Dzień Czystego Powietrza 2023. Czym codziennie oddychasz?

Ach, jesień i zima… Już niedługo na dworze zrobi się biało. Ale to nie będzie śnieżna biel, a raczej taka sino–bura. I wcale nie spadnie z nieba, a będzie się w nim unosić.

Przed smogiem nie uciekniesz. Podstępnie wdziera się do naszych domów i… płuc, niszcząc zdrowie. Co gorsze za ogrom tych zanieczyszczeń odpowiadamy sami. Małe, codzienne wybory, których dokonujemy, mają wpływ na jakość powietrza.

Zobacz też:

• Światowy Dzień Żywności
• Światowy Dzien Rzucania Palenia
• Wielki Dzień Pszczół
• Dzień Dawcy Szpiku
• Dzień Ryby
• Dzień Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
• Ogólnopolski Dzień Przedszkolaka

Kiedy jest Dzień Czystego Powietrza?

Czyste powietrze jest na tyle ważne, że poświęcono mu aż dwa dni w roku. Dzień Czystego Powietrza obchodzimy 14 listopada. Natomiast z inicjatywy ONZ został również ustanowiony Międzynarodowy Dzień Czystego powietrza, który przypada 7 września.

Czym oddychamy na co dzień…

Oddech to dla wielu symbol życia – nic dziwnego. Krążący w Twoich żyłach tlen jest podstawą wszystkich procesów życiowych zachodzących w organizmie. Ale czy możemy postawić znak równości pomiędzy tlenem i powietrzem? Nie. Tlen nie jest nawet jego głównym składnikiem.

Skład powietrza

Powietrze (to czyste) składa się z czterech głównych związków:

• azotu (78%),
• tlenu (20,9%),
• argonu (0,93%),
• dwutlenku węgla (0,03%).

Jeśli właśnie to przeliczyłeś, już wiesz, że sumując procenty, nie uzyskamy 100%, a 99,86%. Pozostałe setne procenta to mieszanina innych gazów szlachetnych .

I owszem, dwutlenek węgla występuje w składzie powietrza naturalnie. Codziennie wydychamy go do atmosfery. Produkują go też na przykład rozkładające się rośliny. Jednak, jak widzisz, jego udział w składzie czystego powietrza powinien być minimalny.

Problem pojawia się wtedy, gdy dwutlenku węgla w powietrzu robi się zbyt dużo. Wówczas ze zwykłego, „resztkowego” składnika powietrza, związek ten staje się jednym z gazów cieplarnianych. A te odpowiadają między innymi za zmiany klimatyczne oraz związane z nimi katastrofy i anomalie pogodowe . Niestety, dwutlenek węgla to nie jedyny problem.

Najgroźniejsze zanieczyszczenia powietrza

Każdego dnia emitujemy do atmosfery wiele związków, które zanieczyszczają powietrze. Do tych najbardziej niebezpiecznych (i emitowanych w największych ilościach) należą :

• pyły zawieszone,
• tlenek azotu,
• tlenek węgla,
• dwutlenek siarki.

Pyły zawieszone

Pyły zawieszone to mikroskopijne cząsteczki minerałów i metali, które dostały się do powietrza, a następnie połączyły z wodą. Klasyfikuje się je ze względu na rozmiar, a mierzy w mikrometrach. Jeżeli kiedyś sprawdzałeś jakość powietrza w aplikacji lub na dedykowanej stronie internetowej, z pewnością spotkałeś się z oznaczeniem PM2,5 oraz PM10. Co to oznacza?

PM to skrót od angielskiego Particulate Matter, co oznacza po prostu „pył zawieszony”. Liczba przy PM to wielkość cząsteczki pyłu. PM2,5 to pyły o średnicy cząsteczki 2,5 mikrometra lub mniejszej, a PM10 – o średnicy 10 mikrometrów lub mniejszej. Aby zobrazować Ci skalę tej wielkości, podpowiem, że ludzki włos ma średnicę 50–70 mikrometrów .

