Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.
Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjny profil na Instagramie: @pani_z_apteki
Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.
Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.
Gdy słyszysz o metalach w organizmie, pewnie myślisz o szkodliwych metalach ciężkich jak ołów lub rtęć. Jednak nie wszystkie metale nam szkodzą – niektórych potrzebujemy. Przykład? Miedź.
Dlaczego możesz nam zaufać
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Ten ważny minerał wpływa na większość procesów zachodzących w organizmie. Jest też ceniony w branży kosmetycznej. Jego niedobór jest szkodliwy, tak samo jak… nadmiar.
Z tego artykułu dowiesz się:
Co to jest miedź i jakie ma właściwości zdrowotne.
Czy warto suplementować miedź.
Co jeść, by dbać o prawidłowe stężenie miedzi.
Jakie są objawy niedoboru i nadmiaru miedzi w organizmie.
Miedź to pierwiastek chemiczny przyporządkowany do grupy metali przejściowych. Oznacza się ją symbolem Cu. W formie naturalnej występuje jako ruda lub minerał. Miedź mineralna to najbardziej pierwotna i czysta forma tego pierwiastka. Nazywa się ją również miedzią rodzimą.
W organizmie człowieka jest jednym z minerałów śladowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania i zachowania zdrowia.
Ciekawostka
Łacińska nazwa miedzi – cuprum – pochodzi od Cypru, gdzie wydobywano miedź w czasach antycznych. Wówczas nazywana była cyprum aes, co można przetłumaczyć jako metal cypryjski.
Właściwości miedzi w organizmie
Jednym z głównych zadań miedzi jest udział w produkcji energii, metabolizmie żelaza oraz syntezie tkanek łącznych. Ma również wpływ na powstawanie naczyń krwionośnych (dokładnie włosowatych), co ma pośrednie znaczenie np. przy gojeniu się ran.
Miedź łączy się z różnymi aminokwasami, tworząc enzymy–katalizatory. Dają one sygnał organizmowi do podejmowania wielu procesów. Niektóre rozpoczynają wytwarzanie energii potrzebnej w procesach biochemicznych, inne przemiany melaniny niezbędnej do pigmentacji, a jeszcze inne pomagają tworzyć wiązania kolagenu i elastyny. A to nie wszystko.
Miedź, choć należy do mikroelementów, pełni wiele istotnych funkcji w organizmie – jedną z najważniejszych jest tworzenie erytrocytów (czerwonych krwinek) oraz branie udziału w procesie transportu i wchłaniania żelaza.
Około jednej trzeciej miedzi w Twoim organizmie znajduje się w kościach i mięśniach.
Układ krwionośny
Miedź wpływa na krzepliwość krwi i tworzenie się nowych naczyń krwionośnych. Pomaga również zachować prawidłową fizjologię serca. W duecie z żelazem wspiera powstawanie nowych czerwonych krwinek.
Choć pierwiastek ten był wcześniej niedoceniany, obecnie coraz więcej badań wiąże niedobory miedzi ze zwiększonym ryzykiem występowania chorób serca, takich jak choroba niedokrwienna serca.
Niedobór miedzi może mieć również związek z innymi dolegliwościami układu krążenia, podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi, a nawet anemią.
Miedź bierze udział w syntezie hemoglobiny. Jej niedobór może prowadzić do niedokrwistości. Niedokrwistość z niedoboru miedzi jest leczona doustnym lub dożylnym zamiennikiem miedzi w postaci glukonianu miedzi, siarczanu miedzi lub chlorku miedzi.
Objawy hematologiczne są w pełni odwracalne dzięki suplementacji miedzi w okresie od 4 do 12 tygodni – dodaje farmaceutka.
Układ nerwowy
Miedź jest niezbędna zarówno dla prawidłowego rozwoju mózgu, jak i jego funkcjonowania. Jej cząsteczki pełnią funkcje sygnalizacyjne i regulacyjne dla procesów biochemicznych. Odgrywa ważną rolę w tworzeniu neuroprzekaźników, czyli związków, które przenoszą sygnały pomiędzy neuronami.
