Cynk – właściwości, występowanie, niedobór, nadmiar
Cynk to pierwiastek istotny dla zdrowia układu odpornościowego, skóry i procesu gojenia ran.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Cynk to minerał niezbędny dla zdrowia naszego organizmu. Wpływa na tworzenie DNA, wzrost komórek, a także wspiera układ odpornościowy. Z tego artykułu dowiesz się więcej o właściwościach i występowaniu cynku, a także o objawach jego niedoboru lub nadmiaru.
Lubisz ostrygi? To one są najbogatszym źródłem cynku w produktach spożywczych. W 100 gramach tych skorupiaków znajdziesz aż 91 mg cynku. Jeśli jednak za nimi nie przepadasz, nie martw się. Wspólnie z dietetyczką kliniczną Joanną Serwińską-Janią przygotowaliśmy idealny przepis, który zaopatrzy Cię w cynk. Zainteresowany? Zainteresowana? Po prostu czytaj dalej!
Spis treści:
- Co to jest cynk?
- Właściwości cynku?
- Zapotrzebowanie na cynk
- W jakich produktach występuje cynk?
- Niedobór cynku
- Nadmiar cynku
- Cynk – suplementacja
- Cynk w ciąży
- Cynk a alkohol
- Interakcje cynku z lekami
- Podsumowanie
Odkryj, co dla Twojej urody może zrobić Natu.Care Glow Stories -15% z kodem BLOG15
Skóra, włosy, paznokcie: Glow Stories
Wesprzyj prawidłowy stan skóry, włosów i paznokci i ochroń komórki przed stresem oksydacyjnym!
Sprawdź cenę
Glow Stories to formuła aktywnych składników, które zostały starannie dobrane wedle najnowszych badań naukowych. Znajdziesz w nich biotynę, cynk i miedź pielęgnujące zdrowie włosów i promiennej cery. Ponadto cynk jest odpowiedzialny także za zachowanie zdrowych paznokci. Mądra suplementacja zadba o Twoje piękno od środka.Julia Skrajda, dietetyk kliniczny
Zobacz też:
- Cynk w tabletkach [właściwości i dawkowanie + ranking]
- Magnez [właściwości + objawy niedoboru + najlepsze źródła]
- Najlepszy magnez [ranking + opinia eksperta]
- Potas [niedobór + norma + w czym jest]
- Chrom [właściwości + zastosowanie + suplementacja]
- Żelazo [właściwości + źródła + niedobór]
- Selen [właściwości + dawkowanie + suplementacja]
- Jod [właściwości + dawkowanie + objawy niedoboru]
- MSM czyli siarka organiczna [co to i właściwości + dawkowanie]
- Miedź [właściwości, niedobór, nadmiar]
Co to jest cynk?
Cynk to niezbędny składnik mineralny występujący w całym organizmie . Odpowiada za układ odpornościowy, metabolizm, a także zmysł smaku oraz węchu. Cynk musi być pozyskiwany wraz z dietą – organizm jest niezdolny do produkcji i magazynowania tego pierwiastka.
Rola w organizmie
Cynk jest składnikiem mineralnym koniecznym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. To drugi najliczniej występujący mikroelement w naszym ciele . Wyprzedza go tylko żelazo, a sam cynk obecny jest w każdej komórce organizmu. Odpowiada za działanie ponad 300 enzymów wspierających trawienie, metabolizm, działanie nerwów i inne procesy .
Pierwiastki w naszym organizmie dzielimy na makro i mikroelementy. Makroelementów jest dużo więcej niż mikroelementów. Są to takie pierwiastki jak np. wapń budujący kości. Cynk należy do mikroelementów, jego ilości w organizmie są dużo niższe niż na przykład wspomnianego wapnia.
Aleksandra CudnaDietetyczka
Właściwości cynku
Już wiesz, czym jest cynk oraz jaka jest jego rola w organizmie. To jego właściwości są jednak najważniejsze. Jak funkcję cynk pełni w naszym organizmie?
