Elektrolity: co to, kiedy pić, co dają, jak uzupełnić, w czym są?

Pomagają na kaca, przeziębienie i wzmacniają organizm. Elektrolity to nasi mali żołnierze, którzy dbają o organizm.

Ludwik Jelonek - TekstTekstLudwik Jelonek
Ludwik Jelonek - Tekst
TekstLudwik Jelonek
Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Ilona Krzak - RecenzjaRecenzjaIlona Krzak
Zweryfikowane przez eksperta
Ilona Krzak - Recenzja
RecenzjaIlona Krzak
Magister farmacji

Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjną stronę internetową (http://apterskimokiem.pl/) oraz profil na Instagramie: @pani_z_apteki

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Bartłomiej Turczyński - RedakcjaRedakcjaBartłomiej Turczyński
Bartłomiej Turczyński - Redakcja
RedakcjaBartłomiej Turczyński
Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Nina Wawryszuk - Fact-checkingFact-checkingNina Wawryszuk
Nina Wawryszuk - Fact-checking
Fact-checkingNina Wawryszuk
Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, jako trenerka personalna pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Elektrolity: co to, kiedy pić, co dają, jak uzupełnić, w czym są?
29 kwietnia, 2024
Recenzja
Redakcja
Fact-checking

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

27 min
Dlaczego możesz nam zaufać

Dlaczego możesz nam zaufać

Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.


Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym

Informacja o reklamach

Informacja o reklamach

Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.


Dowiedz się więcej w naszym regulaminie

Media o nas:

Organizm bez elektrolitów jest jak radio bez anteny. Na pierwszy rzut oka wszystko jest na swoim miejscu. Ale nie odbierzesz żadnego sygnału. Tak samo, jest z Twoim ciałem. Bez elektrolitów nie będzie mogło wysyłać sygnałów, co zastopuje najważniejsze procesy w ciele.

Ale spokojnie, dzisiaj to ja wspólnie z magister farmacji wysyłamy sygnał do Ciebie. I postaramy się zadbać o to, aby nigdy nie zabrakło Ci zasilania.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym są elektrolity, jakie pełnią funkcje i na co pomagają.
  • Co prowadzi do niedoboru elektrolitów i jak je uzupełnić.
  • Jak dawkować elektrolity i sprawdzić ich stężenie w organizmie.
  • Czy są przeciwwskazania i skutki uboczne stosowania elektrolitów.
Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!
Zobacz więcej

Zobacz też:

Co to są elektrolity?

Elektrolity to substancje chemiczne, które występują w Twoim organizmie w postaci jonów. Znajdują się we krwi lub osoczu. Mają zdolność do przewodzenia impulsów elektrycznych, co jest ważne dla wielu procesów biologicznych, np. koordynacji mięśni czy oddychania. Elektrolity działają głównie w układzie nerwowym i mięśniowym .

Uczestniczą tam w przewodnictwie nerwowym i utrzymaniu napięcia w błonach komórkowych. Pomagają również w zachowaniu prawidłowej gospodarki wodno-elektrolitowej, co jest istotne dla regulacji nawodnienia ciała i równowagi kwasowo-zasadowej.

Dodanie soli do napoju wspiera retencję (gromadzenie) płynów w organizmie. Jest to szczególnie ważne w czasie przywracania ich równowagi po znacznej utracie elektrolitów np. w wyniku pocenia się wywołanego wysiłkiem fizycznym.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Jakie są najważniejsze elektrolity?

Do składu najważniejszych elektrolitów zaliczamy sódpotas, wapń i magnez, ale istotne są również żelazo oraz jony chlorkowe i fosforanowe. Odpowiednia dieta i spożycie płynów najczęściej dostarczają organizmowi wystarczających ilości tych związków .

Dlatego właściwe odżywianie, odpowiednie nawodnienie i regularne monitorowanie poziomu elektrolitów są niezbędne do utrzymania prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Jakie właściwości mają najmocniejsze elektrolity?

Elektrolit

Funkcje w organizmie 

Sód

  • Reguluje równowagę płynów w organizmie
  • Wpływa na przewodzenie impulsów nerwowych
  • Oddziałuje na skurcze mięśni

Potas

  • Reguluje ciśnienie krwi
  • Wpływa na pracę serca (utrzymanie prawidłowego rytmu)
  • Odpowiada za przewodzenie impulsów nerwowych

Wapń

  • Jest niezbędny do budowy i utrzymania zdrowych kości i zębów
  • Bierze udział w procesie krzepnięcia krwi
  • Pełni funkcje w przewodzeniu impulsów nerwowych i skurczach mięśni

Magnez

  • Reguluje działanie enzymów
  • Wpływa na produkcję energii
  • Jest potrzebny do tworzenia DNA i RNA
  • Wspiera prawidłowe funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego

Żelazo

  • Jest konieczne do produkcji hemoglobiny, która przenosi tlen w organizmie
  • Wpływa na funkcje metaboliczne i system odpornościowy

Jony chlorkowe

  • Pomagają w utrzymaniu prawidłowego bilansu płynów w organizmie
  • Są elementem kwasu solnego w żołądku, co pomaga w trawieniu

Jony fosforanowe

  • Wspomagają utrzymanie zdrowych zębów i kości
  • Są ważne dla produkcji energii w komórkach
  • Wspierają prawidłowe funkcjonowanie mięśni
Czasem odwodnienie jest stosowane celowo przez sportowców (głównie w sportach wagowych np. sztukach walki) w celu utraty masy ciała. Wykorzystuje się do tego odwodnienie czynne, wywołane nadmiernym poceniem się podczas wysiłku fizycznego w ciężkim ubraniu lub odwodnienie bierne poprzez restrykcje pokarmowe i diuretyki sprzyjające utracie płynów. Nie jest to zdrowa praktyka.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Jaką rolę elektrolity pełnią w organizmie?

Elektrolity odgrywają kluczowe role w wielu aspektach funkcjonowania organizmu. Ich brak może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, włączając w to zaburzenia pracy układu nerwowego, odpornościowego, a w skrajnych wypadkach nawet śmierć. Równowaga elektrolitów to podstawa zdrowia.

Jakie są najważniejsze funkcje elektrolitów? 

  • Regulacja pH. Elektrolity pomagają utrzymać równowagę kwasowo-zasadową organizmu znaną jako pH. Optymalne funkcjonowanie organizmu zależy od utrzymania stałego poziomu pH.
  • Przewodzenie impulsów nerwowych. Elektrolity są niezbędne do przewodzenia impulsów nerwowych. Na przykład sód, potas i wapń biorą udział w ich generowaniu i przewodnictwie.
  • Regulacja ciśnienia krwi. Niektóre elektrolity, zwłaszcza sód i potas, pomagają w regulacji ciśnienia krwi.
  • Hydracja. Elektrolity pomagają regulować poziom nawodnienia organizmu – wspierają utrzymanie odpowiedniego bilansu wodnego przez regulację przepływu wody między komórkami.
  • Funkcje komórkowe. Potas, wapń i magnez odgrywają role w funkcjach komórkowych, np. reakcjach enzymatycznych.
  • Kluczowe dla zdrowia kostnego. Wapń jest niezbędny dla zdrowych kości.

Ciekawostka

Z powodu zawartości elektrolitów, woda kokosowa była kiedyś używana jako „awaryjny” płyn do przetaczania krwi. Jej nasycenie elektrolitami, takimi jak sód i potas, jest podobne do stężenia elektrolitów w osoczu krwi.

