Fosfor in het lichaam: eigenschappen, tekorten, producten, hoe te verminderen

Het menselijk skelet bestaat uit 206 botten. Calcium is voornamelijk, maar niet alleen, verantwoordelijk voor hun conditie. Fosfor is net zo belangrijk - ongeveer 85% van de fosfor zit in botten en tanden. Hoewel een tekort aan fosfor zelden voorkomt, is het de moeite waard om meer te weten te komen over de eigenschappen en bronnen van fosfor in de voeding om de noodzakelijke balans in het lichaam te behouden.

Daarom hebben we samen met klinisch voedingsdeskundige Aleksandra Cudna-Bartnicka de belangrijkste informatie over fosfor samengesteld.

Fosfor

Zie ook:

• Beste magnesium - ranglijst
• IJzer - effecten
• Kalium in het lichaam
• Magnesium - eigenschappen
• Natrium in het lichaam - wat is het?
• Elektrolyten - wat zijn ze?

Wat is fosfor?

Fosfor is een belangrijk element in het menselijk lichaam. Het is na calcium het meest voorkomende mineraal in het menselijk lichaam. Het komt voornamelijk voor in botten en tanden en isdaar een essentieelonderdeel van.

Fosfor is essentieel voor het goed functioneren van het lichaam - het is betrokken bij de vorming en het onderhoud van gezonde botten, is belangrijk voor stofwisselingsprocessen (waaronder de productie van ATP, de belangrijkste energiedrager in cellen) en is een onmisbaar element bij de synthese van eiwitten en verschillende enzymen.

Fosfor is ook belangrijk voor het zenuwstelsel, omdat het wordt gebruikt voor de productie van fosfolipiden, die een essentieel onderdeel zijn van celmembranen en een belangrijke rol spelen bij de signaaloverdracht in neuronen.

Witte, rode en zwarte fosfor - wat zijn de verschillen?

Witte, rode en zwarte fosfor zijn verschillende vormen van dit element, die verschillen in structuur en fysische en chemische eigenschappen. Elke vorm is uniek en speelt een rol in verschillende toepassingen en omgevingen.

• Witte fosfor is een zeer reactief type fosfor dat spontaan ontbrandt in de lucht, waardoor het zeer gevaarlijk is. Vanwege zijn eigenschappen wordt het gebruikt bij de productie van lucifers of pesticiden.
• Rode fosfor, een stabielere vorm van fosfor. Het wordt bijvoorbeeld gebruikt bij de productie van fotovoltaïsche cellen.
• Zwarte fosfor, dit is dan weer de meest stabiele vorm van fosfor, die een laagstructuur heeft die lijkt op grafiet. Zwarte fosfor wordt vooral in de elektronica gebruikt als halfgeleider.

Welk symbool heeft fosfor?

Fosfor heeft het chemische symbool 'P' in het periodiek systeem der elementen. Het werd in 1669 ontdekt door de Duitse alchemist Hennig Brand en is het 15e element in het periodiek systeem.

Fosfor - toepassingen

Fosfor is een element met een breed scala aan toepassingen - van landbouw en industrie tot de gespecialiseerde sfeer. Waar wordt deze verbinding specifiek gebruikt?

• Landbouw. Fosfor is een belangrijk bestanddeel van meststoffen en is betrokken bij de stofwisselingsprocessen van planten. Zonder fosfor zou het voor planten moeilijk zijn om efficiënt gebruik te maken van zonne-energie voor fotosynthese.
• De technologische industrie. Fosfor wordt gebruikt bij de productie van siliciumchips en andere elektronische microcomponenten. Dankzij zijn unieke eigenschappen maakt het de miniaturisatie van apparaten mogelijk.
• De pyrotechnische en defensie-industrie. Fosfor komt ook vaak voor in de samenstelling van explosieve mengsels en rookgassen.
• Vezeloptica en speciale materialen. Fosfor wordt ook gebruikt bij de productie van materialen met unieke eigenschappen, bijvoorbeeld glasvezels, die lichtsignalen over lange afstanden versturen.

Fosfor - eigenschappen en effecten in het lichaam

Fosfor is een van de belangrijkste mineralen in het menselijk lichaam. Dit element versterkt botten en tanden, vergemakkelijkt de spijsvertering en ondersteunt de regulatie van de eiwit- en enzymproductie.

Welke rollen speelt fosfor in het lichaam?

Versterkt botten en tanden

Fosfor heeft belangrijke functies bij het gezond houden van botten en tanden. Dit bestanddeel werkt samen met calcium om hydroxyapatiet te produceren - een harde, gekristalliseerde structuur die de belangrijkste bouwsteen is van botten en tanden. Zonder voldoende fosfor in het lichaam kunnen botten zwak worden en tanden gevoelig voor tandbederf.

