Kiedy brać probiotyk: przed czy po antybiotyku, rano czy wieczorem?

Kiedy brać probiotyki i jak je stosować, aby zapewnić im największą skuteczność.

TekstEmilia Moskal

Redaktorka Natu.Care

Emilia Moskal specjalizuje się w tekstach z zakresu medycyny i psychologii, w tym treściach dla podmiotów medycznych. Jest wielbicielką prostego języka i komunikacji przyjaznej czytelnikowi. W Natu.Care pisze edukacyjne artykuły.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

RecenzjaIlona Krzak

Zweryfikowane przez eksperta

RecenzjaIlona Krzak

Magister farmacji

Ilona Krzak uzyskała stopień magistra farmacji na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Odbywała praktykę w aptece szpitalnej i przemyśle farmaceutycznym. Aktualnie pracuje w zawodzie, a także prowadzi edukacyjną stronę internetową (http://apterskimokiem.pl/) oraz profil na Instagramie: @pani_z_apteki

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

RedakcjaBartłomiej Turczyński

Redaktor naczelny

Bartłomiej Turczyński jest redaktorem naczelnym Natu.Care. Odpowiada za jakość treści tworzonych m.in. w serwisie Natu.Care i dba o to, żeby wszystkie artykuły były oparte na rzetelnych badaniach naukowych i konsultowane ze specjalistami z branży.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Fact-checkingNina Wawryszuk

Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, jako trenerka personalna pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Kiedy brać probiotyk: przed czy po antybiotyku, rano czy wieczorem?

29 kwietnia, 2024

Recenzja13 grudnia, 2023

Redakcja15 grudnia, 2023

Fact-checking11 grudnia, 2023

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

18 min

Dlaczego możesz nam zaufać

Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.

Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym

Informacja o reklamach

Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.

Dowiedz się więcej w naszym regulaminie

Media o nas:

Kupujesz probiotyk i wszystko wydaje się takie łatwe – trzeba po prostu zacząć go brać. Ale gdy przychodzi co do czego, pojawia się masa wątpliwości. Na przykład: czy pora dnia ma znaczenie?

Probiotyk to w końcu żywe bakterie, które mają przeżyć w Twoim układzie pokarmowym i dotrzeć do jelit. Chcesz ułatwić im to zadanie, by przyniosły Ci najlepsze efekty. Dlatego razem z magister farmacji Iloną Krzak rozłożymy na czynniki pierwsze pytanie: kiedy brać probiotyk?

Na początku dowiesz się, kiedy (w jakich przypadkach) probiotyk może okazać się pomocny. Później znajdziesz konkretne wskazówki kiedy (czyli o jakiej porze) zażywać preparaty z żywymi kulturami bakterii.

Z tego artykułu dowiesz się:

Na co może pomóc probiotyk.
Jak go brać, gdy zażywasz antybiotyk.
Czy lepiej przyjmować go z jedzeniem, czy na czczo.
Czy pora dnia i ilość porcji mają znaczenie przy braniu probiotyku.

Natu.Care Omega-3ᵀᴳ Premium — Sprawdź, za co pokochały go tysiące klientek Natu.Care Premium Omega-3ᵀᴳ.

W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!

Zobacz więcej

Zobacz też:

Przy jakich dolegliwościach brać probiotyki?

O probiotykach usłyszysz najczęściej, gdy lekarz przepisuje Ci antybiotyk. Wówczas bardzo możliwe, że dostaniesz zalecenie przyjmowania tych pożytecznych bakterii osłonowo. Jednak ochrona mikroflory jelitowej przed lekami to nie jedyna wartość, jaką mogą Ci dać te mikroorganizmy.

Pacjenci często mylą „osłonę" do antybiotyku z „osłoną" stosowaną w przypadku zażywania silnych leków z grupy NLPZ – inhibitorów pompy protonowej. Warto też dodać, że inhibitory pompy protonowej zmieniają pH przewodu pokarmowego, co zaburza funkcjonowanie o rozwój mikrobiomu.

Ilona Krzak magister farmacji

Twoje jelita oraz ich mali mieszkańcy wpływają na metabolizm, gospodarkę insulinową, i odporność. Mogą wspomagać Cię w walce ze stanem zapalnym, a nawet odpowiadać za syntezę odpowiednich neuroprzekaźników, które wpływają na Twój nastrój .

Antybiotykoterapia

Antybiotyki są niezwykle skutecznym narzędziem w walce z infekcjami bakteryjnymi. Ich zadaniem jest eliminacja patogennych mikroorganizmów, które wywołują choroby. Niestety, leki te nie wiedzą, które bakterie są „złe”, a które zapewniają prawidłowe funkcjonowanie Twojego organizmu.

Antybiotyki niszczą więc nie tylko szkodliwe, ale również korzystne bakterie probiotyczne. Bez nich Twój układ pokarmowy narażony jest na kolonizację przez patogeny, które mogą wywoływać biegunki. Sam proces trawienia jedzenia również nie przebiega tak gładko – możesz doświadczyć nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak choćby zgaga czy ból brzucha .

Biegunka poantybiotykowa może pojawić się nawet miesiąc, do dwóch od zakończenia antybiotykoterapii. Niektóre antybiotyki posiadają również efekt poantybiotykowy, przez co wykazują dłuższe działanie przeciwbakteryjne. Warto też dodać, że są antybiotyki o szerokim i wąskim spektrum działania. Jedne zdziesiątkują mikrobiom, inne zaś tylko lekko zachwieją jego stabilność.

