- Strona Główna
- Zdrowie
- Oddawanie krwi
20+ pytań o oddawanie krwi – poradnik o tym, jak zostać dawcą
Odpowiedzi na ponad 20 pytań o oddawanie krwi, które mogą Cię nurtować przed pierwszą donacją.
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dowiedz się więcej o naszym procesie redakcyjnym
Dlaczego możesz nam zaufać
Artykuły na Natu.Care są pisane na podstawie badań naukowych, danych ze stron rządowych oraz innych rzetelnych źródeł. Teksty powstają przy współpracy z lekarzami, dietetykami i innymi specjalistami do spraw zdrowia i urody. Artykuły są opiniowane przed publikacją oraz podczas znaczących aktualizacji.
Dowiedz się więcej w naszym procesie redakcyjnym
Informacja o reklamach
Treści na Natu.Care mogą zawierać linki do produktów, ze sprzedaży których możemy dostać prowizję. Tworząc treści, trzymamy się wysokich standardów redakcyjnych i dbamy o obiektywne podejście do omawianych produktów. Obecność linków afiliacyjnych nie jest dyktowana przez naszych partnerów, a sami dobieramy produkty, które recenzujemy w pełni niezależnie.
Dowiedz się więcej w naszym regulaminie
Na ropę mówi się czarne złoto ze względu na jej wartość. Ale jest cenniejsza substancja, o innym kolorze – czerwonym. To krew.
„Miałem wypadek na motocyklu. Moja miednica była w kawałkach, co spowodowało masywny krwotok. Dostałem krew już na stole operacyjnym. Gdyby nie to, nie byłoby mnie tutaj” opowiada Konrad.
Mamy XXI wiek: niedawno odbył się pierwszy pasażerski lot w kosmos, a nadal nie umiemy wyprodukować sztucznej krwi. Jedynym sposobem na pozyskanie tego drogocennego leku jest pobranie go od dawcy. Chcesz zostać jednym z nich? Poniżej dowiesz się wszystkiego, o tym jak oddać trochę swojego czerwonego złota.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Jak wygląda polskie krwiodawstwo w liczbach.
- Kto może zostać dawcą.
- Jak przygotować się do oddania krwi i jak wygląda cały proces.
Zobacz też:
- Dzień Dawcy Szpiku Kostnego
- Dzień Czystego Powietrza
- Dzień Rzucania Palenia Tytoniu
- Dzień Ryby
- Co to jest anemia
- Co to jest saturacja
- Badania krwi
- Rak szyjki macicy
- Zdrowie płuc po pandemii
- Jak dbać o zdrowie
- Aspartam na czarnej liście WHO
Jakiej krwi brakuje najbardziej?
W całej Polsce najpilniej potrzeba krwi grupy 0 Rh- . Jeśli masz tę grupę krwi, a chcesz zrobić coś dobrego, podciągaj rękawy i maszeruj do punktu pobrań.
Ciekawostka
Człowiek o złotym ramieniu (ang. Man with the golden arm), czyli James Harrison to australijski krwiodawca, którego krew zawiera rzadką immunoglobulinę anty-D. Pomaga ona leczyć noworodki zagrożone konfliktem serologicznym. Mężczyzna oddał łącznie 1077 jednostek krwi i jej składników. Szacuje się, że mógł tym uratować ponad dwa miliony dzieci.
Ile osób w Polsce oddaje krew?
Według danych GUS, w 2017 roku w Polsce status honorowego dawcy krwi miało ponad 612 tysięcy osób . W 2021 roku ogółem najwięcej krwi przekazali mieszkańcy Warszawy, Katowic i Krakowa.
Miasto |
Dawcy |
Dawcy na 1000 |
Populacja |
Warszawa |
59556 |
32 |
1863056 |
Katowice |
52687 |
186 |
282755 |
Kraków |
48327 |
60 |
802583 |
Poznań |
44899 |
82 |
545073 |
Wrocław |
38023 |
56 |
674312 |
Łódź |
37122 |
56 |
664860 |
Bydgoszcz |
36045 |
108 |
334026 |
Rzeszów |
30553 |
156 |
196374 |
Lublin |
29464 |
89 |
332852 |
Białystok |
29231 |
100 |
293413 |
Gdańsk |
29016 |
60 |
486271 |
Szczecin |
23243 |
59 |
394482 |
Kalisz |
22694 |
239 |
95021 |
Olsztyn |
19363 |
114 |
169251 |
Kielce |
16825 |
91 |
185478 |
Zielona Góra |
16176 |
116 |
139667 |
Opole |
14436 |
114 |
126775 |
Racibórz |
13151 |
259 |
50743 |
Wałbrzych |
12697 |
123 |
103263 |
Radom |
12147 |
61 |
199904 |
Słupsk |
9534 |
109 |
87119 |
Wiadomo – duże miasta, dużo dawców. Gdy jednak spojrzymy na ilość donacji krwi na 1000 mieszkańców, inne miejscowości wysuwają się na prowadzenie: Racibórz, Kalisz i tylko Katowice utrzymują miejsce na podium. Brawo!
