Korzeń maca: właściwości, skutki uboczne, opinie, kiedy efekty

Legenda mówi, że w kulturze Inków był uznawany za dar od Boga. A dzisiaj to zwykły suplement – ale o niezwykłych właściwościach. Niektórzy wspominają o poprawie pamięci, inni o wspieraniu libido, a jeszcze inni o tym, że… zupełnie nie działa.

To jaka jest prawda? Wspólnie z dietetyczką kliniczną, Julią Skrajdą przedstawimy Ci najważniejsze informacje o korzeniu maca.

Zobacz też:

• Cordyceps
• Lion’s Mane
• Reishi
• Soplówka jeżowata
• Grzyb Chaga
• Adaptogeny
• Ashwagandha
• Berberyna
• Dzika róża

Co to jest korzeń maca?

Korzeń maca, znany także jako Lepidium Meyenii, to rodzaj rośliny pochodzący z Peru. Jest uprawiany w Andach i używany w medycynie ludowej od stuleci. Ze względu na swoje korzyści zdrowotne, korzeń maca nazywa się często „peruwiańskim żeń-szeniem” .

Maca jest bogata w składniki odżywcze, takie jak białka, tłuszcze, błonnik, witaminy (B1, B2, C oraz E), a także składniki mineralne (wapń, potas, żelazo, miedź, cynk, mangan) .

Jaki skład ma korzeń maca?

Korzeń Maca, znany również jako peruwiański żeń-szeń, jest organicznym superfood o niezwykle bogatym składzie. Oferuje szerokie spektrum witamin, składników mineralnych, aminokwasów i innych ważnych składników odżywczych, które przyczyniają się do zdrowia i witalności.

• Witaminy. Korzeń maca jest bogaty w różne witaminy, takie jak witamina C, B2, B6, a także zawiera niemałe ilości witaminy E. Współgrają one z sobą, wspomagając układ odpornościowy, procesy metaboliczne oraz poprawiając zdrowie skóry .
• Minerały. Korzeń maca dostarcza ważnych składników mineralnych, takich jak wapń, potas, żelazo, magnez, cynk i miedź. Pomagają one w utrzymaniu zdrowia kości, prawidłowego funkcjonowania mięśni, a także dodatkowo korzystnie wpływają na układ nerwowy .
• Aminokwasy. Jak większość superfoods, maca jest bogata w aminokwasy – składniki białek, które są niezbędne do budowy komórek i regeneracji mięśni .
• Białka. Maca dostarcza białek, które pełnią kluczowe funkcje w organizmie, wpływając na działanie komórek, enzymów, antyciał i hormonów .
• Błonnik. Korzeń maca zawiera błonnik pokarmowy, który wspomaga trawienie, pomaga utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi, a także przyczynia się do zwiększenia uczucia sytości .

Jakie są rodzaje korzenia maca?

Korzeń maca występuje w trzech głównych typach różniących się kolorem – czarnym, czerwonym i żółtym. Każda odmiana ma swoje unikalne właściwości i składniki odżywcze, które wpływają na zdrowie w różny sposób.

Korzeń maca – właściwości i działanie

Korzeń maca zasłynął tysiące lat temu ze swoich prozdrowotnych właściwości. Trochę czasu minęło, ale jego działanie pozostało takie samo. Wedle niektórych badań może on poprawiać pamięć, zwiększać wytrzymałość, a także wspierać libido. Jak dokładnie działa korzeń maca?

Poprawia pamięć

Korzeń maca ma właściwości, które mogą przyczyniać się do poprawy zdolności poznawczych, w szczególności pamięci i umiejętności uczenia się. Działanie to wynika z obecności pewnych związków fizjologicznie aktywnych, które wpływają na strukturę oraz funkcjonowanie mózgu .

Badania przeprowadzone na modelach zwierzęcych pokazały, że suplementacja macy pomaga w poprawie pamięci przestrzennej oraz zdolności uczenia się. Dodatkowo niektóre z tych badań sugerują, że maca może działać neuroprotekcyjnie, co oznacza, że jest w stanie chronić neurony w mózgu przed uszkodzeniami i utratą funkcji .

Należy jednak podkreślić, że większość prac naukowych dotyczących macy i zdolności poznawczych przeprowadzono na zwierzętach. Technicznie rzecz biorąc, nie ma zatem jeszcze wystarczającej liczby badań u ludzi, które potwierdziłyby te efekty. Dlatego, aby ocenić prawdziwe korzyści macy dla zdolności poznawczych, potrzebne są dalsze badania najlepiej z udziałem ludzi.

