- Strona Główna
- Uroda
- Rozstępy
Rozstępy na piersiach, udach, brzuchu: czym są i skąd się biorą
Dowiedź się wszystkiego, co niezbędne, aby skutecznie pozbyć się rozstępów.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Ma je większość kobiet (i sporo mężczyzn). Dla wielu osób są źródłem kompleksów i przyczyniają się do niższej samooceny. Rozstępy są jednym z największych wyzwań w walce o nieskazitelną skórę.
Rozstępy to zupełnie normalne i powszechne zmiany pojawiające się na skórze. Część z nas ma je od wczesnej młodości, inne nabawiły się ich po ciąży. Niezależnie od przyczyny ich wystąpienia, nie są zbyt mile widziane. Na szczęście można im zapobiegać.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym są rozstępy i jak powstają.
- Co przyczynia się do ich tworzenia na skórze.
- Jak zmniejszyć widoczność rozstępów.
- Jak skutecznie zapobiegać tym zmianom.
Zobacz też:
Co to są rozstępy?
Twoja skóra zbudowana jest przede wszystkim z włókien kolagenu i elastyny. Tworzą one strukturę przypominającą gęstą siateczkę i zapewniają skórze jej właściwości: elastyczność i wytrzymałość.
Jednak, gdy skóra zbyt szybko się rozciąga, organizm może nie nadążać z produkcją tych włókien. Wskutek tego na skórze zaczynają się pojawiać prążki, które w wyglądzie przypominają blizny – to właśnie rozstępy .
Rozstępy to zmiany skórne wyglądem przypominające blizny, będące wynikiem osłabienia struktur włókien kolagenowych i elastynowych, na skutek jej zbyt szybkiego rozciągnięcia się. Ich charakterystyczną cechą jest to, że zawsze układają się równolegle względem powierzchni skóry.
Zmiany te najczęściej pojawiają się w specyficznych obszarach ciała. Najczęściej występujące to :
- rozstępy na piersiach,
- rozstępy na udach,
- rozstępy na brzuchu,
- rozstępy na pośladkach,
- rozstępy na biodrach,
- rozstępy na plecach,
- rozstępy na ramionach (bicepsach).
Czasami zdarza się też, że rozstępy pojawiają się nawet na twarzy.
Od czego tworzą się rozstępy?
Rozstępy mogą wystąpić zawsze wtedy, gdy skóra musi gwałtownie zwiększyć swoją powierzchnię w krótkim czasie. I choć pierwsze co przychodzi do głowy to przybranie na masie ciała, najczęściej z rozstępami borykają się kobiety w ciąży i… nastolatki.
Ciekawostka
Według badań rozstępy częściej pojawiają się u osób palących. Nic dziwnego, w końcu papierosy to jeden z czynników, przyczyniających się do szybszej utraty kolagenu organizmie . Kolejny powód, żeby rzucić…
Rozstępy po ciąży
Brzuch u ciężarnych kobiet zaczyna powiększać się w drugim trymestrze ciąży. Przez niecałe sześć miesięcy jego obwód zwiększy się o około 30 cm. To dużo dodatkowej powierzchni, którą musi pokryć skóra przyszłej mamy. Szacuje się, że rozstępy pojawią się u około 43%–88% kobiet w okresie ciąży .
Dodatkowo w ciąży zwiększa się również obwód bioder, gdyż na skutek zmian hormonalnych zaczyna gromadzić się na nich tkanka tłuszczowa. To kolejny obszar narażony na wystąpienie tych zmian skórnych.
W ciąży, a później także w okresie laktacji powiększają się również piersi. Ich wzrost jest szczególnie gwałtowny w czasie, gdy organizm zaczyna intensywnie produkować pokarm. Sutki to kolejne miejsce, szczególnie wrażliwy na pojawianie się rozstępów.