Im mniejsze cząsteczki pyłu, tym większe niebezpieczeństwo stwarzają dla Twojego zdrowia. Dzieje się tak dlatego, że mniejszym cząsteczkom łatwiej jest pokonać naturalne bariery ochronne w drogach oddechowych i przedostać się do krwioobiegu .

Pyły zawieszone mogą zawierać między innymi trujące dioksyny, metale ciężkie i inne związki pochodzące na przykład ze spalania paliw kopalnych. Gdy dostaną się do organizmu, mogą się w nim gromadzić i w konsekwencji prowadzić do rozwoju nowotworów, chorób płuc, nasilenia objawów astmy i alergii, czy nawracających infekcji dróg oddechowych .

Tlenek azotu

Tlenek azotu to przedstawiciel grupy okrytych złą sławą wolnych rodników, które przyczyniają się do powstawania stresu oksydacyjnego w organizmie. Jakby tego było mało, tlenek azotu w kontakcie z tlenem utlenia się do postaci dwutlenku azotu .

Wdychając dwutlenek azotu, narażasz się na uszkodzenie komórek układu odpornościowego, zasiedlających Twoje płuca. Skutkiem tego mogą być częstsze choroby górnych dróg oddechowych oraz nasilenie objawów astmy .

Tlenek węgla

Tlenek węgla, czyli czad to silnie trujący związek, który zmniejsza ilość tlenu we krwi i może powodować choroby układu sercowo–naczyniowego. Powstaje na skutek niepełnego spalenia paliw, np. węgla, drewna, ropy czy benzyny. Gdy w procesie spalania zabraknie tlenu, reakcja ta nie zajdzie do końca (paliwo się nie dopali) i zamiast dwutlenku węgla powstanie właśnie czad .

Oczywiście aż tak tragiczne skutki nie grożą Ci z powodu przebywania na dworze, nawet jeśli mieszkasz w wyjątkowo zanieczyszczonym mieście.

Dwutlenek siarki

Dwutlenek siarki to gaz, który może uszkadzać nabłonek wyściełający nos, gardło i płuca. Dodatkowo może powodować zwężanie się dróg oddechowych. Zwiększa ryzyko infekcji i stanów zapalnych. Jest szczególnie niebezpieczny dla astmatyków oraz osób ze schorzeniami układu krążenia .

Jak powstaje smog?

Opisane powyżej trujące związki (i jeszcze kilku innych „przyjemniaczków”), zmieszane ze sobą mogą stworzyć smog. Jednak same zanieczyszczenia w powietrzu nie wystarczą, by okolica pokryła się szaro–żółtym, duszącym oparem.

Aby powstał smog, muszą zostać spełnione trzy warunki :

• dużo zanieczyszczeń w powietrzu (z przewagą pyłów zawieszonych),
• wysoka wilgotność powietrza (smog najczęściej tworzy się razem z mgłą),
• bezwietrzna pogoda utrzymująca się przez dłuższy czas.

To właśnie przez ten ostatni punkt, mieszkańcy nadmorskich miast, w których od morza wieją porywiste wiatry, mogą cieszyć się najlepszej jakości powietrzem w Polsce. Po prostu – smog trzeba wywietrzyć.

Dlatego obecnie jednym z największych wyzwań urbanistycznych jest zapewnienie w miastach korytarzy powietrznych, które umożliwiałyby naturalne przesuwanie się mas powietrza. Chodzi o takie planowanie zabudowy miejskiej oraz uwzględnienie w niej obszarów zieleni, które umożliwiłoby swobodną wymianę powietrza.

Jakość powietrza w statystykach

Nic nie mówi do nas wyraźniej i dobitniej niż liczby. Przyjrzyjmy się zatem skali problemu przez pryzmat statystyki. Spoiler: nie jest wesoło. Ale zanim wskoczymy w świat wykresów i procentów, przyjrzyjmy się jeszcze normom określonym przez WHO.