Ilona Krzak magister farmacji

Szczególną uwagę na przyjmowanie probiotyku przy antybiotykoterapii powinny zwrócić osoby między innymi z otyłością, chorobą zapalną jelit, chorobą wątroby i nawracającymi infekcjami Clostridioides difficile, ze względu na zmniejszoną różnorodność mikrobiomu jelitowego – dodaje farmaceutka.

Probiotyki to żywe kultury bakterii, które mają korzystny wpływ na zdrowie, jeśli są spożywane w odpowiednich ilościach. Najczęściej spotykane bakterie probiotyczne to te z gatunków Lactobacillus i Bifidobacterium. Są one naturalnymi mieszkańcami Twojego układu pokarmowego, a ich obecność jest kluczowa dla zdrowia jelit i ogólnego samopoczucia .

Około 25% mikroflory jelitowej dorosłych i 95% mikroflory jelitowej noworodków i niemowląt składa się głównie z różnych gatunków Bifidobacterium: B. catenulatum, B. bifidum, B. infantis, B. brevi, B. adolescentis itp.

Ilona Krzak magister farmacji

Podczas antybiotykoterapii, probiotyki mogą pomóc w kilku kluczowych aspektach :

Ochronią mikroflorę jelitową. Antybiotyki niszczą wszystkie bakterie, co prowadzi do dezorganizacji naturalnej mikroflory jelitowej. Probiotyki mogą pomóc w jej odbudowie, wypełniając ubytki zniszczone przez leki, przez co wspierają zdrowie układu pokarmowego.

Zapobiegną biegunce związanej z antybiotykami. Jest to częsty efekt uboczny antybiotykoterapii. Badania pokazują, że probiotyki mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia biegunki związanej z terapią antybiotykową poprzez stabilizację mikroflory jelitowej.

Gatunki z rodziny Escherichia coli i Enterococcus to komensalni mieszkańcy przewodu pokarmowego, którzy w środowisku dysbiotycznym mogą stać się patogenami powodującymi szereg chorób, takich jak biegunka, wymioty lub trwałe zapalenie jelit związane z antybiotykami. Suplementacja probiotykami wydaje się zmniejszać przerost Escherichia podczas terapii antybiotykowej.

Ilona Krzak magister farmacji

Jak podaje ekspertka farmacji, skuteczność w zapobieganiu biegunce poantybiotykowej wykazują:

Saccharomyces boulardii I-745,
L. casei DN114001,
mieszanina trzech szczepów – Lactobacillus acidophilus CL1285, L. casei Lbc80r, L. rhamnosus CLR2.

Wzmocnią układ immunologiczny. Probiotyki mogą wspierać układ immunologiczny, poprawiając zdolność organizmu do walki z patogenami. Jest to szczególnie ważne podczas antybiotykoterapii, kiedy naturalna obrona organizmu może być obniżona.

Po kuracji antybiotykowej odbudowa mikrobiomu jelitowego może zająć trochę czasu. Po krótkotrwałym stosowaniu tych leków (od 5 do 10 dni) w badaniach zaobserwowano, że powrót większości grup bakterii do poziomu sprzed antybiotykoterapii może zająć co najmniej od jednego do dwóch miesięcy .

Mikroflora jelitowa regeneruje się w ciągu około 2 tygodni po pojedynczej ekspozycji na antybiotyk u dorosłych, ale wielokrotne narażenie może znacznie wydłużyć czas regeneracji.

Ilona Krzak magister farmacji

Badania te wykazały również, że nawet po upływie od 2 do 4 lat niektóre grupy bakterii nie powracają całkowicie do normy, a geny oporności przeciwbakteryjnej mogą również utrzymywać się na podwyższonym poziomie przez co najmniej rok do dwóch lat po zastosowaniu antybiotyku. Nawet krótka kuracja antybiotykowa może mieć długoterminowy wpływ na mikrobiom jelitowy .

6 szczepów bakterii

ALLDEYNN ROSEBIOTIC

5.0

Najważniejsze składniki: Lab2pro™ 6 szczepów bakterii kwasu mlekowego
Forma: pastylki
Opakowanie: 30 pastylek
Porcja: 1 pastylka dziennie
Wystarczy na: 30 dni

Zobacz cenę

Opis produktu

ROSEBIOTIC to synbiotyk, zawierający opatentowany kompleks Lab2pro™ złożony z 6 wyselekcjonowanych i przebadanych szczepów bakterii kwasu mlekowego. Synbiotyk – to połączenie w jednym produkcie prebiotyku z probiotykiem. Preparat ma pozytywny wpływ na wspomaganie i wzmocnienie układu odpornościowego, poprawę trawienia, a także biodostępności witamin i minerałów w przewodzie pokarmowym.

Polecany suplement diety, gdy chcesz odbudować stan swojej mikroflory jelitowej, uregulować pracę układu trawiennego i poprawić wchłanianie składników odżywczych.

Plusy i minusy

Plusy:

Zawiera 6 dokładnie przebadanych, ze ściśle określoną przynależnością gatunkową szczepów o synergistycznym działaniu.
Dużo pozytywnych opinii o działaniu synbiotyku.

Minusy:

Brak.

