Cyber Monday ✨ -25% rabatu z kodem: CYBER25. Sprawdź!

Dieta lekkostrawna: lekkostrawne jedzenie, przepisy, tabele i efekty diety

Dieta lekkostrawna pomoże Ci dojść do siebie przy żołądkowo–jelitowych problemach.

Emilia Moskal - TekstTekstEmilia Moskal
Emilia Moskal - Tekst
Tekst
Emilia Moskal
Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Aleksandra Cudna-Bartnicka - RecenzjaRecenzjaAleksandra Cudna-Bartnicka
Zweryfikowane przez eksperta
Aleksandra Cudna-Bartnicka - Recenzja
Recenzja
Aleksandra Cudna-Bartnicka
Dietetyczka kliniczna

Dietetyczka kliniczna, której głównym obszarem zainteresowań jest żywienie w chorobach i zaburzeniach czynnościowych układu pokarmowego.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Bartłomiej Turczyński - RedakcjaRedakcjaBartłomiej Turczyński
Bartłomiej Turczyński - Redakcja
Redakcja
Bartłomiej Turczyński
Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Ludwik Jelonek - Fact-checkingFact-checkingLudwik Jelonek
Ludwik Jelonek - Fact-checking
Fact-checking
Ludwik Jelonek
Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Dieta lekkostrawna: lekkostrawne jedzenie, przepisy, tabele i efekty diety
14 sierpnia, 2024
Recenzja
Redakcja
Fact-checking

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

15 min
Dlaczego możesz nam zaufać

Dlaczego możesz nam zaufać

Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.


Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym

Informacja o reklamach

Informacja o reklamach

Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.


Dowiedz się więcej w naszym regulaminie

Media o nas:

Zaryzykuję stwierdzenie, że dieta lekkostrawna przyda się każdemu chociaż raz. Dlatego warto znać jej zasady – na wypadek zatrucia, grypy żołądkowej albo innych problemów z układem trawiennym.

Łatwostrawne jedzenie pomoże wyciszyć szalejące podczas biegunki jelita albo ukoić żołądek, gdy męczy go zapalenie błony śluzowej (nieżyt). Ten model żywienia sprawdzi się zarówno u dzieci, jak i seniorów. Poniżej znajdziesz wszystko o tym, jak przygotowywać posiłki, gdy układ trawienny potrzebuje wytchnienia.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Na czym polega dieta łatwostrawna.
  • Jakie produkty są zalecane w tym modelu żywienia.
  • Czego unikać, by posiłki były lekkostrawne.
  • Jak przygotowywać jedzenie, by łatwo się strawiło.
  • Kto powinien skorzystać z diety lekkostrawnej.
  • Jak przyrządzić proste i łatwostrawne dania.
Natu.Care Vegan Protein

Odkryj, co dla Twojego zdrowia i urody może zrobić Natu.Care Vegan Protein, wegańskie białko roślinne

Natu.Care Vegan Protein

Pyszne, wegańskie białko roślinne, biała czekolada i malina - pomoże uzupełnić Twoją dietę w wartościowe proteiny. To aż 26 g białka i tylko 136 kcal w porcji.

Sprawdź cenę
Gabriela
Dzięki białku od Natu.Care moja odporność się poprawiła a włosy wzmocniły. A smak białej czekolady z maliną - to świetnie połączenie!
Gabriela
Sprawdź cenę

Zobacz też:

Co to jest dieta lekkostrawna?

Dieta lekkostrawna, inaczej nazywana łatwostrawną to modyfikacja podstawowego sposobu odżywiania, nacelowana na odciążenie układu pokarmowego. Jadłospis ten powinien dostarczyć Ci tyle samo kilokalorii oraz składników odżywczych, co standardowy model żywienia .

Zmiany, które wprowadzasz w jadłospisie, polegają głównie na ograniczaniu pokarmów, które trudno się trawią i przez długi czas zalegają w jelitach. To na przykład duże ilości błonnika (zwłaszcza jego frakcji, które ulegają rozkładowi dopiero w jelitach), a także smażone, tłuste potrawy .

Na lekkostrawnej diecie należy też wyeliminować produkty powodujące zwiększone wydzielanie soków żołądkowych (np. pikantne potrawy) oraz te powodujące wzdęcia (rośliny strączkowe i warzywa kapustne). Zakazane są również alkohol i kofeina – oprócz ich drażniącego działania na błonę śluzową żołądka, mogą też powodować rozkurcz dolnego zwieracza przełyku, co sprzyja refluksowi .

