Największa promocja roku 🔥🖤 Rabaty aż do -45%. Sprawdź!

Maślan sodu: co to jest, działanie, skutki uboczne, efekty i przeciwwskazania

Cała prawda o maślanie sodu: co mówią badania i co wiemy o nim na pewno.

Emilia Moskal - TekstTekstEmilia Moskal
Emilia Moskal - Tekst
Tekst
Emilia Moskal
Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Ilona Krzak - RecenzjaRecenzjaIlona Krzak
Zweryfikowane przez eksperta
Ilona Krzak - Recenzja
Recenzja
Ilona Krzak
Magister farmacji

Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjną stronę internetową (http://apterskimokiem.pl/) oraz profil na Instagramie: @pani_z_apteki

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Bartłomiej Turczyński - RedakcjaRedakcjaBartłomiej Turczyński
Bartłomiej Turczyński - Redakcja
Redakcja
Bartłomiej Turczyński
Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Nina Wawryszuk - Fact-checkingFact-checkingNina Wawryszuk
Nina Wawryszuk - Fact-checking
Fact-checking
Nina Wawryszuk
Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, jako trenerka personalna pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Maślan sodu: co to jest, działanie, skutki uboczne, efekty i przeciwwskazania
28 października, 2024
Recenzja
Redakcja
Fact-checking

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

16 min
Dlaczego możesz nam zaufać

Dlaczego możesz nam zaufać

Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.


Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym

Informacja o reklamach

Informacja o reklamach

Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.


Dowiedz się więcej w naszym regulaminie

Media o nas:

Gdy myślisz o fermentacji, przed oczami mogą Ci się pojawić ogórki kiszone albo mleczne przetwory. Wyobrazisz sobie raczej wnętrze lodówki, niż… Twoich jelit. A jednak!

W organizmie zachodzi wiele skomplikowanych i niesamowitych procesów. Jednym z nich jest fermentacja błonnika w jelitach. To właśnie dzięki niej powstaje maślan sodu – substancja, której popularność wciąż rośnie na rynku suplementów diety.

Póki co nauka pokazuje nam dość ograniczone dowody na jego działanie, dysponując głównie badaniami na zwierzętach i in vitro. Nie da się jednak ukryć, że wyniki części z nich są bardzo optymistyczne.

Z tego artykułu dowiesz się:

  • Czym jest maślan sodu i jak powstaje.
  • Przy jakich dolegliwościach może Ci pomóc.
  • Czy trzeba brać suplement diety, by dostarczyć go organizmowi.
  • Jak stosować maślan sodu i czy ma on jakieś przeciwwskazania.
Natu.Care Maślan Sodu Premium

Odkryj korzyści, jakie niesie ze sobą Maślan Sodu Premium od Natu.Care!

Natu.Care Maślan Sodu Premium

Poznaj Maślan Sodu Premium – najwyższej jakości suplement wspierający zdrowie jelit. Maślan sodu pomaga w regeneracji nabłonka jelitowego, poprawia trawienie i wspiera naturalną równowagę mikroflory.

Sprawdź cenę
Weronika
Super naturalny skład, po wielu suplementach jest efekt "odbicia" - tutaj nic takiego nie ma więc wiadomo, że suplement rozpuszcza się nie w żołądku a dopiero w jelitach - gdzie powinien dotrzeć nienaruszony. Szukałam takiego produktu. Polecam!
Weronika
Sprawdź cenę

Zobacz też:

Co to jest maślan sodu?

Maślan sodu (nazywany też kwasem masłowym, a dokładnie solą sodową kwasu masłowego) to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy (ang. short chain fatty acids – SCFA), który jest naturalnie wytwarzany w Twoich jelitach. Produkują go bakterie probiotyczne podczas rozkładania błonnika (jego fermentacji). Maślan sodu jest więc jednym z produktów metabolizmu probiotyków .

Zdolność do wytwarzania maślanu posiadają określone rodziny bakterii należące do rzędu Clostridiales (Firmicutes), Lachnospiraceae (Coprococcus), Eubacterium, Anaerostipes i Roseburia, Ruminococcaceae (Faecalibacterium i Subdoligranulum) i Erysipelotrichaceae (Holdemanella).
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Aby strawić pewne rodzaje błonnika (jak np. GOS – galaktooligosacharydy lub FOS – fruktuktooligosacharydy) muszą one dotrzeć do jelit i zostać rozłożone przez bakterie mikrobioty. Produktami powstałymi przy okazji tego procesu są krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, takie jak :

  • octan (60%),
  • propionian (20%),
  • maślan (20%).
Dieta pozbawiona błonnika prowadzi z wiekiem do upośledzenia funkcji poznawczych poprzez zmianę osi mikroflora jelitowa–hipokamp, która patologicznie różni się od normalnego starzenia się mózgu. Zwiększenie spożycia błonnika jest strategią żywieniową mającą na celu zmniejszenie ryzyka rozwoju związanych z dietą zaburzeń funkcji poznawczych i chorób neurodegeneracyjnych.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

„Degradacja błonnika pokarmowego przez mikroflorę jelitową powoduje powstanie kwasów organicznych, gazów i dużej ilości SCFA. Jest to możliwe dzięki produkcji przez bakterie unikalnych enzymów trawiennych, których nie mogą wytwarzać ssaki.

Substraty do fermentacji bakteryjnej obejmują niestrawne węglowodany pochodzące z błonnika pokarmowego, takiego jak polisacharydowe ściany komórkowe roślin, skrobia oporna, rozpuszczalne oligosacharydy oraz produkty endogenne, takie jak mucyna” – dodaje farmaceutka.

