Rośliny
Męczennica (passiflora)

Męczennica (passiflora) – właściwości, przeciwwskazania, skutki uboczne

Rośliny z gatunku męczennic (passiflora) mogą pozytywnie wpływać na nasz organizm. Dowiedz się, co mówią na ten temat badania naukowe.

Tekst

Nina Wawryszuk

Tekst

Nina Wawryszuk

Redaktorka Natu.Care

Nina Wawryszuk specjalizuje się w suplementacji sportowej, treningu siłowym i psychosomatyce. Na co dzień, oprócz pisania artykułów dla Natu.Care, pomaga sportowcom poprawić ich wyniki poprzez trening, dietę i suplementację.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Recenzja

Witold Tomaszewski

Zweryfikowane przez eksperta

Recenzja

Witold Tomaszewski

Doktor nauk medycznych

Absolwent Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Łodzi. Wieloletni pracownik Instytutu Endokrynologii funkcjonującego w strukturach Akademii Medycznej w Łodzi oraz Regionalnego Ośrodka Osteoporozy i Poradnii Endokrynologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. W latach 2011–2012 Z-ca Głównego Inspektora Sanitarnego. Ekspert prawa żywnościowego i farmaceutycznego.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

Fact-checking

Mateusz Podlecki

Fact-checking

Mateusz Podlecki

Redaktor Natu.Care

W Natu.Care edukuje na temat zdrowego stylu życia i obala niebezpieczne mity, przeciwstawiając im wyniki najnowszych badań naukowych. Dodatkowo interesuje się nowymi technologiami oraz ich wpływem na zdrowie i codzienne życie.

Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym

23 maja, 2023

11 min

Media o nas:

Spis treści

Męczennica (passiflora) – co to jest za roślina?
Męczennica – właściwości
Męczennica – zastosowanie
Męczennica – przeciwwskazania
Męczennica – skutki uboczne
Podsumowanie
FAQ
Źródła

Spis treści

Czy ten artykuł jest pomocny?

Rośliny z rodziny męczennic mogą wzmocnić nasz organizm i pozytywnie wpłynąć na samopoczucie. Sprawdź, dlaczego tak bardzo intrygują naukowców i wszystkich, którzy chcą naturalnie zadbać o zdrowie.

Dlaczego możesz nam zaufać

Informacja o reklamach

Niech Cię nie zmyli niepokojąca nazwa. Rośliny z gatunku passiflory należą do jednych z najpiękniejszych na świecie – ale ich to ich właściwości prozdrowotne czynią je szczególnie interesującymi. Męczennica może pomóc w dolegliwościach ze snem, niepokojem, a także przewlekłym stresem. Ale to nie koniec…

Z tego artykułu dowiesz się:

Co to jest męczennica i jakie ma właściwości
Komu zaleca się stosowanie męczennicy
Jakie są przeciwwskazania, interakcje i skutki uboczne związane z przyjmowaniem męczennicy

Zobacz też:

Męczennica (passiflora) – co to jest za roślina?

Męczennica (łac. Passiflora) to roślina pochodząca z regionów znajdujących się w strefach międzyzwrotnikowej i podzwrotnikowej Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej .

Wyróżnia się ponad 500 gatunków passiflory. Najpopularniejsze z nich to męczennica cielista (passiflora incarnata), męczennica błękitna (passiflora caerulea) i męczennica jadalna (passiflora edulis sims). Z pewnością kojarzysz owoc męczennicy jadalnej. To bogata w antyoksydanty, błonnik oraz witaminę A i witaminę C marakuja .

Passiflora zawdzięcza swoje prozdrowotne właściwości obecnym w niej :

flawonoidom,
alkaloidom indolowym,
glikozydom.

To naturalnie występujące związki w roślinach o udowodnionym korzystnym wpływie na nasz organizm. Wykazują przeciwzapalne i antyoksydacyjne właściwości, zapobiegają rozwojowi wielu chorób i opóźniają oznaki starzenia się organizmu .

Więcej o najlepiej przebadanej odmianie męczennicy przeczytasz w artykule: Męczennica cielista (passiflora incarnata) właściwości i działanie.

Męczennica – właściwości

Na świecie dostępnych jest wiele naukowych opracowań na temat różnych odmian męczennicy. Najlepiej przebadana jest męczennica cielista. Dotychczasowe wyniki badań napawają optymizmem i ucieszą zwłaszcza osoby zmagające się z długotrwałym stresem, silnym napięciem czy problemami ze snem .