Wspiera układ odpornościowy
Cynk jest pomocny w utrzymywaniu zdrowia układu odpornościowego . Wyniki siedmiu badań sugerują, że suplementacja 80–92 mg cynku dziennie może skrócić czas przeziębienia o nawet 33 procent . Na tym nie koniec, suplementy z cynkiem zmniejszają ryzyko infekcji, a także wzmacniają układ immunologiczny u osób starszych.
Może Cię zainteresować: Witamina C – co to, właściwości, działanie, niedobór
Zmniejsza stan zapalny
Skutkiem przewlekłego stanu zapalnego mogą być choroby sercowo-naczyniowe lub nowotwory . Cynk zmniejsza stres oksydacyjny i działa przeciwzapalnie .
Ogranicza ryzyko chorób
Cynk może zapobiegać wystąpieniu niektórych chorób , zwłaszcza u osób starszych. Badania sugerują, że suplementacja tego pierwiastka poprawia sprawność umysłową , a także ogranicza ryzyko zapalenia płuc . Co więcej, suplementacja 45 mg cynku dziennie może zmniejszyć ryzyko infekcji (pośród osób starszych) o niecałe 66 procent .
Przyspiesza gojenie ran
Cynk odgrywa istotną funkcję w syntezie kolagenu . Właśnie dlatego jest często wykorzystywany w szpitalach w leczeniu oparzeń, owrzodzeń czy innych uszkodzeń skóry. Niedobór cynku może spowolnić gojenie ran, a jego suplementacja przyspiesza powrót do zdrowia. Potwierdza to jedno z badań, w którym pacjenci z owrzodzeniami zostali wyleczeni znacznie szybciej z pomocą cynku .
Witamina E również wspiera gojenie ran. Chcesz dowiedzieć się o niej więcej? Zapraszam do mojego artykułu: Witamina E – właściwości, działanie, występowanie, dawkowanie
Pomaga leczyć trądzik
Trądzik to choroba skóry, która dotyka 9,4% wszystkich ludzi. Prowadzą do niego stany zapalne, zmiany hormonalne, czy zaburzenia pracy gruczołów łojowych. Badania sugerują, że suplementacja cynku może zmniejszać stan zapalny , a co za tym idzie, leczyć trądzik .
Może Cię zainteresować: Kolagen do twarzy – ranking, efekty, stosowanie [TOP 10]
Jak jeszcze działa cynk?
Zapotrzebowanie na cynk
Dzienne zapotrzebowanie na cynk zależne jest od wieku. Ile cynku musisz zapewnić sobie i swoim dzieciom?
Dzieci
*normy żywienia dla populacji Polski
Dorośli
Dla dorosłych mężczyzn zapotrzebowanie na cynk wynosi 11 mg, kiedy kobietom wystarczy 8 mg . Zapotrzebowanie wzrasta w czasie ciąży i podczas karmienia piersią. Kobiety spodziewające się dziecka powinny przyjmować 12 lub 11 mg cynku, kolejno do 19 roku życia i po skończeniu 19 lat. Z kolei podczas karmienia piersią zapotrzebowanie wzrasta odpowiednio do 13 i 12 mg.
Maksymalna dawka
Każdy z nas powinien stosować się do zalecanej dziennej dawki cynku. Mimo tego warto wspomnieć także o górnym limicie. Jakie są zdrowe granice suplementacji cynku?
*normy żywienia dla populacji Polski
Glow Stories – dla zdrowia skóry, włosów i paznokci
Produkt z wysokiej jakości kwasem foliowym Quatrefolic®, ekstraktem z pędów bambusa i składnikami, które pozytywnie wpływają na skórę, włosy i paznokcie.
W jakich produktach występuje cynk?
Nie przepadasz za wspomnianymi ostrygami? Nic straconego! Oto 10 produktów, w których znajdziesz najwięcej cynku.
Głównym źródłem cynku w diecie Polaków są produkty zbożowe (30-40%) oraz mięso, wędliny i ryby (28-34%). Duże ilości cynku znajduje się również w orzechach, pestkach, drożdżach piekarskich, serach podpuszczkowych oraz nasionach roślin strączkowych. Cynk wchłania się z diety w 20-40%, ale wartość ta wzrasta w przypadku niedoborów.