Na co pomagają elektrolity?

Liczne funkcje elektrolitów sprawiają, że mogą one wspomóc organizm na różne sposoby. Niektóre z nich to wsparcie podczas przeziębienia, wymiotów, biegunki, czy… kaca.

Na co pomagają elektrolity?

Na kaca

Kac to potoczna nazwa zespołu objawów towarzyszących zatruciu alkoholem, którego powodem jest dehydratacja. Badania sugerują, że alkohol zwiększa wydalanie moczu. Spożycie 50 gramów alkoholu na 250 ml wody (ok. 4 drinki) prowadzi do wydalenia 600–1000 ml moczu w ciągu kilku godzin .

To właśnie odwodnienie jest głównym powodem występowania objawów kaca, takich jak ból głowy (obecny u 72% osób), suchość w ustach, osłabienie i zmęczenie .

Elektrolity na kaca, takie jak sód, potas i chlorki, są niezbędne do utrzymania równowagi płynów w organizmie. Pomagają regulować ciśnienie krwi, funkcje mięśni i inne kluczowe procesy.

Picie elektrolitów z apteki, kokosowej wody, napoju z ogórków kiszonych czy solanki, może pomóc przywrócić równowagę elektrolitów w organizmie, co w rezultacie złagodzi objawy kaca.

Czy rodzaj spożywanego alkoholu wpływa na kaca?

Badanie przeprowadzone na 172 osobach pokazało, że 24% uczestników zupełnie nie miało kaca po piciu alkoholu, 44% z nich zgłosiło łagodnego kaca, a u pozostałych zanotowano umiarkowanego kaca. Co ciekawe, rodzaj alkoholu nie był powiązany z częstotliwością występowania kaca .

Popularne suplementy „na kaca” zawierają elektrolity, glukozę i substancje pobudzające. Ale uwaga – na „kacowy ból głowy” nie można stosować leków z paracetamolem, gdyż działa to toksycznie na wątrobę.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Na odwodnienie

Elektrolity wspierają proces nawadniania organizmu. Minerały, takie jak sód, potas i magnez pomagają w regulacji poziomu wody w ciele.

Odwodnienie występuje, gdy organizm traci więcej wody, niż jest w stanie zasymilować. Może to nastąpić po intensywnym wysiłku fizycznym, podczas choroby, czy też w wyniku spożycia pewnych leków (głównie moczopędnych) lub naparów ziołowych, które też działają moczopędnie i napotnie .

Utrata wody często wiąże się ze zmniejszeniem stężenia elektrolitów, co powoduje zaburzenia równowagi mineralnej w organizmie. W takich sytuacjach samo picie wody może nie być wystarczające do odzyskania prawidłowego stanu hydratacji .

Nawadnianie z użyciem napojów zawierających elektrolity może przyspieszyć proces odzyskiwania równowagi płynów i elektrolitów w organizmie.

Silne pragnienie mimo spożywania dużej ilości płynów i częste oddawanie moczu, mogą być objawami cukrzycy.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Uwaga

Pamiętaj, że ochrona przed odwodnieniem nie polega wyłącznie na spożywaniu elektrolitów. Konieczne jest również regularne picie odpowiedniej ilości wody, a także utrzymywanie zdrowego stylu życia. W razie obawy o odwodnienie zawsze warto skonsultować się z lekarzem.

Na upały

Podczas bardzo gorących dni (szczególnie po intensywnej aktywności fizycznej) Twoje ciało traci dużo płynów i elektrolitów przez pot .

Odpowiednie nawodnienie, które obejmuje także uzupełnienie utraconych elektrolitów, może pomóc złagodzić objawy związane z upałem, takie jak :

  • zmęczenie,
  • bóle lub zawroty głowy,
  • omdlenia,
  • skurcze mięśni.

Elektrolity mogą też pomóc podczas udaru słonecznego. Ale uwaga, jeśli czujesz, że z Twoim zdrowiem dzieje się coś złego, natychmiast udaj się do lekarza.

Ważne

W badaniu z 2021 roku przeanalizowano wpływ wysokich temperatur i fal upałów na zdrowie psychiczne i zgony. Bazując na danych z 1,7 miliona zgonów i 1,9 miliona przypadków osób z chorobami psychicznymi, zaobserwowano, że z każdym wzrostem temperatury o 1°C ryzyko umieralności i zachorowań rośnie. Największe zagrożenie dotyczy osób starszych oraz mieszkańców stref tropikalnych i subtropikalnych .

Na biegunkę i wymioty

Elektrolity na biegunkę mogą skutecznie wesprzeć Twój organizm. Biegunka, wymioty i nadmierne pocenie się prowadzą do utraty tych cennych substancji, wywołując odwodnienie i zaburzenia równowagi elektrolitowej .

Jednakże pamiętaj, że poważna biegunka lub wymioty wymagają konsultacji z lekarzem. Ich wystąpienie może być oznaką schorzeń, które mogą wymagać specjalistycznego leczenia.

Ciekawostka

Mimo tego, że pot jest słony, jest on złym źródłem elektrolitów, ponieważ ma niskie stężenie soli w porównaniu do większości napojów elektrolitowych.

Najlepszy przepis na leczenie przeziębienia to odpowiednie nawadnianie się i odpoczynek. Elektrolity są szczególnie ważne w przypadku biegunki i wymiotów u niemowląt i dzieci. Najmłodsi są niezwykle podatni na szybkie odwadnianie się. Dlatego zalecane jest wtedy częste podawanie niewielkich porcji elektrolitów.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Na wzmocnienie

Elektrolity dla dorosłych na wzmocnienie pomagają w utrzymaniu zdrowia i siły organizmu w kilku kluczowych aspektach :

  • Zachowanie równowagi płynów. Pomagają w regulacji ilości płynów w organizmie, co jest ważne dla utrzymania odpowiedniego stężenia substancji w komórkach.
  • Wsparcie dla mięśni. Elektrolity, takie jak magnez, pomagają w działaniu mięśni, zarówno w przebiegu normalnej pracy jak i podczas intensywnego wysiłku, co może przekładać się na ogólną siłę i wytrzymałość.
  • Wsparcie dla nerwów. Są niezbędne do przewodzenia impulsów nerwowych w naszym ciele.
  • Regulacja pH. Elektrolity pomagają utrzymać prawidłowe pH w organizmie, co jest ważne dla poprawnego funkcjonowania wszystkich systemów.

Biochemiczne reakcje

Równowaga kwasowo-zasadowa w Twoim ciele wpływa na prędkość, z jaką przeprowadzane są różne reakcje biochemiczne. Różnica zaledwie kilku punktów procentowych w pH może drastycznie zmienić prędkość tych procesów, a co za tym idzie, zaburzyć pracę organizmu.

Na infekcje wirusowe (przeziębienie)

Elektrolity nie są środkiem przeciwwirusowym i nie pomogą bezpośrednio w walce z infekcją wirusową, taką jak przeziębienie. Jednakże mają kilka kluczowych ról, które mogą pomóc w regeneracji organizmu 

Zakłócenie równowagi elektrolitowej może prowadzić do odczuwania osłabienia, co jest szczególnie groźne, gdy ciało jest już obciążone walką z infekcją.

Podczas choroby, szczególnie gdy towarzyszy jej gorączka, wymioty czy biegunka, ciało może tracić elektrolity szybciej, co prowadzi do odwodnienia. W takim przypadku uzupełnianie elektrolitów jest bardzo ważne .