Warto również zwrócić uwagę na to, że dieta lekkostrawna w większości przypadków jest zasadna w ograniczonym okresie, np. w przebiegu dolegliwości żołądkowych albo rekonwalescencji po niektórych operacjach. Gdy minie przyczyna jej stosowania, większość pacjentów może powrócić do standardowego sposobu odżywiania .

Zasady przygotowywania posiłków

Dieta lekkostrawna powinna opierać się na częstych, ale małych porcjach. Optymalne jest spożywanie 4–6 posiłków dziennie. Unikaj natomiast jedzenia dwóch dużych porcji, np. śniadania i obiadokolacji. Nadmierna ilość pokarmu przyjęta na raz obciąży układ pokarmowy, nawet jeżeli jedzenie będzie lekkostrawne.

Spożywając więcej mniejszych posiłków, zagwarantujesz sobie lepsze trawienie i przyswajanie składników odżywczych oraz wyregulowanie gospodarki insulinowej, co również ma pozytywny wpływ na Twoje zdrowie i samopoczucie .

A oto kilka prostych wskazówek, jak przyrządzać posiłki w diecie lekkostrawnej :

  • Im bardziej rozgotowane jest jedzenie, tym łatwiej je strawisz. Podczas gotowania redukuje się zawartość błonnika pokarmowego w owocach i warzywach.
  • Blendowanie, mielenie lub przecieranie przez sito również poprawia strawność pokarmów.
  • Unikaj spożywania surowych warzyw i owoców, a także produktów pełnoziarnistych oraz nasion i pestek.
  • Przed spożyciem usuń z warzyw i owoców skórki i pestki.
  • Przy obróbce termicznej jedzenia wybieraj gotowanie, gotowanie na parze, duszenie lub pieczenie w folii, rękawie czy pod przykryciem.
  • Im bardziej miękka potrawa, tym jest łatwiej strawna. Aby rozpulchnić jedzenie, można dodawać do niego pianę z ubitych białek, a do dań mięsnych – namoczoną w wodzie bułkę.
  • Zupy i sosy najlepiej jest zagęszczać mąką rozrobioną w wodzie lub mleku. W tej roli świetnie sprawdza się również skrobia (mąka) ziemniaczana – wystarczy jej niewielka ilość. Dobrze rozprowadza się w płynach i nie tworzy nieestetycznych grudek.
  • Ostatni posiłek zjedz na 2–3 godziny przed snem. W nocy Twoje jelita też chcą iść spać. Jedzenie przed nocnym odpoczynkiem spowoduje albo niestrawność i długie zaleganie jedzenia w układzie pokarmowym, albo… utrudni Ci zaśnięcie.

Pamiętaj o podstawach

Na diecie lekkostrawnej, jak i w każdym sposobie odżywiania, pamiętaj o odpowiedniej ilości płynów. Zaleca się pić ok. 30 ml/kg masy ciała dziennie.

Produkty lekkostrawne – tabela

Grupa produktów/posiłków

Konkretne przykłady 

Pieczywo

Białe chleby i bułki, najlepiej czerstwe

Inne produkty zbożowe

Biały ryż

Mąka pszenna

Kasza jęczmienna

Kasza manna

Kasza jaglana

Drobne, białe makarony

Warzywa

Gotowane, pieczone i duszone, a zwłaszcza:

Marchewka

Ziemniaki

Buraki

Szpinak

Pietruszka

Seler

Kabaczek

Dynia

Pomidor bez skórki

Owoce

Jabłka

Banany

Morele

Brzoskwinie

Jagody

Borówki

– najlepiej jeśli również poddane są obróbce termicznej (pieczenie, duszenie, gotowanie)

Tłuszcze

Dobrej jakości tłuszcze, dodawane do jedzenia na zimno. W szczególności:

Oliwa z oliwek

Olej rzepakowy

Olej lniany

Świeże masło

Mięso

Chude części mięsa bez skóry:

piersi kurczaka, indyka

Wołowina i cielęcina: polędwica,

rostbef, łopatka, mostek

Chude wędliny dobrej jakości: szynka, schab,

polędwica, filet

Ryby

Dorsz

Sola

Mintaj

Pstrąg tęczowy

Sandacz

Okoń

Szczupak

Jaja

W koszulkach i na miękko

Omlety i jajecznice przygotowywane na parze lub smażone beztłuszczowo

Nabiał

Jogurt naturalny

Kefir

Skyr, kvarg

Zsiadłe mleko

Maślanka

Chudy lub półtłusty twaróg

Mleko o niskiej zawartości tłuszczu (<2%)