Aleksandra CudnaDietetyczka
Smaczna sałatka, czyli solidna porcja cynku od dietetyka!
Wraz z dietetyczką kliniczną Joanną Serwińską-Janią mamy dla Ciebie smakowitą i zdrową propozycję. Sałatka z łososiem, jajkiem i pestkami dyni zapewni Ci sporo cynku. Czas przygotowania tego dania to zaledwie 15 minut.
W jakie składniki będziesz musiał się zaopatrzyć?
-
Szpinak: 50 g (dwie garści)
-
Jajko: 50 g (jedna sztuka)
-
Łosoś wędzony: 50 g
-
Ogórek świeży: 45 g
-
Papryka czerwona: 57,5 g
-
Oliwki: 45 g (jedna garść)
-
Pestki dyni: 20 g (dwie łyżki)
-
Pestki słonecznika: 10 g (jedna łyżka)
-
Pieprz czarny: 0,3 g (jedna szczypta)
-
Sól: 0,3 g (jedna szczypta)
-
Oliwa z oliwek: 10 g (jedna łyżka)
-
Miód: 4 g (pół łyżeczki)
Po zakupach przyjdzie czas na przygotowanie. Nie jesteś mistrzem w kuchni? Nic się nie martw, Twoja sałatka będzie gotowa w siedmiu prostych krokach!
-
Umyj i posiekaj szpinak.
-
Ugotuj jajko na twardo (około 8-10 minut).
-
Rozerwij łososia na drobniejsze kawałki.
-
Pokrój w kostkę ogórka i paprykę.
-
Dokładnie wymieszaj ze sobą wszystkie składniki.
-
Przygotuj sos: wymieszaj oliwę z miodem, solą oraz pieprzem.
-
Polej sałatkę sosem i posyp posiekanymi orzechami.
Jesteś ciekawy, co dostarczy Ci sałatka autorstwa dietetyczki Joanny Serwińskiej-Jani? Oto tabela, w której znajdziesz najważniejsze informacje:
|
Kcal |
510,49 |
|
Białko |
27,84 g |
|
Tłuszcz |
39,17 g |
|
Węglowodany |
17,06 g |
|
Cynk |
3,52 mg |
|
6,33 mg |
Niedobór cynku
Nie stosujesz zbilansowanej diety? Niedobór cynku występuje na całym świecie, a to właśnie niewłaściwy jadłospis jest jego głównym powodem . Mimo tego, że brak tego pierwiastka to najczęściej bolączka mieszkańców krajów rozwijających się, to warto poznać objawy jego niedoboru w organizmie. Jakie są symptomy niedoboru cynku?
Objawy
Cynk to cenny pierwiastek śladowy, bez którego nasz organizm nie jest w stanie funkcjonować. Właśnie dlatego jego niedobór szybko przełoży się na następujące symptomy.
Objawy niedoboru cynku w organizmie:
Zauważyłeś u siebie te objawy? Jeśli tak to, jak najszybciej udaj się do lekarza. W przeciwnym razie narazisz się na poważne następstwa niedoboru cynku.
Na ograniczone wchłanianie cynku wpływa obecność fitynianów, błonnika, szczawianów oraz niektórych składników mineralnych (np. miedź, wapń) w organizmie. Proces ten może zostać zaburzony także przez nadmierne spożycie alkoholu.
Agata GrzelaczykDietetyczka
Jak stwierdzić niedobór cynku? Stężenie cynku w organizmie sprawdzisz, wykonując badania krwi.
Skutki
W dłuższej perspektywie nieleczony niedobór cynku jest bardzo groźny. Do czego prowadzi?
Skutki niedoboru cynku w organizmie:
Nadmiar cynku: objawy
Górny poziom dziennego spożycia cynku to 40 mg dla osoby dorosłej. U większości osób dawka ta nie spowoduje skutków ubocznych. Mimo tego, że ostrygi zawierają znacznie więcej cynku, do tej pory nie odnotowano przypadków zatrucia tym pierwiastkiem ze źródeł pokarmowych. Przedawkowanie cynku może jednak wystąpić, kiedy będziemy stosowali nierozsądną suplementację.
Objawy nadmiaru cynku w organizmie:
Uwaga!