Miasto |
Dawcy |
Dawcy na 1000 |
Populacja |
Racibórz |
13151 |
259 |
50743 |
Kalisz |
22694 |
239 |
95021 |
Katowice |
52687 |
186 |
282755 |
Rzeszów |
30553 |
156 |
196374 |
Wałbrzych |
12697 |
123 |
103263 |
Zielona Góra |
16176 |
116 |
139667 |
Olsztyn |
19363 |
114 |
169251 |
Opole |
14436 |
114 |
126775 |
Słupsk |
9534 |
109 |
87119 |
Bydgoszcz |
36045 |
108 |
334026 |
Białystok |
29231 |
100 |
293413 |
Kielce |
16825 |
91 |
185478 |
Lublin |
29464 |
89 |
332852 |
Poznań |
44899 |
82 |
545073 |
Radom |
12147 |
61 |
199904 |
Kraków |
48327 |
60 |
802583 |
Gdańsk |
29016 |
60 |
486271 |
Szczecin |
23243 |
59 |
394482 |
Wrocław |
38023 |
56 |
674312 |
Łódź |
37122 |
56 |
664860 |
Warszawa |
59556 |
32 |
1863056 |
Jak COVID-19 wpłynął na polskie krwiodawstwo?
Od 2011 roku liczba donacji krwi pełnej w Polsce utrzymywała się powyżej 1 160 000 rocznie . Z wyjątkiem kilku lat niewielkiego spadku, utrzymywał się trend wzrostowy. Załamanie przyszło wraz z rokiem 2020, kiedy rozszalała się pandemia COVID-19.
Na szczęście sytuacja wraca do normy, a według najnowszych statystyk 2022 rok może okazać się rekordowy pod względem liczby donacji.
Kto najczęściej oddaje krew?
Przeciętny polski krwiodawca to mężczyzna w wieku 25–44 lat. W 2021 roku ta grupa stanowiła prawie połowę wszystkich dawców. Pomijając kryterium wieku, dwie trzecie dawców to mężczyźni .
Kto może oddać krew?
Zgodnie z ustawą o publicznej służbie krwi możesz zostać dawcą krwi jeżeli :
- jesteś w wieku 18–65 lat,
- wyraziłeś pisemną zgodę na pobranie krwi,
- nie występują u Ciebie przeciwwskazania (o których przeczytasz niżej).
W wyjątkowych sytuacjach krew można pobrać również od osoby, która ukończyła 17 lat, a jej przedstawiciel ustawowy (najczęściej rodzic) wyraził na to zgodę.
Jakie są przeciwwskazania do oddawania krwi?
Niestety nie wszyscy mogą zostać dawcami. Zdyskwalifikować mogą przede wszystkim poważne przewlekłe choroby.
Kiedy musisz się wstrzymać z oddaniem krwi?
Niektóre schorzenia i stany nie wykluczają Cię z grona dawców, jednak powodują, że musisz odczekać pewien okres, zanim będziesz mógł oddać krew .