Dodatkowe informacje

Zawiera bakterie, które zostały poddane metodzie podwójnego otoczkowania warstwą białkową i polisacharydową. Takie zabezpieczenie chroni komórki przed czynniki zewnętrznymi takimi jak wilgoć i ciepło oraz wewnętrznymi w naszym organizmie (kwas żołądkowy). Zwiększa to przeżywalność szczepów, ułatwia dotarcie do jelit i prawidłowy proces kolonizacji.

Opinia eksperta

Preparat ma ciekawą kompozycję bakterii, a fruktoologosacharydy będą działać jako pożywka dla nich. Fajny skład, warto spróbować.

Ilona Krzak magister farmacji

Najlepszy na trawienie

Sundose° Daily Lightness°

4.8

Składniki aktywne: ekstrakt z kminku, ekstrakt z karczocha, kurkumina, piperyna i probiotyki
Forma: kapsułki + proszek
Porcja: 1 saszetka + 3 twarde kapsułki
Wystarczy na: 30 dni

Zobacz cenę

w sklepie Natu.Care

Opis produktu

Sundose° Daily Lightness° to formuła, która wspiera żołądek i wątrobę, ogranicza częstotliwość gazów i wzdęć, a także wspomaga optymalne trawienie. Preparat nie zawiera zbędnych dodatków, a kompozycja składników aktywnych (np. kurkuminą z piperyną) wzajemnie zwiększa ich wchłanianie.
Suplementy diety od Sundose występuje w dwóch wersjach smakowych: pomarańczowej i zielonej.

Plusy i minusy

Plusy

Dobrze dobrane składniki aktywne.
Brak zbędnych dodatków.
Dwa smaki do wyboru.

Minusy:

Skomplikowane dawkowanie.

Dodatkowe informacje

Produkt nie zawiera GMO, laktozy, glutenu, konserwantów i sztucznych barwników.

Pomaga na tarczycę

Dr.Jacob's Jod + Selen probio

4.8

Składniki aktywne: witamina B12, jod, selen, krzem, Lakto- i Bifidobakterie
Forma: kapsułki
Opakowanie: 90 kapsułek
Wystarczy na: 3 miesiące

Zobacz cenę

Opis produktu

Suplement diety Jod + Selen probio to połączenie jodu, selenu, witaminy B12 oraz probiotyków. Formuła produktu została zaprojektowana tak, aby wspierać zdrowie tarczycy oraz prawidłową florę jelitową.

Jod i selen są kluczowymi mikroelementami niezbędnymi dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Z kolei miliony probiotycznych bakterii, w tym Lactobacillus plantarum i Bifidobacterium lactis, pomagają utrzymać zdrowe środowisko jelitowe.

Dodatkowo witamina B12 wspiera prawidłowy metabolizm energetyczny oraz układ nerwowy. Produkt jest doskonałym wyborem dla osób z problemami tarczycy i zaburzeniami jelit.

Plusy i minusy

Plusy:

Dobre dawki składników aktywnych.
Wydajne opakowanie.
Wygodne dawkowanie.

Minusy:

Kapsułki mogłyby być trochę mniejsze.

Dodatkowe informacje

Preparat jest przyjazny weganom.

Zobacz też:

Probiotyk przed czy po antybiotyku?

Dolegliwości jelitowe

Jedną z najważniejszych korzyści probiotyków jest ich zdolność do łagodzenia dolegliwości jelit. Dzieje się tak, ponieważ probiotyki pomagają w utrzymaniu równowagi mikroflory jelitowej, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego. Kiedy równowaga ta jest zakłócona, na przykład przez chorobę lub dietę ubogą w błonnik, możesz doświadczyć różnych dolegliwości gastrycznych, takich jak biegunka, zaparcia czy zespół jelita drażliwego (IBS) .

Niektóre szczepy probiotyków mają również właściwości przeciwzapalne, co oznacza, że mogą pomóc w łagodzeniu stanów zapalnych w jelitach, towarzyszących takim dolegliwościom jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Działają one poprzez zmniejszenie produkcji cytokin prozapalnych .

Ponadto probiotyki mogą wspierać zdrowie jelit na inne sposoby. Pomagają w trawieniu i absorpcji składników odżywczych, wspierają naturalną barierę ochronną jelit, a także wspomagają produkcję śluzu, który wyścieła jelita .

Pamiętaj jednak, że choć probiotyki mogą być pomocne, nie zastąpią ani zdrowej diety i stylu życia, ani odpowiedniego leczenia przy schorzeniach jelit. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji probiotykami, zwłaszcza jeśli cierpisz na jakiekolwiek przewlekłe choroby.

Zobacz też:

Probiotyk przy Zespole jelita drażliwego

Egzotyczna podróż

Podczas podróży do egzotycznych krajów często jesz inne rzeczy niż w domowych warunkach. Narażasz się również na kontakt z nowymi bakteriami i wirusami, które mogą zakłócić równowagę flory bakteryjnej w Twoim układzie pokarmowym. A to może skończyć się dolegliwościami gastrycznymi, które potrafią zepsuć cały wyjazd.

Przyjmując probiotyki profilaktycznie przez około dwa tygodnie przed wyjazdem oraz w jego trakcie, utrudniasz innym „egzotycznym” typom bakterii chorobotwórczych zasiedlanie Twoich jelit. Probiotyki będą przeszkadzać im w kolonizacji, rywalizując z nimi o pożywienie, a także produkując substancje przyczyniające się do obumierania patogenów .