Każda osoba, która doświadcza któregokolwiek ze wspomnianych objawów, powinna udać się do lekarza. Nie lecz się na własną rękę. Nie czekaj do „jutra”. Nie słuchaj osób, które mówią Ci, że „zaraz przejdzie”. To Twoje zdrowie – zadbaj o nie.
Cynk – suplementacja
Zbilansowana dieta to klucz do zdrowia. Niekiedy jednak konieczne jest wsparcie się suplementami. Cynk występuje w formie kapsułek, tabletek lub płynów. Forma podania zależna jest od naszych preferencji.
Kto powinien przyjmować?
Suplementację cynku zaleca się wyłącznie osobom, które narażone są na jego niedobór. Najczęściej są to osoby starsze, wegetarianie, a także kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Przyjmowanie cynku może być korzystne także dla osób, które mają problemy z układem odpornościowym.
Uwaga!
Zdrowa i bezpieczna suplementacja powinna być zalecana wyłącznie przez specjalistę.
Glow Stories – dla zdrowia skóry, włosów i paznokci
Produkt z wysokiej jakości kwasem foliowym Quatrefolic®, ekstraktem z pędów bambusa i składnikami, które pozytywnie wpływają na skórę, włosy i paznokcie.
Skutki uboczne
Suplementy zawierające cynk najczęściej są dobrze tolerowane . Mimo tego, w niektórych przypadkach mogą wystąpić skutki uboczne, takie jak nudności, biegunka czy wymioty. W większości wypadków są one efektem przekroczenia bezpiecznej dawki cynku. Stosuj się do zaleceń producenta, a suplementacja przyniesie oczekiwane efekty.
Przewlekła suplementacja cynkiem w dużych ilościach prowadzi do osłabienia układu odpornościowego, zmniejszenia stężenia cholesterolu HDL we krwi, a także zaburzeń przyswajania i metabolizmu miedzi oraz żelaza.
Agata GrzelaczykDietetyczka
Cynk w ciąży
Cynk jest istotny dla zdrowia ciąży . Jego odpowiedni poziom zmniejsza liczbę przedwczesnych porodów . Dziecko potrzebuje cynku do wzrostu komórek, produkcji DNA oraz rozwoju mózgu. Kobiety w ciąży mają większe dzienne zapotrzebowanie na cynk – 12 mg do 19 roku życia i 11 mg po skończeniu 19 lat.
Cynk a karmienie piersią
Cynk to jeden ze składników mleka ludzkiego . To właśnie wraz z mlekiem niemowlęta otrzymują ten cenny pierwiastek przez pierwsze miesiące życia. Mamy karmiące piersią, powinny zadbać o odpowiednie stężenie cynku w organizmie. Zapotrzebowanie w czasie tego okresu wynosi 13 mg dla kobiet do 19 roku życia i 12 mg dla kobiet, które ukończyły 19 lat.
Cynk a alkohol
Osoby nadużywające alkoholu mogą cierpieć na niedobór cynku . Badania sugerują, że spożywanie napojów wyskokowych prowadzi do obniżenia poziomu cynku w jelitach, płucach, wątrobie oraz mózgu. Długotrwały niedobór cynku w tych narządach może prowadzić do groźnych stanów zapalnych, które są przyczyną licznych chorób.
Interakcje cynku z lekami
Cynk może reagować z niektórymi lekami. Szczególną czujność powinny zachować określone grupy ludzi.
Cynk wchodzi w interakcje z:
Przyjmujesz te lub inne leki? Pod żadnym pozorem nie rozpoczynaj suplementacji cynku na własną rękę!
Zobacz też:
- Kolagen do picia [właściwości + ranking]
- Kolagen do picia [efekty + skutki uboczne]
- Kolagen morski [właściwości + ranking]
- Kolagen na skórę [ranking]
- Kolagen na stawy [działanie + formy]
- Kolagen na włosy [właściwości + efekty]
- Kolagen na zmarszczki [ranking]
- Kolagen rybi [efekty + działanie]
- Najmocniejszy kolagen [ranking + rodzaje]
- Niedobór kolagenu [przyczyny + objawy]
Podsumowanie
Zapamiętaj:
- Cynk to drugi najliczniej występujący mikroelement w naszym ciele.