Rozstępy po siłowni
Wiesz, kto jeszcze szybko rośnie? Bodybuilderzy. Na skutek powiększającej się masy mięśniowej skóra również może się rozciągnąć. I choć aktywność fizyczna sprzyja syntezie kolagenu, osoby ćwiczące również mogą nabawić się rozstępów.
Najczęściej zmiany skórne pojawiają się w okolicy mięśni, które najszybciej się rozrastają. Mogą dotyczyć bicepsów, obręczy barkowej lub ud. Czasem pojawiają się też na plecach .
Rozstępy przy dojrzewaniu
Z pewnością słyszałaś jako dziecko, że w pewnym momencie wystrzeliłaś w górę. No właśnie, Twoja skóra też pamięta ten moment. Rozstępy mogą się również pojawiać, gdy dziewczętom zaczynają powiększać się piersi i biodra na skutek dojrzewania – jest to dość charakterystyczne zjawisko. Według szacunków badaczy rozstępy mogą dotykać od 6% do nawet 86% osób w okresie dojrzewania .
Rozstępy po przybraniu na masie ciała
Szybkie przybieranie na masie ciała także może skończyć się rozstępami. Tkanka tłuszczowa gromadzi się szybko i zajmuje pod skórą naprawdę dużo miejsca. Równie niebezpieczne mogą być częste wahania wagi, na skutek których skóra traci swoją elastyczność. Rozstępy będące wynikiem tycia często pojawiają się na brzuchu, biodrach, udach i pośladkach .
Co ciekawe rozstępy mogą się pojawić również na skutek szybkiej i znacznej utraty wagi. Jest to wówczas związane ze spadkiem napięcia skóry .
Ciekawostka
Rozstępy mogą wystąpić również jako skutek uboczny przyjmowania niektórych leków, na przykład kortykosteroidów .
Jak wyglądają świeże rozstępy?
Początkowa faza rozstępów przypomina czerwonawe lub lekko sine pajączki. Świadczy o uszkodzeniach struktury tkanki łącznej w skórze . Świeże rozstępy mogą swędzieć, a nawet lekko piec. To właśnie na tym etapie najłatwiej się ich pozbyć.
Rozstępy: czerwone, fioletowe, białe…
Czerwone lub fioletowe rozstępy to oznaka uszkodzonych i zerwanych włókien kolagenu oraz elastyny. Świadczą również o tym, że w miejscu uszkodzenia toczy się stan zapalny .
W miejscu rozerwania się włókien kolagenu i elastyny organizm produkuje tkankę zastępczą – bliznowatą. To właśnie ona wypełnia przestrzenie rozstępów, które wcześniej były czerwone lub fioletowe. Ponieważ tkanka bliznowata nie posiada przydatków typowych dla skóry (np. melanocytów), wygojone rozstępy mają prawie biały kolor .
Czy rozstępy mogą zniknąć?
Niestety rozstępy to trwałe zmiany skórne, które nie znikną samoistnie. Dokładnie tak, jak blizny. Dodatkowo im dłużej je masz, tym trudniej będzie Ci się ich pozbyć. Walkę z rozstępami najlepiej zacząć, gdy są w początkowej fazie, czyli w momencie gdy ich barwa jest czerwono–fioletowa .
Jak pozbyć się rozstępów?
Rozstępy są trudne do usunięcia, ale możesz zminimalizować ich widoczność. Aby pozbyć się świeżych niedoskonałości, możesz wypróbować kremy i maści przeznaczone do tego celu. Zwróć uwagę na te z naturalnymi kwasami, olejami, wyciągami i składnikami aktywnymi, takimi jak masa perłowa. Na starsze rozstępy wypróbuj zabiegi, jak mezoterapia, mikropunktura, karboksyterapia czy radiofrekwencja mikroigłowa .
Kosmetyki na rozstępy
W sklepach i aptekach znajdziesz wiele balsamów, kremów i maści na rozstępy. Producenci obiecują często „odbudowę włókien kolagenowych i elastynowych” lub „przebudowę wewnętrznych warstw skóry”. To mało prawdopodobne.