Miedź jest szczególnie ważna w okresie życia płodowego. Niedostateczna podaż na tym etapie może prowadzić do wad rozwojowych mózgu. U dorosłych zaburzenia metabolizmu miedzi mogą mieć związek z chorobami układu nerwowego, takimi jak choroba Alzheimera, stwardnienie zanikowe boczne czy choroba Parkinsona.
Badanie z 2021 roku sugeruje, że wyższe stężenie miedzi w organizmie może być czynnikiem zmniejszającym ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera. Jednak inne badania wskazują, że duże ilości miedzi mogą działać odwrotnie – zwiększać ryzyko tej choroby. Jak widać, zasada złotego środka sprawdza się również tutaj.
Miedź ma duże znaczenie dla funkcjonowania układu odpornościowego. Dzięki antybakteryjnym właściwościom pomaga zahamować rozwój drobnoustrojów. Prawidłowe stężenie miedzi umożliwia skuteczną reakcję immunologiczną organizmu w kontakcie z patogenami (wirusami, bakteriami i toksynami).
Dzieje się tak dlatego, że ten drogocenny pierwiastek ma wpływ na aktywność limfocytów T. Krótko mówiąc, dzięki miedzi chorujesz rzadziej i szybciej leczysz się z infekcji.
Miedź jest potrzebna do utrzymania zdrowych kości, ponieważ ma wpływ na syntezę kolagenu. Jego włókna tworzą szkielet tkanki kostnej, na którym osadza się wapń i inne minerały. Miedź jest też niezbędna do syntezy macierzy kostnej i może odgrywać ważną rolę również w leczeniu złamań.
W wielu badaniach wykazano, że niedobory pierwiastków śladowych, takich jak miedź, mogą sprzyjać rozwojowi osteoporozy. W 2015 roku naukowcy stwierdzili, że kobiety po menopauzie z osteoporozą miały znacznie niższy poziom miedzi, niż średni poziom w populacji.
Miedź jest jednym z elementów enzymu, odpowiadającego za walkę z wolnymi rodnikami i pomagającego chronić komórki przed ich niszczycielskim działaniem. Ma to wpływ na zdrowie całego organizmu, ale również na wygląd Twojej skóry. Miedź może przeciwdziałać powstawaniu zmarszczek.
Miedź jako kofaktor bierze udział w syntezie kolagenu. Tworzy tkankę łączną i kostną poprzez wiązania krzyżowe w kolagenie i elastynie.
Miedź pomoże Ci zatrzymać młodość nie tylko na twarzy. Dzięki wspieraniu procesów przemiany melaniny ma wpływ na opóźnianie siwienia włosów. Jeśli nie chcesz mieć srebra na głowie, postaw na miedź.
Badanie przeprowadzone w latach 2001–2004 wykazało, że mężczyźni, którzy spożywali więcej miedzi, żelaza, cynku i selenu byli znacznie mniej narażeni na problemy z erekcją.
Najlepsza forma miedzi
W suplementach diety najczęściej spotkasz cytrynian miedzi lub glukonian miedzi. Pierwsza forma jest najbardziej popularna, ale to glukonian uznawany jest za bardziej wartościowy i lepiej wchłaniany do organizmu.
Glukonian jest organiczną formą miedzi. A formy organiczne są lepiej wchłanialne przez organizm niż nieorganiczne.
Suplementacja czystej miedzi najprawdopodobniej nie jest Ci potrzebna – większość tego cennego minerału dostarczysz do organizmu wraz z pożywieniem. Jeśli jednak chcesz uzupełnić swoją dietę o dodatkową porcję tego minerału, możesz wybrać wieloskładnikowe suplementy zawierające dodatek miedzi.
Wybieraj spośród multiwitamin, które zatroszczą się o ogólną kondycję organizmu lub suplementów diety, nakierowanych na konkretne działanie – na przykład wzmocnienie włosów.