Ciekawostka

Czas od zarażenia do początku objawów przeziębienia wynosi zazwyczaj od 1 do 3 dni. A standardowa długość infekcji wirusowej to ok. 7–10 dni .

Na skurcze

Elektrolity mogą pomóc w zapobieganiu skurczom mięśni. Składniki takie jak sód, potas, wapń i magnez są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mięśni, w tym do procesów skurczu i rozkurczu. Zbyt niski poziom któregokolwiek z tych składników może prowadzić do skurczów mięśni .

Pacjenci często kojarzą skurcze z niedoborem magnezu, jednak deficyt tego minerału jest stosunkowo rzadki. Częściej zdarzają się skurcze spowodowane brakiem równowagi elektrolitowej.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Dlaczego elektrolity są ważne dla sportowców?

  • Regulacja hydracji. Elektrolity, takie jak sód i potas, pomagają kontrolować równowagę płynów w organizmie. Podczas intensywnego wysiłku sportowcy dużo się pocą, tracąc przez to płyny i elektrolity, co prowadzi do odwodnienia. Suplementy elektrolitowe mogą pomóc utrzymać odpowiedni poziom hydracji .
  • Funkcjonowanie mózgu. Elektrolity są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania nerwów i neuronów. Wytwarzają napięcie elektryczne poprzez różnicę stężeń jonów na zewnątrz i wewnątrz komórek nerwowych, co umożliwia przesyłanie impulsów .
  • Sprawność mięśni. Elektrolity (wapń i magnez) wpływają na prawidłowe funkcjonowanie mięśni. Wapń jest niezbędny do skurczu mięśni, podczas gdy magnez wpływa na ich relaksację .
  • Regulacja pH. Elektrolity pomagają utrzymać odpowiednie pH krwi, które jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania wszystkich systemów organizmu .

Brak elektrolitów, szczególnie podczas długotrwałego wysiłku fizycznego, może prowadzić do skurczów mięśni, zmęczenia, nudności, a nawet utraty przytomności. Dlatego sportowcy powinni przykładać szczególną uwagę do dbania o poziom elektrolitów w organizmie.

Niedobór elektrolitów

Niedobór elektrolitów to stan, kiedy poziom minerałów niezbędnych do przekazywania impulsów nerwowych, regulacji tętna, utrzymania hydratacji i budowy zdrowych kości, jest zbyt niski.

Przyczyny

Do niedoboru elektrolitów prowadzi wiele czynników, takich jak :

  • nadmierne pocenie się,
  • biegunka,
  • wymioty,
  • niewłaściwa dieta,
  • spożywanie alkoholu,
  • przewlekłe choroby (np. cukrzyca),
  • stosowanie wybranych leków, jak diuretyki.

W skrócie – wszystko, co prowadzi do odwodnienia, w dłuższej perspektywie będzie skutkowało niedoborem elektrolitów.

Objawy

Objawy wypłukanych elektrolitów mogą obejmować :

  • bóle mięśni,
  • skurcze,
  • osłabienie,
  • drżenie,
  • niepokój,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • zawroty głowy,
  • senność.

W skrajnych wypadkach niedobór elektrolitów może nawet skutkować utratą przytomności. Stan ten może również prowadzić do zmieniającego się nastroju, utraty apetytu, problemów z trawieniem i ogólnego osłabienia.

Skutki

Długotrwały niedobór elektrolitów może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak :

  • arytmia serca,
  • osteoporoza,
  • zakrzepica,
  • niewydolność nerek,
  • kłopoty z koncentracją.

W cięższych przypadkach może dojść do obrażeń mózgu, śpiączki, a nawet śmierci – niedobór elektrolitów to stan, którego nie można lekceważyć.

Jak uzupełnić elektrolity?

Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości elektrolitów jest kluczem do utrzymania zdrowia. Można to osiągnąć na kilka różnych sposobów:

Dieta

Najważniejszym sposobem na uzupełnienie poziomu elektrolitów jest zrównoważona dieta. Produkty spożywcze takie jak banany, pomarańcze, grejpfruty, awokado, szpinak, bataty, jogurt naturalny, fasola, sezam, migdały czy mięso to doskonałe źródła różnych elektrolitów .

Płyny i izotoniki

Napój izotoniczny to rodzaj płynu, który zawiera podobne stężenia soli i cukrów, jakie występują naturalnie w organizmie. Są one zwykle bogate w elektrolity takie jak sód, potas i chlorek. Zwracaj uwagę na zawartość cukru w takich napojach – nierzadko jest ona większa, niż mógłbyś tego oczekiwać.

Suplementy diety

Suplementy elektrolitowe są dostępne bez recepty i mogą być wygodnym sposobem na uzupełnienie niedoboru. Najczęściej występują w formie tabletek musujących lub proszków, które należy rozpuścić w płynie. Zawracaj jednak uwagę na ewentualne interakcje, jeśli przyjmujesz jakiekolwiek dodatkowe środki.

Gdzie kupić elektrolity?

Elektrolity możesz zakupić przede wszystkim w aptece. Preparaty te są jednak dostępne także w np. sklepach internetowych. Prawie wszystkie z nich to suplementy diety lub wyroby medyczne. Na rynku dostępne są tylko jedne elektrolity w formie leku – Gastrolit. Cena elektrolitów zazwyczaj jest niska i wynosi kilkanaście złotych.

Kiedy pić elektrolity?

Pij elektrolity podczas i po intensywnym treningu, aby zrekompensować ich utratę przez pot. Warto je też przyjmować w czasie gorączki, biegunki czy wymiotów (w stanach odwodnienia). Elektrolity są też niezbędne podczas rekonwalescencji oraz w przypadku osób, które nie utrzymują zbilansowanej diety.

Jak zrobić domowe elektrolity?

Do zrobienia domowych elektrolitów dla dzieci i dorosłych potrzebujesz: wody, cytryny, naturalnego miodu, soli morskiej i suplementu magnezu w proszku. Połącz 1 litr wody, sok z 1 cytryny, 2 łyżki miodu, ⅛ łyżeczki soli morskiej i ¼ łyżeczki magnezu. Wymieszaj wszystko do rozpuszczenia soli i miodu. Pij w czasie upałów lub podczas treningu.

Domowe elektrolity na biegunkę czy przeziębienie mogą Cię też skutecznie wesprzeć, kiedy doświadczysz tych stanów.

Jak długo można pić elektrolity?

Elektrolity możesz pić bez robienia przerwy w suplementacji, pod warunkiem, że przestrzegasz rozsądnych rekomendowanych dawek, a Twój styl życia tego wymaga. Jeżeli prowadzisz aktywny tryb życia, przebywasz w wysokich temperaturach lub masz niedobory, nieprzerwana suplementacja byłaby wręcz wskazana.

Czy elektrolity można pić codziennie?

Tak, elektrolity można pić codziennie, ale tylko wtedy gdy jest to potrzebne, na przykład po intensywnym wysiłku fizycznym, chorobie czy w gorącym klimacie. Istotne jest, by nie przekraczać zalecanych dawek producentów, gdyż może to prowadzić do niekorzystnych skutków zdrowotnych.

Czy elektrolity można pić na noc?