Na co pomaga ziele męczennicy?

Zaburzenia snu

Zaburzenia snu to najczęściej :

problemy z zasypianiem,
krótki i płytki sen, który nie regeneruje organizmu,
częste wybudzenia w nocy,
bezsenność.

Badania sugerują, że męczennica cielista może pomóc w łagodzeniu objawów zaburzeń snu dzięki działaniu przeciwlękowemu .

Męczennica cielista zwiększa stężenie kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) w mózgu. Związek ten obniża jego aktywność, co działa relaksująco na umysł i ciało. Łatwiejsze zasypianie to większe szanse na błogi, niezakłócony sen.

Na umiarkowane problemy ze snem może pomóc także melatonina.

Sprawdź:

Zaburzenia lękowe

Uogólnione zaburzenia lękowe (Generalized Anxiety Disorder – GAD) to problemy natury psychicznej, które objawiają się m.in. napięciem, niepokojem, doświadczaniem lęku i znacznie obniżają jakość życia oraz aktywność chorego .

GAD najefektywniej leczy się kombinacją psychoterapii oraz farmakoterapii. Badania sugerują, że ziele męczennicy może okazać się dodatkowym wsparciem w tym procesie. Co więcej, stosowanie ziela męczennicy nie uzależnia i nie powoduje tylu skutków ubocznych, jak np. często stosowane w terapii GAD, benzodiazepiny .

Stres i napięcie psychiczne

Badania nad passiflorą sugerują, że może ona zwiększać stężenie kwasu gamma-aminomasłowego (GABA). Obniża on aktywność mózgu, co może ułatwić relaksację, zmniejszyć napięcie psychiczne i poprawić ogólne samopoczucie .

Dowiedz się, jak inne rośliny mogą pomóc Ci w walce ze stresem.

Przeczytaj artykuły:

Dolegliwości związane z menopauzą

Uderzenia gorąca podczas menopauzy to zmora wielu kobiet w okresie przekwitania. Naukowcy zbadali połączenie męczennicy z innymi ziołami oraz ich wpływ na łagodzenie nieprzyjemnych objawów menopauzy. Wyniki sugerują, że taka naturalna kombinacja roślin może łagodzić dokuczliwe uderzenia gorąca .

Bóle pochodzenia neurologicznego

Neuralgie to termin medyczny określający objawy ze strony układu nerwowego takie jak: ból, drętwienie, mrowienie i pieczenie różnych części ciała. Nieprzyjemne dolegliwości powstają w wyniku zaburzenia lub uszkodzenia funkcji układu nerwowego.

Dotychczasowe wyniki badań napawają optymizmem. W przyszłości ta roślina może być pomocna w leczeniu i łagodzeniu objawów tych dolegliwości .

Zaburzenia pracy układu pokarmowego

Niektóre gatunki passiflory mogą pomóc w leczeniu problemów żołądkowych. Dotychczas w jednym badaniu z udziałem zwierząt naukowcy zbadali potencjał męczennicy śmierdzącej (passiflora foetida) w leczeniu wrzodów żołądka. Wyniki sugerują, że ma ona potencjał łagodzenia tych nieprzyjemnych objawów. Aby to potwierdzić, koniecznych więcej badań z udziałem ludzi .

Profilaktyka chorób cywilizacyjnych dzięki działaniu antyoksydacyjnemu

Wiele substancji zawartych w ziołach ma potencjał antyoksydacyjny ze względu na zawarte w nich związki, np. flawonoidy. W badaniach passiflora foetida wykazała wysoki potencjał jako antyoksydant i w przyszłości może mieć zastosowanie w profilaktyce różnych chorób cywilizacyjnych, jak miażdżyca czy cukrzyca .

Potrzeba więcej badań z udziałem ludzi, by potwierdzić istotny wpływ męczennicy na zapobieganie tych chorób, ale nie można jej odmówić antyoksydacyjnego potencjału, które podkreślają niektóre opracowania .

Leczenie uzależnień

Badania na grupie osób uzależnionych od opiatów i nikotyny sugerują, że passiflora w połączeniu z lekami (np. klonidyną) może być pomocna w redukcji nieprzyjemnych objawów związanych z odstawieniem tych szkodliwych substancji .