Daarnaast ondersteunt fosfor de regeneratie en het behoud van een sterke botstructuur. Samen met calcium maakt het de mineralisatie en vernieuwing van botweefsel mogelijk - essentiële processen voor de preventie van ziekten zoals osteoporoseai.

Ondersteunt de spijsvertering

Fosfor speelt ook een belangrijke rol in de spijsvertering en stofwisseling. Als een van de belangrijkste 'helpers' van verbindingen zoals fosfolipiden, is het betrokken bij het juiste gebruik van geabsorbeerde voedingsstoffen. Zonder het juiste fosforgehalte is het lichaam mogelijk niet in staat om de voedingsstoffen uit voedsel volledig te benutten.

Fosfor is ook essentieel voor de celstofwisseling. Het is het hoofdbestanddeel van ATP (adenosinetrifosfaat), een verbinding die verantwoordelijk is voor de opslag en het transport van energie die alle cellen nodig hebben om hun functies uit te voeren.

Daarnaast helpt de deelname van fosfor aan het biochemische metabolisme om de biologische beschikbaarheid van vitaminen en voedingsstoffen te verbeteren en versterkt het het metabolisme van eiwitten, vetten en koolhydraten. Hierdoor kan het lichaam efficiënt gebruik maken van essentiële voedingsstoffen die belangrijk zijn voor een optimaal functioneren.

Regeling van eiwit- en enzymproductie

Fosfor is betrokken bij het reguleren van de productie van eiwitten en enzymen, die essentieel zijn voor het goed functioneren van het lichaam. Voor de productie van nieuwe eiwitten is fosfor nodig, dat de eiwitstructuren mede vormt. Zonder voldoende fosfor in het lichaam kan de vorming van nieuwe cellen en het herstel van bestaande cellen worden belemmerd.

Fosfor is ook nodig voor de productie en regulering van enzymen. Het is een bestanddeel van veel co-enzymen en is betrokken bij talloze reacties, waarbij het belangrijke enzymen activeert of deactiveert.

De processen die betrokken zijn bij de productie van eiwitten en enzymen beïnvloeden bijna elke functie van het lichaam. Van celgroei en -herstel tot de regulering van de immuunrespons en de ontwikkeling en het onderhoud van een gezond zenuwstelsel.

Neemt deel aan de productie van DNA en RNA

Fosfor is een bestanddeel van DNA en RNA, belangrijke moleculen die verantwoordelijk zijn voor het opslaan en uitlezen van genetische informatie in cellen. Zonder dit mineraal zou de vorming van nieuwe cellen of de overdracht van genetische informatie om nieuwe weefsels te produceren niet mogelijk zijn.

In DNA en RNA is fosfor een integraal onderdeel van het 'skelet' van deze moleculen, het vormt het zogenaamde fosfaatresidu in hun structuur. Het verbindt de afzonderlijke suikers met elkaar om de stabiele structuur van dubbelstrengs DNA of enkelstrengs RNAi te vormen.

Fosfor is ook betrokken bij het proces van het kopiëren van DNA, bekend als replicatie, en de transcriptie van genetische informatie van DNA naar RNA in het proces van transcriptie. Zonder voldoende fosfor zouden deze processen worden belemmerd, wat zou kunnen leiden tot fouten in de overdracht van genetische informatie en stoornissen in het functioneren van cellen en zelfs hele organen.

Hoe werkt fosfor nog meer in het lichaam?

• Het helpt bij het handhaven van de juiste pH-waarde door overtollige zuren of basen te neutraliseren.
• Speelt een sleutelrol in verschillende biochemische processen die nodig zijn voor het goed functioneren van het zenuwstelsel, waaronder de overdracht van zenuwimpulsen.
• Het helpt de nieren bij het correct elimineren van gifstoffen en afvalstoffen, wat essentieel is voor de algehele gezondheid.

Wat is de dagelijkse behoefte aan fosfor?

De dagelijkse behoefte aan fosfor is afhankelijk van de leeftijd. Welke hoeveelheden fosfor moeten worden ingenomen volgens de voedingsnormen voor de Poolse bevolking?

Producten rijk aan fosfor - tabel

Je vindt fosfor in veel voedingsmiddelen. Sommige voedingsmiddelen zijn echter bijzonder rijk aan dit bestanddeel. Waar zit fosfor in?

Fosfortekort

Fosfortekort is een zeldzame aandoening - de meeste mensen voorzien hun lichaam met hun voeding van voldoende hoeveelheden van deze voedingsstof. Als er toch een tekort optreedt, is het niet ongewoon dat dit het gevolg is van andere gezondheidsproblemen, zoals absorptiestoornissen of nierproblemen.