Tak, elektrolity można pić na noc, ale najczęściej nie ma takiej potrzeby, chyba że doszło do dużego wysiłku fizycznego wieczorem lub wystąpiły objawy odwodnienia. Pamiętaj jednak, że picie dużych ilości płynów tuż przed snem może skłonić Cię do częstych wizyt w toalecie nocą.

Ile razy dziennie pić elektrolity?

Podczas aktywności fizycznej, w upalne dni lub w przypadku chorób, które powodują utratę płynów (np. biegunka lub wymioty), należy zwiększyć ilość spożywanych elektrolitów. Może to oznaczać jedną lub więcej dodatkowych porcji elektrolitów dziennie, w zależności od intensywności i czasu trwania przyczyn niedoborów.

Elektrolity – przed czy po treningu?

Elektrolity są ważne zarówno przed jak i po treningu. Przed ćwiczeniami pomagają utrzymać zdrową hydratację i zapobiegają skurczom mięśni. Po treningu z kolei wspierają szybszą regenerację organizmu, rekompensując utratę minerałów z potem i wspomagając odbudowę zasobów energetycznych mięśni.

Czy można przedawkować elektrolity?

Tak, można przedawkować elektrolity. Nadmiar elektrolitów może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak niewydolność nerek, obrzęki, biegunka, nudności lub arytmia serca. Równowaga elektrolitów jest ważna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Czy elektrolity można pić na czczo?

Tak, elektrolity można pić na czczo. Nie ma żadnych specjalnych wytycznych dotyczących spożywania elektrolitów na pusty żołądek. W przypadku niektórych ludzi, spożycie elektrolitów na czczo może nawet pomóc w ich szybkiej absorpcji.

Ale w innych wypadkach produkty z elektrolitami i wysoką zawartością cukru, mogą powodować lekkie rozstroje żołądka, więc najlepiej przestrzegać wytycznych producenta i osobistych preferencji.

Najlepsze elektrolity dla dorosłych, dzieci i niemowląt – ranking

Elektrolity Plusssz

Ocena: 4,8

  • Forma: tabletki musujące
  • Porcja: 4 tabletki dziennie
  • Wystarczy na: 6 porcji

Opis produktu:

Dobre elektrolity Plusssz w formie tabletek musujących to preparat w formie multiwitaminy. Poza najważniejszymi elektrolitami, takimi jak potas, chlor, wapń, magnez czy sód, suplement dostarcza też witamin z grupy B.

Jego przyjmowanie może skutecznie uzupełnić pełne zapotrzebowanie na najważniejsze składniki odżywcze, ale nie elektrolity. Nawet przy zalecanym dawkowaniu (4 tabletki dziennie), porcja wspomnianych elektrolitów to ok. 20–30% dziennego zapotrzebowania osoby dorosłej.

Dlatego polecamy ten produkt osobom, które chcą przyjmować elektrolity prewencyjnie, a nie celem uzupełnienia większego niedoboru.

Plusy i minusy:

Plusy:

  • Przystępna forma (tabletki musujące).
  • Owocowy smak.
  • Dodatkowe składniki aktywne (witaminy z grupy B).

Minusy:

  • Nieduże porcje elektrolitów (potasu, chloru, wapnia i magnezu).
  • Konieczność przyjmowania 4 tabletek dziennie.

Dodatkowe informacje:

Produkt zawiera cukier i substancje słodzące.

Elektrolity Litorsal

Ocena: 4,8

  • Forma: tabletki musujące
  • Porcja: 1 tabletka dziennie
  • Wystarczy na: 24 porcje

Opis produktu:

Elektrolity do picia dla dorosłych Litorsal to prosty suplement diety bez wielu dodatków. Preparat dostarcza przede wszystkim soli, witaminy Cpotasu i sodu. Sprawdzi się w czasie odwodnienia (np. biegunki lub upałów), a także po spożyciu dużej ilości alkoholu.

Plusy i minusy:

Plusy:

  • Wydajne opakowanie (może wystarczyć do 24 dni).
  • Możliwość rozszerzenia dawkowania do 3 tabletek dziennie.
  • Owocowy smak.

Minusy:

  • Brak wszystkich najważniejszych elektrolitów.
  • Dawki substancji aktywnych mogłyby być większe.

Dodatkowe informacje:

Produkt zawiera cukier i substancje słodzące.

Elektrolity Orsalit

Ocena: 4,8

  • Forma: saszetki z proszkiem
  • Porcja: zależnie od stanu
  • Wystarczy na: 10 porcji

Opis produktu:

Elektrolity dla dzieci Orsalit w saszetkach to suplement diety dostarczający najważniejszych składników odżywczych w czasie odwodnienia. Preparat wyróżnia się neutralnym smakiem i tym, że można go podawać także niemowlętom.

Plusy i minusy:

Plusy:

  • Dobre dla najmłodszych.
  • Neutralny smak.

Minusy:

  • Brak wszystkich najważniejszych elektrolitów.

Dodatkowe informacje:

Produkt zawiera cukier i substancje słodzące.

Elektrolity Oryal Senior

Ocena: 4,9

  • Forma: tabletki musujące
  • Porcja: 1 tabletka dziennie
  • Wystarczy na: 24 porcje

Opis produktu:

Mocne elektrolity dla seniora wspierające nawodnienie i odporność organizmu. Preparat wyróżnia się smakiem – ma aromat pomarańczy i bergamoty. Przy zalecanym przez producenta dawkowaniu, tabletki musujące wystarczą na aż 24 dni suplementacji.

Plusy i minusy:

Plusy:

  • Wydajne opakowanie.
  • Owocowy smak.
  • Dodatkowe witaminy.
  • Większość najważniejszych elektrolitów w składzie.

Minusy:

  • Dawki substancji aktywnych mogłyby być większe.

Dodatkowe informacje:

Produkt zawiera cukier i substancje słodzące.

Opinia eksperta:

Przy zbilansowanej diecie dawki substancji aktywnych są wystarczające.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Elektrolity Dicoflor

Ocena: 4,8

  • Forma: saszetki
  • Porcja: 2 saszetki dziennie (saszetka A i B)
  • Wystarczy na: 6 porcji

Opis produktu:

Elektrolity dla dzieci w formie podwójnych saszetkach. Pierwsza z nich dostarcza cennych elektrolitów wspierających nawodnienie organizmu. Z kolei druga to bogactwo kultur bakterii. Dlatego produkt sprawdzi się przede wszystkim w czasie biegunki i wymiotów.

Plusy i minusy:

Plusy:

  • Dobre dla dzieci i niemowląt.
  • Dodatkowe składniki aktywne (kultury bakterii).

Minusy:

  • Duża zawartość cukru.

Dodatkowe informacje:

Ze względu na wrażliwość żywych kultur bakterii w składzie, produkt należy chronić przed działaniem ciepła i promieni słonecznych.

W czym są elektrolity – naturalne źródła

Głównym źródłem naturalnych elektrolitów u każdego człowieka powinna być zbilansowana dieta. W poniższej tabeli znajdziesz produkty bogate w poszczególne elektrolity.