Kosmetyki docierają jedynie do naskórka i nie są w stanie zadziałać na głębsze warstwy tkanki łącznej, zwłaszcza jeśli rozstępy wypełniły się już tkanką bliznowatą.
Jeśli Twoje rozstępy są jeszcze świeże, warto wypróbować produkty dedykowane zmniejszeniu ich widoczności. Takie preparaty będą mieć przede wszystkim działanie zmiękczające lub lekko złuszczające. Dzięki temu zmiany mogą stać się mniejsze i płytsze, a także bardziej zbliżone wyglądem do reszty skóry.
Sebamed, balsam do ciała z mocznikiem (10%)
- Przeznaczenie: do wysuszonej skóry, dla każdego typu skóry
- Najważniejsze składniki: mocznik 10%, lecytyna, słodkie migdały, trójglicerydy
- Opakowanie: 200 ml
Opis produktu
Regenerujący balsam zawiera 10% mocznik, który słynie z właściwości regenerujących. Dodatek lecytyny, słodkich migdałów oraz trójglicerydy pomaga utrzymać odpowiednią równowagę lipidową skóry.
Plusy i minusy
Plusy:
- Ciekawa kompozycja składu, która skutecznie nawilża, natłuszcza i regeneruje nawet bardzo zniszczoną skórę.
- Nie zawiera barwników, silikonów czy oleju mineralnego.
- Formuła jest bezzapachowa.
Minusy:
- Brak.
Dodatkowe informacje
Najlepsze efekty osiągniesz, jeśli będziesz balsamować ciało regularnie.
Opinia użytkownika
Balsam szybko się wchłania i nie zostawia lepkiej warstwy. Pomógł mi przy bardzo suchej jak wiór skórze.
Eloderm balsam omega 3-6-9
- Ważne składniki: olej canola, witamina E, olej macadamia, olej kukurydziany, hialuronian sodu
Opis produktu
Cenny kompleks omega 3-6-9 zapobiega utracie wody i zwiększa nawilżenie skóry. Tokoferole, czyli witamina E, oraz fitosterole łagodzą podrażnienia i działają przeciwzapalnie. Ten balsam skarbnica substancji czynnych o działaniu emoliencyjnym, czyli utrzymują prawidłowy poziom nawilżenia, natłuszczenia i elastyczności skóry.
Plusy i minusy
Plusy:
- Balsam polecany dla szczególnie suchej skóry, która wymaga nawilżenia i natłuszczenia.
- Bezpieczny kosmetyk dla osób z atopowym zapaleniem skóry (AZS).
- Składniki intensywnie odżywią skórę, nie pozostawiając tłustej warstwy.
- Alantoina łagodzi podrażnienia, przyspiesza gojenie się podrażnień i zadrapań.
- Hialuronian sodu i mocznik skutecznie nawilżają skórę.
- Witamina E, pobudzi komórki do wzrostu i odnowy.
- Balsam jest bezpieczny dla skóry i może być stosowany u niemowląt.
- Produkt nie zawiera parabenów, substancji zapachowych ani barwiących.
- Balsam był testowany dermatologicznie.
Minusy:
- Brak
Dodatkowe informacje
Bez parabenów
Bez barwników
Bez substancji zapachowych
Opinia eksperta
Kremy, balsamy i maści będą za to Twoim najlepszym sprzymierzeńcem w zapobieganiu powstawania rozstępów. Zwiększą nawilżenie i elastyczność skóry, odżywią ją i wzmocnią.