Wspiera funkcje seksualne

Korzeń maca cechuje się wielowiekową historią użycia jako naturalny afrodyzjak, który zwiększa libido i poprawia funkcje seksualne zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Niektóre badania sugerują, że maca może stymulować produkcję hormonów – estrogenu i testosteronu – które odgrywają kluczowe role w zdrowiu seksualnym. Dodatkowo, składniki mineralne, takie jak cynk i jod, wspierają funkcje seksualne poprzez wpływ na równowagę hormonów i poprawę krążenia .

Badanie z 2020 roku sprawdziło wpływ korzenia maca w proszku na mężczyzn z astenozoospermią (nieprawidłową ruchliwością plemników w nasieniu) i oligozoospermią (zaburzeniem męskiego układu rozrodczego). Przez 12 tygodni grupa 69 mężczyzn przyjmowała 2 gramy korzenia maca dziennie lub placebo. W grupie, która suplementowała macę, wykazano znaczną poprawę stężenia nasienia w porównaniu z pacjentami przyjmującymi placebo. Zaznaczam jednak, że ruchliwość plemników w obu grupach pozostała taka sama .

Z kolei badanie z 2015 roku na grupie 45 pacjentek zbadało działanie korzenia maca na leczenie dysfunkcji seksualnych wywołanych lekami przeciwdepresyjnymi. Praca naukowa obejmowała 12-tygodniowe badanie, w czasie którego uczestniczki otrzymywały 3 g korzenia maca dziennie. Wskaźniki remisji dolegliwości pod koniec leczenia były wyższe w grupie maca niż w grupie placebo, a suplement był dobrze tolerowany .

Ogranicza objawy menopauzy

Korzeń maca jest też ceniony za swoje potencjalne właściwości łagodzące objawy menopauzy. W tym okresie, u kobiet dochodzi do naturalnego spadku poziomu estrogenów (estradiolu, estronu, estriolu), co może prowadzić do szeregu nieprzyjemnych objawów. Symptomy te mogą obejmować uderzenia gorąca, zaburzenia snu, zmiany nastroju, suchość pochwy i zwiększone ryzyko osteoporozy .

Stosowanie macy może pomóc zrównoważyć poziom hormonów i ograniczyć te objawy. Liczne badania sugerują, że maca może działać na układ hormonalny kobiety poprzez wpływ na przysadkę mózgową i podwzgórze – dwa obszary mózgu, które regulują równowagę hormonalną .

W rezultacie korzeń maca może przeciwdziałać wpływowi niskiego poziomu estrogenów, przyczyniając się tym samym do złagodzenia objawów menopauzy.

Poprawia nastrój

Korzeń maca ma potencjalne właściwości poprawiające nastrój. Zawiera on pewne związki, takie jak flawonoidy, które związane są z poprawą samopoczucia, a także redukcją stanów lękowych i depresyjnych. Badania na ludziach pokazały, że spożywanie macy może pomóc zmniejszyć objawy depresji i poprawić stan emocjonalny .

Dodatkowo maca pomaga w stabilizacji równowagi hormonalnej, która wpływa na różne aspekty zdrowia psychicznego, w tym na poziom stresu, lęk i ogólne samopoczucie .

Zwiększa wytrzymałość

Korzeń maca jest ceniony przez sportowców i aktywnych fizycznie ze względu na swoje właściwości podnoszące wytrzymałość i wydolność. Przeprowadzone badania sugerują, że regularne spożywanie macy może poprawiać sportowy performance, co jest bardzo użyteczne zarówno dla zawodowców, jak i dla amatorów .

Badanie trwające 14 dni sprawdziło wpływ korzenia maca na rowerzystów. Sportowcy przyjmujący ten suplement, mieli lepsze wyniki na dystansie 40 kilometrów .

Maca może przyczyniać się do poprawy wytrzymałości dzięki swoim właściwościom adaptogennym, co oznacza, że pomaga organizmowi dostosować się do stresu, w tym do tego fizycznego powodowanego przez intensywne ćwiczenia .

Dodatkowo maca zawiera naturalne związki, które wpływają na zwiększenie energii i witalności, co też przekłada się na poprawę wytrzymałości. Oznacza to, że spożywanie macy może pomóc nie tylko w trakcie długotrwałego wysiłku, ale także może przyczynić się do szybszej regeneracji po treningu .