Wszystkie metabolity są potrzebne w Twoim organizmie, jednak to właśnie maślan zyskał ostatnio ogromną popularność wśród producentów prozdrowotnych suplementów diety. Czy słusznie? Cóż, większość badań dotyczących tego związku została przeprowadzona in vitro. Jeśli chodzi o te z udziałem ludzi – na razie nie ma ich zbyt wiele.

To, co wiemy na pewno o maślanie sodu, to że stanowi główne źródło energii dla komórek nabłonkowych okrężnicy, czyli kolonocytów . Szacuje się, że zaspokaja on aż 70% ich zapotrzebowania na energię, będąc tym samym podstawowym składnikiem, zapewniającym ich prawidłowe funkcjonowanie .

Niezmetabolizowany maślan wędruje do układu wrotnego wątroby, gdzie stanowi źródło energii dla hepatocytów, a stamtąd transportowany jest do tkanek obwodowych i krążenia ogólnoustrojowego.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Oprócz tego obecnie naukowcy badają wpływ maślanu sodu na układ immunologiczny i redukowanie stanów zapalnych w organizmie oraz właściwości regulujące gospodarkę insulinową .

Ciekawostka

Maślan sodu znajdziesz również w niektórych pokarmach, np. w maśle (tak, zbieżność nazw nie jest przypadkowa) – zawiera ok. 3–4 g maślanu w 100 g. Możesz też dostarczyć go poprzez suplementację.

Oprócz fermentacji bakteryjnej SCFA można znaleźć także w olejach roślinnych i tłuszczach zwierzęcych. Masło zawiera 3–4% maślanu w postaci tributyryny.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Najlepszy na trawienie

Natu.Care Maślan Sodu Premium

5.0
Natu.Care Maślan Sodu Premium
  • Zawartość maślanu sodu w porcji dziennej: 1200 mg
  • Forma: kapsułki
  • Opakowanie: 60 kapsułek
  • Porcja: 3 kapsułki dziennie
  • Wystarczy na: 30 dni
Opis produktu

Maślan Sodu Premium to naturalne wsparcie dla Twojego układu trawiennego. Dzięki wysokiej dawce kwasu masłowego (940 mg), wspiera regenerację błony śluzowej jelit, poprawiając ich zdrowie i funkcjonowanie oraz wspomaga wchłanianie składników odżywczych. Dbając o swoje jelita, dbasz o zdrowie całego ciała.

Badania przeprowadzone z udziałem osób cierpiących na zespół jelita drażliwego potwierdzają, że maślan sodu idealnie sprawdzi się jako wsparcie przy zaburzeniach flory bakteryjnej (przykładowo po antybiotykoterapii), zaparciach i biegunkach, stanach zapalnych błony śluzowej jelit, czy w przypadku diety ubogiej w błonnik.

Kapsułki Maślanu Sodu Premium powstały w oparciu o innowacyjną technologię DRcaps®. To gwarancja, że składniki aktywne zawarte w produkcie są chronione przed niszczącym działaniem kwasów i enzymów trawiennych w żołądku. Dzięki temu mamy pewność, dobroczynne składniki uwolnią się w jelicie cienkim i zostaną w pełni przyswojone przez nasz organizm.

Maślan Sodu Premium od Natu Care jest w 100% przebadany, a w jego składzie znajdziesz jedynie najwyższej jakości surowiec.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Wspiera funkcjonowanie układu pokarmowego
  • Pomocny przy wielu chorobach gastroenterologicznych m.in IBS
  • Wysoka dawka kwasu masłowego w kapsułce
  • Ekologiczny, czysty i przebadany skład skład.
  • Bez dodatku cukru, bez glutenu, bez GMO, bez laktozy
  • Innowacyjna technologia tworzenia kapsułek - DRcaps.

Minusy:

  • Brak.
Dodatkowe informacje

Weź 3 kapsułki dziennie o dowolnej porze dnia, najlepiej w trakcie posiłku. Preparat należy połknąć w całości, popijając wodą.  Maślan Sodu Premium przeznaczony jest dla osób dorosłych. Produkt należy stosować pod nadzorem lekarza

Opinia użytkownika

Używam produktu od 2 tygodni. Lżejszy brzuch i lepsze trawienie. Polecam.

Popularny

Debutir, kapsułki, 60 szt.

4.8
Debutir, kapsułki, 60 szt.

Zawartość maślanu sodu w porcji dziennej: 300 mg
Forma: kapsułki
Opakowanie: 60 kapsułek
Porcja: 2 kapsułki dziennie (1 rano, 1 wieczorem)
Wystarczy na: 30 dni

Opis produktu

Debutir to żywność specjalnego przeznaczenia medycznego wspierająca funkcjonowanie jelit. Zawiera maślan sodu, który jest kluczowy dla regeneracji i ochrony nabłonka jelit, co sprzyja utrzymaniu zdrowego przewodu pokarmowego. Dzięki technologii mikrogranulatu, kwas masłowy uwalniany jest na całej długości jelit, wspierając perystaltykę, produkcję śluzu oraz poprawiając wchłanianie wody i składników odżywczych. Polecany dla osób z zespołem jelita drażliwego (IBS), wzdęciami, zaparciami oraz po antybiotykoterapii.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Wspomaga funkcjonowanie jelit i zdrowie nabłonka
  • Mogą stosować go dzieci od 7 roku życia
  • Mikrogranulaty zapewniają stopniowe uwalnianie składników
  • Bez glutenu, laktozy i GMO

Minusy:

Dodatkowe informacje

Należy stosować pod nadzorem lekarza. Przyjmować podczas posiłku, popijając wodą.