Szczotkowanie ciała na sucho
Szczotkowanie ciała na sucho pomaga złuszczyć martwy naskórek, pobudza mikrokrążenie i przepływ limfy. Dzięki temu skóra staje się miękka, gładka i jędrna. Poprzez złuszczanie szczotkowanie może pomóc Ci zmniejszyć widoczność rozstępów, zwłaszcza jeśli są one wypukłe. Jednak stosując wyłącznie szczotkę, nie zlikwidujesz ich całkowicie. Ale może to być technika stosowana pomocniczo.
Szczotka – tak samo jak kosmetyki – pomoże Ci za to zmniejszyć ryzyko pojawiania się kolejnych rozstępów. Jeśli masz tendencję do tworzenia się tych zmian skórnych, koniecznie zainteresuj się szczotkowaniem ciała .
Masaż na rozstępy
Masaż ujędrnia skórę, poprawia mikrokrążenie, a także może pomóc rozbić i uelastycznić sztywne tkanki. Tkanka bliznowata, która tworzy rozstępy, jest sztywniejsza niż skóra. Masaż pomoże Ci więc nadać rozstępom elastyczności i tym samym może nieco zmniejszyć ich widoczność. Dla lepszych rezultatów warto połączyć go z olejkami lub kremami na rozstępy .
Zobacz też:
Kolagen na rozstępy
Najskuteczniejszą formą podania kolagenu na rozstępy jest ta śródskórna. Najczęściej kolagenowe preparaty stosowane są jako iniekcje lub uzupełnienie zabiegów przeprowadzanych w gabinetach kosmetycznych. Podaje się je na przykład przy mezoterapii igłowej lub mikroigłowej .
Kolagen w formie suplementu również może pomóc Ci w walce z rozstępami. Dostarczy organizmowi niezbędny budulec do odtworzenia zniszczonych struktur skóry . Jednak samo picie kolagenu – bez dodatkowej stymulacji skóry – może nie wystarczyć.
Natu.Care Kolagen Premium 5000 mg, mango-marakuja
- Zawartość kolagenu: 5000 mg hydrolizatu kolagenu morskiego
- Dodatkowe składniki aktywne: witamina C, niskocząsteczkowy kwas hialuronowy (oraz L-teanina i koenzym Q10 w kolagenie o smaku kakao lub witamina A i witamina E w kolagenie o smaku mango–marakuja)
- Forma: saszetki z proszkiem do picia
- Porcja: 1 saszetka dziennie
- Wystarczy na: 30 dni
Opis produktu
Kolagen rybi od marki Natu.Care w dawce 5000 mg, bazujący na certyfikowanych składnikach najlepszej jakości. Regularna suplementacja pozytywnie wpłynie na wygląd skóry, włosów i paznokci – zostaną odbudowane i wzmocnione od środka.
Oprócz cennego dla zdrowia i urody kolagenu oferuje także inne składniki aktywne, które pomagają zachować młody wygląd cery, błyszczące włosy i mocne paznokcie.
Preparat zawiera wystarczającą porcję substancji aktywnej, aby pozytywnie wpłynąć na stawy, układ ruchu i odporność.
Kolagen Premium Natu.Care dostępny jest w dwóch smakach – Cacao Bloom i Rise&Shine. Obie formuły oparte są na następujących składnikach aktywnych: hydrolizacie kolagenu morskiego, ekstrakcie z pąków dzikiej róży oraz kwasie hialuronowym.
Dodatkowo w Cacao Bloom znajdują się naturalna L-teanina, koenzym Q10 i odtłuszczone kakao holenderskie. Rise&Shine zawiera za to witaminę E oraz witaminę A.
Te najlepsze kolageny rybie na rynku różnią się także smakiem – Cacao Bloom jest gratką dla miłośników czekolady. Rise&Shine przypadnie do gustu tym, którzy lubią orzeźwiający smak owoców mango i marakui.
Plusy i minusy
Plusy:
- Witamina C wspiera wytwarzanie kolagenu przez organizm, co wzmacnia jego działanie.
- Skuteczna dawka kwasu hialuronowego, który dodatkowo wesprze nawilżenie cery i zdrowie stawów.