Kryteria wyboru:
Łatwo przyswajalna forma miedzi – po co brać suplement, który przeleci przez organizm, nie pozostawiając w nim śladu?
Dzienna porcja – najlepsze preparaty zawierają około 1 mg miedzi w dziennej porcji.
Dodatkowe składniki aktywne – cenne substancje odżywcze, które uzupełnią działanie miedzi.
Suplement diety zawierający witaminy, minerały i ekstrakty roślinne, które wspierają skórę, włosy i paznokcie. Preparat wyróżnia przede wszystkim forma folianu – to Quatrefolic, który świetnie się przyswaja i jest naturalny.
Poza cennymi witaminami i minerałami, takimi jak witamina A, E, B3, B2 czy biotyna, preparat zawiera ekstrakt z pędów bambusa, który dodatkowo wzmacnia Twoją urodę.
Plusy i minusy
Plusy:
Dobre dawki składników aktywnych.
Wygodne dawkowanie.
Wydajne opakowanie.
Dobre formy składników.
Badania laboratoryjne.
Minusy:
Brak.
Dodatkowe informacje
Producent zaleca przyjąć Glow Stories ok. 30 minut przed posiłkiem i popić 200 ml wody.
Kompleksowa formuła oparta na 14 składnikach aktywnych w postaci witamin, minerałów i ekstraktu ze skrzypu polnego, który jest źródłem krzemu. Biotebal Plus zawiera dużą porcję biotyny, która skutecznie wzmacnia włosy, nadając im blask i zapobiegając ich nadmiernemu wypadaniu.
Dzięki wielu składnikom aktywnym preparat pomaga ujędrnić skórę twarzy oraz wzmacnia płytkę paznokcia.
Plusy i minusy
Plusy:
Oprócz witaminy C pokrywa dzienne zapotrzebowanie na wszystkie witaminy i minerały, które zawiera w składzie.
Łatwa suplementacja – wystarczy jedna tabletka dziennie.
Użytkowniczki chwalą skuteczność działania.
Tabletki są małe i łatwe do połknięcia.
Minusy:
Forma tabletek wymusza zastosowanie substancji glazurujących, przeciwzbrylających i wypełniających. W składzie jest również barwnik.
Porcja witaminy C mogłaby być wyższa.
Dodatkowe informacje
Jeżeli przyjmujesz już jakieś suplementy diety, przed zażyciem sprawdź, czy nie przekroczysz maksymalnej zalecanej dziennej dawki dla któregokolwiek ze składników preparatu.
Opinia eksperta
Dużo baby hair przy regularnym stosowaniu i widoczna poprawa kondycji włosów, polecam.
Profesjonalny nutrikosmetyk o działaniu pielęgnacyjnym, który pozwala zadbać o optymalny stan Twojej skóry, włosów i paznokci od wewnątrz. Zawiera keratynę Cynatine NHS, która jest w 100% naturalną formą keratyny. Jest łatwiej przyswajalna przez organizm i bardziej skuteczna niż standardowe formy keratyny.
Produkt polecany w przypadku wypadania włosów, łamliwych, kruchych i rozdwajających się paznokci oraz przy złym stanie skóry (niedoskonałości, suchość cery).
Plusy i minusy
Plusy:
Hydrolizowana keratyna jest wysokiej jakości i dobrej przyswajalności.
Użytkowniczki twierdzą, że kapsułki są łatwe w połykaniu i „nie odbijają się”.
Minusy:
Niskie dawki większości składników aktywnych. W badaniach naukowych skuteczność ich działania została potwierdzona przy wyższych porcjach dziennych, np. MSM 1 g (w suplemencie 250 mg), inozytol 2 g (w suplemencie 50 mg), cholina 500 mg (w suplemencie 50 mg).
Brak standaryzacji ekstraktów roślinnych – nie wiemy dokładnie jakiej są jakości.
Dodatkowe informacje
Produkt nieodpowiedni dla wegan.