Wspomogą też organizm w efektywnym trawieniu, a także pomogą pozbyć się toksyn z organizmu. Dzięki wzmocnieniu bariery jelitowej zmniejszą też ilość szkodliwych substancji i wirusów, przedostających się do krwiobiegu .

Wzmocnienie odporności

Czy wiesz, że w jelitach mamy od 1 do 3 kg bakterii?

Ilona Krzak magister farmacji

Twoje ciało jest domem dla bilionów bakterii. Wiele z nich znajduje się w Twoim przewodzie pokarmowym, tworząc coś, co nazywamy mikrobiotą jelitową. Mikrobiota ma bezpośredni wpływ na Twoją odporność. Dlaczego? Ponieważ około 70% komórek odpornościowych znajduje się właśnie w Twoim przewodzie pokarmowym .

Przypadek? W naturze nic nie dzieje się przypadkowo! Układ pokarmowy, to pierwsza bariera ochrony przed patogenami z zewnątrz. Wszystko, co dostarczamy z pokarmem, musi być dokładnie zweryfikowane pod kątem bezpieczeństwa. Jeśli ta bariera jest zachwiana, dochodzi do różnych nieprawidłowości w postaci dolegliwości dyspeptycznych.

Ilona Krzak magister farmacji

Probiotyki, jako część tej mikrobioty, pomagają w utrzymaniu równowagi pomiędzy „dobrymi” i „złymi” bakteriami. Gdy ta równowaga jest zachowana, Twój układ odpornościowy działa efektywnie. Probiotyki mogą pomóc w walce z infekcjami, poprzez stymulację produkcji przeciwciał i wspieranie aktywności komórek immunologicznych .

Dodatkowo probiotyki są w stanie produkować specjalne substancje zwane krótkołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi (ang. short chain fatty acids – SCFA). Te substancje odżywiają komórki nabłonka jelit, co pomaga utrzymać ich zdrowie i integralność. Dzięki temu mniej chorobotwórczych ustrojów i toksyn przenika przez ścianę jelit do krwiobiegu, co oznacza mniej pracy dla układu odpornościowego .

Obniżony nastrój

Niektóre szczepy bakterii probiotycznych to tak zwane psychobiotyki. Badania dowodzą, że przyjmowanie psychobiotyków może pomagać osobom cierpiącym na zaburzenia lękowe. Część psychobiotyków wykazuje też działanie łagodzące objawy depresji .

Jak to możliwe, że drobnoustroje zamieszkujące jelita mogą wpływać na nastrój? Dzieje się to za sprawą osi jelita–mózg. To dwukierunkowe połączenie umożliwia komunikację między układem pokarmowym a układem nerwowym .

Kiedy coś wpływa na Twoje jelita – czy to jedzenie, stres, czy choroba – bakterie jelitowe reagują. Komunikują te zmiany do mózgu poprzez różne kanały, takie jak układ nerwowy, układ immunologiczny i hormony. Mogą na przykład wysyłać sygnały chemiczne (neuroprzekaźniki takie jak serotonina czy dopamina), które wpływają na to, jak się czujesz i myślisz .

Z drugiej strony, Twój mózg również komunikuje się z jelitami. Kiedy jesteś pod wpływem stresu, wysyła sygnały do jelit, które mogą zmienić skład i działanie bakterii jelitowych . Może to prowadzić do różnych dolegliwości gastrycznych. To dlatego wiele osób, gdy przeżywa silny stres lub lęk doświadcza nudności, biegunek, bólu brzucha, a nawet wymiotów.

Ważne

Pamiętaj, że probiotyki nie zastąpią leczenia. Jeżeli masz problemy ze zdrowiem psychicznym, najlepiej udaj się do specjalisty: psychiatry, psychologa lub psychoterapeuty. Nie lekceważ depresji i zaburzeń lękowych – to niebezpieczne dolegliwości, które mogą znacznie obniżyć Twój komfort życia.

Kiedy brać probiotyk przy antybiotyku?

Probiotyk przy antybiotyku najlepiej jest zacząć brać od pierwszego dnia antybiotykoterapii. Przyjmowanie preparatu z pożytecznymi kulturami bakterii należy kontynuować jeszcze przez około dwa tygodnie po zaprzestaniu leczenia, aby flora jelit zdołała się całkowicie zregenerować .

Należy zwrócić szczególną uwagę na probiotyk, który przyjmuje się przy antybiotyku, aby mieć pewność, że szczep probiotyczny nie będzie wrażliwy na stosowany antybiotyk.

Ilona Krzak magister farmacji

A kiedy dokładnie łykać probiotyk – przed czy po antybiotyku? To zależy od konkretnego środka. Niektórzy producenci zalecają, by preparaty probiotyczne przyjmować rano, minimum pół godziny przed pierwszym posiłkiem oraz przed zażyciem pierwszej w ciągu dnia dawki antybiotyku. Inni radzą, by robić to około 2–3 godziny po przyjęciu antybiotyku.

Jedno jest pewne – nigdy nie połykaj probiotycznej kapsułki razem z tabletką antybiotyku. Lek zniszczy większość bakterii, zanim te zdołają dotrzeć do jelit i je skolonizować. Choć istnieją szczepy oporne na działanie antybiotyku.

Do takich probiotyków należą np. drożdżaki Saccharomyces boulardii, które świetnie sprawdzają się w przypadku biegunek.