Łagodny ser żółty o obniżonej zawartości tłuszczu (np. typu gouda)

Zupy

Kleiki i dobrze rozgotowane owsianki

Pomidorowa

Ziemniaczana

Jarzynowa (z dozwolonych warzyw)

Chudy rosół

Krupnik

Napoje

Woda niegazowana

Słaba herbata

Kompot

Przyprawy

Tymianek

Bazylia

Rozmaryn

Cynamon

Lubczyk

Wanilia

Majeranek

Koperek

Natka pietruszki

20 pytań o lekkostrawność

Czy kalafior jest lekkostrawny?

Na diecie lekkostrawnej kalafior jest dozwolony w ograniczonych ilościach. Warzywo to zawiera dosyć dużo błonnika, ale możesz zmniejszyć jego zawartość poprzez gotowanie.

Czy mleko jest lekkostrawne?

Chude mleko do 2% jest uznawane za lekkostrawne, ale tylko dla osób, które nie mają problemów z nietolerancją laktozy. Jeżeli cierpisz na ten problem, zdecyduj się na mleko o obniżonej zawartości laktozy, czyli tzw. mleko bez laktozy lub napoje roślinne.

Czy pomidor jest lekkostrawny?

Tak, pomidor jest lekkostrawnym warzywem, ale pod warunkiem, że usuniesz z niego skórkę.

Czy papryka jest lekkostrawna?

Nie, zarówno słodkie jak i ostre odmiany papryki są ciężkostrawne. Dodatkowo pikantne papryczki mogą podrażniać śluzówkę żołądka.

Czy szpinak jest lekkostrawny?

Szpinak może być lekkostrawny, jeżeli go ugotujesz albo udusisz. Przy diecie lekkostrawnej nie jedz go na surowo.

Czy jabłko jest lekkostrawne?

Aby jabłko było lekkostrawne, obierz je ze skórki i wykrój gniazda nasienne. Następnie ugotuj je, uduś lub upiecz. Dla jeszcze większej łatwości strawienia możesz też przed obróbką cieplną zetrzeć je na tarce lub zmiksować do postaci musu.

Czy fasolka szparagowa jest lekkostrawna?

Fasolka szparagowa może być lekkostrawna jeśli jest młoda. W przypadku tej starszej usuń z niej wszystkie twarde włókna. Pamiętaj też o odpowiednim czasie gotowania.

Zjedz niewielką porcję i obserwuj, jak będziesz się czuć. Jeśli wystąpią jakiekolwiek dolegliwości trawienne, następnym razem jej unikaj. Przynajmniej do czasu aż nie zakończysz lekkostrawnej diety.

Czy banany są lekkostrawne?

Tak, banany to jeden z lekkostrawnych owoców, polecany na diecie łatwostrawnej.

Czy budyń jest lekkostrawny?

Tak, budyń to jedna z tych słodkich przekąsek, na którą możesz zdecydować się na diecie lekkostrawnej. Uważaj jednak na mleko, na którym go przyrządzasz. Jeżeli nie tolerujesz laktozy, wybierz mleko bezlaktozowe.

Czy jogurt jest lekkostrawny?

Tak, jogurt jest lekkostrawny, a do tego może zawierać probiotyki, które wspomagają pracę układu pokarmowego. Jogurt (zwłaszcza ten naturalny, bez dodatkowego cukru, polepszaczy smaku i barwników), będzie dobrym uzupełnieniem wapnia w Twoim jadłospisie. Jeżeli jednak cierpisz na zespół nadmiernego rozrostu flory bakteryjnej w jelicie cienkim (SIBO), raczej go unikaj.

Czy ser żółty jest lekkostrawny?

Na diecie lekkostrawnej najlepiej odpuścić sobie pełnotłuste żółte sery o ostrym smaku i aromacie, a także te wędzone. Jeżeli nie wyobrażasz sobie śniadania bez kanapki z żółtym serem i pomidorem, wybierz taki o łagodnym smaku i obniżonej zawartości tłuszczu.

Czy mozzarella jest lekkostrawna?

Mozzarella może być lekkostrawna, jeśli wybierzesz tę o obniżonej zawartości tłuszczu (tzw. light).

Czy truskawki są lekkostrawne?