- Wspieranie układu odpornościowego, szybsze gojenie ran i wspomaganie leczenia trądziku to niektóre właściwości cynku.
- Najwięcej cynku znajdziemy w ostrygach, pestkach dyni lub mięsie z kraba.
- Zapotrzebowanie kobiet na cynk to 8 mg dziennie, a mężczyzn - 11 mg.
- Przyjęcie ponad 25 mg cynku jednego dnia może powodować skutki uboczne.
- Niedobór cynku przejawia się utratą wagi, niewyraźnym widzeniem lub zaburzeniami węchu oraz smaku.
- Nadmiar cynku powoduje problemy żołądkowe, bóle głowy i obniża odporność.
- Suplementacja cynku powinna być zalecana przez specjalistę.
- Zapotrzebowanie na cynk wzrasta podczas ciąży i okresu karmienia piersią.
- Cynk może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami.
FAQ
Kiedy brać cynk – rano czy wieczorem?
Suplementy (np. cynk w tabletkach) są najskuteczniejsze, kiedy przyjmuje się je godzinę przed posiłkiem lub dwie godziny po nim. Jeśli jednak masz problemy żołądkowe, a suplementacja cynku powoduje rozstrój żołądka – przyjmuj tabletki z posiłkiem.
Co wypłukuje cynk z organizmu?
Najczęstszą przyczyną niedoboru cynku w organizmie jest niewłaściwa dieta. Inne aspekty, które mogą negatywnie wpływać na stężenie tego minerału to nadmierne spożywanie alkoholu czy błonnika. Do niedoboru cynku prowadzą też: uwarunkowania genetyczne, choroby przewodu pokarmowego lub stosowanie niektórych leków (np. przeciwpadaczkowych).
Ile brać cynku dziennie?
Dzienne zapotrzebowanie na cynk zmienia się z wiekiem. Dorosłe kobiety powinny przyjmować 8 mg cynku, a mężczyźni 11 mg. Uwaga, to wartości, które zawierają zarówno cynk przyjmowany z dietą, jak i suplementami.
Jakie produkty zawierają cynk?
Każdy powinien przyjmować cynk z dietą. Najbogatsze produkty w ten minerał to:
- ostrygi,
- pestki dyni,
- homar,
- krab,
- orzechy nerkowca,
- wołowina,
- wieprzowina.
W jakich owocach jest dużo cynku?
Większość owoców nie jest najlepszym źródłem cynku. Niektóre z nich jednak mogą dostarczyć organizmowi tego minerału. Najlepsze owocowe źródła cynku:
- awokado,
- jeżyny,
- granat,
- maliny,
- kantalupa,
- brzoskwinia,
- kiwi,
- jagody.
Jakie są objawy braku cynku w organizmie?
Kiedy w organizmie dzieje się coś niedobrego, najczęściej wysyła nam określone sygnały. Nie inaczej jest z niedoborem cynku. Najczęstsze objawy braku cynku w organizmie to:
- osłabienie układu odpornościowego,
- utrata wagi,
- zmiany skórne,
- problemy z widzeniem,
- utrata apetytu.
Czy po cynku się tyje?
Nie ma bezpośredniego powiązania między spożyciem cynku a przybieraniem na wadze. Mimo tego niektóre suplementy diety zawierające cynk mogą mieć w składzie również inne składniki, takie jak węglowodany, tłuszcze i cukry. W nadmiarze mogą one prowadzić do przyrostu masy ciała.