Elektrolit

Naturalne źródła 

Sód

  • sól morska
  • wędzone ryby
  • sery (np. parmezan)
  • wędliny
  • chleb

Potas

  • banany
  • pomarańcze
  • melony
  • ziemniaki
  • pomidory
  • szpinak
  • fasola

Wapń

  • mleko
  • sery (np. parmezan)
  • jogurt
  • szpinak
  • brokuły
  • migdały

Magnez

  • nasiona dyni
  • migdały
  • szpinak
  • czekolada gorzka
  • awokado
  • banany

Żelazo

  • mięso czerwone
  • jajka
  • pełnoziarniste produkty zbożowe
  • orzechy
  • warzywa liściaste

Jony chlorkowe

  • sól morska
  • sery
  • oliwki
  • wędzone ryby

Jony fosforanowe

  • nabiał
  • orzechy
  • nasiona
  • mięso
  • ryby
  • fasola

Nadmiar elektrolitów

Nadmiar elektrolitów w organizmie jest stanem równie groźnym, jak ich niedobór. Prowadzą do niego czynniki, takie jak :

  • Nieprawidłowa dieta. Nadmierne spożycie substancji takich jak sól kuchenna (sód), banany i pomarańcze (potas), czy produkty mleczne (wapń) może prowadzić do przedawkowania elektrolitów. To jednak rzadkie przypadki – trudno to zrobić z diety.
  • Nieprawidłowe funkcjonowanie nerek. Nerki są odpowiedzialne za regulację poziomu elektrolitów w organizmie. Jeśli nie działają prawidłowo, mogą nie być w stanie efektywnie usuwać nadmiaru elektrolitów.
  • Leki. Pewne środki, takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) czy przeciwnadciśnieniowe (ACEI, ARB) mogą zwiększać stężenie elektrolitów, zwłaszcza potasu, w organizmie.
  • Choroby przewlekłe. Takie jak cukrzyca, niewydolność serca czy zespół Cushinga, mogą prowadzić do nadmiaru elektrolitów.
  • Nadmiar witaminy D. Witamina D pomaga w absorpcji wapnia, więc jej nadmiar może prowadzić do hiperkalcemii (nadmiaru wapnia).
  • Zaburzenia hormonalne. Niektóre zaburzenia, takie jak nadczynność tarczycy, mogą skutkować nadmiernym poziomem elektrolitów.

Objawy

Nadmiar elektrolitów w organizmie można zidentyfikować na podstawie różnych objawów, które pojawiają się, gdy poziom tych składników jest zbyt wysoki. Najczęstsze symptomy nadmiaru elektrolitów to :

  • Osłabienie mięśni. Nadmiar elektrolitów może wpływać na funkcjonowanie mięśni, prowadząc do uczucia osłabienia lub zmęczenia.
  • Nieregularny lub szybki rytm serca. Poziom elektrolitów wpływa na pracę serca. Ich zbyt duże stężenie może skutkować nieregularnym rytmem pracy serca.
  • Duszności. Osoby z nadmiarem elektrolitów mogą doświadczać duszności, które najczęściej wynikają z problemów z sercem.
  • Mdłości i wymioty. Nadmiar elektrolitów może wpływać na układ trawienny, co prowadzi do mdłości i wymiotów.
  • Obrzęki. Nadmiar sodu, jednego z elektrolitów, może objawiać się retencją wody, co w konsekwencji skutkuje obrzękami, zwłaszcza w okolicach kostek i stóp.

Jeśli doświadczasz któregokolwiek z powyższych objawów, powinieneś skonsultować się z lekarzem. Diagnoza i leczenie nadmiaru elektrolitów jest kluczowe dla utrzymania dobrego zdrowia i zapobiegania poważniejszym problemom zdrowotnym.

Jak dawkować elektrolity?

Dawkowanie elektrolitów zależy od czynników, takich jak :

  • ogólny stan zdrowia,
  • poziom aktywności fizycznej,
  • warunki atmosferyczne,
  • dieta.

Powszechnie używanymi suplementami elektrolitowymi są napoje sportowe czy żele. Instrukcje dotyczące dawkowania mogą się różnić, dlatego zawsze przestrzegaj zaleceń producenta na opakowaniu produktu, a jeśli nie jesteś pewien, jak dawkować elektrolity, skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem.

Jakie jest dzienne zapotrzebowanie na najważniejsze elektrolity?

Elektrolit

Dzienne zapotrzebowanie osoby dorosłej 

Sód

1500 mg

Potas

3500 mg

Wapń

1000–1200 mg

Magnez

mężczyźni: 420 mg; kobiety: 320 mg

Chlorek

2300 mg

Fosfor

700 mg

Uwaga

Wartości mogą się różnić w zależności od wieku, ciąży czy laktacji. Zawsze sprawdzaj dawkowanie w Normach Żywienia dla ludności Polski lub pytaj o pomoc farmaceutę, dietetyka czy lekarza.

Elektrolity – badanie krwi

Analiza elektrolitów to badanie krwi wykonywane w celu sprawdzenia równowagi elektrolitowej w organizmie. Główne elektrolity, które są mierzone w tym badaniu, to :

  • sód,
  • potas,
  • wapń,
  • magnez,
  • chlor.

Badanie elektrolitów, wykonywane poprzez pobranie próbki krwi, przeprowadzane jest w przypadku wielu problemów zdrowotnych, takich jak choroby nerek, problemy z sercem, schorzenia układu pokarmowego, a także przed zabiegami chirurgicznymi.

Cena badania elektrolitów wynosi ok. 25–45 zł.

Jakie są normy elektrolitów w organizmie?

Normy elektrolitów mogą się nieznacznie różnić w zależności od laboratorium, ale typowe zakresy to :

  • Sód: 135–145 mmol/l
  • Potas: 3.5–5.0 mmol/l
  • Chlor: 98–107 mmol/l
  • Wapń: 2,1–2,6 mmol/l (8,5–10,5 mg/dL)
  • Magnez: 0,65–1.05 mmol/l (1,5–2,5 mg/dL)

Zawsze ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem lub odpowiednim specjalistą w przypadku jakichkolwiek niejasności odnośnie wyników badań. Wartość poza normalnym zakresem może wskazywać na problem zdrowotny, który wymaga dalszych badań.

Przeciwwskazania do stosowania elektrolitów

Przeciwwskazania do stosowania elektrolitów zależą od indywidualnego stanu zdrowia danej osoby. Najczęściej napoje te są bezpieczne, jednak istnieją pewne przypadki, w których należy być ostrożnym.

Przeciwwskazania do stosowania elektrolitów to :

  • Niewydolność nerek. Organizm osób cierpiących na niewydolność nerek nie jest w stanie odpowiednio przetworzyć i wyeliminować elektrolitów, co może prowadzić do ich nadmiernego gromadzenia.
  • Niewydolność serca. Wysokie poziomy niektórych elektrolitów, szczególnie potasu, mogą zagrażać funkcji serca.
  • Zaburzenia równowagi wodnej i elektrolitowej. Stany takie jak hiperkalemia (wysoki poziom potasu we krwi), hipernatremia (wysoki poziom sodu we krwi), czy hipokalemia (niski poziom potasu we krwi) mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania dodatkowych elektrolitów.
  • Niektóre leki. Wybrane środki (np. na serce) mogą wchodzić w interakcje z elektrolitami, co może skutkować niebezpiecznymi skutkami ubocznymi.
  • Aldosteronizm i inne choroby endokrynologiczne. Schorzenia te wpływają na sposób, w jaki organizm przetwarza elektrolity.

Jeśli cierpisz na przewlekłe schorzenia lub przyjmujesz dodatkowe środki, zawsze skonsultuj się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania elektrolitów.

Czy elektrolity powodują skutki uboczne?