Truskawki ze względu na zawartość drobnych pestek nie mogą być uznane za łatwostrawne. Natomiast zmiksowanie ich na mus i przetarcie przez sitko sprawia, że będą lekkostrawne.
Aleksandra Cudna-Bartnicka

Aleksandra Cudna-BartnickaDietetyczka kliniczna

Czy czekolada jest lekkostrawna?

Niestety – czekolada nie jest lekkostrawna. Na tego rodzaju diecie powinno się z niej zrezygnować.

Czy ogórek jest lekkostrawny?

Ogórek jest jednym z ciężkostrawnych warzyw. Do tego eksperci donoszą, że większość pacjentów na diecie lekkostrawnej źle na niego reaguje. Lepiej wyeliminuj go z jadłospisu na niezbędny czas.

Czy kawa jest lekkostrawna?

Kawa może działać drażniąco na żołądek. Dodatkowo może też sprzyjać nadmiernemu rozluźnieniu dolnego zwieracza przełyku. Na diecie lekkostrawnej poleca się zrezygnować z tego napoju, zwłaszcza jeśli lubisz mocną, czarną kawę. Kawę czarną możesz zastąpić kawą zbożową.

Czy buraki są lekkostrawne?

Tak, buraki to jedno z polecanych warzyw w diecie lekkostrawnej. Doskonale nadają się do pieczenia, gotowania w wodzie oraz na parze. Mogą być składnikiem zup albo dodatkiem do dań w formie tartej.

Czy twaróg jest lekkostrawny?

Twaróg będzie lekkostrawny, jeżeli zdecydujesz się na jego chudy lub półtłusty wariant. Pamiętaj także, aby spożywać tylko świeży biały ser – pilnuj daty przydatności do spożycia, bo to produkt, który szybko jełczeje.

Czy biszkopty są lekkostrawne?

Tak, biszkopty są lekkostrawne. Jeśli na diecie łatwostrawnej kusi Cię, by zjeść jakieś ciacho, będą dobrym wyborem. Miej jednak na uwadze, że to źródło prostych cukrów, których powinno się unikać.

Czy orzechy są lekkostrawne?

Nie, orzechy – choć bardzo zdrowe – są ciężkostrawne. Zawierają dużo tłuszczu i błonnika, więc na diecie lekkostrawnej należy ich unikać.

Co słodkiego przy diecie lekkostrawnej?

Każdy ma czasem ochotę na słodkie co nieco. Nawet na lekkostrawnej diecie nie musisz całkowicie rezygnować z drobnych przyjemności i deserów. W tej roli idealnie sprawdzą się:

  • budyń,
  • kisiel,
  • owocowe musy (zwłaszcza z gotowanych owoców),
  • galaretki,
  • biszkopty,
  • herbatniki (bez cukru lub bezglutenowe),
  • ciasto drożdżowe.

Produkty ciężkostrawne – tabela

Wiesz już, co jest zalecane. Teraz zobacz, czego bezwzględnie unikać na diecie lekkostrawnej.

Grupa produktów/posiłków

Konkretne przykłady

Pieczywo

Pełnoziarniste chleby i bułki

Z dużą ilością ziaren

Słodkie drożdżówki, pączki

Croissanty

Inne produkty zbożowe

Słodkie płatki śniadaniowe

Ryż brązowy

Makaron razowy

Kasza gryczana

Kasza pęczak

Mąka pełnoziarnista

Warzywa

Papryka

Rzodkiewka

Rzepa

Szczypior

Kapusta

Kukurydza

Cebula

Czosnek

Smażone ziemniaki (frytki, łódeczki, kuleczki)

Warzywa konserwowane octem

Rośliny strączkowe

Owoce

Gruszki

Śliwki

Czereśnie

Wszystkie niedojrzałe owoce

Tłuszcze

Smalec

Olej palmowy

Olej kokosowy

Margaryna do pieczenia

Mięso

Tłuste części wołowiny

Baranina

Gęś

Kaczka

Wieprzowina, a zwłaszcza: karkówka

boczek, golonka, słonina

Tłuste wyroby wędliniarskie: mielonki, rolady z boczku, kiełbasy, parówki, pasztetowa, kaszanka

Tatar

Ryby

Sushi

Wędzone ryby

Konserwy rybne

Jaja

Sadzone, na twardo,

Z majonezem

Nabiał

Tłuste mleko (powyżej 2% tłuszczu)

Tłusta śmietana (powyżej 18% tłuszczu)