Stosować 1 kapsułkę rano i 1 wieczorem przez okres co najmniej 3 miesięcy (dorośli).

Stosować 1 kapsułkę przez okres co najmniej 6 tygodni (dzieci od 7 r.ż.).

Od 7 roku życia

Ibesan Maślan Forte

4.8
Ibesan Maślan Forte

Zawartość maślanu sodu w porcji dziennej: 600 mg
Forma: kapsułki
Opakowanie: 60 kapsułek
Porcja: 2 kapsułki dziennie
Wystarczy na: 30 dni

Opis produktu

Ibesan Maślan Forte to suplement diety wspierający zdrowie jelit, zawierający w porcji dziennej 600 mg maślanu sodu w postaci mikrogranulatu. Produkt wspomaga regenerację nabłonka jelit, perystaltykę oraz równowagę mikrobioty. Polecany przy schorzeniach takich jak IBS, zaparcia czy wzdęcia.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Mogą go stosować dzieci powyżej 7 roku życia
  • Uwalnianie składników na całej długości jelit
  • Bez glutenu, laktozy, GMO

Minusy:

  • Zawiera olej palmowy
Dodatkowe informacje

Stosować 1 kapsułkę 2 razy dziennie, rano i wieczorem, przez okres minimum 3 miesięcy (dorośli).

Stosować 1 kapsułkę przez okres minimum 6 tygodni (dzieci od 7 r.ż.).

Produkt należy przyjmować pod nadzorem lekarza. 

Rebutestin Forte

4.9
Rebutestin Forte

Zawartość maślanu sodu w porcji dziennej: 680 mg
Forma: kapsułki
Opakowanie: 60 kapsułek
Porcja: 2 kapsułki dziennie
Wystarczy na: 30 dni

Opis produktu

Rebutestin Forte to suplement diety zawierający 340 mg maślanu sodu na kapsułkę. Wspomaga regenerację nabłonka jelit i poprawia ich funkcjonowanie, szczególnie w schorzeniach takich jak IBS, zaparcia i wzdęcia. Maślan sodu wspiera perystaltykę oraz równowagę mikrobioty jelitowej.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Może być stosowany u dzieci powyżej 7 roku życia
  • Odpowiedni dla wegan
  • Bez glutenu i oleju palmowego

Minusy:

  • Dawka maślanu sodu mogłaby być większa
Dodatkowe informacje

Przyjmować 1 kapsułkę rano i wieczorem (dorośli).

Przyjmować 1 kapsułkę dziennie, najlepiej wieczorem (dzieci).

Dodatkowe składniki

Nucleobutin Forte

4.9
Nucleobutin Forte

Zawartość maślanu sodu w porcji dziennej: 1380 mg
Forma: kapsułki dojelitowe
Opakowanie: 60 kapsułek
Porcja: 3 kapsułki dziennie
Wystarczy na: 20 dni

Opis produktu

Nucleobutin Forte to suplement łączący maślan sodu i kompleks pięciu nukleotydów. Wspiera zdrowie jelit, perystaltykę oraz regenerację nabłonka jelitowego. Maślan sodu w kapsułkach dojelitowych zapewnia skuteczne uwalnianie składników w dolnych partiach jelit, wspierając również równowagę mikrobioty jelitowej.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Wysoka dawka maślanu sodu
  • Wzbogacony o nukleotydy wspomagające regenerację
  • Bez oleju palmowego, glutenu, GMO

Minusy:

  • Opakowanie wystarcza tylko na 20 dni
  • Najwyższa cena w zestawieniu
Dodatkowe informacje

Zaleca się spożywać nukleotydy dietetyczne na pusty żołądek lub 30 minut po jedzeniu.

Probiotyk

Panaseus Formuła na jelita

5.0
Panaseus Formuła na jelita
  • Składniki aktywne: L-glutamina, ekstrakt z nasion kopru włoskiego, ekstrakt z kwiatów nagietka, ekstrakt z żywicy kory kadzidłowca indyjskiego, cynk, inulina, ekstrakt z kłącza kurkumy, maślan sodu, bakterie probiotyczne 
  • Forma: kapsułki
  • Porcja: 1 kapsułka dziennie
  • Wystarczy na: 50 dni
Opis produktu

Stosowanie Panaseus Formuły na trawienie może przyczynić się do poprawy zdrowia jelit poprzez wsparcie bariery jelitowej, redukcję stanów zapalnych, ochronę przed uszkodzeniami i odbudowę zdrowej mikroflory jelitowej.

Poczuj różnicę w pracy jelit dzięki ekstraktom roślinnym, aminokwasom i bakteriom probiotycznym.

Plusy i minusy

Plusy:

  • Standaryzowane ekstrakty roślinne wysokiej jakości.
  • Czysty i prosty skład.
  • Dobry dla wegan i wegetarian.

Minusy:

  • Brak.
Dodatkowe informacje

Inulina, która w tych kapsułkach pełni rolę wypełniacza jest naturalnym prebiotykiem i również wspiera zdrowie jelit.

Jak działa maślan sodu?

Mechanizm działania maślanu sodu na poziomie biochemicznym nie został jeszcze dokładnie poznany. Badania sugerują, że związek ten może wpływać na :

  • odpowiedź immunologiczną organizmu,
  • różnicowanie się komórek,
  • apoptozę, czyli obumieranie starych i zużytych komórek,
  • wzmocnienie bariery ochronnej w jelitach,
  • zapewnienie energii dla komórek nabłonka jelita grubego,
  • rozbudowę mięśni szkieletowych.