Ilona Krzak magister farmacji

Magister farmacji tłumaczy dalej, że bakterie z rodzaju Lactobacillus są zwykle wrażliwe na:

penicylinę,
ampicylinę,
ampicylinę z sulbaktamem,
chinuprystynę z dalfoprystyną,
chloramfenikol,
linezolid.

Natomiast potrafią sobie poradzić w obecności:

rimetoprimu,
trimetoprimu/sulfametoksazolu,
wankomycyny,
teikoplaniny,
kwasu fusydowego,
streptomycyny,
oksytetracykliny,
klindamycyny.

Z kolei bakterie z gatunku Bifidobacterium wykazują wrażliwość na:

cefalotynę,
chloramfenikol,
gentamycynę,
linkomycynę,
metronidazol,
neomycynę,
paromomycynę,
streptomycynę,
tetracyklinę,
wankomycynę (jednak jest ona zmienna i zależna od gatunku).

Probiotyk przed czy po jedzeniu?

Większość ekspertów zaleca przyjmowanie probiotyków około 30 minut przed jedzeniem, gdy soki żołądkowe nie są jeszcze tak aktywne, jak po posiłku. W niektórych przypadkach dobrym rozwiązaniem może być też przyjmowanie probiotyków w trakcie jedzenia. Spożywane pokarmy również mogą pomóc ochronić bakterie probiotyczne przed zniszczeniem w kwaśnym środowisku żołądka.

No to przed posiłkiem czy w trakcie? Odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać, ponieważ zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju probiotyku i celu jego przyjmowania.

Nie da się odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie. Wszystko zależy od szczepu i technologii postaci leku – czy jest to forma np. dojelitowa.

Ilona Krzak magister farmacji

Powszechnie uważa się, że probiotyki najlepiej jest przyjmować na pusty żołądek. Dlaczego? Ponieważ kiedy Twój żołądek jest pusty, produkuje mniej kwasu żołądkowego, który może zniszczyć niektóre szczepy probiotyczne. Przyjmowanie probiotyków około 30 minut przed jedzeniem, może zwiększyć szanse na przetrwanie tych delikatnych organizmów .

Jednak nie wszystkie probiotyki działają w ten sam sposób. Niektóre szczepy probiotyczne są odporne na kwas żołądkowy i mogą być przyjmowane w dowolnym momencie, niezależnie od posiłków. W takim przypadku najważniejsze jest regularne przyjmowanie probiotyków, niezależnie od pory dnia .

Dodatkowo jeśli przyjmujesz probiotyki w celu złagodzenia objawów związanych z trawieniem, takich jak wzdęcia czy dyskomfort, lepiej przyjmować je tuż przed jedzeniem.

Warto również sprawdzić, jaka jest reakcja na FODMAP, gdyż preparaty zawierające FODMAP (czyli błonnik prebiotyczny) mogą zaostrzać dolegliwości gastryczne.

Ilona Krzak magister farmacji

Podsumowując, nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi. Najlepszym rozwiązaniem jest zawsze skonsultowanie się z lekarzem lub farmaceutą, który pomoże Ci określić, kiedy i jak przyjmować konkretny preparat probiotyczny, biorąc pod uwagę Twoje indywidualne potrzeby i stan zdrowia.

Probiotyk rano czy wieczorem?

Większość ekspertów zaleca przyjmowanie probiotyków na pusty żołądek, kiedy poziom kwasu żołądkowego jest najniższy. Dlatego wiele osób decyduje się na zażywanie probiotyków rano, na czczo, przed śniadaniem. To jest zazwyczaj najlepszy moment, aby zapewnić maksymalne przyswajanie i korzyści dla organizmu.

Jednak niektóre badania sugerują, że pewne szczepy bakterii probiotycznych mogą być skuteczniejsze, jeśli są przyjmowane wieczorem lub przed snem. W tym czasie procesy trawienne są wolniejsze, co daje probiotykom więcej czasu na przeżycie i kolonizację jelit .

Niektóre probiotyki mogą być też specjalnie zaprojektowane do przyjmowania w określonym czasie dnia, na przykład te ukierunkowane na poprawę snu mogą być najlepsze do zażywania wieczorem.

Znaczenie może mieć również chronoterapia, czyli wiedza o tym, o jakiej porze dnia dane leki działają najlepiej. Zgodnie z tezami chronoterapii, jelita swoją największą aktywność wykazują między godziną 13 a 14. Może to będzie najlepsza pora zażycia antybiotyku?

Ilona Krzak magister farmacji

Najważniejsze jest, aby pamiętać o regularnym przyjmowaniu probiotyków. Wybierz moment, który najbardziej pasuje do Twojego trybu życia i diety, aby utrzymać ciągłość. Jeżeli masz wątpliwości, zawsze skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, aby dowiedzieć się, który probiotyk i kiedy przyjmowany będzie służył Ci najlepiej.

Ile razy dziennie brać probiotyk?

Ilość dziennych porcji probiotyku powinna być określona przez producenta danego preparatu. Warto ściśle jej przestrzegać – chyba że lekarz zaleci Ci inne dawkowanie. Nie zwiększaj samodzielnie ilości przyjmowanych porcji, ponieważ nadmiar probiotyków może doprowadzić do zespołu SIBO, czyli stanu przerostu flory bakteryjnej w jelitach .