Wat zijn de oorzaken van een tekort aan fosfor in het lichaam?

• Malabsorptie. Een abnormale darmwerking kan leiden tot problemen met de opname van voedingsstoffen, wat op zijn beurt leidt tot een fosfortekort. Het is niet ongewoon dat dit het gevolg is van medische aandoeningen zoals coeliakie of de ziekte van Crohn.
• Onjuiste voedingsgewoonten. Voeding heeft een grote invloed op de hoeveelheid mineralen in het lichaam, dus als er niet genoeg fosfor in zit, kan er een fosfortekort ontstaan.
• Medicijnen. Bepaalde medicijnen kunnen het fosforgehalte in het lichaam beïnvloeden. Dit zijn met name medicijnen die de nierfunctie reguleren en anti-epileptica, die kunnen leiden tot een verhoogd verlies van fosfor.
• Overmatig verlies van fosfor in de urine. Een verhoogde fosforuitscheiding wordt bijvoorbeeld waargenomen bij hyperparathyreoïdie.

Wat zijn de symptomen van een tekort aan fosfor?

Een tekort aan fosfor in het lichaam kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de ernst van het tekort en de duur van het tekort.

De eerste symptomen zijn meestal vrij vaag en onopvallend - zoals zwakte of vermoeidheid. Naarmate het tekort voortschrijdt, kunnen de symptomen verergeren en invloed hebben op een aantal verschillende systemen in het lichaam.

Zwakte

Zwakte en vermoeidheid zijn vaak enkele van de eerste symptomen van een tekort aan fosfor. Deze voedingsstof is essentieel voor de productie van ATP, de belangrijkste energiedrager van het lichaam. Als het fosforgehalte te laag is, kan de productie van ATP verstoord raken, wat leidt tot algemene vermoeidheid en zwakte.

Slechtere conditie van botten en tanden

Fosfor is belangrijk voor de goede ontwikkeling van botten en tanden. Een tekort kan daarom leiden tot verweking en vervorming van de botten, wat bekend staat als osteomalacie. Bij kinderen kan een tekort aan fosfor ook een vertraagde ontwikkeling veroorzaken.

Zenuwaandoeningen

Een langdurig en ernstig fosfortekort kan leiden tot ernstige neurologische complicaties zoals gevoelloosheid, gevoelsstoornissen en zelfs een beroerte. Fosfor is betrokken bij een aantal biochemische processen die cruciaal zijn voor het normaal functioneren van het zenuwstelsel.

Problemen met eetlust en voeding

Een tekort aan fosfor kan leiden tot een verminderde eetlust, misselijkheid en zelfs diarree en gewichtsverlies. Dit is allemaal het gevolg van een verstoorde spijsvertering en stofwisseling.

Mentale stoornissen

In extreme gevallen kan een ernstig fosfortekort leiden tot mentale stoornissen, waaronder concentratieproblemen, verwarring en zelfs vatbaarheid voor angst of depressie. Fosfor is essentieel voor het goed functioneren van de hersenen, dus een tekort aan deze voedingsstof kan een negatieve invloed hebben op de geestelijke gezondheid.

Problemen met de bloedsomloop

Een tekort aan fosfor kan het ritme en de samentrekkingen van het hart beïnvloeden, wat soms kan leiden tot ernstige problemen met de bloedsomloop. Symptomen zoals een onregelmatige hartslag en een verhoogde lichaamstemperatuur treden vaak op bij een langdurig fosfortekort.

Fosfor - overmaat

Een overmaat aan fosfor, meestal hyperfosfatemie genoemd, is vaak het gevolg van problemen met de nieren, die niet in staat zijn om overmatige hoeveelheden van deze voedingsstof uit het lichaam uit te scheiden. Deze aandoening komt vaak voor bij nieraandoeningen zoals chronisch of acuut nierfalen.

Het innemen van overmatige hoeveelheden fosfor (bijvoorbeeld met supplementen), vooral als er tegelijkertijd een tekort aan calcium in de voeding of een verminderde nierfunctie is, kan ook leiden tot hyperfosfatemie.

Andere oorzaken van een teveel aan fosfor zijn onbehandelde diabetes, hyperparathyreoïdie of calciumtekort.