Na co pomaga maślan sodu?

Maślan sodu stosuje się głównie jako wsparcie przy różnego rodzaju dolegliwościach gastrycznych. Działa on ochronnie i regenerująco na układ trawienny. Jednak niektóre badania dowodzą, że metabolit ten może zrobić dla Twojego organizmu znacznie więcej.

Bakterie probiotyczne produkujące maślan, takie jak Roseburia, wytwarzają metabolity o działaniu przeciwnowotworowym, np. kwas szikimowy i prekursor sprzężonego kwasu linolowego.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Badanie z 2020 roku sugeruje, że maślan sodu może hamować namnażanie się patogennych bakterii, które mogą prowadzić do wstrząsu septycznego . Natomiast badanie in vitro, dotyczące choroby Leśniowskiego-Crohna wykazało, że maślan sodu może hamować reakcje zapalne .

Bakterie wytwarzające maślan, takie jak E. Hallii, wytwarzają reuterynę – środek przeciwdrobnoustrojowy o szerokim spektrum działania, wykazujący działanie hamujące rozwój drożdżaków.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Odmiennego zdania są za to polscy badacze. Badanie z 2022 roku z udziałem dzieci i młodzieży z nowo rozpoznanymi zapalnymi chorobami jelit nie potwierdziło skuteczności maślanu sodu jako terapii wspomagającej leczenie . Wyniki badań przeprowadzonych na dorosłych z podobnymi schorzeniami nie są spójne .

Jedną z możliwych przyczyn rozbieżności w wynikach jest brak ustalonej odpowiedniej dawki maślanu sodu, jaką należałoby przyjmować, aby był on skuteczny .

Badania in vitro i in vivo wykazały również, że bakterie produkujące maślany uczestniczą w biosyntezie witamin, zwłaszcza kompleksów witamin z grupy B. Na przykład Eubacterium Hallii wytwarza witaminę B12, która jest w symbiozie wykorzystywana przez Akkermansia do produkcji propionianu.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Maślan sodu na refluks

Nie znalazłam ani jednej pracy naukowej, która sprawdzałaby wpływ maślanu sodu na refluks. Pomimo tego wydaje się, że utrzymywanie prawidłowego stanu jelit może pomóc we wszystkich schorzeniach układu pokarmowego. Maślan sodu może zregenerować uszkodzony nabłonek i poprawić pracę jelit, a tym samym pozytywnie wpłynąć na cały proces trawienia .

SCFA odgrywają jedną ze swoich głównych ról, utrzymując środowisko korzystne dla bakterii komensalnych i kontrolując rozwój patogenów.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Ale uwaga, refluks żołądkowy może być też objawem nadmiernej produkcji maślanu sodu przez bakterie probiotyczne. Dlatego przed rozpoczęciem suplementacji tego metabolitu warto zasięgnąć porady lekarza.

Maślan sodu na jelita

Maślan sodu ma znaczący wpływ na Twoje jelita. Pomaga w regeneracji ich komórek oraz daje im energię do prawidłowej pracy. Wspiera również produkcję śluzu, który wyścieła Twoje jelita i jest ważnym składnikiem ich bariery ochronnej. W ten sposób wspiera zapobieganie przedostawaniu się do krwiobiegu szkodliwych substancji i patogenów .

W przypadku nieswoistego zapalenia jelit (ang. inflammatory bowel disease – IBD przyp. red.) bakterie wytwarzające maślan odgrywają ważną rolę, ponieważ zwiększają produkcję śluzu w celu wzmocnienia bariery śluzowej jelit i regulują ekspresję białek połączeń ścisłych za pośrednictwem maślanu, aby ograniczyć przenikanie szkodliwych substancji przez jelita.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Ponadto badania na zwierzętach sugerują, że maślan sodu może pomóc w łagodzeniu objawów np. zespołu jelita drażliwego (IBS), takich jak ból brzucha czy nieregularne wypróżnienia .

W 2022 roku przeprowadzono ciekawy przegląd badań, którego wyniki sugerują, że maślan sodu może być wsparciem w leczeniu raka jelita grubego i wywoływać śmierć komórek nowotworowych. Może również poprawiać wyniki radioterapii, a także chronić błony śluzowe przed degradacją wynikającą z zastosowania chemioterapii .

Maślan odgrywa podwójną rolę w metabolizmie komórek nabłonkowych: wspiera zdrowe komórki jako źródło energii i hamuje ekspansję komórek nowotworowych. Jest to znane jako „paradoks maślanu” lub efekt Warburga. SCFA inicjują programowaną śmierć komórek nowotworowych, zatem jest wysuwana hipoteza, że niektóre szczepy bakterii mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Mimo tych optymistycznych wniosków chcę podkreślić, że są to dopiero wstępne badania i w żadnym wypadku nie można traktować maślanu sodu jako leku na raka.

Maślan jest wykorzystywany przez kolonocyty do wytwarzania energii, co zwiększa zużycie tlenu przez nabłonek. W rezultacie obecność bakterii wytwarzających maślan pomaga utrzymać środowisko beztlenowe w jelitach, co dodatkowo zapobiega kolonizacji oportunistycznych patogenów tlenowych, takich jak Salmonella i E. coli.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Maślan sodu na zaparcia i wzdęcia

Maślan sodu może też działać na problemy ze wzdęciami i zaparciami. Poprawia perystaltykę jelit, co ułatwia proces wypróżniania. Dodatkowo pomaga w regulacji gromadzenia gazu w jelitach, co skutkuje zmniejszeniem wzdęć .