Rekomendacje WHO

W 2021 roku WHO wydała nowe zalecenia dotyczące dopuszczalnych stężeń najbardziej szkodliwych substancji w powietrzu. W porównaniu z poprzednim dokumentem (datowanym na 2005 rok), w przypadku większości substancji normy ich stężeń zaostrzono kilkukrotnie .

WHO podaje normy zalecanych stężeń w dwóch przedziałach czasowych: rocznym i dobowym (z wyjątkiem zaleceń dla poziomów ozonu).

Nieco inaczej wyglądają normy dla ozonu (O3) – tu rekomendacje dotyczące stężeń zostały ustalone na inne przedziały czasowe: 

• 8 godzin – zalecenie to 100 µg/m³,
• dobowa średnia maksymalnego 8-godzinnego stężenia w ciągu 6 kolejnych miesięcy z najwyższym poziomem stężenia ozonu, określana jako „szczyt sezonu” – zalecenie to 60 µg/m³.

Jakość powietrza w Polsce

Na początku muszę wspomnieć, że większość danych statystycznych dostępnych w Głównym Urzędzie Statystycznym (GUS) oraz Generalnym Inspektoracie Ochrony Środowiska (GIOŚ) dotyczy lat 2020–2021. Na stronie GIOŚ możemy jedynie zobaczyć średnie roczne rozkłady stężeń zanieczyszczeń za rok 2022 w formie poglądowej mapy – nie są to opracowane dane .

Dodam również, że normy stężeń poszczególnych zanieczyszczeń są oceniane na podstawie rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z 11 grudnia 2020 roku w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu . Z oczywistych względów nie jest więc ono dostosowane do najnowszych rekomendacji WHO.

Właśnie dlatego, mimo że mapa średnich stężeń rocznych na stronie GIOŚ mieni się różnym odcieniami zieleni, konfrontując ją z zaleceniami WHO, okazuje się, że nawet w tych „zielonych” obszarach normy mogą być przekroczone dwu lub trzykrotnie .

Mimo że GIOŚ opiera się na normach niedostosowanych do najnowszych standardów, w 2021 roku i tak zanotowano przekroczenia dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w powietrzu w aż 14 z 16 województw .

Najgorszą jakość powietrza zanotowano w województwach:

• śląskim,
• małopolskim,
• łódzkim.

Najczystsze powietrze mają zaś mieszkańcy województw:

• pomorskiego,
• zachodniopomorskiego.

Nie tylko państwowe instytucje badają jakość powietrza. Zarówno w Polsce, jak i na świecie działa wiele organizacji monitorujących poziom zanieczyszczeń. Jedna z nich – IQAir – publikuje ranking najbardziej zanieczyszczonych miast w czasie rzeczywistym oraz historycznie (lata 2017–2022). W momencie pisania tego artykułu najbardziej zanieczyszczonym miastem w Polsce jest Orzesze (woj. śląskie) – na podstawie średniego rocznego stężenia PM2,5 .

Co ciekawe w zestawieniu IQAir z lat 2017–2022 Kraków zajmował 15 miejsce, a Warszawa – 24 .

A jednak w smogowych szarościach tli się światełko nadziei. Według raportu GUS „Ochrona Środowiska 2022” Polska produkuje coraz mniej zanieczyszczeń. W dokumencie porównano emisje groźnych dla zdrowia substancji w latach 2000–2020. Biorąc pod uwagę pyły, dwutlenek siarki, tlenek azotu i tlenek węgla, przez dwie dekady udało nam się zmniejszyć ich roczną całkowitą produkcję o 37,7% .

Zobacz, ile tysięcy ton poszczególnych zanieczyszczeń Polska produkowała w 2000 i 2020 roku.