Sery topione

Sery pleśniowe

Mleko w proszku

Mleko skondesowane słodzone

Zupy

Grochówka

Fasolowa

Kapuśniak

Meksykańska

Zupy zagęszczane tłustą śmietaną lub zasmażkami

Zupy instant i na gotowych kostkach rosołowych

Napoje

Mocna kawa

Mocna herbata

Napoje gazowane

Czekolada pitna

Deserowe napoje z dodatkiem bitej śmietany

Alkohol

Przyprawy

Ostra papryka

Musztarda

Majonez

Pikle

Ocet winny

Mieszanki przypraw typu Vegeta

Gorczyca

Pieprz cayenne

Sosy

Tabasco i inne pikantne

Beszamel

Sosy z proszku

Zagęszczane zasmażkami lub tłustą śmietaną

Na bazie serów

Słodycze i desery

Torty

Ciasta z kremem

Wypieki na bazie ciasta francuskiego,

Batony

Te smażone w głębokim tłuszczu (np. faworki)

Czekolada i produkty z jej zawartością

Oprócz jedzenia, które jest polecane i tego, odradzanego przez specjalistów, istnieje jeszcze cała grupa produktów spożywczych, które zdają się mieć status quo. To na przykład warzywa takie jak kalafior czy brokuł, tłuste ryby (np. łosoś) albo pieczywo typu graham. Co ciekawe do tej grupy należą również przedstawiciele roślin strączkowych – młoda fasolka i świeży groszek .

Takie produkty można jeść, ale warto robić to z umiarem i dużą wagę przykładać do sposobu ich przygotowywania. Jest różnica czy zjesz gotowanego na parze halibuta, czy usmażonego w panierce.

Obserwuj również reakcję układu pokarmowego na dane produkty. Każdy z nas jest trochę inny, dlatego mogą mu szkodzić różne produkty. Jeśli po jakiejś potrawie cierpisz na wzdęcia, uporczywe odbijanie lub inny dyskomfort trawienny, to znaczy, że najlepiej jest unikać danego składnika albo przyzwyczajać do niego organizm bardzo powoli.

Kiedy stosuje się dietę lekkostrawną?

Dieta lekkostrawna to czasowy sposób żywienia, na który przechodzi się, by odciążyć układ trawienny. W niektórych sytuacjach może ona być również polecana, jako trwały model żywieniowy dla osób starszych lub o wyjątkowo ciężkim przebiegu zespołu drażliwego jelita. To także sposób odżywiania zalecany przy nowotworach układu pokarmowego .

Dieta lekkostrawna na żołądek i jelita

Najczęściej dietę łatwostrawną zastosujesz w przypadku problemów żołądkowych: wymiotów, nudności czy biegunek. Mogą one wynikać z zatrucia lub infekcji bakteryjnej czy wirusowej. Lekkostrawne jedzenie sprawdzi się również przy zaostrzeniach choroby Leśniowskiego-Crohna lub zapaleniu jelit .

Odciążenie układu pokarmowego przy tych dolegliwościach przyspiesza powrót do zdrowia i może hamować ich objawy (zwłaszcza biegunkę i wymioty). Przy diecie lekkostrawnej w żołądku produkuje się mniej kwasu trawiennego, a jelita mogą uspokoić swoją perystaltykę, bo nie muszą pozbywać się zalegającego w nich długo błonnika .

Dieta lekkostrawna po operacji

Dieta lekkostrawna jest też polecana po zabiegach operacyjnych na układzie pokarmowym. Będą to m.in. zabiegi bariatryczne, na jelitach lub np. wycięcie pęcherzyka żółciowego. Dzięki uspokojeniu pracy układu trawiennego, jego naruszone podczas operacji powłoki będą mogły szybciej się zregenerować. A Ty odczujesz mniej negatywnych objawów, związanych z jego zaburzoną pracą .

Dieta lekkostrawna przed badaniami

Podczas niektórych badań lepiej, aby w Twoich jelitach i żołądku nie zalegała niestrawiona treść pokarmowa. Należą do nich między innymi USG okolic brzucha i jelit, RTG jamy brzusznej oraz kolonoskopia .

Dlatego poleca się, by w dniu poprzedzającym badania obrazowe zastosować się do zasad diety łatwostrawnej.

Większe restrykcje wiążą się z badaniem kolonoskopowym. Tu przynajmniej dwa dni przed terminem badania, trzeba przejść na dietę bezresztkową, czyli całkowicie wykluczającą błonnik .