Elektrolity zazwyczaj są bezpieczne, ale mogą prowadzić do pewnych skutków ubocznych, jeśli są spożywane w nadmiarze. Wtedy możesz doświadczyć takich symptomów, jak wymioty, nadmierne pragnienie, utrata apetytu, częste oddawanie moczu, zaparcia, bóle brzucha czy zmęczenie .

Jeśli w ostatnim czasie zwiększyłeś spożycie elektrolitów i doświadczasz tych objawów, natychmiast ogranicz ich ilość. W przypadku, gdy objawy nie ustąpią – udaj się do lekarza.

Elektrolity w ciąży

Elektrolity są kluczowe dla zdrowia matki i prawidłowego rozwoju płodu podczas ciąży. Ich stężenie wpływa na szereg funkcji życiowych i wymaga adekwatnego monitorowania i ewentualnego uzupełnienia.

  • Sód. W ciąży zapotrzebowanie na sód nieznacznie wzrasta, ze względu na zwiększenie objętości płynów w organizmie matki i potrzeb rozwijającego się dziecka. Sód pomaga kontrolować objętość krwi i utrzymać równowagę płynów i elektrolitów w komórkach .
  • Potas. Potas jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania komórek, nerwów i mięśni. W czasie ciąży podobnie jak w przypadku sodu, zapotrzebowanie na potas wzrasta .
  • Wapń. Wapń jest ważny dla rozwoju kości i zębów płodu. Dodatkowo pomaga utrzymać zdrowie układu sercowo-naczyniowego, nerwowego i krwiotwórczego matki. Wapń pomaga również w prawidłowym krzepnięciu krwi .
  • Magnez. Magnez wspiera prawidłowy rozwój mięśni płodu oraz utrzymanie zdrowia nerwów i mięśni matki. Pomaga również w przeciwdziałaniu skurczom .
  • Chlorek. Wspomaga utrzymanie prawidłowej równowagi płynów w organizmie i jest ważny dla produkcji soku żołądkowego .

Pamiętaj, że zdrowa, zrównoważona dieta powinna dostarczyć kobiecie w ciąży wystarczającej ilości elektrolitów. Jednak w niektórych przypadkach, takich jak jadłowstręt, nudności, wymioty, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem, który może zarekomendować dodatkowe suplementy.

W przypadku jadłowstrętu należy uważać na powrót do „prawidłowego” jedzenia. Proces ten powinno się skrupulatnie zaplanować, a przede wszystkim zrobić to pod okiem specjalisty. Wprowadzanie bowiem „prawidłowego” żywienia może skutkować zespołem ponownego odżywienia. Objawia się on zaburzeniami równowagi wodno-elektrolitowej lub niedoborem witamin.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Elektrolity a karmienie piersią

Również podczas karmienia piersią, utrzymanie równowagi elektrolitowej jest ważne dla zdrowia matki oraz prawidłowego wzrostu i rozwoju dziecka.

  • Sód. Sód jest to jeden z głównych elektrolitów obecnych w mleku matki. Przyczynia się do utrzymania równowagi płynów w organizmie kobiety karmiącej oraz wpływa na smak mleka .
  • Potas. Potas jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania komórek, nerwów i mięśni. Jest to jeden z głównych elektrolitów obecnych w mleku matki, wpływający na rozwój nerwowy i mięśniowy dziecka .
  • Wapń. Kobieta karmiąca piersią potrzebuje dodatkowego wapnia, aby zapewnić prawidłową podaż dla dziecka, a jednocześnie utrzymać swoje własne zdrowie kostne .
  • Magnez. Magnez w mleku matki jest ważny dla prawidłowego rozwoju neurologicznego noworodka i utrzymania funkcji mięśniowych .
  • Chlorki. Chlorki są ważnymi elektrolitami, które pomagają utrzymać równowagę płynów i pH w organizmie matki i dziecka .

Gdy karmisz piersią, ważne jest, aby codziennie spożywać zbilansowaną dietę i zaspokajać zwiększone zapotrzebowanie na elektrolity. Pamiętaj, aby skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian w diecie, lub suplementacji.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!
Zobacz więcej

Zobacz też:

Podsumowanie

  • Elektrolity to substancje chemiczne występujące w organizmie jako jony, które przewodzą impulsy elektryczne i uczestniczą w wielu procesach biologicznych.
  • Najważniejsze elektrolity to sód, potas, wapń, magnez, żelazo oraz jony chlorkowe i fosforanowe.
  • Elektrolity pełnią kluczowe funkcje w organizmie, takie jak regulacja pH, przewodzenie impulsów nerwowych, regulacja ciśnienia krwi, hydratacja i funkcje komórkowe.
  • Niedobór elektrolitów może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak bóle mięśni, skurcze, osłabienie, drżenie, niepokój, zaburzenia rytmu serca, zawroty głowy i senność.
  • Nadmiar elektrolitów także może skutkować problemami zdrowotnymi, takimi jak niewydolność nerek, obrzęki, biegunka, nudności czy arytmia serca.
  • Elektrolity mogą być dostarczane do organizmu poprzez zbilansowaną dietę, płyny i suplementy diety.
  • Dawkowanie elektrolitów zależy od stanu zdrowia, aktywności fizycznej, warunków atmosferycznych i diety.
  • Przeciwwskazaniami do stosowania elektrolitów mogą być niewydolność nerek lub serca, zaburzenia równowagi wodnej i elektrolitowej, przyjmowanie niektórych leków oraz wybrane choroby endokrynologiczne.
  • Elektrolity są kluczowe dla zdrowia matki i prawidłowego rozwoju płodu podczas ciąży.

FAQ

Czy elektrolity podnoszą cukier?

Niektóre napoje izotoniczne lub sportowe zawierające elektrolity mogą mieć w składzie dodatkowe cukry, które zwiększą jego stężenie we krwi. Jednak same elektrolity (takie jak sódpotas i magnez) nie wpływają bezpośrednio na stężenie cukru.

Ważne jest, aby monitorować zawartość cukru w produktach z elektrolitami, zwłaszcza jeśli cierpisz na cukrzycę.

Na co są elektrolity?

Elektrolity są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełnią ważne funkcje, takie jak:

  • Utrzymywanie prawidłowej ilości płynów w organizmie.
  • Regulacja ciśnienia krwi.
  • Pomoc w pracy mięśni, w tym skurczach serca.
  • Utrzymywanie odpowiedniego pH w organizmie.
  • Przesyłanie impulsów nerwowych.

Naruszenie równowagi elektrolitowej (zarówno nadmiar, jak i niedobór) może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.

Jak uzupełnić elektrolity po alkoholu?

Szybkie uzupełnienie elektrolitów po spożyciu alkoholu można osiągnąć, pijąc napoje izotoniczne lub wodę z dodatkiem soli i cukru.

Z kolei domowe sposoby dostarczenia elektrolitów na kaca to: spożycie owoców bogatych w potas, takich jak banany oraz warzyw i orzechów pełnych magnezu. Pamiętaj, że to regularne nawodnienie jest niezbędne do utrzymania równowagi elektrolitowej.

Czy elektrolity są zdrowe?

Tak, elektrolity są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Utrzymują odpowiednie nawodnienie, regulują pracę serca i mięśni oraz pomagają w transportowaniu składników odżywczych do komórek. Brak równowagi elektrolitowej może prowadzić do problemów z układem nerwowym, mięśniowym czy sercowym.

Ile kosztują elektrolity?