Osobnym zagadnieniem jest produkcja dwutlenku węgla, czyli gazu cieplarnianego mającego ogromny wpływ na zmiany klimatyczne. W 2000 roku Polska wyemitowała do atmosfery 317 719 000 ton CO2, natomiast w 2020 roku – 303 523 000 ton. Biorąc pod uwagę politykę proklimatyczną, jaką powinniśmy prowadzić, spadek nie wydaje się tak imponujący i wynosi jedynie 4,5% .

Kto najbardziej nas truje?

Pod względem źródeł emisji zanieczyszczeń powietrza GUS wyróżnił następujące grupy :

• przemysł energetyczny,
• spalanie paliw w przemyśle,
• transport,
• gospodarstwa domowe,
• procesy przemysłowe,
• pozostałe źródła, takie jak rolnictwo, gospodarka odpadami czy emisja lotna.

W raporcie „Ochrona środowiska 2022” zbadano największych emitentów trzech zanieczyszczeń: pyłów, tlenków azotu i dwutlenku siarki. W tym niechlubnym rankingu mamy więc trzech zwycięzców: przemysł energetyczny, transport i… gospodarstwa domowe .

Dym wydobywający się z kominów naszych domów odpowiada za 43,3% całej emisji pyłów w kraju . Pod względem produkcji szczególnie szkodliwych i smogogennych pyłów, prym wiodą gospodarstwa domowe, ogrzewane przy pomocy tak zwanych kopciuchów, czyli przestarzałych pieców, do których często wkładane jest paliwo niskiej jakości. Dodatkowo praktyka wrzucania do pieców śmieci jest nadal żywa i, o zgrozo, stosowana.

Wpływ tego czym palimy w piecach na jakość powietrza, doskonale obrazuje przykład tak zwanego obwarzanka krakowskiego. Niestety nie chodzi tu o słynny regionalny wyrób piekarniczy, a o obszar domów jednorodzinnych (wsi i mniejszych miasteczek z przewagą tej zabudowy) usytuowany naokoło miasta Kraków.

Zgodnie z danymi Airly, po wprowadzeniu zakazu palenia paliwami stałymi w Krakowie (jako pierwszym mieście w Polsce), jakość powietrza w samym mieście wzrosła. Niestety w otaczających je rejonach nadal wskazywała krytycznie złe wyniki pomiarów .

Jeśli chodzi o transport, zdecydowanie wygrywa on w emisji tlenków azotu. Odpowiada on bowiem za 35,5% całości .

Produkcja dwutlenku siarki to zaś domena przemysłu energetycznego. W 2020 roku wyemitował on aż 42,3% tego trującego gazu. Jednak i tutaj, zaraz za nim uplasowały się gospodarstwa domowe z równie „imponującym” wynikiem 29,2% .

Kogo więc można obwołać największym trucicielem w Polsce? Nas samych. Gospodarstwa domowe wyemitowały do atmosfery 29,7% trzech głównych zanieczyszczeń powietrza, wyprzedzając nawet przemysł energetyczny odpowiedzialny za nieco ponad 25% toksyn i zostawiając w tyle inne źródła .

Jakość powietrza na świecie

Powietrze (a co za tym idzie zanieczyszczenia, które się w nim znajdują) potrafi pokonywać ogromne odległości. Nie przejmuje się granicami miast (jak pokazał przykład Krakowa), krajów, a nawet kontynentów.

Właśnie dlatego organy Unii Europejskiej niezbyt przychylnie patrzą na kraje członkowskie, które nie wypełniają przyjętych celów emisji zanieczyszczeń. I obejmują je procedurami naruszeniowymi – przeciw Polsce taka procedura toczy się od maja 2020 roku .

Czy jesteśmy najgorsi w Europie? Według raportu IQAir „Jakość powietrza na świecie w 2022 roku” najwięcej zanieczyszczeń na starym kontynencie unosi się w powietrzu:

1. Bośni i Hercegowiny
2. Macedonii Północnej
3. Serbii
4. Chorwacji
5. Mołdawii
6. Grecji
7. Włoch
8. Bułgarii
9. Rumunii
10. Gruzji

Dwie ważne kwestie: raport mierzył jedynie stężenie PM2,5, a w powyższym zestawieniu nie uwzględniłam państw, które tylko częściowo leżą w Europie (np. Kazachstanu czy Turcji).