Przyczyna |
Czas dyskwalifikacji |
Gorączka Q |
2 lata od wyleczenia |
Toksoplazmoza |
6 miesięcy od dnia wyleczenia |
Gruźlica |
2 lata od wyleczenia |
Gorączka reumatyczna |
2 lata od ustąpienia objawów, jeśli nie dostałeś przewlekłej choroby serca |
Zapalenie szpiku kostnego |
2 lata od wyleczenia |
Malaria |
Minimum 4 miesiące od zakończenia leczenia i ustąpienia objawów. Kliknij po szczegóły. |
Przebywałeś w regionie o podwyższonym ryzyku zakażenia chorobami wirusowymi |
Minimum 28 dni od opuszczenia tego obszaru |
Rzeżączka |
12 miesięcy od wyleczenia |
Mononukleoza zakaźna |
6 miesięcy od wyleczenia |
Inne choroby zakaźne, grypa lub gorączka powyżej 38°C |
2 tygodnie od wyleczenia |
Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek |
5 lat od wyleczenia |
Ostre choroby układów oddechowego, pokarmowego i moczowego |
Do zakończenia leczenia |
Hemochromatoza |
Do ustąpienia objawów oraz do końca okresu leczenia innymi metodami niż krwioupusty |
Badania endoskopowe (np. gastroskopię) lub biopsja |
6 miesięcy od dnia badania |
Przebyłeś ciężką chorobę, operację lub wypadek |
6 miesięcy od wyleczenia |
Zrobiłeś sobie tatuaż, kolczyk, akupunkturę lub inne zabiegi upiększające z naruszeniem powłok skórnych |
6 miesięcy od zabiegu |
Byłeś w areszcie lub więzieniu |
6 miesięcy od opuszczenia miejsca pozbawienia wolności |
Miałeś przypadkowy kontakt z ludzką krwią lub narzędziami, które były nią zanieczyszczone |
6 miesięcy od kontaktu |
Miałeś kontakt z osobą zakaźnie chorą |
Od 6 do 12 miesięcy od zaprzestania kontaktu |
Masz alergię |
Do zakończenia okresu, w którym odczuwasz objawy |
Przechodzisz odczulanie w związku z alergią |
Do zakończenia okresu odczulania |
Jesteś w ciąży |
6 miesięcy od porodu |
Przyjąłeś szczepienie |
Od 48 godzin do 3 miesięcy w zależności od rodzaju szczepionki. Dowiedz się więcej. |
Przyjmujesz leki |
Czas jest zależny od przyjmowanego preparatu. |
Jak przygotować się do oddania krwi?
Zanim wybierzesz się do punktu poboru krwi, sprawdź czy nie masz stałych lub czasowych przeciwwskazań do oddawania krwi. Jeśli zamierzasz oddać krew pierwszy raz, zapoznaj się też z ankietą dla kandydata na dawcę.
Jesteś zdrowy i pełnoletni? Świetnie. Znajdź punkt poboru krwi, do którego najwygodniej będzie Ci się zgłosić. Większość punktów jest czynnych w godzinach porannych i wczesnopopołudniowych.
RCKiK |
Ulica |
Kod pocztowy |
Miejscowość |
Telefon |
WWW |
RCKiK w Białymstoku |
ul. Marii Skłodowskiej-Curie 23 |
15-950 |
Białystok |
||
RCKiK w Bydgoszczy |
ul. Ks. Markwarta 8 |
85-015 |
Bydgoszcz |
||
RCKiK w Gdańsku |
ul. J. Hoene-Wrońskiego 4 |
80-210 |
Gdańsk |
||
RCKiK w Kaliszu |
ul. Kaszubska 9 |
62-800 |
Kalisz |
||
RCKiK w Katowicach |
ul. Raciborska 15 |
40-074 |
Katowice |
||
RCKiK w Kielcach |
ul. Jagiellońska 66 |
25-734 |
Kielce |
||
RCKiK w Krakowie |
ul. Rzeźnicza 11 |
31-540 |
Kraków |
||
RCKiK w Lublinie |
ul. Żołnierzy Niepodległej 8 |
20-078 |
Lublin |
||
RCKiK w Olsztynie |
ul. Malborska 2 |
10-255 |
Olsztyn |
||
RCKiK w Opolu |
ul. Kośnego 55 |
45-372 |
Opole |
||
RCKiK w Poznaniu |
ul. Marcelińska 44 |
60-354 |
Poznań |
||
RCKiK w Raciborzu |
ul. Sienkiewicza 3 A |
47-400 |
Racibórz |
||
RCKiK w Radomiu |
ul. Limanowskiego 42 |
26-600 |
Radom |
||
RCKiK w Rzeszowie |
ul. Wierzbowa 14 |
35-310 |
Rzeszów |
||
RCKiK w Szczecinie |
al. Wojska Polskiego 80/82 |
70-482 |
Szczecin |
||
RCKiK w Słupsku |
ul. Szarych Szeregów 21 |
76-200 |
Słupsk |
||
RCKiK w Warszawie |
ul. Saska 63/75 |
03-948 |
Warszawa |
||
WCKiK MON |
ul. Szaserów 128 |
04-349 |
Warszawa |
||
CKiK MSWiA |
ul. Wołoska 137 |
02-507 |
Warszawa |
||
RCKiK w Wałbrzychu |
ul. Chrobrego 31 |
58-303 |
Wałbrzych |
||
RCKiK we Wrocławiu |
ul. Czerwonego Krzyża 5-9 |
50-345 |
Wrocław |
||
RCKiK w Zielonej Górze |
ul. Wazów 42 |
65-046 |
Zielona Góra |
||
RCKiK w Łodzi |
ul. Franciszkańska 17/25 |
91-433 |
Łódź |
Przemyśl i wybierz termin, w którym oddasz krew. To ważne, bo w tym dniu powinieneś być wyspany, a Twój organizm w pełni zregenerowany. Po oddaniu krwi będziesz też potrzebował odpoczynku. Nie wybieraj więc czasu, w którym będziesz przed lub po dużym wysiłku fizycznym lub umysłowym (np. w okresie ważnych egzaminów).