Maślan sodu na odchudzanie

Jeśli szukasz wsparcia w procesie odchudzania, możesz natknąć się na informacje, że maślan sodu będzie cennym dodatkiem do Twojej diety. Badania w tym względzie są bezlitośnie sprzeczne. Na pewno maślan sodu może wspierać zdrowie flory jelitowej i pomóc w lepszym trawieniu oraz absorpcji składników odżywczych .

SCFA wywierają wpływ na wydzielanie hormonów regulujących przyjmowanie pokarmu, wydzielanie insuliny i funkcjonowanie jelit w odpowiedzi na różne bodźce. Mowa tutaj między innymi o peptydzie glukagonopodobnym (GLP)-1, którego analogi w postaci leków są obecnie tak bardzo rozchwytywane.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Niektóre badania sugerują, że może też przyczyniać się do regulacji metabolizmu poprzez zmniejszenie wytwarzania glukozy i lipidów w wątrobie . Co ciekawe u osób niedożywionych maślan sodu może za to skutkować przybieraniem na masie ciała z uwagi na poprawę wchłaniania substancji odżywczych .

Czy zatem maślan sodu jest cudowną pastylką na smukłą talię? Część badań mówi zupełnie coś innego.

W pracy naukowej z 2013 roku zanotowano wyższy poziom maślanu sodu u osób otyłych, z wysokim ciśnieniem krwi i zaburzeniami metabolicznymi, w porównaniu z osobami o prawidłowej masie ciała . Natomiast w badaniu z 2018 roku wykazano, że przyjmowanie maślanu sodu może zwiększać produkcję tłuszczu w organizmie .

Zobacz też:

Maślan sodu przy chorobach tarczycy

Chociaż maślan sodu nie oddziałuje bezpośrednio na pracę tarczycy, wiele z chorób tego narządu powoduje nieprzyjemne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Poprzez regenerację jelit, wzmocnienie ich funkcji ochronnych i immunologicznych oraz wpływ na regulację metabolizmu, maślan sodu może pomagać w walce z tymi symptomami .

Jeśli chorujesz…

Nie ważne, z jakiego powodu chcesz przyjmować maślan sodu – jeśli cierpisz na jakąkolwiek chorobę, przed rozpoczęciem suplementacji (a nawet przed drastyczną zmianą sposobu żywienia) warto skonsultować się z lekarzem. Istnieją przypadki, w których maślan sodu może Ci zaszkodzić. Przeczytasz o tym więcej w sekcji „Maślan sodu – przeciwwskazania”.

W wielu schorzeniach badania pokazują zmniejszoną liczebność bakterii wytwarzających SCFA (czyli między innymi kwas masłowy) lub zmniejszony potencjał genomowy do wytwarzania krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Należą do nich: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, marskość wątroby, choroby zapalne jelit i miażdżyca.
Ilona Krzak

Ilona Krzak magister farmacji

Jak stosować maślan sodu?

Najlepiej jest uzupełniać maślan sodu wraz z jedzeniem. Możesz to zrobić dzięki dwóm grupom produktów: pokarmom, które go zawierają oraz tym, które wspomogą jego wytwarzanie w jelitach .

Pierwsza grupa obejmuje głównie produkty przetwarzania mleka (i to te najbardziej tłuste), więc nie zaleca się ich spożywania w nadmiernych ilościach. Do drugiej grupy produktów będą należeć źródła błonnika rozpuszczalnego (GOS i FOS), który jest fermentowany przez bakterie prebiotyczne, w wyniku czego powstaje maślan sodu. Tych można jeść już znacznie więcej.

Produkty spożywcze zawierające maślan sodu

Produkty spożywcze zwiększające syntezę maślanu sodu w jelitach

  • Masło
  • Sery (np. parmezan, grana padano, gouda)
  • Mleko (krowie, kozie i owcze)
  • Ghee (rodzaj klarowanego masła)
  • Jabłka
  • Gruszki
  • Morele
  • Banany
  • Kiwi
  • Maliny
  • Pomarańcze
  • Rośliny strączkowe
  • Ugotowane, zimne ziemniaki
  • Karczochy
  • Szparagi
  • Brokuł
  • Marchew
  • Czosnek
  • Zielony groszek

Maślan sodu: dawkowanie

Właściwa porcja dzienna maślanu sodu nie została ustalona. Jedyne czym można się posiłkować, próbując ustalić, jaka dawka tego składnika będzie odpowiednia to… porcje podawane uczestnikom badań naukowych.

Na tej podstawie porcja 150–300 mg maślanu sodu dziennie wydaje się bezpieczna i przynosząca efekty .

Maślan sodu: przed czy po jedzeniu?

W większości przypadków maślan sodu przyjmuje się w trakcie lub po posiłku. Jednak zawsze warto sprawdzić, jakie zalecenia ma producent konkretnego preparatu. Niektórzy polecają suplementować maślan sodu przy śniadaniu, tak by przez cały dzień cieszyć się jego wpływem na jelita. Mimo tego wydaje się, że pora przyjmowania tego związku nie ma większego znaczenia.