Polski nie ma wprawdzie w pierwszej dziesiątce, ale nie oznacza to, że możemy odetchnąć z ulgą – uplasowaliśmy się na 11. miejscu. A gdyby wziąć pod uwagę tylko kraje należące do Unii Europejskiej, wówczas zajmowalibyśmy 6. pozycję .

A jak wygląda 10 najbardziej zanieczyszczonych państw na świecie w 2022 roku? Tu przoduje Azja i Afryka:

1. Czad
2. Irak
3. Pakistan
4. Bahrajn
5. Bangladesz
6. Burkina Faso
7. Kuwejt
8. Indie
9. Egipt
10. Tadżykistan

Czy kogoś tu, aby nie brakuje…? Jeśli odruchowo szukasz Chin – nic dziwnego – od lat były w czołówce tej niechlubnej stawki. Ale od 2013 roku państwo to wprowadziło restrykcyjną politykę, aby poprawić jakość powietrza i obecnie spadło w rankingu na 25. miejsce. Czy to się opłaciło? I to jak: szacuje się, że dzięki zmianom wprowadzonym w ciągu ostatniej dekady, długość życia mieszkańców wydłużyła się o ponad 2 lata. A więc – da się.

Potentaci produkcji zanieczyszczeń

Mówiąc o emisjach zanieczyszczeń, eksperci najczęściej przyglądają się dwutlenkowi węgla, gdyż oddziałuje on bezpośrednio nie tylko na zdrowie, ale także na zmiany klimatyczne. Kto produkuje go najwięcej?

Najwięcej CO2 do atmosfery uwalniają :

1. Chiny
2. USA
3. Indie
4. Rosja
5. Japonia

Co ciekawe, gdyby odpady żywnościowe potraktować jako kraj, zepchnęłyby Indie z podium . Trochę przerażające.

Oprócz dwutlenku węgla, w 2018 roku Green Peace zbadało również emisje dwutlenku siarki na świecie. Oto 5 państw, które w 2018 roku wyprodukowało najwięcej SO2 :

1. Indie
2. Rosja
3. Chiny
4. Meksyk
5. Iran

Parafrazując profesor McGonagall z Harry’ego Pottera: Chiny, Indie i Rosja – dlaczego zawsze gdy mowa o zanieczyszczeniach, jest tam wasza trójka?

Co wpływa na zanieczyszczenie powietrza?

Patrząc na problem zanieczyszczenia powietrza przez pryzmat świata, jednym z głównych czynników jest przemysł. Fabryki, elektrownie, rafinerie – wszystkie te miejsca emitują do atmosfery ogromne ilości zanieczyszczeń, takich jak dwutlenek siarki, tlenki azotu czy pyły zawieszone. Problemem są zwłaszcza miejsca spalające węgiel oraz wykorzystujące chemikalia do procesów przemysłowych .

Kolejnym istotnym źródłem zanieczyszczeń jest transport. Samochody, ciężarówki, samoloty, statki – wszystkie te pojazdy emitują spaliny, które zawierają szereg szkodliwych związków. Często mówi się o dwutlenku węgla jako o głównym sprawcy zmian klimatycznych, ale spaliny zawierają także inne zanieczyszczenia, takie jak tlenki azotu i cząstki stałe .

Nie możemy też zapomnieć o rolnictwie. Nawozy, pestycydy i gazy cieplarniane emitowane przez zwierzęta gospodarskie, takie jak krowy, są również ważnym źródłem zanieczyszczenia powietrza .

Ostatnim, ale nie mniej ważnym (zwłaszcza w Polsce), czynnikiem jest spalanie paliw stałych w domach. Wiele osób nadal korzysta z niskiej jakości węgla lub drewna do ogrzewania swoich domów, co prowadzi do emisji szkodliwych zanieczyszczeń do atmosfery .