Większość probiotycznych preparatów przyjmuje się raz lub dwa razy dziennie.

W końcu omega 3 w solidnej dawce i proporcji. Plus za TG, czyli trójglicerydy!

Zobacz więcej

Podsumowanie

Probiotyki sprawdzą się w przypadku przyjmowania antybiotyku, dolegliwości ze strony jelit i jeśli chcesz poprawić odporność. Mogą zapewnić ochronę układu trawiennego przy dalekich podróżach, a także wspomóc samopoczucie.
Przy leczeniu antybiotykiem, bierz probiotyk przez cały okres kuracji oraz jeszcze tydzień lub dwa po jej zakończeniu.
Przyjmuj probiotyk w około 2–3-godzinnym odstępie od zażywanej porcji antybiotyku.
Probiotyk stosuj zgodnie z zaleceniami producenta lub lekarza. Większość preparatów lepiej jest zażywać rano – na czczo, ale są i takie, które można przyjmować wraz z posiłkiem.
Nie przekraczaj zalecanej porcji dziennej probiotyku, ponieważ może to doprowadzić do nadmiernego rozrostu flory bakteryjnej w jelitach.

FAQ

Czy można brać probiotyki profilaktycznie?

Możesz brać probiotyki profilaktycznie. Probiotyki wspierają zdrową florę bakteryjną jelit, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania układów immunologicznego i trawiennego. Przykładowo, biorąc probiotyki przed podróżą do egzotycznego zakątka świata, możesz uchronić się przed tzw. biegunką podróżnych.

Wybieraj przebadane szczepy, takie jak: Lactobacillus rhamnosus GG, Saccharomyces boulardii.

Według badań najlepszym zestawem w leczeniu biegunki podróżnych jest: maślan sodu, rifaksymina i mieszanka szczepów: Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus bulgaricus, Bifidobacterium bifidum, Streptococcus thermophilus.

Przyjmuj je zgodnie z zaleceniami producenta, zwykle na pusty żołądek. Zrównoważone spożycie probiotyków z dietą bogatą w prebiotyki (np. błonnik) zapewnia optymalne warunki dla rozwoju pożytecznych bakterii.

Z czym nie łączyć probiotyków?

Unikaj łączenia probiotyków z alkoholem. Alkohol może zaburzyć równowagę mikroflory jelitowej i zniweczyć korzyści płynące z przyjmowania tych preparatów. Nie łącz probiotyków z gorącymi napojami, takimi jak kawa czy herbata. Wysoka temperatura może zabić żywe kultury bakterii. Ogranicz też spożycie pokarmów bogatych w tłuszcze, gdyż mogą one opóźnić przemieszczanie się probiotyków przez układ pokarmowy.

Probiotyków nie warto też łączyć z innymi lekami, szczególnie tymi zmieniającymi pH żołądka.

Dlaczego to ważne? Aby zmaksymalizować korzyści z probiotyków, musisz zapewnić optymalne warunki dla przetrwania i wzrostu bakterii probiotycznych w Twoim organizmie.

Czy probiotyki można brać codziennie?

Można, a nawet należy brać probiotyki codziennie – przez kilka tygodni lub czas, który zarekomenduje Ci lekarz. Stosowanie probiotyków jest szczególnie zalecane po antybiotykoterapii, aby odbudować florę bakteryjną oraz przy schorzeniach jelit.

Zrównoważona dieta bogata w błonnik również może dostarczyć naturalnych probiotyków i zapewnić im dostatek pokarmu. Produkty fermentowane, takie jak jogurt, kefir, kiszona kapusta, są doskonałym źródłem tych bakterii.

Czy probiotyk można przyjmować na noc?

Tak, probiotyk można przyjmować na noc. Probiotyki są najskuteczniejsze, gdy są przyjmowane na pusty żołądek, a wieczorem jest to często możliwe. Dlaczego to ważne? Probiotyki są żywymi organizmami, które muszą przeżyć trudne warunki żołądka, aby dotrzeć do jelit. Przyjmowanie ich na noc, kiedy produkcja kwasu żołądkowego jest niższa, a perystaltyka wolniejsza, zwiększa szanse na ich przetrwanie oraz ułatwia przyczepianie się do ścian jelit.

Czy probiotyk pomaga na gazy?

Tak, probiotyki mogą pomóc na gazy. Bakterie te wspomagają zdrową florę jelitową, co może zmniejszyć wzdęcia i gazy. Do wyboru masz probiotyki w formie suplementów diety, ale możesz je również znaleźć w fermentowanych produktach spożywczych, takich jak jogurt, kefir czy kiszone ogórki.

Przy problemach z gazami zwróć też uwagę na swoją dietę. Unikaj pokarmów, które mogą zwiększać produkcję gazów, takich jak fasola, kapusta, cebula czy napoje gazowane. Zwiększ spożycie błonnika, ale rób to stopniowo, aby nie wywołać rewolucji w jelitach, bo to również może skończyć się zwiększeniem produkcji gazów.

Jeśli problem jest przewlekły, skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem, aby dostosować dietę i suplementację do Twoich indywidualnych potrzeb.

Czy po probiotyku się chudnie?

Nie, od samego probiotyku nie schudniesz. Probiotyki mają na celu poprawę zdrowia jelit, co może pośrednio wpłynąć na utratę masy ciała, ale nie są one „magicznym rozwiązaniem na odchudzanie”.