Opinia użytkownika
Tabletki uratowały moje wypadające i słabe włosy po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej. Zauważyłam też poprawę płytki paznokcia, która jest bardziej wytrzymała i nie kruszy się.
Primabiotic Multiwitamina to suplement diety z 13 witaminami i 8 minerałami. Poza tym preparat dostarcza Ci dwóch ekstraktów roślinnych. Przekłada się to na skuteczne wsparcie organizmu.
Suplement od Primabiotic pozytywnie wpływa na układ odpornościowy, krążenia i nerwowy. Polecamy go osobom z niedoborami (np. wegetarianom i weganom), seniorom (których organizm nie przyswaja już tak łatwo składników odżywczych) i aktywnym sportowcom (za sprawą zwiększonego zapotrzebowania).
Plusy i minusy
Plusy:
Dobre dawki składników aktywnych.
Brak zbędnych wypełniaczy.
Minusy:
Niektóre składniki (np. cynk i selen) mogą wchodzić w interakcje i ograniczać swoje wchłanianie.
Dodatkowe informacje
Suplement jest odpowiedni dla wegetarian, jednak nieprzyjazny dla wegan (za sprawą pochodzenia witaminy D3).
Pharmovit Multivit Max Complex Active to suplement diety zawierający 13 witamin oraz 8 minerałów. Dodatkowo preparat wzbogacono o dwa ekstrakty roślinne, co przyczynia się do efektywnego wsparcia organizmu.
Suplement od Pharmovit korzystnie oddziałuje na układ odpornościowy, krążenia oraz nerwowy. Rekomendujemy go dla osób z niedoborami (takich jak wegetarianie i weganie), seniorów (których organizmy trudniej przyswajają składniki odżywcze) oraz sportowców prowadzących aktywny tryb życia (ze względu na zwiększone zapotrzebowanie na składniki odżywcze).
Plusy i minusy
Plusy:
Skuteczne dawki składników aktywnych.
Czysty skład.
Minusy:
Niektóre składniki (np. cynk i selen) mogą wchodzić w interakcje ograniczając swoje wchłanianie.
Dodatkowe informacje
Suplement jest odpowiedni dla wegetarian, jednak nieprzyjazny dla wegan (za sprawą pochodzenia witaminy D3).
Her Daily Longevity° to suplement diety stworzony specjalnie z myślą o potrzebach kobiet. Dostarczy Ci wszystkiego, czego potrzebujesz, by zadbać o swoje zdrowie i wygląd. Kompleksowa mieszanka kwasów omega-3, witamin i minerałów, uzupełniona cennymi wyciągami roślinnymi, zapewni Ci optymalne wsparcie organizmu.
Bogata formuła suplementu została opracowana w taki sposób, by aktywować sirtuiny, czyli białka o naukowo udowodnionym działaniu przeciwstarzeniowym. To połączenie natury i nauki pozwoli Ci zachować młody wygląd na długie lata.
Dzięki funkcji przyłóż i personalizuj skład preparatu możesz dopasować do swoich indywidualnych potrzeb.
Plusy i minusy
Plusy
Kwasy omega-3 pochodzące z wysokiej jakości oleju rybiego.
Możliwość personalizacji składu.
Preparat pozwoli Ci uzupełnić najczęściej występujące u kobiet niedobory.
Minusy
Brak.
Dodatkowe informacje
Długa lista składników aktywnych może zwiększać ryzyko wystąpienia alergii. Jeśli jesteś na coś uczulona, sprawdź dokładnie skład produktu.
Jeżeli przyjmujesz już inne suplementy diety, zwróć uwagę na dawki, by nie przekroczyć zalecanej dziennej porcji.
Opinia użytkownika
To już moje 3 opakowanie, widzę wyraźną poprawę w wyglądzie skóry. Polecam!
Synergiczne połączenie 10 składników: witamin, minerałów, aminokwasów i ekstraktów roślinnych dla zdrowia włosów. Produkt polecany jako wsparcie procesu leczenia wypadania włosów.