Jak chronić się przed zanieczyszczonym powietrzem?

Zanieczyszczone powietrze to problem, który dotyczy nas wszystkich. Właściwe działanie może jednak pomóc w minimalizacji jego negatywnych skutków. Oto kilka sprawdzonych sposobów, które pomogą Ci zabezpieczyć się przed zanieczyszczonym powietrzem.

Aby wiedzieć kiedy podejmować niezbędne działania warto na bieżąco monitorować stan powietrza w Twojej okolicy. Różne aplikacje i strony internetowe dostarczają informacji o aktualnej jakości powietrza. Śledzenie tych danych pozwoli Ci na zdobycie informacji, kiedy powietrze jest najbardziej zanieczyszczone. Co wtedy zrobić? 

Oto 10 sposobów na to, by chronić się przed smogiem:

1. Noś maskę antysmogową

Maseczki antysmogowe nie są zbyt wygodne, ale za to skuteczne. Gdy wskaźniki jakości powietrza biją na alarm, a Ty musisz wyjść na zewnątrz, pomogą ochronić Cię przed wdychaniem szkodliwych cząsteczek. Pamiętaj, aby wybierać te modele, które filtrują najmniejsze cząstki PM2,5.

2. Dbaj o jakość systemów grzewczych

Jeżeli mieszkasz w domu, regularnie sprawdzaj stan swojego systemu ogrzewania oraz wentylacji. Jako opał wybieraj paliwa dobrej jakości. Pamiętaj również o tym, że porządnie ocieplony dom to niższe koszty ogrzewania. Jeśli Twojemu domowi przydałaby się termomodernizacja, w dalszej części artykułu przeczytasz o programie dofinansowań Czyste Powietrze.

3. Ogranicz aktywności na zewnątrz

Podczas dni, kiedy poziom zanieczyszczenia jest wysoki, najlepiej ograniczyć czas spędzony na zewnątrz. To szczególnie ważne podczas intensywnego wysiłku fizycznego, kiedy naturalnie oddychamy głębiej i szybciej.

4. Używaj oczyszczacza powietrza

Oczyszczacze powietrza mogą pomóc w utrzymaniu czystego powietrza w domu. Wybieraj urządzenia z filtrami HEPA, które są w stanie wyłapać najdrobniejsze cząsteczki zanieczyszczeń.

5. Nawilżaj powietrze

Dbanie o odpowiednią wilgotność powietrza w domu sprawia, że zanieczyszczenia (zwłaszcza pyły) szybciej opadają na podłoże. Wówczas łatwiej jest je sprzątnąć – po prostu wymyj podłogę na mokro.

6. Wpuść do domu trochę zieleni

Niektóre rośliny domowe mają zdolność do naturalnego oczyszczania powietrza. Kwiaty takie jak paproć niderlandzka, storczyk, sansewieria i aloes mogą pomóc w usunięciu szkodliwych substancji z powietrza.

7. A może tramwaj…?

Korzystanie z komunikacji miejskiej to jeden ze sposobów, aby przyczynić się do poprawy powietrza w Twojej okolicy. Krótsze dystanse możesz też pokonać rowerem. Będzie i ekologicznie i z pożytkiem dla Twojego zdrowia.

8. Głosuj w budżecie obywatelskim

Ostatnie wybory parlamentarne pokazały, że Twój głos ma znaczenie. W budżecie obywatelskim głosuj na inicjatywy związane z sadzeniem drzew i ochroną terenów zielonych w Twoim mieście.

9. Segreguj odpady

Segregując swoje śmieci, przyczyniasz się nie tylko do tego, że hałdy na wysypiskach będą mniejsze. W ten sposób chronisz również powietrze.