Symptomen van een teveel aan fosfor in het lichaami:

• Vermoeidheid. Een teveel aan fosfor kan een gevoel van vermoeidheid en zwakte veroorzaken, door stress op het zenuwstelsel en het spierstelsel.
• Buikpijn. Fosfor wordt voornamelijk door de nieren gemetaboliseerd, dus een teveel aan fosfor kan leiden tot urinaire symptomen zoals buikpijn in de lendenstreek.
• Roodheidvan de huid en jeuk. Een teveel aan fosfor in het lichaam kan jeuk, roodheid en een branderig gevoel veroorzaken als gevolg van veranderingen in de huid.
• Verzwakking van spieren en botten. Fosfor is een belangrijke bouwsteen voor spieren en botten. Als er te veel van is, kan er een overmatige activiteit van osteoblasten zijn - de cellen die verantwoordelijk zijn voor de aanmaak van nieuw botweefsel - wat paradoxaal genoeg leidt tot een verzwakking van de botstructuur.
• In extreme gevallen kan hyperfosfatemie leiden tot mentale stoornissen zoals concentratieproblemen, vergeetachtigheid of emotionele problemen.

Hoe fosfor in het lichaam verlagen?

Om het fosforgehalte in het lichaam te verlagen, moet je in de eerste plaats je eet- en leefgewoonten aanpassen. In eerste instantie is het raadzaam om de inname van fosforrijke producten te beperken, zoals rood vlees, volkorenproducten, noten, bonen, melk en zuivelproducten.

Om het evenwicht te bewaren, is het aan te raden om producten met een laag fosforgehalte te eten, zoals fruit en groenten. Bewerkt voedsel en fastfood, dat vaak veel fosfor bevat, moet ook worden vermeden.

Bepaalde medicijnen (bijv. Sevemed) kunnen ook helpen om het fosforgehalte in het lichaam te verlagen. Deze middelen moeten echter worden voorgeschreven door een arts - ze werken door fosfor in voedsel te binden, waardoor het minder wordt opgenomen in het lichaam.

In extreme gevallen kan het nodig zijn om dialyse te gebruiken om fosfaat uit het bloed te verwijderen.

Daarnaast kan regelmatige lichaamsbeweging helpen om normale fosforwaarden te behouden door de algehele gezondheid en de nierfunctie te verbeteren.

Is het nodig om fosfor aan te vullen?

Fosfor is een essentieel ingrediënt dat van nature voorkomt in veel voedingsmiddelen, zoals vlees, melk, noten en peulvruchten. De meeste mensen krijgen voldoende fosfor binnen via hun dagelijkse voeding, dus aanvulling van deze voedingsstof is meestal niet nodig. In sommige gevallen kan het echter worden aanbevolen.

Wie zou fosforsuppletie moeten overwegen?

Fosfor suppletie kan worden overwogen door mensen die een tekort aan deze voedingsstof hebben door specifieke gezondheidsproblemen, ziekten of dieetbeperkingen. Vergeet echter niet dat je altijd je arts moet raadplegen voordat je begint met suppletie. Vooral als je aan bepaalde aandoeningen lijdt of al andere maatregelen neemt.

In welke vorm zijn fosforsupplementen verkrijgbaar?

Fosfor supplementen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen. Afhankelijk van je voorkeuren en behoeften kun je kiezen uit tabletten, druppels, poeders en vloeistoffen.

• Tabletten - De meest voorkomende vorm van fosforsupplementen. Ze zijn gemakkelijk aan te vullen en te doseren en bieden precieze hoeveelheden van het actieve ingrediënt, zodat je de dosis kunt afstemmen op je individuele behoeften.
• Druppels. Fosfor supplementen in druppelvorm zijn makkelijk in te nemen, vooral voor mensen die moeite hebben met het slikken van tabletten. Druppels kunnen worden toegevoegd aan water of een andere vloeibare substantie, waardoor ze nog makkelijker zijn om aan te vullen.
• Poeder. Fosfor in poedervorm is gemakkelijk te mengen met eten of drinken. De dosering kan worden aangepast en het voorkomt de slikproblemen die sommige mensen hebben bij het innemen van tabletten.
• Vloeibaar. Vloeibare fosfor supplementen kunnen ook gemakkelijk worden gecombineerd met dranken. Deze vorm van supplementen wordt vooral aanbevolen voor mensen die moeite hebben met het doorslikken van tabletten of voor kinderen, die de voorkeur geven aan de aangenamere smaak van vloeibare supplementen.

Zie ook:

• Vitamine B12 - eigenschappen
• Vitamine D3 - effecten
• Vitamine A - functies in het lichaam
• Vitamine B1 - eigenschappen
• Vitamine E - effecten
• Pantotheenzuur - wat is het
• Foliumzuur (vitamine B9) - eigenschappen
• Vitamine B3 - effecten
• Vitamine K - waar komt het voor
• Vitamine B6 - wat is het
• Vitamine C - eigenschappen

Samenvatting