Męczennica – zastosowanie

Męczennica cielista wchodzi w skład wielu leków i suplementów diety. Można je przyjmować w formie m.in. kapsułek, kropli czy ekstraktów wodnych. Na rynku są dostępne także produkty złożone o działaniu wyciszającym i ułatwiającym zasypianie .

W skład popularnych złożonych suplementów diety, oprócz męczennicy cielistej, wchodzą także:

melatonina,
witamina B6,
wyciąg z korzenia kozłka lekarskiego,
wyciąg suchy z szyszek chmielu,
ekstrakt z liści melisy,
ekstrakt z liści mięty pieprzowej.

Kiedy warto sięgać po ziele męczennicy?

Męczennica cielista może Ci pomóc, jeśli :

Czujesz napięcie psychiczne i cierpisz z powodu stresu.
Masz problemy z wyciszeniem się przed snem, zasypianiem lub często budzisz się w nocy.
Cierpisz na bóle neuropatyczne.
Przechodzisz trudny czas menopauzy.
Chcesz naturalnie wesprzeć swój organizm.

Produkty z męczennicą

Zdrowosen

Na Dobry Sen

Ziołowe ekstrakty z szyszek chmielu i męczennicy, melatonina oraz magnez i witamina B6 dla osób, które mają problemy z zasypianiem.

Zobacz więcej

Nervina Antistress Forte

Pożegnaj Stres

Kompozycja roślinnych ekstraktów wzbogacona o magnez, niacynę i witaminę B6 dla osób narażonych na stres oraz mających problemy ze snem.

Zobacz więcej

Deprescaps

Ukoi Nerwy

Cenione w ziołolecznictwie składniki, które wspierają organizm w okresach zwiększonego napięcia nerwowego.

Zobacz więcej

Męczennica – przeciwwskazania

Produkty pochodzenia roślinnego są zazwyczaj bezpieczne, o ile są spożywane w zdrowych ilościach i nie wchodzą w interakcje z innymi lekami, suplementami diety czy ziołami.

Poniżej znajdziesz informacje o tym, kiedy zachować szczególną ostrożność, jeśli chcesz spróbować passiflory .

Ciąża

Nie można spożywać ziela męczennicy w czasie ciąży. Roślina ta może wywoływać skurcze macicy i doprowadzić do przedwczesnego porodu .

Karmienie piersią

Nie zaleca się stosowania passiflory w okresie karmienia piersią. Niewiele wiadomo na temat bezpieczeństwa stosowania tych roślin i o ich wpływie na karmione dziecko .

Stosowanie leków uspokajających

Męczennica oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy. Należy zachować ostrożność, stosując jednocześnie passiflorę i inne leki o działaniu ośrodkowym (np. uspokajające czy nasenne). Może to doprowadzić do nadmiernej senności i problemów z oddychaniem .

dr n. hab. — Witold Tomaszewskidoktor nauk medycznych

Wiek poniżej 12 lat

Nie zaleca się stosowania ziela męczennicy u dzieci poniżej 12. roku życia. Jeśli Twoje dziecko jest nerwowe, ma problemy ze snem lub niepokoją Cię inne objawy, zgłoś się z nim do lekarza rodzinnego .

Potrzebujesz pomocy?

Umów wizytę

Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn

Ziele męczennicy może powodować senność. Stosujesz męczennicę? Unikaj prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn .

Męczennica – skutki uboczne

Czy spożywanie ziela męczennicy może być niebezpieczne? Oto opinia dr. n. med. Witolda Tomaszewskiego.

Skutki uboczne, jakie mogą się pojawić to :

senność,
zawroty głowy,
dezorientacja.

Zobacz też artykuły o zdrowiu:

Rośliny z gatunku męczennic budzą zainteresowanie nie tylko pasjonatów medycyny naturalnej, ale i naukowców. Badania nad właściwościami passiflory trwają i może być ona w przyszłości uzupełnieniem terapii wielu dolegliwości.