- Kolagen rybi wchłania się o 50% lepiej. Dodatkowo producent podaje gatunek ryby, z którego został pozyskany (dorsz atlantycki).
- Skład został przebadany przez niezależne i akredytowane laboratorium J.S. Hamilton.
- Certyfikat jakości MSC (Marine Stewardship Council), który potwierdza, że pochodzenie kolagenu wspiera zrównoważone rybołówstwa.
Minusy:
- Brak.
Dodatkowe informacje
Kolagen rybi od Natu.Care zbiera pochwały za to, że jest pyszny. Nie znajdziesz tu rybiego posmaku, który często przebija się w innych kolagenach. A do wyboru masz dwa pyszne smaki: kakao i mango–marakuja.
Składniki aktywne, takie jak koenzym Q10, kwas hialuronowy czy naturalna L-teanina, mają działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i opóźniają procesy starzenia.
Opinia użytkownika
Zabiegi na rozstępy
Bez wątpienia kosmetologia daje najbardziej zauważalne efekty w przypadku rozstępów i to nawet tych, z którymi borykasz się od wielu lat. Niestety koszt takich zabiegów jest spory – zazwyczaj za jedną wizytę w gabinecie trzeba zapłacić kilkaset złotych. A w przypadku blizn i rozstępów pojedyncza sesja zazwyczaj nie wystarcza. Aby osiągnąć optymalne efekty, zabiegi trzeba powtarzać kilkukrotnie.
Najpopularniejsze i najskuteczniejsze zabiegi na rozstępy to:
Zabieg |
Działanie |
Ilość powtórzeń potrzebna do uzyskania efektu |
Laser |
Wiązka światła o odpowiedniej długości uszkadza skórę w kontrolowany sposób. To pobudza procesy regeneracyjne i przebudowę tkanki łącznej. |
Około 6 zabiegów. |
Mezoterapia igłowa |
Polega na wykonywaniu serii iniekcji z leczniczego preparatu w miejsca, na których znajdują się rozstępy. |
Około 4–5 zabiegów. |
Mezoterapia mikroigłowa |
Czyli popularny dermapen. Najpierw na powierzchnię skóry zostaje nałożona odżywcza ampułka. Potem za pomocą specjalnego urządzenia wyposażonego w drobne igiełki, specjalista wykonuje wiele mikronakłuć w skórze. Pełni to dwie role: po pierwsze pomaga ampułce przeniknąć w głąb skóry, po drugie mikrourazy również pobudzają procesy przebudowy skóry i tworzenia się nowych włókien kolagenu i elastyny. |
Około 4–5 zabiegów. |
Karboksyterapia |
Polega na wstrzyknięciu w zmienione tkanki medycznego dwutlenku węgla. W miejscu iniekcji tworzy się stan zapalny, który pobudza regenerację skóry i tworzenie się nowych struktur kolagenu i elastyny. Dwutlenek węgla powoduje również rozszerzenie się naczyń krwionośnych i lepsze dotlenienie oraz odżywienie skóry. |
Kilkanaście zabiegów. |
Radiofrekwencja mikroigłowa |
Łączy w sobie nakłuwanie skóry za pomocą mikroigieł oraz podgrzewanie jej falami radiowymi. Powoduje to powstanie dwóch typów uszkodzeń w skórze: mechanicznych i termicznych. Dzięki temu organizm jest podwójnie stymulowany do regeneracji i uruchamia procesy naprawcze z jeszcze większą mocą. |
Około 3 zabiegi. |
Mikropunktura |
To najnowszy zabieg, zaczerpnięty z medycyny Ameryki Południowej. Polega na stosowaniu różnych technik nakłuwania skóry, by pobudzić jej procesy przebudowy. Na koniec zabiegu, na powierzchnię skóry nakłada się specjalny żel, który dodatkowo pobudza procesy regeneracyjne. |
Jeden zabieg oraz ewentualnie zabiegi podtrzymujące efekt co 6 miesięcy. |
Jak zapobiegać rozstępom?