Pamiętaj o nawodnieniu! W przeddzień oddania krwi powinieneś wypić około 2 litrów płynów (najlepiej wody i owocowych soków).
Jeżeli wybierasz się oddać krew pierwszy raz, rozważ zabranie ze sobą towarzysza. Będzie Ci raźniej, a w razie gdybyś poczuł się słabo po oddaniu krwi, będzie miał się kto Tobą zaopiekować.
W dniu, w którym będziesz oddawał krew, zjedz niskotłuszczowy, odżywczy posiłek . Najlepiej jeśli zrobisz to na około 2 godziny przed wizytą w punkcie poboru krwi. Co możesz zjeść?
Polecane produkty to:
- chudy nabiał (twarożek, jogurt, mleko),
- chuda wędlina (najlepiej drobiowa lub wołowa),
- gotowane chude mięso (drobiowe lub wołowe)
- ryby,
- pieczywo,
- owoce i warzywa,
- dżemy i miody,
- płatki owsiane,
- kasze, makarony i ryż.
Przed oddaniem krwi unikaj:
- śmietany i majonezu,
- tłustego mięsa,
- jajek,
- masła, margaryny i oleju,
- żółtego sera,
- ciast z kremami, lodów.
Na wizytę w punkcie pobrań załóż ubranie nie krępujące ruchów. Najlepiej jeśli wybierzesz bluzkę z krótkim rękawem (w sezonie jesienno-zimowym załóż na nią bluzę lub sweter). Pamiętaj, że konieczny będzie łatwy dostęp do Twoich zgięć łokciowych.
Jeżeli palisz papierosy, w przeddzień oddania krwi postaraj się je ograniczyć, natomiast w dniu pobrania powstrzymaj się od palenia.
Jak oddać krew?
Gdy dotrzesz do punktu pobrań, najpierw idź do rejestracji. To tam wypełnisz ankietę dla kandydata na dawcę i podpiszesz zgodę na pobranie krwi. Dostaniesz również opaskę na nadgarstek ze swoim indywidualnym numerem donacji. Później zostaniesz skierowany na wstępne pobranie krwi.
Personel pobierze niewielką ilość krwi do zbadania poziomu hemoglobiny. Jeżeli oddajesz krew po raz pierwszy, krew do badania zostanie pobrana w tradycyjny sposób – z żyły przedramienia.
Jeżeli oddawałeś już krew, badanie to może zostać przeprowadzone przy użyciu urządzenia do pomiaru poziomu hemoglobiny poprzez nakłucie palca. Coraz więcej punktów poboru dysponuje też sprzętem, który w ogóle nie wymaga nakłucia.
Jeżeli poziom hemoglobiny w Twojej krwi będzie w normie, tj. >125 g/l (u kobiet) lub >135 g/l (u mężczyzn), możesz oddać krew.
Przy pierwszej donacji zostanie również oznaczona Twoja grupa krwi.
Ostatnim etapem, który musisz przejść jest wizyta w gabinecie lekarskim. Lekarz oceni Twój ogólny stan zdrowia i zada kilka dodatkowych pytań. Zmierzy też ciśnienie, tętno i temperaturę. To właśnie on podejmie ostateczną decyzję czy będziesz mógł oddać krew.
Jeśli lekarz orzekł, że można pobrać od Ciebie krew, zostaniesz skierowany do sali pobrań. Znajdziesz w niej m.in. zlew i środki myjące oraz dezynfekujące. W pobliżu zlewu zobaczysz graficzną instrukcję mycia rąk oraz zgięć łokci. Gdy się do niej zastosujesz, możesz siadać na fotel do pobierania krwi.
Pielęgniarka przygotuje sprzęt i pojemniki na krew oraz oznaczy je numerem donacji, który przyporządkowano Ci w rejestracji. Następnie zdezynfekuje miejsce, gdzie będzie założone wkłucie. Od tej chwili nie możesz go już dotykać.
Gdy zgięcie łokcia wyschnie, pielęgniarka wkłuje się igłą w żyłę, a krew zacznie samoczynnie spływać do pojemnika.
Ile trwa oddawanie krwi?
Oddanie pełnej jednostki krwi (450 ml) zajmuje mniej niż 10 minut . Jednak na wizytę w punkcie pobrania musisz zarezerwować sobie więcej czasu. Zwykle rejestracja, badania i pobranie zajmuje łącznie około godziny. Pamiętaj również, że po oddaniu krwi będziesz musiał posiedzieć w poczekalni 15–30 minut, by upewnić się, że dobrze się czujesz.