Maślan sodu – przeciwwskazania

Maślan sodu jest uznawany za bezpieczny składnik, jednak istnieje kilka sytuacji, w których powinieneś zachować szczególną ostrożność :

  • Nietolerancje i alergie: Jeżeli masz uczulenie na maślan sodu lub którykolwiek składnik suplementu diety, nie powinieneś go przyjmować. Objawy alergii mogą obejmować pokrzywkę, trudności w oddychaniu, czy obrzęk twarzy, warg, języka i gardła.
  • Choroby nerek: Maślan sodu jest wydalany z organizmu przez nerki, więc jeśli masz problemy z nerkami, przyjmowanie tego suplementu może być dla Ciebie ryzykowne.
  • Choroby serca: Maślan sodu może wpływać na poziom sodu w organizmie, co może być niebezpieczne dla osób z chorobami serca.
  • Niektóre choroby jelit: Chociaż maślan sodu jest stosowany głównie w celu poprawy pracy jelit, nie zaleca się jego stosowania u osób, które powinny ograniczać błonnik w diecie.
  • Ciąża i karmienie piersią: Bezpieczeństwo stosowania maślanu sodu podczas ciąży i karmienia piersią nie jest dobrze zbadane. Dlatego nie jest on wskazany dla kobiet spodziewających się dziecka oraz tych w okresie laktacji.
  • Stosowanie innych leków: Maślan sodu może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Dlatego przed rozpoczęciem stosowania maślanu sodu, jeśli przyjmujesz już jakiekolwiek leki, poradź się specjalisty.

Ważne

Pamiętaj, zawsze skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą przed rozpoczęciem stosowania jakiegokolwiek suplementu, w tym maślanu sodu.

Maślan sodu – skutki uboczne

Maślan sodu, mimo swoich korzyści, może wywoływać pewne skutki uboczne. Pamiętaj, że każdy organizm reaguje inaczej, więc wcale nie musisz doświadczyć wymienionych objawów.

Do najczęstszych skutków ubocznych przyjmowania maślanu sodu należą zaburzenia żołądkowo–jelitowe. Przyjmowanie maślanu sodu może powodować dolegliwości, takie jak :

  • wzmożona praca jelit,
  • nudności,
  • bóle brzucha,
  • biegunka.

Bardzo często symptomy gastryczne mijają po kilku dniach stosowania lub mogą być oznaką, że przyjmujesz zbyt dużą porcję preparatu. Jeśli objawy są uciążliwe lub nasilają się, odstaw suplement i skonsultuj się z lekarzem.

Przy przyjmowaniu maślanu sodu mogą też wystąpić reakcje alergiczne. Wysypka, chrypa, obrzęki, a nawet trudności z oddychaniem powinny natychmiast skłonić Cię do zaprzestania suplementacji i kontaktu z lekarzem.

Niektóre osoby mogą też odczuwać zmiany apetytu – zarówno jego zwiększenie, jak i zmniejszenie .

Pamiętaj, że jeśli odczuwasz jakiekolwiek niepokojące objawy po zażyciu maślanu sodu, powinieneś skonsultować się z lekarzem.

Zobacz też:

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium dla zdrowia serca, mózgu i odporności. Najlepsza przyswajalność. Optymalna dawka 750 mg. Przebadana przez niezależne laboratorium.

Zobacz więcej
W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!
Zobacz więcej

Podsumowanie

  • Maślan sodu to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy, który jest produktem metabolizmu bakterii probiotycznych.
  • Powstaje podczas fermentacji błonnika (prebiotyków) w jelicie grubym.
  • Maślan sodu ma właściwości regenerujące jelita i stanowi główne źródło energii dla komórek ich nabłonka.
  • Związek ten może wzmacniać barierę ochronną jelit, przyczyniać się do produkcji śluzu i poprawiać ich pracę.
  • Wstępne badania sugerują, że maślan sodu może również wpływać na pracę układu immunologicznego oraz metabolizm, w tym gospodarkę insulinową.
  • Maślan sodu najlepiej pozyskiwać pośrednio – jedząc pokarmy bogate w błonnik, który fermentując, przyczynia się do powstawania tego związku.
  • Konkretna dzienna porcja maślanu sodu nie została ustalona, ale źródła naukowe sugerują przyjmowanie od 150 do 300 mg dziennie.
  • Maślan sodu jest uznawany za bezpieczny suplement diety, ale u niektórych osób może powodować reakcje alergiczne. Zrezygnować z niego powinny również osoby ze schorzeniami nerek, serca, kobiety oczekujące dziecka oraz ci, którzy powinni ograniczać błonnik w diecie.

FAQ

Czy maślan sodu jest zdrowy?

Maślan sodu jest solą sodową kwasu masłowego. To składnik, który naturalnie występuje w naszym organizmie, szczególnie w jelitach i ma wiele korzyści dla zdrowia. Przede wszystkim, wspiera prawidłową pracę jelit. Ponadto maślan sodu może pomóc w kontroli poziomu cukru we krwi. Badania pokazują, że może on zwiększyć wrażliwość na insulinę, a nawet redukować stany zapalne w organizmie.

Jednak podobnie jak wszystko inne, maślan sodu powinien być spożywany z umiarem. Zbyt duże dawki mogą prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych, takich jak biegunki czy wzdęcia. Dlatego zawsze stosuj go zgodnie z zaleceniami.

Czy maślan sodu to probiotyk?

Nie, maślan sodu nie jest probiotykiem. Probiotyk to określone szczepy pożytecznych bakterii zamieszkujących Twoje jelita. Maślan sodu jest produktem ich metabolizmu, który powstaje, gdy mikroorganizmy w okrężnicy fermentują niestrawione resztki błonnika. Maślan sodu jest więc wytwarzany przez bakterie probiotyczne.

Kiedy nie stosować maślanu sodu?

Od przyjmowania maślanu sodu powinny powstrzymać się osoby uczulone na jakikolwiek składnik preparatu. Ten związek może być niewskazany dla osób z chorobami nerek i układu krążenia. Brakuje też badań potwierdzających bezpieczeństwo maślanu sodu dla kobiet w ciąży i karmiących piersią, dlatego nie zaleca się stosowania go w tym okresie.