Plusy i minusy
Plusy:
10 składników aktywnych o działaniu wspierającym wzrost włosa i poprawiającym jego jakość.
Prosty skład bez zbędnych substancji konserwujących, zapachowych lub barwiących.
Standaryzacja ekstraktów, więc wiesz co, w jakiej i ilości i jakości spożywasz.
Wydajne opakowanie – wystarczy na 3 miesiące.
Minusy:
Nie powinno się łączyć cynku i selenu w jednym produkcie, gdyż te składniki wzajemnie mogą osłabiać swoje działanie.
Niektóre składniki aktywne mogłyby być w wyższej porcji dziennej.
Dodatkowe informacje
Preparat jest odpowiedni dla wegan.
Jeśli wypadają Ci włosy, koniecznie wykonaj badania krwi, aby poznać przyczynę – sama suplementacja może nie być wystarczająca, jeśli np. masz problemy hormonalne.
Efekty suplementacji miedzią
Większość osób jest w stanie zapewnić sobie niezbędną dawkę miedzi w diecie i nie musi jej suplementować. Na jej niedobór narażone są jednak na przykład osoby długotrwale przyjmujące cynk, cierpiące na zaburzenia wchłaniania, bądź po operacji bariatrycznej.
Przyjmując suplementy z dodatkiem miedzi, pozytywnie wpływasz na układ krążenia. Miedź bierze udział w produkcji czerwonych krwinek i pomaga utrzymać naczynia krwionośne, nerwy, układ odpornościowy oraz układ kostny w dobrym stanie. Suplementacja miedzi może pomóc zapobiegać niedokrwistości i wspierać zdrowie serca.
Miedź jest kluczowym składnikiem enzymów, które pomagają w produkcji kolagenu – białka niezbędnego do utrzymania zdrowych kości, stawów i młodego wyglądu skóry. Ponadto może przeciwdziałać negatywnym skutkom stresu oksydacyjnego, co jest szczególnie istotne w walce z oznakami starzenia się.
Czy można łączyć miedź z cynkiem?
Te dwie substancje raczej się nie lubią – są antagonistami. Oznacza to, że mogą blokować swoje działanie. Ponadto cynk może zaburzać wchłanianie miedzi do organizmu. Dlatego suplementując go, warto włączyć do diety więcej produktów bogatych w miedź (zobacz tabelę poniżej).
Jeżeli chcesz uzupełnić miedź za pomocą suplementacji, nie przyjmuj jej o tej samej porze co cynku.
Do suplementacji wybieraj preparaty, gdzie tych pierwiastków nie ma razem w składzie.
Miedź najlepiej dostarczać do organizmu wraz z pożywieniem. Zdrowa i zbilansowana dieta to klucz do poradzenia sobie z większością niedoborów.
Magister farmacji, Ilona Krzak wyjaśnia:
Przeciętnie z diety absorpcji ulega 50% miedzi. Nie jest to wynik stały. Zależy on od obecności konkurencyjnych jonów metali – żelaza lub cynku. Metalotioneina, czyli czynnik regulacji gospodarki cynku, który jest syntezowany pod jego wpływem, wiąże miedź i utrudnia jej wchłanianie.
Podobnie witamina C oraz fruktoza utleniają miedź, co zmniejsza jej wchłanianie. Miedź najlepiej wchłania się z białka zwierzęcego.
Po wchłonięciu miedź trafia do wątroby, gdzie w postaci ceruloplazminy, stanowi 95% rezerwuaru całej miedzi w organizmie – dla innych tkanek.
Zobacz, co i w jakich ilościach jeść, by dostarczyć sobie potrzebną dawkę miedzi.