Ile krwi pobiera się podczas jednej donacji?
W przypadku oddawania pełnej krwi jednorazowo pobiera się 450 ml, czyli pełną jednostkę .
Jeżeli decydujesz się na oddanie osocza, maksymalna ilość ustalana jest na podstawie Twojej płci, wzrostu i masy ciała. Uśredniając to około 10 ml na każdy kilogram masy ciała, jednak nie więcej niż 650 ml . Pobranie większej ilości niesie ze sobą konieczność uzupełnienia objętości krwi krążącej.
Aby uzupełnić wydatek energetyczny, po oddaniu krwi dostaniesz:
Wafelek i sok są idealne, żeby zjeść je jeszcze przed opuszczeniem punktu pobrań. Jedz śmiało i bezkarnie.
Ciekawostka:
Absolutny rekordzista w oddawaniu krwi to Pan Andrzej Lis ze Starego Sącza. Mężczyzna w ciągu całego życia oddał ponad 100 litrów krwi! To jest bohater, przy którym Superman wymięka.
Jakie są nagrody za oddawanie krwi?
Dawcy krwi jako największą nagrodę wymieniają zazwyczaj radość z bezinteresownej pomocy i świadomość, że ich gest uratował komuś zdrowie lub życie.
Gdy poprzedniego dnia Agata wychodziła od swojej mamy ze szpitala, usłyszała od lekarza tylko: „Będziemy toczyć. Zobaczymy”. Teraz, otwierając drzwi sali, miała duszę na ramieniu. Sepsa to zjadliwa choroba. Na szczęście transfuzja krwi pomogła.
„Gdy zobaczyłam mamę, to jakbym widziała inną osobę. Miała nawet lekkie rumieńce, a jej stan poprawił się na tyle, że mogłam z nią normalnie porozmawiać. Pierwszy raz od wielu dni”.
Jednak osoby oddające krew honoruje się również w inny sposób. Przeczytasz o tym niżej.
Ciekawostka:
Teoretycznie w Unii Europejskiej oddawanie krwi jest bezpłatne, ale niektóre Państwa wprowadziły „zwrot kosztów” za poniesione wydatki i straty (np. w związku z niewykonywaniem swojej pracy zarobkowej) . Wysokie rekompensaty możesz otrzymać m.in. w Austrii (aż do 50 EUR) i w Niemczech (do 25 EUR).
Jak zostać honorowym dawcą krwi?
To bardzo proste – każdy, kto choć raz nieodpłatnie oddał krew, jest honorowym dawcą krwi. Osoby, które regularnie oddają krew, mogą zostać wyróżnione Odznakami Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi III, II lub I stopnia. To czy i którą odznakę dostaniesz, zależy od tego, ile oddałeś krwi. Zobacz:
Odznaki te wraz z legitymacją Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi wydaje Polski Czerwony Krzyż .
Pozostałe przywileje
Każdemu, kto oddał krew, przysługuje:
Wolne w pracy i w szkole na dwa dni
Od 20 kwietnia 2023 roku każdemu, kto oddał krew, przysługują dwa dni wolnego.
Zwolnienie uzyskasz w rejestracji punktu poboru, w którym oddałeś krew. Dotyczy ono dnia, w którym zgłosiłeś się na pobranie i dnia następnego. Jeżeli z przyczyn medycznych nie doszło do pobrania krwi, uzyskasz zwolnienie na kilka godzin .
Pamiętaj, aby uprzedzić pracodawcę o planowanej nieobecności związanej z oddawaniem krwi.
Zwrot kosztów przejazdu
Możesz otrzymać zwrot pieniędzy za bilety, które kupiłeś, by dojechać do najbliższego punktu pobrań . Zazwyczaj zwrot uzyskasz w rejestracji. PS. To darmowa wycieczka tylko w jedną stronę. Wrócić musisz już za swoje.
Ulga podatkowa
Oddaną krew możesz odliczyć od podatku na Twoim PIT. Wysokość ulgi obliczysz, mnożąc ilość krwi oddanej w danym roku podatkowym przez konkretną kwotę (obecnie 130 zł). Kwota ta jest ekwiwalentem pieniężnym za 1 litr krwi. Jeśli w tym roku oddasz 2 litry krwi, będziesz mógł odliczyć od podatku 260 zł.
Kwota ulgi z tytułu darowizn na cele krwiodawstwa nie może przekroczyć 6% dochodu, który wykazałeś w PIT .