Cena elektrolitów może się różnić w zależności od marki, rodzaju produktu i miejsca zakupu. Niskokaloryczne napoje izotoniczne mogą kosztować 4–10 zł za butelkę. Tabletki elektrolitowe zaczynają się od około 15–30 zł za opakowanie, podczas gdy proszki elektrolitowe to już wydatek rzędu 25–50 zł za opakowanie.

Czy można pić elektrolity przed kolonoskopią?

Przed kolonoskopią należy zadbać o to, aby jelito było czyste, co osiąga się przez ścisłe przestrzeganie diety płynnej i stosowanie środków przeczyszczających przed zabiegiem. Napoje izotoniczne, klarowne soki bez miąższu lub wywar z rosołu mogą być częścią diety płynnej. Ale kolorowe płyny mogą zabarwić jelito, co utrudni wizualizację.

Dlatego zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed zabiegiem w przypadku wszelkich wątpliwości dotyczących przygotowania do kolonoskopii.

Czym zastąpić elektrolity?

Zamiast komercyjnych napojów izotonicznych, można samodzielnie przygotować napój uzupełniający elektrolity. Przykładowy przepis to połączenie 1 litra wody, 2 łyżek cukru, szczypty soli i soku z cytryny.

Można również jeść owoce i warzywa bogate w elektrolity, jak banany (potas), pomarańcze (sód) i szpinak (magnez). Pamiętaj, że picie dużej ilości wody i utrzymanie zdrowej diety zazwyczaj dostarcza wystarczającej ilości elektrolitów.

Jak podawać elektrolity dziecku?

Do podania elektrolitów dziecku najlepiej jest użyć specjalnie przygotowanych, bezpiecznych do spożycia roztworów rehydracyjnych (ORS) dostępnych w aptece. Napoje te zawierają odpowiednie proporcje elektrolitów i cukru.

Podawaj je małymi porcjami, np. łyżeczką, szczególnie jeśli dziecko ma objawy biegunki lub wymiotów. Nie dodawaj cukru ani soli do wody lub soku bez konsultacji z lekarzem. Ważne jest, aby być uważnym na objawy odwodnienia u dzieci i skonsultować się ze specjalistą w razie wątpliwości.

Czy elektrolity można mieszać z sokiem?

Tak, elektrolity, szczególnie te w formie proszku, można mieszać z sokiem. Jest to często stosowane, aby maskować nieco słony smak niektórych roztworów elektrolitowych. Pamiętaj jednak, że soki są zazwyczaj bogate w cukry i mogą zawierać dużo kilokalorii.

Ponadto nie wszystkie napoje z elektrolitami warto mieszać z sokiem, gdyż wiele z nich już zawiera dodatki smakowe.

Czy elektrolity podnoszą ciśnienie czy obniżają ciśnienie?

Elektrolity wpływają na ciśnienie – np. potas, może pomóc w regulacji ciśnienia krwi i potencjalnie je obniżyć. Z drugiej strony, sód może podnieść ciśnienie. Odpowiedni bilans elektrolitów jest istotny dla zdrowego ciśnienia, ale elektrolity same w sobie nie powinny być brane jako lek na ciśnienie.

Czy elektrolity nawadniają?

Tak, elektrolity są ważne dla prawidłowego nawodnienia organizmu. Pomagają regulować ilość wody w ciele, a równowaga między wodą a elektrolitami jest istotna dla prawidłowego działania organizmu.

Sód pomaga zatrzymać płyny w ciele, potas reguluje poziom wody w komórkach, a magnez zapobiega skurczom mięśni spowodowanym odwodnieniem. Stąd stosowanie napojów izotonicznych lub elektrolitów w postaci suplementów jest efektywne zwłaszcza podczas silnego pocenia się czy odwodnienia.

Czy elektrolity lepiej spożywać z ciepłą, czy zimną wodą?

Elektrolity można spożywać zarówno z ciepłą, jak i z zimną wodą – zależy to od osobistych preferencji. Niektóre osoby mogą lepiej przyswajać elektrolity z ciepłą wodą, zwłaszcza jeśli mają postać proszku, który musi się rozpuścić.

Czy elektrolity mają kcal?

Niektóre napoje izotoniczne lub suplementy z elektrolitami zawierają kilokalorie, jeśli w ich składzie dodane są cukry lub inne substancje zwiększające energię. Jednak same elektrolity – takie jak sód, potas i chlor – nie mają kcal.

Ważne jest, aby zawsze dokładnie czytać etykiety produktów, żeby dowiedzieć się, ile kilokalorii dostarczy dany produkt. Istnieją również opcje elektrolitów zero lub niskokalorycznych dla tych, którzy chcą unikać dodatkowych kilokalorii.

Jak uzupełnić elektrolity domowym sposobem?

Możesz uzupełnić elektrolity, spożywając odpowiednie produkty. Jedz banany lub pomarańcze dla potasu, a nasiona słonecznika dla magnezu. Napoje takie jak herbata miodowa z cytryną, koktajl ze świeżych owoców czy bulion warzywny również pomogą w nawodnieniu organizmu i uzupełnieniu elektrolitów.

Jak długo stosować elektrolity?

Stosowanie elektrolitów zależy od indywidualnych potrzeb. Jeśli doświadczasz przejściowych objawów, takich jak biegunka czy wymioty, stosuj elektrolity dopóki objawy nie ustąpią. W przypadku chronicznych stanów np. chorób nerek lub zaburzeń równowagi elektrolitowej konsultacja z lekarzem jest niezbędna, aby ustalić odpowiednie dawkowanie i czas trwania terapii.

Źródła

Zobacz wszystkie

Allison, S. (2004). Fluid, electrolytes and nutrition. Clinical Medicine (London, England)4(6), 573–578. https://doi.org/10.7861/clinmedicine.4-6-573

Filippini, T., Naska, A., Kasdagli, M.-I., Torres, D., Lopes, C., Carvalho, C., Moreira, P., Malavolti, M., Orsini, N., Whelton, P. K., & Vinceti, M. (2020). Potassium Intake and Blood Pressure: A Dose-Response Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Journal of the American Heart Association9(12), e015719. https://doi.org/10.1161/JAHA.119.015719

Grillo, A., Salvi, L., Coruzzi, P., Salvi, P., & Parati, G. (2019). Sodium Intake and Hypertension. Nutrients11(9), 1970. https://doi.org/10.3390/nu11091970

Hamm, L. L., Nakhoul, N., & Hering-Smith, K. S. (2015). Acid-Base Homeostasis. Clinical Journal of the American Society of Nephrology : CJASN10(12), 2232–2242. https://doi.org/10.2215/CJN.07400715

Harris, L., & Braun, M. (2017). Electrolytes: Oral Electrolyte Solutions. FP Essentials459, 35–38.