Wiadomo, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Przy rozstępach ta zasada sprawdza się szczególnie dobrze. Jeśli jesteś w okresie, w którym Twoja skóra może być szczególnie narażona na tworzenie się rozstępów, najlepiej zawczasu zastosuj kilka technik zapobiegania im.
Najbardziej skuteczna kombinacja to połączenie:
- szczotkowania ciała na sucho,
- stosowania nawilżających i uelastyczniających skórę balsamów, kremów czy olejków,
- masowania newralgicznych miejsc (brzucha, ud, bioder, pośladków lub ramion),
- pilnowania zdrowej i odżywczej diety oraz dodatkowej suplementacji kolagenu (zwłaszcza jeśli masz więcej niż 25 lat).
Pamiętaj jednak, że metody te będą skuteczne tylko jeżeli będziesz stosować je regularnie, przez dłuższy czas.
Zobacz też:
Podsumowanie
- Rozstępy to trwałe zmiany skórne, polegające na przerwaniu ciągłości włókien kolagenu i elastyny.
- Rozstępy powstają wtedy, gdy skóra musi się znacznie rozciągnąć w krótkim czasie.
- Świeże rozstępy mają czerwony lub fioletowy kolor, starsze stają się prawie białe.
- Najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia widoczności rozstępów są zabiegi wykonywane przez kosmetologa.
- Świeże rozstępy możesz próbować zwalczać kosmetykami, szczotkowaniem ciała, masażem i suplementacją kolagenu. Te metody pomogą Ci również zapobiegać powstawaniu tych zmian.
FAQ
Jak powstają rozstępy?
Rozstępy powstają, gdy skóra musi powiększyć swoją powierzchnię w krótkim czasie. Przy takim rozciąganiu może dojść do przerwania struktur kolagenu i elastyny w tkance łącznej. Miejsce to wypełnia się wówczas tkanką bliznowatą i dochodzi do powstania charakterystycznych prążków na skórze.
Co na czerwone rozstępy?
Czerwone rozstępy to te w początkowej fazie tworzenia się. Towarzyszy im również niewielki stan zapalny. Aby zredukować ich widoczność, wypróbuj kosmetyki dedykowane usuwaniu rozstępów, takie jak kremy, balsamy, maści i oleje. Możesz też zdecydować się na zabiegi wykonane przez kosmetologa – na przykład te z użyciem iniekcji z kolagenem.
Jak zlikwidować rozstępy?
Niestety nie da się zlikwidować rozstępów w 100%, jednak możesz znacznie zmniejszyć ich widoczność. Najskuteczniejsze są zabiegi kosmetyczne wykonywane przez specjalistów, takie jak mikropunktura, mezoterapie, lasery czy karboksyterapia. Przy świeżych rozstępach możesz wypróbować również kosmetyki zmiękczające skórę, masaże czy szczotkowanie ciała na sucho.
Jak wyglądają rozstępy?
Rozstępy to charakterystyczne prążki, które zawsze układają się równolegle do powierzchni skóry. Na początku rozstępy to czerwone lub fioletowawe „wzory” przypominające paski zebry. Później stają się prawie białe.
Czy mezoterapia zadziała na rozstępy?
Tak, mezoterapia – zarówno igłowa, jak i mikroigłowa to jeden z najskuteczniejszych zabiegów, który może pomóc Ci zredukować widoczność rozstępów. Zabiegi te działają na głębsze warstwy tkanek, inicjując naturalne procesy naprawcze skóry i pobudzają produkcję kolagenu.
Czy rozstępy mogą robić się u dzieci?