Wyniki badań krwi
Po donacji Twoja krew zostanie przebadana pod kątem:
- poziomu hemoglobiny,
- kiły,
- HIV,
- zapalenia wątroby typu B i C.
Możesz bezpłatnie uzyskać wyniki swoich badań w ciągu kilku dni od donacji. Wystarczy, że podczas rejestracji w punkcie pobrań zgłosisz taką chęć.
Ważne
Jeżeli w wynikach badań Twojej krwi wyjdzie choroba, personel skontaktuje się z Tobą, by Cię o tym powiadomić.
Osobom, które oddały krew kilkukrotnie, przysługuje:
Ulga na bilety kolejowe i autobusowe
Osobom, które oddały krew (lub jej składniki) przynajmniej 3 razy (w tym choć raz osocze po przebyciu COVID-19) przysługuje 33% ulgi na bilety komunikacji krajowej w czasie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii .
Ulga przysługuje na bilety:
- autobusowe,
- pociągów osobowych i pośpiesznych (1 i 2 klasa),
- pozostałych pociągów (2 klasa).
KrewKarta
KrewKarta to karta identyfikacyjna Twojej grupy krwi. Możesz ją otrzymać bezpłatnie lub za niewielką opłatą, po odbyciu kilku donacji krwi.
Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi przysługuje:
Zniżka na leki
Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mają ulgi na niektóre leki . To czy dany środek jest objęty ulgą możesz sprawdzić na stronie KtoMaLek.pl. Aby otrzymać ulgę, recepta musi być wystawiona przez lekarza publicznej opieki zdrowotnej lub takiego, który ma podpisaną stosowną umowę z NFZ.
Niestety na recepty z większości prywatnych przychodni nie zrealizujesz ulgi.
Służba zdrowia bez kolejki
Na podstawie legitymacji „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” możesz korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej i kupować w aptekach bez czekania w kolejce. Szach mat NFZ.
Jako Zasłużony Honorowy Dawca Krwi szybciej dostaniesz też sanatorium. Szach mat razy dwa.
Zniżka w komunikacji miejskiej
Wysokość zniżek oraz to, którzy Zasłużeni Honorowi Dawcy je otrzymują, uzależnione jest od przepisów obowiązujących w konkretnych miastach. Najczęściej ulga to 50%, 75% lub 100% i mogą ją dostać Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi I stopnia. Wykaz miast i warunków przysługujących ulg możesz sprawdzić na krwiodawcy.org.
Jeszcze więcej zniżek
Inicjatywa Dawcom w darze zrzesza różne podmioty, które dają ulgi Zasłużonym Honorowym Dawcom Krwi. Na stronie internetowej (podlinkowanej powyżej) znajdziesz wykazy: schronisk, hoteli, firm turystycznych, ośrodków kulturalnych i lokali gastronomicznych, które oferują zniżki na swoje produkty i usługi.
Co ile można oddawać krew?
Pełną krew można oddawać co osiem tygodni, ale nie więcej niż sześć razy w roku (mężczyźni) i cztery razy w oku (kobiety) .
Składniki krwi, takie jak płytki krwi można oddawać co cztery tygodnie, maksymalnie 12 razy w roku .
Osocze można oddawać najczęściej, bo aż co dwa tygodnie, ale w ciągu roku nie można oddać więcej niż 25 litrów .
Czy można oddawać krew podczas okresu?
Nie można oddawać krwi w trakcie menstruacji oraz trzy dni po jej zakończeniu. Ograniczenie to dotyczy nawet tych kobiet, które mają bardzo skąpe miesiączki. Wybierz inny termin. Twój organizm i tak ma w tym czasie trudniej.
Czy oddawanie krwi jest zdrowe?
W badaniu z 2022 roku o wpływ regularnego oddawania krwi na organizm zapytano samych dawców krwi. W opinii większości z nich od oddawania krwi nie można się uzależnić, ani nie powoduje ono nadprodukcji krwi .
Ponad 81% przyznaje za to, że po oddaniu krwi ma lepsze samopoczucie psychiczne. Jak łatwo się domyślić jest to spowodowane świadomością, że zrobili coś dobrego.
Czy można powiedzieć, że oddawanie krwi jest zdrowe? Patrząc na dobrostan psychiczny – tak. Biorąc pod uwagę naszą fizyczność, oddawanie krwi jest neutralne dla naszego zdrowia.
Braki oddanej krwi nasz organizm uzupełnia w ten sam sposób, co te powstałe w wyniku skaleczenia czy krwawienia z nosa.
Ciekawostka
Twój organizm uzupełni ubytek 450 ml krwi oddanej podczas jednej donacji już po 3–4 dniach.
Jakie są skutki uboczne po oddaniu krwi?