Źródła
Zobacz wszystkie
Agnew, U. M., & Slesinger, T. L. (2022). Zinc Toxicity. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554548/
Aumeistere, L., Ciproviča, I., Zavadska, D., Bavrins, K., & Borisova, A. (2018). Zinc Content in Breast Milk and Its Association with Maternal Diet. Nutrients, 10(10), 1438. https://doi.org/10.3390/nu10101438
Bae, Y. S., Hill, N. D., Bibi, Y., Dreiher, J., & Cohen, A. D. (2010). Innovative Uses for Zinc in Dermatology. Dermatologic Clinics, 28(3), 587–597. https://doi.org/10.1016/j.det.2010.03.006
Bao, B., Prasad, A. S., Beck, F. W., Fitzgerald, J. T., Snell, D., Bao, G. W., Singh, T., & Cardozo, L. J. (2010). Zinc decreases C-reactive protein, lipid peroxidation, and inflammatory cytokines in elderly subjects: A potential implication of zinc as an atheroprotective agent123. The American Journal of Clinical Nutrition, 91(6), 1634–1641. https://doi.org/10.3945/ajcn.2009.28836
Bhattacharya, S., & Mishra, R. K. (2015). Pressure ulcers: Current understanding and newer modalities of treatment. Indian Journal of Plastic Surgery : Official Publication of the Association of Plastic Surgeons of India, 48(1), 4–16. https://doi.org/10.4103/0970-0358.155260
Cabrera, Á. J. R. (2015). Zinc, aging, and immunosenescence: An overview. Pathobiology of Aging & Age-related Diseases, 5(1), 25592. https://doi.org/10.3402/pba.v5.25592
Cervantes, J., Eber, A. E., Perper, M., Nascimento, V. M., Nouri, K., & Keri, J. E. (2018). The role of zinc in the treatment of acne: A review of the literature. Dermatologic Therapy, 31(1), e12576. https://doi.org/10.1111/dth.12576
Dhingra, U., Kisenge, R., Sudfeld, C. R., Dhingra, P., Somji, S., Dutta, A., Bakari, M., Deb, S., Devi, P., Liu, E., Chauhan, A., Kumar, J., Semwal, O. P., Aboud, S., Bahl, R., Ashorn, P., Simon, J., Duggan, C. P., Sazawal, S., & Manji, K. (2020). Lower-Dose Zinc for Childhood Diarrhea—A Randomized, Multicenter Trial. New England Journal of Medicine, 383(13), 1231–1241. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1915905
Fallah, A., Mohammad-Hasani, A., & Colagar, A. H. (2018). Zinc is an Essential Element for Male Fertility: A Review of Zn Roles in Men’s Health, Germination, Sperm Quality, and Fertilization. Journal of Reproduction & Infertility, 19(2), 69–81.
Favier, M., & Hininger-Favier, I. (2005). [Zinc and pregnancy]. Gynecologie, obstetrique & fertilite, 33(4), 253–258. https://doi.org/10.1016/j.gyobfe.2005.03.011
Haase, H., & Rink, L. (2009). The immune system and the impact of zinc during aging. Immunity & Ageing, 6(1), 9. https://doi.org/10.1186/1742-4933-6-9
Hemilä, H. (2017). Zinc lozenges and the common cold: A meta-analysis comparing zinc acetate and zinc gluconate, and the role of zinc dosage. JRSM Open, 8(5), 2054270417694291. https://doi.org/10.1177/2054270417694291
Jarosza, M., Rychlik, E., Stoś, K., & Charzewskiej, J. (b.d.). Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie.