Farmaceutka Ilona Krzak wyjaśnia, że obecnie trwają badania, a nawet pojawił się preparat zawierający Akkermansia muciniphila, który może pomóc w redukcji masy ciała. Jednak nie działa to tak, że bakteria będzie spalać za nas tłuszcz. Poprawia ona parametry metabolizmu i przywraca homeostazę, przez co reguluje pracę organizmu.

Zadbaj o zbilansowaną dietę i regularne ćwiczenia. Włącz do jadłospisu produkty bogate w pożyteczne bakterie, takie jak jogurt naturalny, kefir czy kiszonki. Te wyroby wspomagają zdrowie jelit, co jest kluczowe dla prawidłowego metabolizmu, przyswajania składników odżywczych i może pomóc w utrzymaniu zdrowej masy ciała.

Czy probiotyki trzeba trzymać w lodówce?

Trzymaj probiotyki w lodówce, jeśli producent zaleca takie przechowywanie. Często probiotyki, zwłaszcza te zawierające żywe kultury bakterii, wymagają chłodzenia, aby utrzymać swoją skuteczność. Jednak obecnie coraz więcej produktów można przechowywać w temperaturze pokojowej.

Sprawdź etykietę produktu – informacje o przechowywaniu powinny być tam wyraźnie zaznaczone. Niezależnie od tego, czy probiotyki wymagają chłodzenia, zawsze trzymaj je w suchym, ciemnym miejscu, z dala od bezpośredniego światła słonecznego. Przechowywanie w niewłaściwych warunkach może skrócić ich żywotność.

Źródła

Zobacz wszystkie

Álvarez-Arraño, V., & Martín-Peláez, S. (2021). Effects of Probiotics and Synbiotics on Weight Loss in Subjects with Overweight or Obesity: A Systematic Review. Nutrients, 13(10), Article 10. https://doi.org/10.3390/nu13103627

Amara, A. A., & Shibl, A. (2015). Role of Probiotics in health improvement, infection control and disease treatment and management. Saudi Pharmaceutical Journal, 23(2), 107–114. https://doi.org/10.1016/j.jsps.2013.07.001

Becattini, S., Taur, Y., & Pamer, E. G. (2016). Antibiotic-Induced Changes in the Intestinal Microbiota and Disease. Trends in Molecular Medicine, 22(6), 458–478. https://doi.org/10.1016/j.molmed.2016.04.003

Cheng, J., & Ouwehand, A. C. (2020). Gastroesophageal Reflux Disease and Probiotics: A Systematic Review. Nutrients, 12(1), Article 1. https://doi.org/10.3390/nu12010132

Das, T. K., Pradhan, S., Chakrabarti, S., Mondal, K. C., & Ghosh, K. (2022). Current status of probiotic and related health benefits. Applied Food Research, 2(2), 100185. https://doi.org/10.1016/j.afres.2022.100185

Fatahi, S., Hosseini, A., Sohouli, M. H., Sayyari, A., Khatami, K., Farsani, Z. F., Amiri, H., Dara, N., de Souza, I. G. O., & Santos, H. O. (2022). Effects of probiotic supplementation on abdominal pain severity in pediatric patients with irritable bowel syndrome: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. World Journal of Pediatrics, 18(5), 320–332. https://doi.org/10.1007/s12519-022-00516-6

Han, S., Lu, Y., Xie, J., Fei, Y., Zheng, G., Wang, Z., Liu, J., Lv, L., Ling, Z., Berglund, B., Yao, M., & Li, L. (2021). Probiotic Gastrointestinal Transit and Colonization After Oral Administration: A Long Journey. Frontiers in Cellular and Infection Microbiology, 11. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fcimb.2021.609722

Jakobsson, H. E., Jernberg, C., Andersson, A. F., Sjölund-Karlsson, M., Jansson, J. K., & Engstrand, L. (2010). Short-Term Antibiotic Treatment Has Differing Long-Term Impacts on the Human Throat and Gut Microbiome. PLOS ONE, 5(3), e9836. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0009836

Judkins, T. C., Archer, D. L., Kramer, D. C., & Solch, R. J. (2020). Probiotics, Nutrition, and the Small Intestine. Current Gastroenterology Reports, 22(1), 2. https://doi.org/10.1007/s11894-019-0740-3

Kechagia, M., Basoulis, D., Konstantopoulou, S., Dimitriadi, D., Gyftopoulou, K., Skarmoutsou, N., & Fakiri, E. M. (2013). Health Benefits of Probiotics: A Review. International Scholarly Research Notices, 2013, e481651. https://doi.org/10.5402/2013/481651

Liu, W., Xie, Y., Li, Y., Zheng, L., Xiao, Q., Zhou, X., Li, Q., Yang, N., Zuo, K., Xu, T., Lu, N.-H., & Zhang, H. (2022). Protocol of a randomized, double-blind, placebo-controlled study of the effect of probiotics on the gut microbiome of patients with gastro-oesophageal reflux disease treated with rabeprazole. BMC Gastroenterology, 22(1), 255. https://doi.org/10.1186/s12876-022-02320-y

Markowska-Jędra, A. (2020, grudzień 8). Oś jelita-mózg. NeuroExpert. https://neuroexpert.org/wiki/os-jelita-mozg/

Systematic Review. Nutrients, 14(2), Article 2. https://doi.org/10.3390/nu14020341