Jak jeszcze działa korzeń maca ?

• Wspomaga układ odpornościowy. Zawarte w macy związki, takie jak witaminy i aminokwasy, mogą przyczyniać się do poprawy funkcji układu odpornościowego, pomagając ciału zwalczać infekcje i choroby.
• Działa jako antyoksydant. Korzeń maca zawiera przeciwutleniacze, które pomagają zwalczać wolne rodniki w organizmie, co przyczynia się do ogólnego zdrowia.
• Wspiera zdrowie skóry. Niektóre badania sugerują, że korzeń maca może poprawiać zdrowie skóry, zwłaszcza u osób z trądzikiem i innymi chorobami skórnymi.
• Pomaga w walce z anemią. Korzeń maca jest bogaty w żelazo, co pomaga zapobiegać m.in. anemii.

Kto powinien rozważyć stosowanie korzenia maca?

Korzeń maca jest naturalnym suplementem diety niesłychanie popularnym wśród nurtu zdrowego stylu życia. Znany jest ze swoich wielostronnych korzyści dla zdrowia, dlatego różne grupy osób powinny rozważyć jego stosowanie. Kto w szczególności ?

• Osoby poszukujące naturalnej poprawy energii. Maca jest bogata w naturalne związki bioaktywne, które mogą wspierać poziom energii i wytrzymałość. Regularne stosowanie tego suplementu może zatem pomóc w poprawie ogólnej wydolności fizycznej.
• Kobiety przechodzące menopauzę. Maca może pomóc w łagodzeniu różnych objawów menopauzy, takich jak uderzenia gorąca, zmęczenie czy problemy z koncentracją. Jest to naturalne wsparcie podczas hormonalnej terapii zastępczej.
• Osoby z problemami z płodnością. Badania sugerują, że maca może wspierać płodność zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Może zwiększyć ilość plemników i poprawić ich motorykę, a u kobiet wspomóc równowagę hormonów.

Jak stosować korzeń maca?

Korzeń maca jest zazwyczaj dostępny w postaci proszku, który można dodawać do różnych potraw i napojów. Zalecana, dzienna dawka to od 1,5 do 3 gramów, jednak warto rozpocząć od niższych porcji (nawet 500 mg), a następnie je stopniowo zwiększać. Proszek maca możesz dodawać do koktajli, owsianki, jogurtu czy herbaty .

W jakich formach występuje korzeń maca?

Korzeń maca jest uniwersalnym suplementem, który można znaleźć w wielu formach. Każda z nich ma swoje unikalne cechy, które pozwalają na zastosowanie go w różnych sytuacjach.

• Proszek maca. Najpopularniejsza forma korzenia maca, która jest łatwa do spożycia i daje wiele możliwości zastosowania. Możesz go dosypywać do smoothie, owsianki, deserów czy napojów, co pozwala dodać wartości odżywczych do codziennej diety.
• Kapsułki maca. Te są idealne dla osób, które wolą prostotę i wygodę. Oprócz tego, kapsułki dają jednorodne dawki, co ułatwia kontrolowanie spożycia.
• Czysty korzeń maca. Dla tych, którzy wolą pozostać jak najbliżej natury, świeży korzeń maca jest doskonałym wyborem. Może być spożywany na surowo, dodawany do sałatek czy gotowany jak zwykłe warzywo.

Wybierając preparaty stawiaj na ekstrakt z korzenia maca – to skoncentrowana forma suplementu, która zawiera dużą dawkę składników aktywnych. Może być spożywany samodzielnie lub dodawany do napojów.

Kiedy pojawią się efekty stosowania korzenia maca?

Pierwsze efekty stosowania korzenia maca mogą zależeć od różnych czynników, takich jak indywidualna reakcja organizmu, dawka, forma suplementu i cel stosowania. Niektórzy mogą zauważyć poprawę nastroju, energii, wydajności seksualnej i ogólnego samopoczucia po kilku dniach stosowania, podczas gdy inni mogą potrzebować kilku lub kilkunastu tygodni regularnego zażywania.

Z czym nie łączyć korzenia maca?

Chociaż korzeń maca jest zazwyczaj bezpieczny do spożycia dla większości osób, łączenie go z niektórymi substancjami może być groźne. Istnieją pewne interakcje, które mogą wpływać na efektywność działania macy lub powodować niepożądane skutki uboczne. Z czym go nie łączyć?

Gdzie kupić korzeń maca?