Powiedzmy to jasno: oddawanie krwi jest bezpieczne. W przypadku zdrowych osób badania nie wykazują długoterminowych skutków ubocznych, związanych z ubytkami krwi podczas donacji .
Najczęstszym skutkiem ubocznym, występującym tuż po oddaniu krwi jest uczucie zmęczenia i osłabienia. U niektórych osób mogą wystąpić omdlenia, lecz są to sporadyczne przypadki . Jeszcze rzadziej dochodzi do uszkodzeń żył, tętnic i nerwów.
W polskim badaniu sprawdzającym powikłania z donacji odbytych od 2005 do 2013 roku odnotowano zaledwie 0,66% powikłań, z czego prawie wszystkie były powikłaniami lekkimi.
Czy oddawanie krwi boli?
Nie, oddawanie krwi nie jest bolesne. Poczujesz jedynie ukłucie. Dokładnie takie samo, jak przy pobraniu krwi do zwykłego badania.
Przy jakich lekach nie można oddawać krwi?
Przyjmowanie większości leków wykluczy Cię czasowo z możliwości oddawania krwi. Nawet popularna aspiryna powoduje, że nie zostaniesz zakwalifikowany do donacji.
Przy części preparatów okres dyskwalifikacji minie, gdy przestaniesz je przyjmować. Przy innych będziesz musiał dodatkowo przejść okres karencji, potrzebny do tego, by lek usunął się z Twojego organizmu.
Jeżeli bierzesz lub niedawno brałeś leki i chcesz oddać krew, skonsultuj się z lekarzem.
Jakie leki nie są przeciwwskazaniem do oddania krwi?
Przyjmowanie suplementów diety i witamin nie jest przeciwwskazaniem do oddawania krwi. Wiele kobiet sądzi, że przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej wyklucza je z możliwości zostania krwiodawcą. To nieprawda. Jeśli stosujesz antykoncepcję hormonalną, możesz oddać krew.
Zobacz też:
FAQ
Czy można oddawać krew przy niedoczynności tarczycy?
Nie. Choroby tarczycy, takie jak nadczynność lub niedoczynność są chorobami układu endokrynnego. To oznacza, że są przeciwwskazaniem do oddawania krwi i dyskwalifikują kandydata na dawcę.
Czy można oddawać krew przy Hashimoto?
Nie możesz oddawać krwi, jeżeli cierpisz na chorobę Hashimoto. Schorzenie to jest jedną z chorób układu endokrynnego i wyklucza kandydata na dawcę z możliwości donacji krwi.
Dlaczego lekarze nie oddają krwi?
Nie można stwierdzić, że lekarze nie oddają krwi. Niektóre specjalizacje lekarskie (np. zabiegowe) są jednak związane ze zwiększonym ryzykiem zakażenia chorobami przenoszonymi drogą przetoczenia krwi. Może to być kryterium dyskwalifikującym te osoby z donacji krwi.
Czy można pić kawę przed oddaniem krwi?
Tak, można pić kawę przed oddaniem krwi. Dotyczy to zwłaszcza osób, dla których jest to poranny rytuał. Kawa i herbata nie mają znaczącego wpływu na jakość i parametry Twojej krwi. Pamiętaj jedynie, że kawa może działać moczopędnie i nieznacznie odwadniać, więc przed donacją pij dużo wody.
Czy można oddawać krew przy nadciśnieniu?
Jeżeli cierpisz na nadciśnienie tętnicze, możesz oddać krew w okresie tzw. ustabilizowanego ciśnienia – po pozytywnej decyzji lekarza w punkcie poboru. Jeżeli jednak aktywnie się leczysz i bierzesz leki na nadciśnienie, nie możesz zostać dawcą. Substancje, które przyjmujesz, mogłyby negatywnie wpłynąć na zdrowie osoby, która otrzymałaby Twoją krew.
Czy można oddać krew, mając opryszczkę?
Nie. Opryszczka jest chorobą wirusową, wywoływaną przez wirusy z grupy Herpes simplex virus. Oznacza to, że tak jak inne łagodne choroby wirusowe, czasowo wyklucza Cię z oddawania krwi. Donacja będzie możliwa dopiero po dwóch tygodniach od wyleczenia opryszczki.
Czy można oddać krew po wzięciu leków przeciwbólowych?
Po wzięciu większości popularnych leków przeciwbólowych, zawierających ibuprofen lub ketoprofen nie można oddawać krwi przez dwa dni. Jeśli łyknąłeś przeciwbóla przed wizytą w punkcie pobrań, niestety – musisz ją przełożyć.