Podsumowanie

Przed Tobą… dobrze skoncentrowany wyciąg najważniejszych informacji z artykułu:

Passiflora to grupa ponad 500 gatunków roślin. Najpopularniejsza i najlepiej przebadana z nich to męczennica cielista.
Passiflora może być pomocna w leczeniu zaburzeń snu, lęku uogólnionego, a także wykazuje działanie relaksujące i wyciszające.
Ziele męczennicy działa antyoksydacyjnie – chroni organizm przed wieloma chorobami i może spowalniać procesy starzenia.
Stosowanie męczennicy może wesprzeć kobiety podczas menopauzy, ponieważ łagodzi ona uderzenia gorąca towarzyszące przekwitaniu.
Przeciwwskazania do stosowania passiflory to: ciąża, karmienie piersią, wiek poniżej 12 lat, stosowanie leków uspokajających i nasennych.
Męczennica jest uważana za bezpieczną w stosowaniu, a nieprzyjemne skutki uboczne są zazwyczaj związane z nadmiernym spożyciem lub interakcjami z lekami czy suplementami diety.

FAQ

Na co działa męczennica?

Męczennica wykazuje działanie uspokajające, przeciwlękowe oraz pomaga w zasypianiu. Według badań naukowych zawarte w męczennicy aktywne związki przyczyniają się do obniżenia poziomu stresu i napięcia oraz wspierają sen. Wyciągi ekstrakty z tej rośliny są obecne w wielu suplementach diety na sen.

Czy męczennica jest zdrowa?

Tak, męczennica (passiflora) jest rośliną o prozdrowotnym działaniu na organizm człowieka. Wykazuje szereg korzyści szczególnie dla zdrowia psychicznego. Łagodzi objawy lęku i niepokoju, pomaga w zasypianiu, ma działanie wyciszające. Przyjmowana w odpowiednich dawkach jest bezpieczna w stosowaniu.

Na co pomaga ziele męczennicy?

Według badań naukowych ziele męczennicy pomaga na obniżenie niepokoju i lęku, wspiera leczenie zaburzeń snu, łagodzi uderzenia gorąca podczas menopauzy, może łagodzić bóle pochodzenia neurologicznego i być pomocna w redukcji nieprzyjemnych objawów związanych z odstawieniem narkotyków.

Po jakim czasie działa passiflora?

Działanie uspokajające i nasenne passiflory (męczennicy) odczuwa się w ciągu 30–90 minut od spożycia. Działanie obniżające poziom stresu i lęku może być odczuwalne po kilku dniach. Najlepsze efekty osiąga się przy regularnym spożywaniu.

Z czym nie łączyć męczennicy?

Męczennicy (passiflory) nie można łączyć z alkoholem oraz lekami oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy takimi jak benzodiazepiny, leki nasenne, leki przeciwpadaczkowe. Przed stosowaniem ziela męczennicy w jakiejkolwiek formie, należy poradzić się lekarza.

Czy męczennica działa na sen?

Tak, męczennica pozytywnie działa na sen. Według badań naukowych dzięki jej właściwościom przeciwlękowym może łagodzić objawy zaburzeń snu takich jak niemożność zaśnięcia, częste wybudzanie czy bezsenność. Regularnie stosowana przed snem, może poprawić jego jakość i długość, wspierając wypoczynek.

Czy ziele męczennicy obniża ciśnienie?

Tak, według badań naukowych męczennica może obniżać na ciśnienie krwi i być pomocna przy nadciśnieniu. Jeśli chorujesz na nadciśnienie i przyjmujesz leki, przed stosowaniem męczennicy skonsultuj się z lekarzem, aby działanie rośliny i leków nie nasilało się wzajemnie.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania męczennicy?

Ziela męczennicy nie powinny stosować kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią, dzieci poniżej 12. roku życia oraz osoby zażywające leki wpływające na ośrodkowy układ nerwowy, np. leki uspokajające, leki nasenne, benzodiazepiny.

Czy owoce męczennicy są jadalne?

To, czy owoce męczennicy są jadalne, zależy od jej gatunku. Jadalne owoce posiadają np. męczennica jadalna (jej owoc to marakuja), granadilla, olbrzymia i kuruba.