Pamiętaj, że możesz wpłynąć na syntezę maślanu sodu w organizmie również poprzez spożywanie pokarmów bogatych w błonnik, np. jabłek, gruszek, malin, szparagów czy warzyw zielonolistnych.

Kiedy warto brać maślan sodu?

Warto rozważyć przyjmowanie maślanu sodu, gdy cierpisz na dolegliwości układu pokarmowego. Związek ten może poprawić komfort trawienny i pomóc Ci w walce ze wzdęciami, zaparciami, gazami i odbijaniem.

Dodatkowo badania sugerują, że maślan sodu może być pomocny przy chorobach takich jak zespół jelita drażliwego, stany zapalne jelit czy wrzody żołądka. Pamiętaj jednak, aby w takich przypadkach skonsultować suplementację ze swoim lekarzem. Maślan sodu może poprawiać barierę jelitową oraz sprzyjać regeneracji komórek nabłonka, co jest kluczowe dla zdrowia jelit.

Jak brać maślan sodu?

Zażywaj maślan sodu zgodnie z zaleceniami lekarza lub producenta konkretnego preparatu. Przykładowo, możesz zażywać kapsułkę podczas śniadania lub obiadu. Nie przekraczaj zalecanej dawki, ponieważ może to prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych. Maślan sodu jest składnikiem, który pomaga w utrzymaniu zdrowia jelit, a więc właściwe dawkowanie jest kluczowe.

Gdzie występuje maślan sodu?

Maślan sodu jest naturalnie produkowany w jelicie grubym, ale występuje też w niektórych produktach spożywczych, zwłaszcza w maśle i serach dojrzewających, jak parmezan. Wykorzystuje się go również jako składnik konserwantów w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w pieczywie i wędlinach, gdzie działa jako naturalny regulator pH i zapobiega rozwojowi pleśni.

Znajdziesz go też w kosmetykach i produktach higieny osobistej, takich jak mydła i szampony, gdzie działa jako emulgator i składnik kondycjonujący. W medycynie maślan sodu jest składnikiem leków na zaparcia.

Jak długo stosować maślan sodu?

Stosuj maślan sodu zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. Okres terapii może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy. Długość stosowania zależy od stanu zdrowia i reakcji organizmu. Przestrzeganie zaleceń jest kluczowe dla skuteczności terapii. Maślan sodu jest używany przy problemach trawiennych i stanach zapalnych jelit, więc regularne stosowanie pomaga w kontrolowaniu objawów.

Źródła

Zobacz wszystkie

Immune Network :: (b.d.). Pobrano 3 listopad 2023, z https://immunenetwork.org/DOIx.php?id=10.4110/in.2020.20.e15

Amiri, P., Hosseini, S. A., Roshanravan, N., Saghafi-Asl, M., & Tootoonchian, M. (2023). The effects of sodium butyrate supplementation on the expression levels of PGC-1α, PPARα, and UCP-1 genes, serum level of GLP-1, metabolic parameters, and anthropometric indices in obese individuals on weight loss diet: A study protocol for a triple-blind, randomized, placebo-controlled clinical trial. Trials24(1), 489. https://doi.org/10.1186/s13063-022-06891-9

Banasiewicz, T., Domagalska, D., Borycka-Kiciak, K., & Rydzewska, G. (2020). Determination of butyric acid dosage based on clinical and experimental studies – a literature review. Gastroenterology Review/Przegląd Gastroenterologiczny15(2), 119–125. https://doi.org/10.5114/pg.2020.95556

Birt, D. F., Boylston, T., Hendrich, S., Jane, J.-L., Hollis, J., Li, L., McClelland, J., Moore, S., Phillips, G. J., Rowling, M., Schalinske, K., Scott, M. P., & Whitley, E. M. (2013). Resistant Starch: Promise for Improving Human Health. Advances in Nutrition4(6), 587–601. https://doi.org/10.3945/an.113.004325

Candido, E. P. M., Reeves, R., & Davie, J. R. (1978). Sodium butyrate inhibits histone deacetylation in cultured cells. Cell14(1), 105–113. https://doi.org/10.1016/0092-8674(78)90305-7

De la Cuesta-Zuluaga, J., Mueller, N. T., Álvarez-Quintero, R., Velásquez-Mejía, E. P., Sierra, J. A., Corrales-Agudelo, V., Carmona, J. A., Abad, J. M., & Escobar, J. S. (2019). Higher Fecal Short-Chain Fatty Acid Levels Are Associated with Gut Microbiome Dysbiosis, Obesity, Hypertension and Cardiometabolic Disease Risk Factors. Nutrients11(1), Article 1. https://doi.org/10.3390/nu11010051

Effects of oral butyrate supplementation on inflammatory potential of circulating peripheral blood mononuclear cells in healthy and obese males | Scientific Reports. (b.d.). Pobrano 3 listopad 2023, z https://www.nature.com/articles/s41598-018-37246-7

Frontiers | Protective role of butyrate in obesity and diabetes: New insights. (b.d.). Pobrano 5 listopad 2023, z https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2022.1067647/full

Kaźmierczak-Siedlecka, K., Marano, L., Merola, E., Roviello, F., & Połom, K. (2022). Sodium butyrate in both prevention and supportive treatment of colorectal cancer. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology12. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcimb.2022.1023806