Źródła
Zobacz wszystkie
Makowicz, Dawid, Renata Dziubaszewska, Katarzyna Lisowicz, i Natalia Makowicz. „Impact of Regular Blood Donation on the Human Body; Donors’ Perspective. Donors’ Opinion on Side Effects of Regular Blood Donation on Human Body”. Journal of Transfusion Medicine 15, nr 2 (2022): 133–40. https://doi.org/10.5603/JTM.2022.0011.
„EUR-Lex - 52006DC0217 - PL”. Text/html; charset=UTF-8. OPOCE. Dostęp 26 maj 2023. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX%3A52006DC0217.
„Fakty i mity dotyczące krwiodawstwa | Ministerstwo Zdrowia”. Dostęp 26 maj 2023. http://www.archiwum.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/krwiodawstwo/fakty-i-mity-dotyczace-krwiodawstwa/.
GUS. „Krwiodawstwo w 2017 r.” stat.gov.pl. Dostęp 26 maj 2023. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/zdrowie/zdrowie/krwiodawstwo-w-2017-r-,18,1.html.
„Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku”. stat.gov.pl. Dostęp 26 maj 2023. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2022-roku,7,19.html.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Ankiety dla kandydatów na dawców krwi”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/ankiety-dla-kandydatow-na-dawcow.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Badania u dawcy krwi”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/badania-u-dawcy-krwi.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Droga dawcy - poradnik”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/droga-dawcy.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Korzyści z HDK”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/korzysci-z-hdk.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Malaria - dyskwalifikacja”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/malaria-dyskwalifikacja.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Odznaki”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/odznaki.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Przeciwwskazania do oddawania krwi. Metody pobierania krwi.” Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/dyskwalifikacje.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Przerwy między donacjami”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/przerwy-miedzy-donacjami.
Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo. „Ulgi w komunikacji miejskiej”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/ulgi-w-komunikacji-miejskiej.
krwiodawcy.org. „Aktualizacja sytuacji epidemiologicznej”. Honorowe krwiodawstwo i krwiolecznictwo (blog), 17 wrzesień 2015. https://krwiodawcy.org/aktualizacja-sytuacji-epidemiologicznej.
„Krwiodawstwo | FAQ-Najczęściej zadawane pytania”. Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawstwo.pl/dla-krwiodawcy/faq/.
Legion HDK. „Czy każdy lek wyklucza z oddania krwi?” Dostęp 26 maj 2023. https://legionhdk.pl/krwiodawstwo/mity-w-krwiodawstwie/czy-kazdy-lek-wyklucza-z-oddania-krwi.
Legion HDK. „Czy regeneracja krwi trwa długo?” Dostęp 26 maj 2023. https://legionhdk.pl/krwiodawstwo/mity-w-krwiodawstwie/czy-regeneracja-krwi-trwa-dlugo.
Narodowe Centrum Krwi. „Często zadawane pytania - Narodowe Centrum Krwi - Portal Gov.pl”. Dostęp 26 maj 2023. https://www.gov.pl/web/nck/czesto-zadawane-pytania.
Narodowe Centrum Krwi. „Dyskwalifikacje - Narodowe Centrum Krwi - Portal Gov.pl”. Dostęp 26 maj 2023. https://www.gov.pl/web/nck/dyskwalifikacje.
„Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 2014 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o publicznej służbie krwi”. Dostęp 26 maj 2023. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20140000332.
„RCKiK w Warszawie | Oddaję krew po raz pierwszy”. Dostęp 26 maj 2023. https://www.rckik-warszawa.com.pl/oddaje-krew-po-raz-pierwszy.
„Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Opolu”. Dostęp 26 maj 2023. https://www.rckik-opole.com.pl/krwiodawstwo-Jak-sie-odzywiac-przed-oddaniem-krwi-28-1.html.
„Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa we Wrocławiu”. Dostęp 26 maj 2023. https://www.rckik.wroclaw.pl/krwiodawstwo-Jak-przygotowac-sie-do-oddania-krwi-10-3.html.
„Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 września 2017 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi”. Dostęp 26 maj 2023. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170001741.
„Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o zmianie ustawy o publicznej służbie krwi oraz niektórych innych ustaw”. Dostęp 26 maj 2023. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20160000823.
„Ustawa z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw”, b.d. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000159
Dostęp 26 maj 2023. https://krwiodawcy.org/statystyki/.
Redakcja
Poznaj zespółmar 27
Chondroityna pomaga na stawy i inne elementy organizmu.
mar 26
Glutation to jeden z najsilniejszych antyoksydantów wspierających zdrowie organizmu. Sprawdź, jak działa i skąd go pozyskać.
mar 24
Zobacz, dlaczego bolą stawy biodrowe i jak leczyć ich dolegliwości.