Karcioglu, Z. A. (1982). Zinc in the eye. Survey of Ophthalmology, 27(2), 114–122. https://doi.org/10.1016/0039-6257(82)90195-3
Lansdown, A. B. G., Mirastschijski, U., Stubbs, N., Scanlon, E., & Ågren, M. S. (2007). Zinc in wound healing: Theoretical, experimental, and clinical aspects. Wound Repair and Regeneration, 15(1), 2–16. https://doi.org/10.1111/j.1524-475X.2006.00179.x
Lim, K. H. C., Riddell, L. J., Nowson, C. A., Booth, A. O., & Szymlek-Gay, E. A. (2013). Iron and Zinc Nutrition in the Economically-Developed World: A Review. Nutrients, 5(8), 3184–3211. https://doi.org/10.3390/nu5083184
Marcellini, F., Giuli, C., Papa, R., Gagliardi, C., Dedoussis, G., Monti, D., Jajte, J., Giacconi, R., Malavolta, M., & Mocchegiani, E. (2008). Zinc in Elderly People: Effects of Zinc Supplementation on Psychological Dimensions in Dependence of IL-6 -174 Polymorphism: A Zincage Study. Rejuvenation Research, 11(2), 479–483. https://doi.org/10.1089/rej.2008.0680
Maxfield, L., Shukla, S., & Crane, J. S. (2022). Zinc Deficiency. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493231/
O’Connor, J. P., Kanjilal, D., Teitelbaum, M., Lin, S. S., & Cottrell, J. A. (2020). Zinc as a Therapeutic Agent in Bone Regeneration. Materials, 13(10), Article 10. https://doi.org/10.3390/ma13102211
Ota, E., Mori, R., Middleton, P., Tobe‐Gai, R., Mahomed, K., Miyazaki, C., & Bhutta, Z. A. (2015). Zinc supplementation for improving pregnancy and infant outcome. Cochrane Database of Systematic Reviews, 2. https://doi.org/10.1002/14651858.CD000230.pub5
Pahwa, R., Goyal, A., & Jialal, I. (2022). Chronic Inflammation. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK493173/
Pisano, M., & Hilas, O. (2016). Zinc and Taste Disturbances in Older Adults: A Review of the Literature. The Consultant Pharmacist, 31(5), 267–270. https://doi.org/10.4140/TCP.n.2016.267
Plum, L. M., Rink, L., & Haase, H. (2010). The Essential Toxin: Impact of Zinc on Human Health. International Journal of Environmental Research and Public Health, 7(4), Article 4. https://doi.org/10.3390/ijerph7041342
Prasad, A. S. (2013). Discovery of Human Zinc Deficiency: Its Impact on Human Health and Disease123. Advances in Nutrition, 4(2), 176–190. https://doi.org/10.3945/an.112.003210
Ranasinghe, P., Wathurapatha, W., Ishara, M., Jayawardana, R., Galappatthy, P., Katulanda, P., & Constantine, G. (2015). Effects of Zinc supplementation on serum lipids: A systematic review and meta-analysis. Nutrition & Metabolism, 12(1), 26. https://doi.org/10.1186/s12986-015-0023-4
Read „Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc” at NAP.edu. (b.d.). https://doi.org/10.17226/10026
Science, M., Johnstone, J., Roth, D. E., Guyatt, G., & Loeb, M. (2012a). Zinc for the treatment of the common cold: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. CMAJ, 184(10), E551–E561. https://doi.org/10.1503/cmaj.111990
Science, M., Johnstone, J., Roth, D. E., Guyatt, G., & Loeb, M. (2012b). Zinc for the treatment of the common cold: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. CMAJ, 184(10), E551–E561. https://doi.org/10.1503/cmaj.111990
Shankar, A. H., & Prasad, A. S. (1998). Zinc and immune function: The biological basis of altered resistance to infection123. The American Journal of Clinical Nutrition, 68(2), S447–S463. https://doi.org/10.1093/ajcn/68.2.447S
Skalny, A. V., Skalnaya, M. G., Grabeklis, A. R., Skalnaya, A. A., & Tinkov, A. A. (2018). Zinc deficiency as a mediator of toxic effects of alcohol abuse. European Journal of Nutrition, 57(7), 2313–2322. https://doi.org/10.1007/s00394-017-1584-y
Zastrow, M. L., & Pecoraro, V. L. (2014). Designing hydrolytic zinc metalloenzymes. Biochemistry, 53(6), 957–978. https://doi.org/10.1021/bi4016617
Redakcja
Poznaj zespółRedaktor
Absolwent Dziennikarstwa i Artes Liberales na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2017 roku jako redaktor współpracuje z największymi portalami w Polsce i za granicą. Wcześniej przez 3 lata pracował w jednej z wiodących firm farmaceutycznych – branżę zdrowia i urody zna od podszewki. W wolnym czasie najbardziej lubi grać w tenisa lub jeździć na nartach.
Fluor to istotny minerał dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jak działa i czy jest szkodliwy? Sprawdź!
Niedobór żelaza to groźny stan prowadzący do poważnych objawów neurologicznych i skórnych.
Fosfor to pierwiastek mineralny, który wspiera zdrowie kości, pracę układu nerwowego, a także przemiany energetyczne.