Produkt:
Porcja:
Zawartość miedzi:
Procent dziennego zapotrzebowania osoby dorosłej:
smażona wołowina i wątroba wołowa
85 g
12 400 mcg
1378%
gotowane ostrygi
85 g
4850 mcg
539%
ziemniaki gotowane ze skórką
1 średni ziemniak
675 mcg
75%
gotowane grzyby shiitake
½ szklanki
650 mcg
72%
prażone orzechy nerkowca
28 g
629 mcg
70%
gotowane mięso kraba
85 g
624 mcg
69%
prażone ziarna słonecznika
¼ szklanki
615 mcg
68%
gotowane mięso indyka i podroby
85 g
588 mcg
65%
gorzka czekolada (70%-85%)
28 g
501 mcg
56%
tofu
½ szklanki
476 mcg
53%
ciecierzyca
½ szklanki
289 mcg
32%
gotowana kasza jaglana
85 g
280 mcg
31%
gotowany łosoś
85 g
273 mcg
30%
ugotowany makaron pełnoziarnisty
1 szklanka
263 mcg
29%
avokado
½ szklanki
219 mcg
24%
suszone figi
½ szklanki
214 mcg
24%
gotowany szpinak
½ szklanki
157 mcg
17%
gotowane szparagi
½ szklanki
149 mcg
17%
sezam
¼ szklanki
147 mcg
16%
pomidory
½ szklanki
53 mcg
6%
jogurt grecki
200 g
42 mcg
5%
mleko beztłuszczowe
1 szklanka
27 mcg
3%
jabłka
½ szklanki
17 mcg
2%
Zalecana dzienna porcja miedzi
Zapotrzebowanie na miedź podaje się w mikrogramach (mcg). To ile miedzi potrzebujesz dziennie, zależy przede wszystkim od wieku. Sprawdź to w tabelce poniżej.
Wiek/etap życia:
Zapotrzebowanie na miedź:
Maksymalna dopuszczalna dawka:
0–6 miesięcy
200 mcg
nie ustalono
7–12 miesięcy
220 mcg
nie ustalono
1–3 lata
340 mcg
1000 mcg
4–8 lat
440 mcg
3000 mcg
9–13 lat
700 mcg
5000 mcg
13–18 lat
890 mcg
8000 mcg
Dorośli
900 mcg
10 000 mcg
Kobiety w ciąży
1000 mcg
nie ustalono
Kobiety karmiące piersią
1300 mcg
nie ustalono
Objawy niedoboru miedzi
Miedź to pierwiastek śladowy, więc nie potrzebujesz jej dużych ilości, aby zapewnić sobie zdrowie. Jednak w pewnych przypadkach mogą wystąpić jej niedobory w organizmie.
Na niedobór miedzi narażone są szczególnie osoby nadmiernie suplementujące cynk, a także dzieci z niską masą urodzeniową i wcześniaki.
Niedokrwistość, choć kojarzona z niedoborem żelaza, może często wynikać także z niedoboru miedzi w diecie. Deficyt tego pierwiastka uniemożliwia bowiem proces swobodnego transportu i wchłaniania żelaza.
Co za dużo to niezdrowo. Ta zasada dotyczy także miedzi. W zbyt dużych ilościach ten pierwiastek może być toksyczny.
Przy przyjęciu dużych ilości miedzi w krótkim czasie, występują objawy ostrej toksyczności. Dotyczą głównie układu pokarmowego i obejmują wymioty, bóle brzucha, biegunkę i bóle głowy. Mogą również prowadzić do uszkodzenia wątroby.
Jeżeli dostarczamy do organizmu zbyt duże dawki miedzi przez dłuższy okres, mamy do czynienia z przewlekłą toksycznością. Jej objawy skupiają się głównie na wątrobie. Badania toksyczności miedzi prowadzone na zwierzętach sugerują, że skutkiem długotrwałego przyjmowania zbyt dużych ilości miedzi, mogą być uszkodzenia nerek.
Wątroba magazynuje miedź i nadmiar stara się wydalić z żółcią. Tą drogą eliminuje się aż 98% miedzi, pozostałe 2% wydalane jest z moczem.
