaleca się stosować w czasie chemioterapii, podczas przyjmowania leków przeciwzakrzepowych, przeciwwirusowych. Oprócz tego suplementów z witaminą C nie powinny stosować osoby z hemochromatozą, czyli ze schorzeniem, w którym gromadzi się zbyt dużo żelaza w organizmie, a witamina C pomaga we wchłanianiu tego pierwiastka.
Jak stosować witaminę C na twarz?
Witamina C to jeden z najsilniejszych antyoksydantów, który spowalnia procesy starzenia się skóry. Najlepszym i najbezpieczniejszym sposobem będzie stosowanie gotowych kosmetyków z witaminą C – kremów do twarzy, kremów pod oczy, kremów przeciwzmarszczkowych czy serów do twarzy.
Możesz również stworzyć własny kosmetyk z półproduktów, jednak trudno będzie Ci uzyskać odpowiednie stężenie.
Czy witaminę C mogę brać codziennie?
Według polskich norm żywieniowych dzienna zalecana dawka dla osoby dorosłej to 75–90 mg na dobę. Najlepiej dostarczać ją wraz z dietą – wystarczy, że zjesz około 100 g jarmużu lub 50 g żółtej papryki.
Maksymalna dzienna dawka dla dorosłych to 2000 mg. Długotrwałe przyjmowanie większych ilości może prowadzić m.in. do bólów głowy, biegunek, wymiotów, a także kamieni nerkowych, chorób serca czy problemów z wątrobą.
Właściwości witaminy C sugerują, że może pomóc w zachowaniu zdrowia i regeneracji wątroby – zwłaszcza chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym. Witamina C wspiera produkcję kolagenu, który jest ważnym składnikiem tkanki łącznej i tworzy wokół narządów warstwę ochronną. Dodatkowo witamina C pomaga oczyścić wątrobę z nadmiaru tłuszczów. Sprawdź też: Otłuszczona wątroba – objawy i leczenie
Czy witamina C wpływa na miesiączkę?
Wbrew obiegowej opinii, witamina C nie wpływa na przyspieszenie ani na opóźnienie okresu. Może jednak pomóc złagodzić objawy miesiączki. Witamina C wzmacnia naczynia krwionośne. Jedno z badań sugeruje, że regularne przyjmowanie 200 mg witaminy C i 200 mg flawonoidów spowodowało mniejsze krwawienie w trakcie okresu u ponad połowy badanych kobiet.
Czy witamina C zakwasza organizm?
Regularne przyjmowanie witaminy C nie powoduje zakwaszenia organizmu i nie wpływa na zmianę pH krwi. Produkty bogate w witaminę C mogą jednak zakwasić mocz. Nadmiar kwasu powstały w jedzeniu jest wydalany przez nerki, co korzystnie wpływa na utrzymanie równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. To zjawisko pomaga również w leczeniu bakteryjnych zakażeń pęcherza. Bakterie, które są za nie odpowiedzialne, nie będą rozwijać się przy obniżonym pH.
Źródła
Zobacz wszystkie
Alessio, H. M., Goldfarb, A. H., & Cao, G. (1997). Exercise-Induced Oxidative Stress before and after Vitamin C Supplementation. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism, 7(1), 1–9. https://doi.org/10.1123/ijsn.7.1.1
Algahtani, H. A., Abdu, A. P., Khojah, I. M., & Al, -Khathaami Ali M. (2010). Inability to walk due to scurvy: A forgotten disease. Annals of Saudi Medicine, 30(4), 325–328. https://doi.org/10.4103/0256-4947.65266
Arvanitakis, Z., Shah, R. C., & Bennett, D. A. (2019). Diagnosis and Management of Dementia: Review. JAMA, 322(16), 1589–1599. https://doi.org/10.1001/jama.2019.4782
Asmat, U., Abad, K., & Ismail, K. (2016). Diabetes mellitus and oxidative stress—A concise review. Saudi Pharmaceutical Journal, 24(5), 547–553. https://doi.org/10.1016/j.jsps.2015.03.013
Bakaev, V. V., & Duntau, A. P. (2004). Ascorbic acid in blood serum of patients with pulmonary tuberculosis and pneumonia. The International Journal of Tuberculosis and Lung Disease: The Official Journal of the International Union Against Tuberculosis and Lung Disease, 8(2), 263–266.