Przed kolonoskopią zostaniesz jednak szczegółowo poinstruowany co i kiedy możesz jeść. Dostaniesz również leki przeczyszczające.

Dieta lekkostrawna dla dziecka

W przypadku dzieci dietę lekkostrawną stosuje się w takich samych przypadkach, co u dorosłych. Najczęściej pediatra zaleca ją przy bólach brzucha, biegunkach, nudnościach i wymiotach. Zasady diety lekkostrawnej również nie różnią się dla małych pacjentów. Nadal jej podstawą jest ograniczenie ilości błonnika oraz ciężkostrawnych i wzdymających produktów .

Potrawy powinny być gotowane w wodzie lub na parze, duszone albo pieczone pod przykryciem. Podawaj dziecku chude mięso, gotowane warzywa, a w ramach słodkiej przekąski, gotowane lub pieczone owoce.

Dieta lekkostrawna – efekty

Podstawowym efektem stosowania diety lekkostrawnej jest odciążenie układu pokarmowego i umożliwienie regeneracji jego narządom. Wtórnym rezultatem jest też ograniczenie objawów ze strony układu pokarmowego .

Dzięki łatwostrawnej diecie możesz ograniczyć lub wyeliminować :

  • biegunkę,
  • wymioty,
  • nudności,
  • refluks,
  • zgagę,
  • wzdęcia i nadmierne gazy,
  • uporczywe odbijanie,
  • bóle żołądka,
  • cofanie się żółci w przewodzie pokarmowym.

Dieta lekkostrawna – przepisy

Jadłospis diety lekkostrawnej jest naprawdę prosty. Polega na niewielkich modyfikacjach używanych produktów i sposobie ich obróbki.

Dieta lekkostrawna: śniadanie

Ryż z jabłkami

Przepis na 2 porcje

Składniki:

  • 100 g białego ryżu
  • ½ kg słodkich jabłek
  • Sok z cytryny
  • ½ łyżeczki cynamonu
  • 2 łyżki jogurtu

Sposób przygotowania:

Jabłka obierz ze skórki i zetrzyj na tarce. Skrop sokiem z cytryny, żeby nie zbrązowiały. Na patelnię lub do rondla wlej odrobinę wody, przełóż jabłka i duś do miękkości. Dopraw połową cynamonu.

Ryż ugotuj zgodnie z przepisem na opakowaniu. Wymieszaj z jabłkami oraz jogurtem i przełóż do dwóch miseczek. Oprósz pozostałym cynamonem.

Dieta lekkostrawna: przepisy na obiad

Potrawka z kurczaka

Przepis na 2 porcje

Składniki:

  • Ok. 200 g filetu z piersi kurczaka
  • 2 marchewki
  • Łyżeczka mąki ziemniaczanej
  • 50 ml chudego mleka
  • Świeży koperek
  • Sól do smaku

Sposób przygotowania:

Wymyj mięso, obierz marchewki i przełóż do garnka. Zalej wodą, tak aby przykrywała składniki. Gotuj na małym ogniu około 45 minut – do miękkości składników. Dopraw solą.

Wyjmij z bulionu mięso i marchewki. Odłóż do przestygnięcia. Odlej około 300 ml wywaru, w którym gotowały się składniki.

Porwij mięso widelcem lub pokrój dosyć drobno. Marchewki zetrzyj na tarce. Do rondla lub wysokiej patelni przelej bulion i go zagotuj. Przesyp kurczaka oraz warzywa i gotuj na wolnym ogniu jeszcze 5 minut.

W szklance rozmieszaj łyżeczkę mąki ziemniaczanej z mlekiem. Wlewaj zawiesinę do potrawki, cały czas mieszając, by dobrze ją rozprowadzić. Zagotuj ponownie. Na koniec dodaj drobno posiekany koperek.

Podawaj z białym ryżem lub kaszą jęczmienną.

Pieczona pierś z kurczaka

Przepis na 2 porcje

Składniki:

  • Ok. 200 g filetu z piersi kurczaka
  • Po szczypcie: tymianku, oregano i majeranku
  • Sól do smaku
  • Kilka kropli oliwy z oliwek
  • Rękaw do pieczenia

Sposób przygotowania:

Nagrzej piekarnik do 180 stopni. Kurczaka umyj i osusz. Natrzyj go solą. Do małej miseczki wsyp przyprawy, dodaj kilka kropli oliwy z oliwek i wymieszaj. Dokładnie rozprowadź zioła na mięsie.