Codziennie dostarczasz miedź do organizmu wraz z dietą, więc wydaje się, że jej suplementacja powinna być całkowicie bezpieczna. Niekoniecznie. Są osoby, które powinny jej unikać. Od suplementów z miedzą powinny trzymać się z daleka:
dzieci,
osoby z chorobą Wilsona,
osoby cierpiące na niektóre choroby wrodzone (np. marskość wątroby wieku dziecięcego).
Zaburzenia metabolizmu miedzi mogą ujawniać się w postaci różnych chorób genetycznych, jak np. choroba Wilsona, która prowadzi do gromadzenia się miedzi w mózgu, wątrobie i innych tkankach.
Miedź jest pierwiastkiem śladowym, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Miedź bierze udział w procesach uwalniania energii w komórkach, transportu i wchłaniania żelaza. Przyczynia się do produkcji krwinek, a także wpływa na funkcjonowanie mózgu.
Miedź i cynk to antagoniści i nie zaleca się przyjmowania ich o tej samej porze.
Najwięcej miedzi znajdziesz w wątróbce, wołowinie, ostrygach i ziemniakach.
Zarówno niedobór jak i nadmiar miedzi mogą być niekorzystne dla zdrowia. Nigdy nie przekraczaj maksymalnych dopuszczalnych porcji dziennych.
FAQ
Za co odpowiada miedź w organizmie?
Miedź pełni kluczowe funkcje w organizmie człowieka. Uczestniczy w produkcji czerwonych krwinek, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie układu krążenia. Miedź jest również niezbędna do produkcji kolagenu, który jest kluczowy dla zdrowia kości, stawów i skóry. Ponadto miedź wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i przeciwdziała negatywnym skutkom stresu oksydacyjnego.
Czy miedź jest zdrowa?
Miedź jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Miedź wspomaga produkcję czerwonych krwinek, co przekłada się na poprawę zdrowia układu krążenia i odpornościowego. Dodatkowo pomaga w produkcji kolagenu, co korzystnie wpływa na stan kości, stawów i skóry. Jednak w nadmiarze może być toksyczna.
W jakich produktach znajduje się miedź?
Miedź znajduje się głównie w wątrobie i mięsie, zwłaszcza w czerwonym. Dodaj do swojej diety również owoce morza, zwłaszcza ostrygi, które są jednym z najbogatszych źródeł miedzi. Spożywaj regularnie warzywa strączkowe, takie jak soczewica czy ciecierzyca. Nie zapominaj również o orzechach nerkowca i produktach pełnoziarnistych.
Co wypłukuje miedź z organizmu?
Zwiększone spożycie białka, cynku i witaminy C może przyczynić się do wypłukiwania miedzi z organizmu. Białko pomaga wiązać nadmiar miedzi i usuwać go z organizmu. Cynk, który jest antagonistą miedzi, ogranicza jej wchłanianie do organizmu. Duże ilości witaminy C, również mogą zmniejszać absorpcję miedzi.
Czy picie wody z dzbanka miedzianego jest zdrowe?
Picie wody z dzbanka miedzianego może mieć korzyści zdrowotne, ale ważne jest, aby postępować z umiarem. Miedź jest naturalnym środkiem przeciwbakteryjnym, więc przechowywanie wody w miedzianym dzbanku może pomóc w jej oczyszczeniu. Dodatkowo woda może absorbować pewną ilość miedzi, co przyczynia się do codziennego spożycia tego minerału.
Należy jednak pamiętać, aby nie przechowywać wody w dzbanku miedzianym dłużej niż 8 godzin, by nie doprowadzić do nadmiernego nagromadzenia miedzi, które może być szkodliwe. Regularnie czyść też dzbanek, aby uniknąć powstawania osadów.
Czy nadmiar miedzi jest szkodliwy?
Tak, nadmiar miedzi może być szkodliwy dla organizmu. Zbyt duża ilość tego pierwiastka może prowadzić do zatrucia miedzią, objawiającego się bólami brzucha, nudnościami, wymiotami czy biegunką. W skrajnych przypadkach może nawet prowadzić do uszkodzenia wątroby i nerek.