He, F. J., & MacGregor, G. A. (2008). Beneficial effects of potassium on human health. Physiologia Plantarum133(4), 725–735. https://doi.org/10.1111/j.1399-3054.2007.01033.x

Hew-Butler, T., Loi, V., Pani, A., & Rosner, M. H. (2017). Exercise-Associated Hyponatremia: 2017 Update. Frontiers in Medicine4. https://doi.org/10.3389/fmed.2017.00021

Hopkins, E., Sanvictores, T., & Sharma, S. (2022). Physiology, Acid Base Balance. W StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507807/

Houston, M. C. (2011). The importance of potassium in managing hypertension. Current Hypertension Reports13(4), 309–317. https://doi.org/10.1007/s11906-011-0197-8

Lanham-New, S. A., Lambert, H., & Frassetto, L. (2012). Potassium1. Advances in Nutrition3(6), 820–821. https://doi.org/10.3945/an.112.003012

Lee, J. W. (2010). Fluid and Electrolyte Disturbances in Critically Ill Patients. Electrolytes & Blood Pressure : E & BP8(2), 72–81. https://doi.org/10.5049/EBP.2010.8.2.72

Liu, J., Varghese, B. M., Hansen, A., Xiang, J., Zhang, Y., Dear, K., Gourley, M., Driscoll, T., Morgan, G., Capon, A., & Bi, P. (2021). Is there an association between hot weather and poor mental health outcomes? A systematic review and meta-analysis. Environment International153, 106533. https://doi.org/10.1016/j.envint.2021.106533

McLean, R. M., & Wang, N. X. (2021). Potassium. Advances in Food and Nutrition Research96, 89–121. https://doi.org/10.1016/bs.afnr.2021.02.013

Mente, A., O’Donnell, M., & Yusuf, S. (2021a). Sodium Intake and Health: What Should We Recommend Based on the Current Evidence? Nutrients13(9), 3232. https://doi.org/10.3390/nu13093232

Mente, A., O’Donnell, M., & Yusuf, S. (2021b). Sodium Intake and Health: What Should We Recommend Based on the Current Evidence? Nutrients13(9), 3232. https://doi.org/10.3390/nu13093232

Messerli, F. H., Hofstetter, L., Syrogiannouli, L., Rexhaj, E., Siontis, G. C. M., Seiler, C., & Bangalore, S. (2021). Sodium intake, life expectancy, and all-cause mortality. European Heart Journal42(21), 2103–2112. https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehaa947

Niksefat, M., Akbari-Fakhrabadi, M., Mousavi, Z., Ziaee, V., Fallah, J., & Memari, A. H. (2019). Yogurt Drink Effectively Rehydrates Athletes After a Strenuous Exercise Session. Acta Medica Bulgarica46(1), 43–49. https://doi.org/10.2478/amb-2019-0008

Olivero, J. J. (2016). Cardiac Consequences Of Electrolyte Imbalance. Methodist DeBakey Cardiovascular Journal12(2), 125–126. https://doi.org/10.14797/mdcj-12-2-125

Palmer, B. F., & Clegg, D. J. (2016). Physiology and pathophysiology of potassium homeostasis. Advances in Physiology Education40(4), 480–490. https://doi.org/10.1152/advan.00121.2016

Riggs, J. E. (2002). Neurologic manifestations of electrolyte disturbances. Neurologic Clinics20(1), 227–239, vii. https://doi.org/10.1016/s0733-8619(03)00060-4

Schwalfenberg, G. K., & Genuis, S. J. (2017). The Importance of Magnesium in Clinical Healthcare. Scientifica2017, 4179326. https://doi.org/10.1155/2017/4179326

Shrimanker, I., & Bhattarai, S. (2023). Electrolytes. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541123/

Stone, M. S., Martyn, L., & Weaver, C. M. (2016). Potassium Intake, Bioavailability, Hypertension, and Glucose Control. Nutrients8(7), 444. https://doi.org/10.3390/nu8070444

Strazzullo, P., & Leclercq, C. (2014). Sodium1. Advances in Nutrition5(2), 188–190. https://doi.org/10.3945/an.113.005215

Sweeney, H. L., & Hammers, D. W. (2018). Muscle Contraction. Cold Spring Harbor Perspectives in Biology10(2), a023200. https://doi.org/10.1101/cshperspect.a023200

Swift, R., & Davidson, D. (1998). Alcohol Hangover. Alcohol Health and Research World22(1), 54–60.

Wang, Y.-J., Yeh, T.-L., Shih, M.-C., Tu, Y.-K., & Chien, K.-L. (2020). Dietary Sodium Intake and Risk of Cardiovascular Disease: A Systematic Review and Dose-Response Meta-Analysis. Nutrients12(10), 2934. https://doi.org/10.3390/nu12102934

Weaver, C. M. (2013). Potassium and health. Advances in Nutrition (Bethesda, Md.)4(3), 368S-77S. https://doi.org/10.3945/an.112.003533

Weglicki, W., Quamme, G., Tucker, K., Haigney, M., & Resnick, L. (2005). Potassium, magnesium, and electrolyte imbalance and complications in disease management. Clinical and Experimental Hypertension (New York, N.Y.: 1993)27(1), 95–112. https://doi.org/10.1081/ceh-200044275

Weiss-Guillet, E.-M., Takala, J., & Jakob, S. M. (2003). Diagnosis and management of electrolyte emergencies. Best Practice & Research. Clinical Endocrinology & Metabolism17(4), 623–651. https://doi.org/10.1016/s1521-690x(03)00056-3

Winston, A. P. (2012). The clinical biochemistry of anorexia nervosa. Annals of Clinical Biochemistry49(Pt 2), 132–143. https://doi.org/10.1258/acb.2011.011185

Alaunyte, I., Stojceska, V., & Plunkett, A. (2015). Iron and the female athlete: A review of dietary treatment methods for improving iron status and exercise performance. Journal of the International Society of Sports Nutrition, 12(1), 38. https://doi.org/10.1186/s12970-015-0099-2

Alleyne, M., Horne, M. K., & Miller, J. L. (2008). Individualized Treatment for Iron-deficiency Anemia in Adults. The American Journal of Medicine, 121(11), 943–948. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2008.07.012

Bruner, A. B., Joffe, A., Duggan, A. K., Casella, J. F., & Brandt, J. (1996). Randomised study of cognitive effects of iron supplementation in non-anaemic iron-deficient adolescent girls. The Lancet, 348(9033), 992–996. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(96)02341-0

Chatard, J.-C., Mujika, I., Guy, C., & Lacour, J.-R. (1999). Anaemia and Iron Deficiency in Athletes. Sports Medicine, 27(4), 229–240. https://doi.org/10.2165/00007256-199927040-00003

Clénin, G., Cordes, M., Huber, A., Schumacher, Y. O., Noack, P., Scales, J., & Kriemler, S. (2015). Iron deficiency in sports – definition, influence on performance and therapy. Swiss Medical Weekly, 145(4344), Article 4344. https://doi.org/10.4414/smw.2015.14196

Drakesmith, H., Pasricha, S.-R., Cabantchik, I., Hershko, C., Weiss, G., Girelli, D., Stoffel, N., Muckenthaler, M. U., Nemeth, E., Camaschella, C., Klenerman, P., & Zimmermann, M. B. (2021). Vaccine efficacy and iron deficiency: An intertwined pair? The Lancet Haematology, 8(9), e666–e669. https://doi.org/10.1016/S2352-3026(21)00201-5

Oceń artykuł
5.0
Głos oddany
2 opinie, ocena: 5.0
Ludwik Jelonek - Tekst

Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Ilona Krzak - Recenzja

Magister farmacji

Zweryfikowane przez eksperta

Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjną stronę internetową (http://apterskimokiem.pl/) oraz profil na Instagramie: @pani_z_apteki

Bartłomiej Turczyński - Redakcja

Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Nina Wawryszuk - Fact-checking

Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, jako trenerka personalna pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Młode, piękne kobiety z dobrą kondycją skóry.
Zadbaj o zdrowy organizm

Spróbuj wysokiej jakości suplementów Natu.Care

Zobacz produkty