Lewandowski, K., Kaniewska, M., Karłowicz, K., Rosołowski, M., & Rydzewska, G. (2022). The effectiveness of microencapsulated sodium butyrate at reducing symptoms in patients with irritable bowel syndrome. Gastroenterology Review/Przegląd Gastroenterologiczny17(1), 28–34. https://doi.org/10.5114/pg.2021.112681

Liu, H., Wang, J., He, T., Becker, S., Zhang, G., Li, D., & Ma, X. (2018). Butyrate: A Double-Edged Sword for Health? Advances in Nutrition9(1), 21–29. https://doi.org/10.1093/advances/nmx009

Maślan sodu w leczeniu chorób czynnościowych i zapalnych jelit | Gastroenterologia Praktyczna—Czasopismo lekarza praktyka. (b.d.). Pobrano 3 listopad 2023, z https://gastroenterologia-praktyczna.pl/a4708/Maslan-sodu-w-leczeniu-chorob-czynnosciowych-i-zapalnych-jelit.html/

Miller, A. A., Kurschel, E., Osieka, R., & Schmidt, C. G. (1987). Clinical pharmacology of sodium butyrate in patients with acute leukemia. European Journal of Cancer and Clinical Oncology23(9), 1283–1287. https://doi.org/10.1016/0277-5379(87)90109-X

Pietrzak, A., Banasiuk, M., Szczepanik, M., Borys-Iwanicka, A., Pytrus, T., Walkowiak, J., & Banaszkiewicz, A. (2022). Sodium Butyrate Effectiveness in Children and Adolescents with Newly Diagnosed Inflammatory Bowel Diseases—Randomized Placebo-Controlled Multicenter Trial. Nutrients14(16), Article 16. https://doi.org/10.3390/nu14163283

Säemann, M. D., Böhmig, G. A., Österreicher, C. H., Burtscher, H., Parolini, O., Diakos, C., Stöckl, J., Hörl, W. H., & Zlabinger, G. J. (2000). Anti-inflammatory effects of sodium butyrate on human monocytes: Potent inhibition of IL-12 and up-regulation of IL-10 production. The FASEB Journal14(15), 2380–2382. https://doi.org/10.1096/fj.00-0359fje

Segain, J.-P., Blétière, D. R. de la, Bourreille, A., Leray, V., Gervois, N., Rosales, C., Ferrier, L., Bonnet, C., Blottière, H. M., & Galmiche, J.-P. (2000). Butyrate inhibits inflammatory responses through NFκB inhibition: Implications for Crohn’s disease. Gut47(3), 397–403. https://doi.org/10.1136/gut.47.3.397

Sodium butyrate. (b.d.). American Chemical Society. Pobrano 3 listopad 2023, z https://www.acs.org/molecule-of-the-week/archive/s/sodium-butyrate.html

Summer, A., Formaggioni, P., Franceschi, P., Di Frangia, F., Righi, F., & Malacarne, M. (2017). Cheese as Functional Food: The Example of Parmigiano Reggiano and Grana Padano. Food Technology and Biotechnology55(3), 277–289. https://doi.org/10.17113/ftb.55.03.17.5233

Xu, Y.-H., Gao, C.-L., Guo, H.-L., Zhang, W.-Q., Huang, W., Tang, S.-S., Gan, W.-J., Xu, Y., Zhou, H., & Zhu, Q. (2018). Sodium butyrate supplementation ameliorates diabetic inflammation in db/db mice. Journal of Endocrinology238(3), 231–244. https://doi.org/10.1530/JOE-18-0137

Zou, X., Ji, J., Qu, H., Wang, J., Shu, D. M., Wang, Y., Liu, T. F., Li, Y., & Luo, C. L. (2019). Effects of sodium butyrate on intestinal health and gut microbiota composition during intestinal inflammation progression in broilers. Poultry Science98(10), 4449–4456. https://doi.org/10.3382/ps/pez279

Oceń artykuł
4.6
Głos oddany
35 opinii, ocena: 4.6
Emilia Moskal - Tekst

Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Ilona Krzak - Recenzja

Magister farmacji

Ilona Krzak
Zweryfikowane przez eksperta

Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjną stronę internetową (http://apterskimokiem.pl/) oraz profil na Instagramie: @pani_z_apteki

Bartłomiej Turczyński - Redakcja

Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Nina Wawryszuk - Fact-checking

Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, jako trenerka personalna pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Młode, piękne kobiety z dobrą kondycją skóry.
Zadbaj o zdrowy organizm

Spróbuj wysokiej jakości suplementów Natu.Care

Zobacz produkty
Podobne artykuły
Co mówi Twoja kupa? – wygląd, kolor i kształt stolca świadczy o stanie zdrowia.
Zdrowie

lis 14

Co mówi Twoja kupa? Wygląd i zapach stolca ma znaczenie

Sprawdź co wygląd stolca może Ci powiedzieć na temat diety, stylu życia, chorób czy przyjmowanych leków.

Pasożyty ludzkie — objawy, jak badać, jak się ich pozbyć?
Zdrowie

paź 30

Pasożyty ludzkie — objawy, badanie na obecność pasożytów, jak się ich pozbyć?

Sprawdź jakie są typy pasożytów i objawy zakażenia, jak się pozbyć pasożytów i chronić siebie oraz swoich bliskich przed kolejnymi inwazjami.

Jak chronić zdrowie oczu? 5 prostych sposobów, które działają
Zdrowie

paź 21

Jak Dbać o Zdrowie Oczu? Oto 5 Niezawodnych Sposobów

Oczy to jeden z Twoich najważniejszych narządów. Zobacz jak możesz codziennie dbać o swój wzrok i zapewnić Twoim oczom zdrowie na lata