Jak sprawdzić poziom miedzi w organizmie?
Aby sprawdzić stężenie miedzi w organizmie, wykonaj badania krwi lub moczu. Zazwyczaj wyniki są dostępne po kilku dniach. Cena takiego badania wynosi kilkadziesiąt złotych. Unikaj testów wykonywanych z włosów, ponieważ są wątpliwości co do ich wiarygodności.
Bost, M., Houdart, S., Oberli, M., Kalonji, E., Huneau, J.-F., & Margaritis, I. (2016). Dietary copper and human health: Current evidence and unresolved issues. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 35, 107–115. https://doi.org/10.1016/j.jtemb.2016.02.006
Desai, V., & Kaler, S. G. (2008). Role of copper in human neurological disorders. The American Journal of Clinical Nutrition, 88(3), 855S-858S. https://doi.org/10.1093/ajcn/88.3.855S
DiNicolantonio, J. J., Mangan, D., & O’Keefe, J. H. (2018). Copper deficiency may be a leading cause of ischaemic heart disease. Open Heart, 5(2), e000784. https://doi.org/10.1136/openhrt-2018-000784
Hujoel, I. A., & Hujoel, M. L. A. (2022). The Role of Copper and Zinc in Irritable Bowel Syndrome: A Mendelian Randomization Study. American Journal of Epidemiology, 191(1), 85–92. https://doi.org/10.1093/aje/kwab180
Liu, R.-J., Li, S.-Y., Xu, Z.-P., Yu, J.-J., Mao, W.-P., Sun, C., Xu, B., & Chen, M. (2022). Dietary metal intake and the prevalence of erectile dysfunction in US men: Results from National Health and Nutrition Examination Survey 2001–2004. Frontiers in Nutrition, 9. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2022.974443
Liu, Y., & Miao, J. (2022). An Emerging Role of Defective Copper Metabolism in Heart Disease. Nutrients, 14(3), Article 3. https://doi.org/10.3390/nu14030700
Liu, Y., Zhu, J., Xu, L., Wang, B., Lin, W., & Luo, Y. (2022). Copper regulation of immune response and potential implications for treating orthopedic disorders. Frontiers in Molecular Biosciences, 9. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmolb.2022.1065265
Lutsenko, S., Washington-Hughes, C., Ralle, M., & Schmidt, K. (2019). Copper and the brain noradrenergic system. JBIC Journal of Biological Inorganic Chemistry, 24(8), 1179–1188. https://doi.org/10.1007/s00775-019-01737-3
Mahdavi-Roshan, M., Ebrahimi, M., & Ebrahimi, A. (2015). Copper, magnesium, zinc and calcium status in osteopenic and osteoporotic post-menopausal women. Clinical Cases in Mineral and Bone Metabolism: The Official Journal of the Italian Society of Osteoporosis, Mineral Metabolism, and Skeletal Diseases, 12(1), 18–21. https://doi.org/10.11138/ccmbm/2015.12.1.018
Meng, L., Wang, Z., Ming, Y.-C., Shen, L., & Ji, H.-F. (2022). Are micronutrient levels and supplements causally associated with the risk of Alzheimer’s disease? A two-sample Mendelian randomization analysis. Food & Function, 13(12), 6665–6673. https://doi.org/10.1039/D1FO03574F
Saari, J. T. (2000). Copper deficiency and cardiovascular disease: Role of peroxidation, glycation, and nitration. Canadian Journal of Physiology and Pharmacology, 78(10), 848–855. https://doi.org/10.1139/y00-054
Stabel, J. R., & Spears, J. W. (1989). Effect of Copper on Immune Function and Disease Resistance. W C. Kies (Red.), Copper Bioavailability and Metabolism (s. 243–252). Springer US. https://doi.org/10.1007/978-1-4613-0537-8_22
Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.
Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjny profil na Instagramie: @pani_z_apteki
Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.
Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.