10. Kupuj świadomie

Tysiące ton odpadów zalega na wysypiskach, a tam… emituje gazy cieplarniane. Co więcej, większość z tych rzeczy nadaje się do użytku. Dobrym przykładem tego problemu są marki odzieżowe działające w duchu fast fashion. 

Co roku produkują tony ubrań, by nadążyć za najświeższymi trendami i wyrzucają wyprodukowane nadwyżki. Tak, zgadza się – wyrzucają nowe ubrania, które się nie sprzedały. A wszystkie zanieczyszczenia wprowadzone do atmosfery, użyte do ich produkcji idą na marne.

Warto wybierać marki (nie tylko odzieżowe), które cechują się bardziej zrównoważoną produkcją i np. wdrożyły politykę redukcji emisji CO2. Ochrona przed zanieczyszczonym powietrzem to proces, który wymaga regularnych działań. Dbając o jakość powietrza, dbasz o swoje zdrowie.

Program Czyste Powietrze

Palenie śmieciami, stare, niewydolne piece i słabo ocieplone domy (które wymagają przez to silniejszego ogrzewania). Gdyby nie to w Polsce oddychalibyśmy dużo swobodniej w sezonie jesienno–zimowym. Czy z problemem gryzącego w gardło dymu z komina sąsiada można w ogóle coś zrobić?

Jedną z odpowiedzi na to pytanie jest program Czyste Powietrze. Program ten to inicjatywa rządu, która ma na celu poprawę jakości powietrza w całym kraju. Jest skierowany do właścicieli domów jednorodzinnych i oferuje dofinansowanie na wymianę starych, nieefektywnych systemów grzewczych na nowe, bardziej ekologiczne rozwiązania .

Zasady działania programu są proste. Właściciele domów, którzy chcą skorzystać z dofinansowania, powinni złożyć wniosek. Wniosek ten musi zawierać informacje o domu, systemie grzewczym, który chcą wymienić, a także o tym, który chcą zainstalować. Do wniosku dołącza się również dokumenty potwierdzające własność domu .

Wysokość dofinansowania zależy od kilku czynników. Przede wszystkim, im bardziej ekologiczny jest nowy system grzewczy, tym większe dofinansowanie można otrzymać. Ponadto dofinansowanie jest wyższe dla osób, które mają niższe dochody. Maksymalna kwota dofinansowania to 90% kosztów inwestycji .

Po złożeniu wniosku jest on oceniany przez specjalistów. Jeśli wniosek jest zgodny z wymaganiami programu, wnioskodawca dostaje decyzję o przyznaniu dofinansowania. Po otrzymaniu decyzji właściciel domu może przystąpić do realizacji inwestycji. Po zakończeniu prac należy złożyć dokumenty potwierdzające ich wykonanie, a następnie otrzymuje się dofinansowanie .

Ważne jest, że program Czyste Powietrze nie tylko pomaga poprawić jakość powietrza, ale także pozwala oszczędzać na kosztach ogrzewania. Nowe, bardziej efektywne systemy grzewcze zużywają mniej energii, co przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie. To sprawia, że inwestycja w termomodernizację szybko się zwraca .

Ponadto program umożliwia nie tylko wymianę pieca, ale również może objąć docieplenie domu.

Dzień Czystego Powietrza w przedszkolu i szkole

Aby zacząć działać, trzeba najpierw zrozumieć dany problem. Kwestie związane z jakością powietrza to, obok tematów takich jak zdrowy styl życia, dieta i ochrona środowiska, sprawy, z którymi warto zaznajamiać się już od najmłodszych lat.

Sprawdź, czy w przedszkolu lub szkole Twojego dziecka jest organizowany Dzień Czystego Powietrza. Jeśli nie, nic straconego – jeżeli tylko masz ochotę, możesz samemu pobawić się w nauczyciela. Cały pakiet materiałów edukacyjnych, wraz z prostymi eksperymentami jest dostępny na stronie Ekokalendarza ← kliknięcie przeniesie Cię od razu do pliku pdf.

Podsumowanie