Źródła

Zobacz wszystkie

Appel, K., Rose, T., Fiebich, B., Kammler, T., Hoffmann, C., & Weiss, G. (2011). Modulation of the γ-aminobutyric acid (GABA) system by Passiflora incarnata L. Phytotherapy Research: PTR, 25(6), 838–843. https://doi.org/10.1002/ptr.3352

Breivogel, C., & Jamerson, B. (2012). Passion flower extract antagonizes the expression of nicotine locomotor sensitization in rats. Pharmaceutical Biology, 50(10), 1310–1316. https://doi.org/10.3109/13880209.2012.674535

Colomeu, T. C., de Figueiredo, D., de Matos da Silva, P., Fernandes, L. G. R., & Zollner, R. de L. (2022). Antiproliferative and Pro-Oxidant Effect of Polyphenols in Aqueous Leaf Extract of Passiflora alata Curtis on Activated T Lymphocytes from Non-Obese Diabetic (NOD SHILT/J) Mice. Antioxidants, 11(8), Article 8. https://doi.org/10.3390/antiox11081503

Elsas, S.-M., Rossi, D. J., Raber, J., White, G., Seeley, C.-A., Gregory, W. L., Mohr, C., Pfankuch, T., & Soumyanath, A. (2010). Passiflora incarnata L. (Passionflower) extracts elicit GABA currents in hippocampal neurons in vitro, and show anxiogenic and anticonvulsant effects in vivo, varying with extraction method. Phytomedicine : international journal of phytotherapy and phytopharmacology, 17(12), 940–949. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2010.03.002

Ghazanfarpour, M., Sadeghi, R., Abdolahian, S., & Latifnejad Roudsari, R. (2016). The efficacy of Iranian herbal medicines in alleviating hot flashes: A systematic review. International Journal of Reproductive Biomedicine, 14(3), 155–166.

Gossop, M. (1988). Clonidine and the treatment of the opiate withdrawal syndrome. Drug and Alcohol Dependence, 21(3), 253–259. https://doi.org/10.1016/0376-8716(88)90078-6

Jaroszewski, J. W., Olafsdottir, E. S., Wellendorph, P., Christensen, J., Franzyk, H., Somanadhan, B., Budnik, B. A., Bolt Jørgensen, L., & Clausen, V. (2002). Cyanohydrin glycosides of Passiflora: Distribution pattern, a saturated cyclopentane derivative from P. guatemalensis, and formation of pseudocyanogenic α-hydroxyamides as isolation artefacts. Phytochemistry, 59(5), 501–511. https://doi.org/10.1016/S0031-9422(01)00485-X

Li, Z., Ma, L., Zhao, Y., & Li, C. (2023). Teaching NeuroImage: Intraventricular Fetus-in-Fetu With Extensive De Novo Gain in Genetic Copy Number. Neurology, 100(9), 444–445. https://doi.org/10.1212/WNL.0000000000201578

Menon, V. P., & Sudheer, A. R. (2007). ANTIOXIDANT AND ANTI-INFLAMMATORY PROPERTIES OF CURCUMIN. W B. B. Aggarwal, Y.-J. Surh, & S. Shishodia (Red.), The Molecular Targets and Therapeutic Uses of Curcumin in Health and Disease (T. 595, s. 105–125). Springer US. https://doi.org/10.1007/978-0-387-46401-5_3

Munir, S., & Takov, V. (2022). Generalized Anxiety Disorder. W StatPearls. StatPearls Publishing. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441870/

Neuropathic Pain: From Mechanisms to Treatment | Physiological Reviews. (b.d.). Pobrano 15 marzec 2023, z https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/physrev.00045.2019

Panossian, L. A., & Avidan, A. Y. (2009). Review of Sleep Disorders. Medical Clinics of North America, 93(2), 407–425. https://doi.org/10.1016/j.mcna.2008.09.001

Passionflower in the treatment of opiates withdrawal: A double‐blind randomized controlled trial—Akhondzadeh—2001—Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics—Wiley Online Library. (b.d.). Pobrano 15 marzec 2023, z https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1046/j.1365-2710.2001.00366.x

Sanders, K. (2020). Investigating the Short-term Effects of Passiflora Incarnate and Mobile Audio-guided Meditation on Blood Pressure and Heart Rate in Naturopathic Medical Students (Clinical trial registration Nr NCT03953469). clinicaltrials.gov. https://clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT03953469

Ullah, A., Munir, S., Badshah, S. L., Khan, N., Ghani, L., Poulson, B. G., Emwas, A.-H., & Jaremko, M. (2020). Important Flavonoids and Their Role as a Therapeutic Agent. Molecules, 25(22), Article 22. https://doi.org/10.3390/molecules25225243