Korzeń maca możesz znaleźć w wielu miejscach, zarówno online, jak i fizycznie. W sklepach internetowych, takich jak Amazon, eBay czy Allegro, znajdziesz różne formy tego produktu – w postaci proszku, kapsułek czy tabletek. Często jest on też dostępny na stronach internetowych sklepów specjalizujących się w suplementach diety.

Jeśli preferujesz zakupy stacjonarne, korzeń maca nierzadko jest też dostępny w sklepach z naturalnymi i organicznymi produktami lub w aptekach. Niektóre supermarkety również mogą oferować tego typu produkty w swoich działach ze zdrową żywnością.

Korzeń maca – dawkowanie

Dawkowanie korzenia maca zależne jest od zaleceń producenta. Mimo tego w większości badań wykorzystuje się dawki 1,5–3 gramy. Porcje te najczęściej są bezpieczne i nie powodują niepożądanych skutków ubocznych. Dlatego pamiętaj, aby zawsze stosować się do wytycznych producenta, farmaceuty lub lekarza, a także zachować umiar w suplementacji macą .

Jakie są przeciwwskazania do stosowania korzenia maca?

Choć korzeń maca jest ogólnie uważany za bezpieczny dla większości ludzi, niektóre osoby nie powinny go stosować. Może to wynikać z istniejących stanów zdrowotnych lub interakcji z innymi lekami.

Przeciwwskazania do stosowania korzenia maca :

• Problemy z tarczycą. Korzeń maca jest bogaty w jod, który może wpływać na funkcje tarczycy. Dlatego osoby z chorobami tego narządu powinny zachować ostrożność, gdyż suplementacja macą może zakłócać przebieg leczenia.
• Stan zdrowia hormonalnego. Maca może wpływać na równowagę hormonalną organizmu, co może być problematyczne dla osób z określonymi problemami hormonalnymi. Na przykład, kobiety z nowotworem piersi, który jest hormonozależny, powinny zachować ostrożność.
• Ciąża i karmienie piersią. Mimo że maca jest często używana do poprawy płodności, brakuje badań dotyczących bezpieczeństwa jej stosowania w ciąży. Podobnie, nie ma wystarczających dowodów na to, że suplementacja macą jest bezpieczna podczas karmienia piersią.

Pamiętaj, że zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania jakiejkolwiek suplementacji, zwłaszcza jeśli masz już jakiekolwiek istniejące problemy zdrowotne lub przyjmujesz leki.

Czy maca może powodować skutki uboczne?

Tak, korzeń maca może powodować skutki uboczne, ale zazwyczaj są one łagodne i występują rzadko. Najczęściej zgłaszanym działaniem niepożądanym są zaburzenia gastryczne, takie jak wzdęcia, gazy, bóle brzucha czy nudności. Zazwyczaj są one spowodowane spożyciem zbyt dużej ilości korzenia maca lub rozpoczęciem suplementacji bez stopniowego przyzwyczajania organizmu do tego składnika .

Niektórzy ludzie mogą również doświadczyć zmian nastroju, niepokoju lub przyspieszonego bicia serca, które mogą być powiązane z wpływem macy na równowagę hormonalną. Istnieją również doniesienia o bezsenności związanej z używaniem tego korzenia, szczególnie gdy jest spożywany późnym wieczorem. Osoby, które już mają problemy z tarczycą, mogą też zauważyć pogorszenie stanu tego narządu ze względu na wysoką zawartość jodu w korzeniu maca .

Ważne jest, aby pamiętać, że skutki uboczne suplementacji macą mogą różnić się w zależności od osoby. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem przed rozpoczęciem suplementacji korzeniem maca, zwłaszcza jeśli masz jakiekolwiek istniejące problemy zdrowotne.

Opinie ekspertów o korzeniu maca

Korzenia maca nie można jednak przeceniać. Badań na ludziach w dalszym ciągu jest mało, a interakcje z wybranymi lekami i jednostkami chorobowymi mogą być groźne. Dlatego, jeśli należysz do jednej z tych grup, to suplementuj macę tylko i wyłącznie pod nadzorem specjalisty – dodaje dietetyczka.

Korzeń maca – opinie użytkowników

Zobacz też:

• Kordyceps
• Maczużnik
• Kofeina
• Ashwagandha – kiedy zaczyna działać
• Berberyna – przeciwwskazania
• Kiedy brać ashwagandhę
• Berberyna – skutki uboczne
• Żeń-szeń indyjski

Podsumowanie