Przełóż kurczaka do rękawa do pieczenia, zrób w nim kilka małych dziurek (np. wykałaczką). Wstaw do piekarnika i piecz przez około 45–55 minut.

Dieta lekkostrawna: kolacja

Jajecznica na parze

Składniki:

  • 2 jajka
  • Łyżeczka chudego mleka
  • Szczypta soli
  • Posiekany drobno koperek

Sposób przygotowania:

Wyjmij jajka z lodówki na pół godziny przed przygotowaniem potrawy.

Wybierz garnek i metalową miskę, która będzie do niego pasować – chodzi o to, by można było ustawić ją na brzegach garnka.

Zagotuj w garnku wodę. Oddziel białka od żółtek. Do białek dodaj mleko, koperek i sól, następnie wymieszaj je rózgą (nie ubijaj na pianę, tylko lekko roztrzep). Osobno rozmieszaj żółtka.

Na garnku z gotującą się wodą ustaw metalową miskę i zmniejsz moc grzania. Przelej białka do miski i mieszając, gotuj je na parze, aż się zetną. Dodaj żółtka i postępuj tak samo.

Podawaj z białym pieczywem.

Podsumowanie

  • Dieta lekkostrawna polega na takim zmodyfikowaniu sposobu odżywiania, by odciążyć układ trawienny.
  • W diecie lekkostrawnej powinno się dostarczyć taką samą ilość kilokalorii oraz składników odżywczych, jak w standardowym jadłospisie.
  • Dieta lekkostrawna zazwyczaj jest czasowym modelem żywienia – sprawdza się głównie w dolegliwościach żołądkowo–jelitowych oraz w okresach rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych.
  • Łatwostrawność diety osiąga się poprzez eliminację pokarmów zawierających duże ilości błonnika oraz tłuszczu.
  • Wskazane jest przygotowywanie potraw poprzez gotowanie, duszenie lub pieczenie pod przykryciem.
  • W diecie lekkostrawnej dominują: białe pieczywo, biały ryż, kasza jęczmienna, chude mięsa, ugotowane warzywa, takie jak marchew, kabaczek, dynia, pietruszka czy seler i owoce – jabłka, banany, brzoskwinie.

FAQ

Co zjeść przed badaniem USG?

Do większości badań USG nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Wyjątkiem jest USG jamy brzusznej. Już w dniu poprzedzającym badanie należy przejść na dietę lekkostrawną i unikać smażonych, tłustych oraz wzdymających produktów. Warto też ograniczyć spożycie warzyw (zwłaszcza surowych), by błonnik pokarmowy nie zalegał w jelitach i nie wzmagał gromadzenia się gazów.

W dzień badania należy udać się na nie na czczo. Oznacza to, że ostatni pokarm powinien zostać spożyty najpóźniej sześć godzin przed badaniem. Jeśli USG masz zaplanowane przed południem, pierwszy posiłek najlepiej zjeść już po jego wykonaniu. Możesz za to pić wodę – na godzinę przed badaniem najlepiej jest wypić jej około litr i udać się na USG z pełnym pęcherzem.

Co można jeść na diecie lekkostrawnej?

Na diecie lekkostrawnej zalecane są przede wszystkim białe pieczywo i makarony, chude mięsa (szczególnie drób) i gotowane warzywa. Tłuszcze powinny być spożywane, jednak najlepiej dodawać je do gotowych potraw. Jedzenie doprawiaj delikatnymi ziołami, a do picia wybieraj wodę lub słabą herbatę.

Preferowanymi metodami przyrządzania posiłków są: gotowanie, duszenie i pieczenie w folii lub pod przykryciem, tak by nie doprowadzać do zrumienienia powierzchni potrawy. Unikaj świeżych warzyw (np. ogórka i papryki), smażonych, tłustych potraw oraz pikantnych przypraw.

Które słodycze są lekkostrawne?

Za lekkostrawne uznaje się słodycze o niskiej zawartości tłuszczu, przygotowane z białej mąki. Będą to na przykład biszkopty, ciasto drożdżowe czy słodkie sucharki. Dobrym sposobem na zaspokojenie ochoty na coś słodkiego może być też budyń, kisiel i przeciery owocowe.

Jakie warzywa są lekkostrawne?