Tak, rozstępy mogą tworzyć się również u dzieci i być związane z gwałtownym przyśpieszeniem wzrostu. Często występują również u dziewcząt w okresie nastoletnim, gdy pod wpływem dojrzewania tkanka tłuszczowa zaczyna gromadzić się w piersiach oraz na biodrach.
Czy rozstępy bolą?
W początkowej fazie, gdy rozstępy są jeszcze czerwone lub lekko sine, może im towarzyszyć uczucie swędzenia oraz pieczenia. Starsze zmiany są bezbolesne i niegroźne – wpływają jedynie na wizualny efekt.
Źródła
Zobacz wszystkie
Abbas, A. M., Kamel, F. M., & Salman, S. A. (2019). Clinical significance and treatment of striae gravidarum during pregnancy: A review article. International Journal of Reproduction, Contraception, Obstetrics and Gynecology, 8(1), Article 1. https://doi.org/10.18203/2320-1770.ijrcog20185454
Dai, H., Liu, Y., Zhu, Y., Yu, Y., & Meng, L. (2021). Study on the methodology of striae gravidarum severity evaluation. BioMedical Engineering OnLine, 20(1), 109. https://doi.org/10.1186/s12938-021-00945-w
Deflorin, C., Hohenauer, E., Stoop, R., van Daele, U., Clijsen, R., & Taeymans, J. (2020). Physical Management of Scar Tissue: A Systematic Review and Meta-Analysis. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 26(10), 854–865. https://doi.org/10.1089/acm.2020.0109
Huang, Q., Xu, L., Wu, T., & Mu, Y.-Z. (2022). New Progress in Therapeutic Modalities of Striae Distensae. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 15, 2101–2115. https://doi.org/10.2147/CCID.S379904
Medline ® Abstract for Reference 79 of ’Striae distensae (stretch marks)’—UpToDate. (b.d.). Pobrano 13 wrzesień 2023, z https://www.uptodate.com/contents/striae-distensae-stretch-marks/abstract/79
Mendes, N., Alves, P. J., Barros, M., Rodrigues, J. M., & Machado, J. (2022). A Narrative Review of Current Striae Treatments. Healthcare, 10(12), Article 12. https://doi.org/10.3390/healthcare10122565
Oakley, A. M., & Patel, B. C. (2023). Stretch Marks. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK436005/
Pieraggi, M. Th., Julian, M., Delmas, M., & Bouissou, H. (1982). Striae: Morphological aspects of connective tissue. Virchows Archiv A, 396(3), 279–289. https://doi.org/10.1007/BF00431387
Scar Tissue—An overview | ScienceDirect Topics. (b.d.). Pobrano 13 wrzesień 2023, z https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/scar-tissue
Shen, Y., Pang, Q., & Xu, J. (2022). Comprehensive pathogenesis and clinical therapy in striae distensae: An overview and current perspective. Chinese Journal of Plastic and Reconstructive Surgery, 4(4), 203–207. https://doi.org/10.1016/j.cjprs.2022.10.002
van der Sluijs, E., Slot, D., Hennequin-Hoenderdos, N., & van der Weijden, G. (2018). Dry brushing: Does it improve plaque removal? A secondary analysis. International Journal of Dental Hygiene, 16(4), 519–526. https://doi.org/10.1111/idh.12358
Wollina, U., & Goldman, A. (2017). Management of stretch marks (with a focus on striae rubrae). Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery, 10(3), 124–129. https://doi.org/10.4103/JCAS.JCAS_118_17
Redakcja
Poznaj zespółKosmetolog
Kosmetolog i linergistka o ogromnym doświadczeniu w pracy z klientami o wielu potrzebach i problemach związanych ze zdrowiem skóry.
mar 27
Poznaj sprawdzone sposoby na suchą cerę.
mar 27
Zobacz, jak zatrzymać upływający czas. Czyli najlepsze sposoby na to, jak pozbyć się zmarszczek.
mar 26
Przeczytaj o skutecznych metodach walki ze zmarszczkami wokół oczu.