Boyera, N., Galey, I., & Bernard, B. a. (1998). Effect of vitamin C and its derivatives on collagen synthesis and cross-linking by normal human fibroblasts. International Journal of Cosmetic Science, 20(3), 151–158. https://doi.org/10.1046/j.1467-2494.1998.171747.x
Bsoul, S. A., & Terezhalmy, G. T. (2004). Vitamin C in health and disease. The Journal of Contemporary Dental Practice, 5(2), 1–13.
Chambial, S., Dwivedi, S., Shukla, K. K., John, P. J., & Sharma, P. (2013). Vitamin C in Disease Prevention and Cure: An Overview. Indian Journal of Clinical Biochemistry, 28(4), 314–328. https://doi.org/10.1007/s12291-013-0375-3
Galimberti, F., & Mesinkovska, N. A. (2016). Skin findings associated with nutritional deficiencies. Cleveland Clinic Journal of Medicine, 83(10), 731–739. https://doi.org/10.3949/ccjm.83a.15061
Gerster, H. (1999). High-dose vitamin C: A risk for persons with high iron stores? International Journal for Vitamin and Nutrition Research. Internationale Zeitschrift Fur Vitamin- Und Ernahrungsforschung. Journal International De Vitaminologie Et De Nutrition, 69(2), 67–82. https://doi.org/10.1024/0300-9831.69.2.67
Ghanwat, G., Patil, A. J., Patil, J., Kshirsagar, M., Sontakke, A., & Ayachit, R. K. (2016). Effect of Vitamin C Supplementation on Blood Lead Level, Oxidative Stress and Antioxidant Status of Battery Manufacturing Workers of Western Maharashtra, India. Journal of Clinical and Diagnostic Research : JCDR, 10(4), BC08-BC11. https://doi.org/10.7860/JCDR/2016/15968.7528
Gulko, E., Collins, L. K., Murphy, R. C., Thornhill, B. A., & Taragin, B. H. (2015). MRI findings in pediatric patients with scurvy. Skeletal Radiology, 44(2), 291–297. https://doi.org/10.1007/s00256-014-1962-y
Huijskens, M. J. A. J., Walczak, M., Koller, N., Briedé, J. J., Senden-Gijsbers, B. L. M. G., Schnijderberg, M. C., Bos, G. M. J., & Germeraad, W. T. V. (2014). Technical Advance: Ascorbic acid induces development of double-positive T cells from human hematopoietic stem cells in the absence of stromal cells. Journal of Leukocyte Biology, 96(6), 1165–1175. https://doi.org/10.1189/jlb.1TA0214-121RR
Lee, D.-H., Folsom, A. R., Harnack, L., Halliwell, B., & Jacobs, D. R. (2004). Does supplemental vitamin C increase cardiovascular disease risk in women with diabetes?3. The American Journal of Clinical Nutrition, 80(5), 1194–1200. https://doi.org/10.1093/ajcn/80.5.1194
Iizaka, S., Nagata, S., & Sanada, H. (2017). Nutritional status and habitual dietary intake are associated with frail skin conditions in community-dwelling older people. The Journal of Nutrition, Health & Aging, 21(2), 137–146. https://doi.org/10.1007/s12603-016-0736-8
Juraschek, S. P., Guallar, E., Appel, L. J., & Miller, E. R., III. (2012). Effects of vitamin C supplementation on blood pressure: A meta-analysis of randomized controlled trials. The American Journal of Clinical Nutrition, 95(5), 1079–1088. https://doi.org/10.3945/ajcn.111.027995
Kohgo, Y., Ikuta, K., Ohtake, T., Torimoto, Y., & Kato, J. (2008). Body iron metabolism and pathophysiology of iron overload. International Journal of Hematology, 88(1), 7–15. https://doi.org/10.1007/s12185-008-0120-5
Ludwik Jelonek jest autorem blisko 2000 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.
Dietetyczka kliniczna
Julia Skrajda
Zweryfikowane przez eksperta
Julia Skrajda to dietetyczka kliniczna. Mimo tego, że dietetyka nie była jej pierwszym wyborem studiów, to pasja do zdrowego odżywiania była w niej od zawsze. Pewnego dnia postanowiła przekuć swoje zainteresowania w pracę, aby teraz pomagać licznym pacjentom i dzielić się swoją wiedzą.
Redaktor
Michał Tomaszewski
Absolwent Dziennikarstwa i Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2017 roku jako redaktor współpracuje z największymi portalami w Polsce i za granicą. Wcześniej przez 3 lata pracował w jednej z wiodących firm farmaceutycznych – branżę zdrowia i urody zna od podszewki. W wolnym czasie najbardziej lubi grać w tenisa lub jeździć na nartach.
Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.