Najbezpieczniejsze są ugotowane warzywa, takie jak: marchew, buraki, seler, pietruszka, kabaczek, dynia, ziemniaki. Za lekkostrawne uznaje się też pomidory, ale koniecznie trzeba usunąć z nich skórkę. Na diecie lekkostrawnej w ograniczonych ilościach można spożywać też ugotowane: kalafior i brokuł, czy młodą fasolkę, a nawet groszek (ale nie ten z puszki).

Jak długo po operacji trzeba być na diecie lekkostrawnej?

Czas, na jaki lekarz zaleci Ci dietę lekkostrawną, będzie zależał od samego zabiegu i tego jak przebiegł. Przy małoinwazyjnych operacjach i braku powikłań najczęściej wystarczą 2–3 tygodnie lekkostrawnego jedzenia. Jeśli jednak operacja miała rozległy zakres lub doszło do usunięcia całości, lub części narządu, czas ten może znacznie się wydłużyć.

Na przykład po usunięciu woreczka żółciowego zaleca się, aby na diecie łatwostrawnej pozostawać przez 3–4 miesiące.

Czy na diecie lekkostrawnej można schudnąć?

Z założenia dieta lekkostrawna nie jest dietą odchudzającą. Powinno się na niej przyjmować tyle samo kilokalorii, co przed jej wprowadzeniem. W praktyce, jeśli nie liczysz przyjmowanych kilokalorii, możesz schudnąć na diecie lekkostrawnej. Zakłada ona bowiem zmniejszenie ilości spożywanych tłuszczów.

Jakie zupy są najlepsze na diecie lekkostrawnej?

Na diecie lekkostrawnej świetnie sprawdzą się klarowne buliony, takie jak chudy rosół. Możesz również jeść ryżanki i zupy na bazie zalecanych warzyw, a także krupnik. Jako bazę wywarów stosuj chude mięso drobiowe i warzywa takie jak marchewka, buraki, ziemniaki, seler i pietruszka.

Źródła

Zobacz wszystkie

Corsello, A., Pugliese, D., Gasbarrini, A., & Armuzzi, A. (2020a). Diet and Nutrients in Gastrointestinal Chronic Diseases. Nutrients12(9), Article 9. https://doi.org/10.3390/nu12092693

Corsello, A., Pugliese, D., Gasbarrini, A., & Armuzzi, A. (2020b). Diet and Nutrients in Gastrointestinal Chronic Diseases. Nutrients12(9), Article 9. https://doi.org/10.3390/nu12092693

Dieta łatwostrawna – zasady i wskazania | Gastroenterologia Praktyczna—Czasopismo lekarza praktyka. (b.d.). Pobrano 12 styczeń 2024, z https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a1836/Dieta-latwostrawna-----zasady-i-wskazania.html/m337

El-Salhy, M. (2019). Nutritional Management of Gastrointestinal Diseases and Disorders. Nutrients11(12), Article 12. https://doi.org/10.3390/nu11123013

Kinga. (2021, grudzień 29). Dietetyka – żywność, żywienie w prewencji i leczeniu. Instytut Edukacji Żywieniowej i Stylu Życia Profesora Jarosza. https://instytutjarosza.pl/dietetyka-zywnosc-zywienie-w-prewencji-i-leczeniu/

Nagel, mgr inż P. (2019, styczeń 2). Dieta lekkostrawna. Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/dieta-lekkostrawna-2/

Weir, S.-B. S., & Akhondi, H. (2023). Bland Diet. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538142/

Oceń artykuł
4.5
Głos oddany
27 opinii, ocena: 4.5
Emilia Moskal - Tekst

Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Aleksandra Cudna-Bartnicka - Recenzja

Dietetyczka kliniczna

Aleksandra Cudna-Bartnicka
Zweryfikowane przez eksperta

Dietetyczka kliniczna, której głównym obszarem zainteresowań jest żywienie w chorobach i zaburzeniach czynnościowych układu pokarmowego.

Bartłomiej Turczyński - Redakcja

Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Ludwik Jelonek - Fact-checking

Redaktor Natu.Care

Ludwik Jelonek

Ludwik Jelonek jest autorem ponad 2500 tekstów opublikowanych na wiodących portalach. Jego treści trafiły do takich serwisów jak Ostrovit czy Kobieta Onet. W Natu.Care Ludwik edukuje ludzi w najważniejszej dziedzinie życia – zdrowiu.

Młode, piękne kobiety z dobrą kondycją skóry.
Zadbaj o zdrowy organizm

Spróbuj wysokiej jakości suplementów Natu.Care

Zobacz produkty