Nikolova, V. L., Cleare, A. J., Young, A. H., & Stone, J. M. (2023). Acceptability, Tolerability, and Estimates of Putative Treatment Effects of Probiotics as Adjunctive Treatment in Patients With Depression: A Randomized Clinical Trial. JAMA Psychiatry, 80(8), 842–847. https://doi.org/10.1001/jamapsychiatry.2023.1817

Office of Dietary Supplements—Probiotics. (b.d.). Pobrano 11 sierpień 2023, z https://ods.od.nih.gov/factsheets/Probiotics-HealthProfessional/

Rashid, M.-U., Zaura, E., Buijs, M. J., Keijser, B. J. F., Crielaard, W., Nord, C. E., & Weintraub, A. (2015). Determining the Long-term Effect of Antibiotic Administration on the Human Normal Intestinal Microbiota Using Culture and Pyrosequencing Methods. Clinical Infectious Diseases, 60(suppl_2), S77–S84. https://doi.org/10.1093/cid/civ137

Reid, G., Gadir, A. A., & Dhir, R. (2019). Probiotics: Reiterating What They Are and What They Are Not. Frontiers in Microbiology, 10. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2019.00424

Sabaté, J.-M., & Iglicki, F. (2022). Effect of Bifidobacterium longum 35624 on disease severity and quality of life in patients with irritable bowel syndrome. World Journal of Gastroenterology, 28(7), 732–744. https://doi.org/10.3748/wjg.v28.i7.732

Sanders, M. E., Guarner, F., Guerrant, R., Holt, P. R., Quigley, E. M., Sartor, R. B., Sherman, P. M., & Mayer, E. A. (2013). An update on the use and investigation of probiotics in health and disease. Gut, 62(5), 787–796. https://doi.org/10.1136/gutjnl-2012-302504

Shahrokhi, M., & Nagalli, S. (2023). Probiotics. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK553134/

Stewardson, A. J., Gaïa, N., François, P., Malhotra-Kumar, S., Delémont, C., Tejada, B. M. de, Schrenzel, J., Harbarth, S., & Lazarevic, V. (2015). Collateral damage from oral ciprofloxacin versus nitrofurantoin in outpatients with urinary tract infections: A culture-free analysis of gut microbiota. Clinical Microbiology and Infection, 21(4), 344.e1-344.e11. https://doi.org/10.1016/j.cmi.2014.11.016

Tegegne, B. A., & Kebede, B. (2022). Probiotics, their prophylactic and therapeutic applications in human health development: A review of the literature. Heliyon, 8(6), e09725. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2022.e09725

Tavakoly, R., Hadi, A., Rafie, N., Talaei, B., Marx, W., & Arab, A. (2021). Effect of Probiotic Consumption on Immune Response in Athletes: A Meta-analysis. International Journal of Sports Medicine, 42(09), 769–781. https://doi.org/10.1055/a-1463-3303

Wallace, C. J. K., & Milev, R. (2017). The effects of probiotics on depressive symptoms in humans: A systematic review. Annals of General Psychiatry, 16(1), 14. https://doi.org/10.1186/s12991-017-0138-2

Wang, Y., Jiang, Y., Deng, Y., Yi, C., Wang, Y., Ding, M., Liu, J., Jin, X., Shen, L., He, Y., Wu, X., Chen, X., Sun, C., Zheng, M., Zhang, R., Ye, H., An, H., & Wong, A. (2020). Probiotic Supplements: Hope or Hype? Frontiers in Microbiology, 11. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2020.00160

Wiciński, M., Gębalski, J., Gołębiewski, J., & Malinowski, B. (2020). Probiotics for the Treatment of Overweight and Obesity in Humans—A Review of Clinical Trials. Microorganisms, 8(8), Article 8. https://doi.org/10.3390/microorganisms8081148

Yadav, M. K., Kumari, I., Singh, B., Sharma, K. K., & Tiwari, S. K. (2022). Probiotics, prebiotics and synbiotics: Safe options for next-generation therapeutics. Applied Microbiology and Biotechnology, 106(2), 505–521. https://doi.org/10.1007/s00253-021-11646-8

Zaura, E., Brandt, B. W., Teixeira de Mattos, M. J., Buijs, M. J., Caspers, M. P. M., Rashid, M.-U., Weintraub, A., Nord, C. E., Savell, A., Hu, Y., Coates, A. R., Hubank, M., Spratt, D. A., Wilson, M., Keijser, B. J. F., & Crielaard, W. (2015). Same Exposure but Two Radically Different Responses to Antibiotics: Resilience of the Salivary Microbiome versus Long-Term Microbial Shifts in Feces. mBio, 6(6), 10.1128/mbio.01693-15. https://doi.org/10.1128/mbio.01693-15

Zhang, C., Li, L., Jin, B., Xu, X., Zuo, X., Li, Y., & Li, Z. (2021). The Effects of Delivery Mode on the Gut Microbiota and Health: State of Art. Frontiers in Microbiology, 12. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2021.724449

Zhang, Z., Lv, J., Pan, L., & Zhang, Y. (2018). Roles and applications of probiotic Lactobacillus strains. Applied Microbiology and Biotechnology, 102(19), 8135–8143. https://doi.org/10.1007/s00253-018-9217-9

Oceń artykuł

5.0

Głos oddany

2 opinie, ocena: 5.0